Botoks nedir?
Hedeflenen kasın belli bir süre için hareket etmesini önleyen botoks genellikle yüzdeki kırışıklıkların giderilmesi için kullanılmaktadır. Bunun yanında migren, terlemeyi önleme ve aşırı aktif mesane gibi kullanım alanları da bulunmaktadır.
Botoks enjeksiyonlarında kullanılan ilaç bir tür gıda zehirlenmesine neden olabilen botulizm adlı toksinden elde edilmektedir. Ancak uzmanlar tarafından saflaştırılan botulinum toksini formları tıbbi şartları karşılar. Bu sebeple de tıbbi amaçla kullanılan bakteri toksinleri zararlı değildir.
Botoks uygulamaları bazı sağlık sorunlarında görülen belirtilerin hafiflemesini sağlamaktadır. Ancak bu uygulamalar sağlık durumunun tedavi edilmesini sağlamaz.
Botoks nasıl etki eder?
Botoks, sinirlerden kaslara giden sinyallerin engellenmesini sağlamaktadır. Bu sebeple de enjeksiyon yapılan kas kasılmaz. Bu sayede kırışıklıkların gevşemesi ve yumuşaması mümkün olmaktadır.
Botoks tipleri
Botoks tedavisinde kullanılan botoks toksini iki alt tipe ayrılmaktadır. Bu tipler farklı amaçlarla farklı bölgelere atılmaktadır. Botoks toksini tipleri içerisinde şunlar yer almaktadır.
Tip A Botoks
Botoks toksini tip A genel olarak yüzde bulunan kırışıklıkların giderilmesinde kullanılmaktadır.
Tip B Botoks
Tip B ise boyun spazmı gibi kas içine uygulanması gereken enjeksiyonlar da kullanılmaktadır.
Bölgelere göre botoks çeşitleri
Botoks uygulamaları vücudun birçok bölgesine farklı amaçlar ile uygulanabilmektedir. Sıklıkla uygulanan bölgeler içerisinde ise şunlar yer almaktadır.
Çene botoksu
Çiğneme kasına botoks enjeksiyonun uygulanmasına çene botoksu adı verilmektedir. Çene botoksu genellikle dişlerin ve çene kaslarının zarar görmesine neden olan diş sıkması problemlerinde uygulanmaktadır. Çene botoksu aynı zamanda messeter botoksu olarak da adlandırılmaktadır.
Dudak botoksu
Dudak bölgesinin üzerinde yer alan kırışıklıkların giderilmesi için botoks yönteminin kullanılmasına dudak botoksu adı verilmektedir. Kırışıklıkların giderilmesi hedeflendiği için enjeksiyon cilt altına uygulanmaktadır.
Kaş botoksu
Kaş kaldırma botoksu olarak da adlandırılan bu işlem kaşların çok daha genç görünmesi için uygulanmaktadır. Botoks kaş kaslarının geçici olarak felç olmasına neden olduğu için kaşların daha kalkık görünmesi mümkün olmaktadır.
Yüz botoksu
Sürekli olarak tekrarlanan mimik hareketlerinin neden olduğu kırışıklıkların giderilmesi amacıyla botoks toksininden yararlanılması durumuna yüz botoksu adı verilmektedir.
Kaş arası botoks
Kaş arasındaki derin kırışıklıkların giderilmesi için uygulanan kaş arası botoks kasların kontrol altına alınmasını sağlamaktadır. Kaşların sabit kalması sayesinde kırışıklıklar ortadan kalktığı gibi yeni kırışıklıkların oluşması da engellenmektedir.
Göz çevresi botoksu
Göz kenarında yer alan kırışıklıkların giderilmesi için kullanılan botoks türüne göz çevresi botoksu adı verilmektedir.
El terlemesi botoks
Sıcak olmadığında ya da terlemeterleme neden olabilecek aktivitede bulunulmamasına rağmen terlemenin görülmesi durumunda botoks uygulamasından yararlanılmaktadır. Genellikle ellerde kullanılan bu uygulama aynı zamanda vücudun diğer bölgelerindeki terleme problemleri için de kullanılmaktadır.
Migren
Botoks enjeksiyonları sayesinde migren ataklarının sıklığının azalması mümkün olmaktadır. Migrende botoks uygulamaları genellikle 15 günden daha uzun süren migren atakları olan kişilere uygulanmaktadır. Faydasından yararlanabilmek için yaklaşık olarak 3 ayda bir uygulamanın tekrarlanması gerekmektedir.
Göz botoksu
Göz tembelliğinin en yaygın nedeni gözü hareket ettirmede kullanılan kaslarda görülen dengesizliktir. Göz tembelliği aynı zamanda şaşılığa da neden olmaktadır.
Yanak botoksu
Tam olarak yanakların üzerine uygulanan bir botoks türü bulunmamaktadır. Ancak yüze V görünümünün verilmesi için uygulanan işlemde yanakların alt kısmına uygulanmaktadır.
Kaz ayağı botoks
Göz çevresi botoks olarak da adlandırılmaktadır.
Masseter botoks
Çene botoksu olarak da adlandırılmaktadır.
Boyun spazmları
Boyun kaslarının kontrolsüz bir şekilde kasılarak kişilerin ciddi bir ağrı yaşamasına neden olan boyun spazmlarında da botoks kullanılmaktadır. Bu sayede başın rahatsız edici bir pozisyona dönmesi engellenir. Bu duruma ayrıca servikal distoni adı da verilmektedir.
Diğer kas spazmları
Serebral palsi ve sinir sisteminin diğer hastalıkları uzuvların vücudun merkezine doğru çekilmesine neden olabilmektedir. Bu kasılmaların hafifletilmesinde botoks enjeksiyonları uygulanmaktadır.
Botoksun uygulanması
Botoks uygulamaları sırasında fazla acı hissedilmez. Ancak el ve ayaklara uygulanması durumunda acı yüksek olabilir. Bu sebeple de bu bölgelere lokal anestezi uygulanabilir. Bunun için anestezin buz ya da masaj uygulanabilir.
Botoks uygulamaları klinik ortamda yapılmaktadır. Doktorlar hastanın ihtiyaçlarına uygun miktarda botoksu cilde ya da kaslara uygulanmaktadır. Uygulamada son derece ince bir iğne kullanılmaktadır. Bazı durumlarda iğnenin doğru bir şekilde yönlendirilmesi için ultrason görüntülemesinden yararlanılmaktadır.
Botoks zararları
Botoks enjeksiyonları uygulama hakkı lisanlı doktorlarda olmaktadır. Ancak işlem her zaman lisanslı kişiler tarafından uygulanmayabilir. Bu durum işlemin yanlış uygulanmasına ve bazı zararların görülmesine neden olabilmektedir. Botoksun olası yan etkileri içerisinde şunlar yer almaktadır.
- Enjeksiyon uygulama yerinde şişlik, ağrı ve morarma
- Enfeksiyon
- Baş ağrısı veya grip benzeri belirtiler
- Göz kapağı düşüklüğü
- Göz yaşarması
- Gözlerin kuruması
- Kaşların eğri kalması
- Çarpık gülümseme
- Salya akması
Bunun yanında botoks uygulamaları vücudun gitmemesi gereken bölgelerine yayılması mümkün olmaktadır. Bu sebeple de belirtiler yayılım görülen yerlerde görülmektedir. Bu sebeple görülen yan etkiler işlemden saatler hatta haftalar sonra görülebilir. Bu sebeple de botoks işleminden sonra aşağıdaki belirtilerin görülmesi halinde doktora başvurulması gerekmektedir.
- Kas güçsüzlüğü
- Konuşmada zorluk
- Görüş problemleri
- Yutmada zorluk
- Solunum problemleri
- Mesane kontrolünün kaybı
- Alerjik reaksiyon
Botoksun yan etkileri
Botoks enjeksiyonundan sonra bazı geçici yan etkiler görülebilmektedir. Bu yan etkiler içerisinde şunlar yer almaktadır.
- En yaygın görülen yan etki morarmadır.
- Baş ağrıları 24 ila 48 saat içerisinde kendiliğinden geçmektedir.
- Göz kapağı düşüklüğü 3 hafta içerisinde kendiliğinden geçer.
- Çarpık gülümseme
- Göz kuruluğu
- Salya akması
- Şiddetli göz yaşarması
- Enjeksiyon bölgesinde hafif ağrı ya da şişlik
- Grip benzeri belirtiler
- Mide bulantısı
- Yakınlardaki kaslarda zayıflık
Kimlere botoks yapılmaz?
Botoks uygulaması genel olarak güvenli bir işlemdir. Ancak hamile, emziren ve nörolojik hastalığı olan kişilere uygulanmaması gerekmektedir. Bunun yanında inek sütü proteinine karşı alerjisi olan kişilere de botoks uygulaması önerilmez.
Botoks kaç günde oturur?
Botoks enjeksiyonların sonuçları işlemden sonraki 1- 3 gün içerisinde görülmeye başlamaktadır. Ancak sonuçların tam olarak görülebilmesi bir hafta ya da daha uzun sürebilir.
Tedavi uygulanan soruna bağlı olarak etkilerinin 3- 4 ay sürmesi mümkün olmaktadır. Etkinin devam ettirilmesi için en az 3 ay ara ile tekrarlanması gerekmektedir.
Botoks sonrası nelere dikkat edilmeli?
Botoks uygulaması sonrasında dikkat edilmesi gereken noktalar içerisinde şunlar yer almaktadır.
- İşlemden sonraki ilk gün bölgenin ovulmaması ya da bölgeye masaj yapılmaması gerekmektedir.
- Enjeksiyondan sonraki ilk 2- 4 saat yatılmamalıdır. Bu sayede botoksun istenmeyen bölgelere yayılması engellenebilir.
Botoksun etkisini azaltan etkenler nelerdir?
Botoks etkisinin daha kısa süre devam etmesine neden olabilecek bazı etmenler bulunmaktadır. Bu sebeple de uygulama sonrasında bu etkenlere dikkat edilmesi gerekmektedir. Doğru bakımın yapılması ile sonuçlardan daha uzun süre faydalanmak mümkün olmaktadır.
- Enjeksiyondan sonra toksinin yerleşmesi için birkaç saat süresince aşağı doğru eğilmemek gerekir.
- İşlem yapılan bölgedeki cildin kırıştırılmaması gerekmektedir.
- İşlem sonrasında bölgenin üzerine fazla basınç uygulanması botoksun yerleşmesini engelleyebilmektedir.
- İşlemden sonra aşırı fiziksel egzersiz yapılması botoksun istenmeyen bölgelere gitmesine neden olabilir.
- Alkol ve sigara kullanımından kaçınılması gerekmektedir.
- İşlem bölgesinin güneş ışınlarından korunması gerekmektedir.
- İşlem bölgesine aşırı ısı uygulanmamalıdır.
- İşlemden sonra aspirin ve kan sulandırıcı ilaçların kullanılmaması gerekmektedir.
- İşlemden sonra en az 1 hafta makyaj yapılmaması gerekmektedir.
- İyileşme sürecinde herhangi bir sorun görülmesi halinde doktora
başvurulması gerekir.
Botoksun ödem süreci
Botoks uygulaması sonrasında hafif bir şişlik oluşabilir. Bu beklenen bir durum olmakla birlikte 24 ile 48 saat içerisinde kendiliğinden geçmektedir.
Botoks hangi alanlarda kullanılır?
Botoks işleminin kullanım alanları içerisinde şunlar yer almaktadır.
- Sırt ağrısı
- Boyun ağrısı
- Çene ağrısı
- Nöralji
- Siyatik ağrısı
- Nöropati
- Pelvik ağrısı
- Kronik miyofasyal ağrı
- Kireçlenme
- Eklem ağrısı
- Çene eklemi ağrısı
- Şaşılık
- Aşırı kas kasılması
- Aşırı terleme
- Göz kapağı seğirmesi
- Kronik migren
- Aşırı aktif mesane
- Pediyatrik üst ekstremite spastisitisi
- Erişkin spastisitesi
- Blefarospazm
- Servikal distoni
