Fizik Tedavi ve Rehabilitasyon

Fizik tedavi ve rehabilitasyon nedir?

 Fizik tedavi ve rehabilitasyon bölümü başta kas ve iskelet sistemi olmak üzere kalp damar hastalıkları ve sinir sistemi hastalıkları ile ilgilenen bir tıp alanı olmaktadır. Fiziksel teknikler ile yetki alanları içerisinde yer alan hastalıkların tedavisinde görevlidirler.

Doğuştan gelen, travma a da çeşitli hastalıklar nedeni ile hastalarda görülen fonksiyonel bozuklukların ya da kayıpların tedavi edilmesini sağlarlar. Bu sayede hastalar günlük hayatları içerisinde daha rahat hareket ederek yaşam kalitelerinde önemli bir artış olur. 

Fizik tedavi ve rehabilitasyon bölümünde uygulanan tedavi yöntemleri hastalara özel olarak belirlenmektedir. Bunun yanında hastaların diğer tedavileri ile kombin edilerek de fizik tedavi teknikleri uygulanabilir.

Fizik tedavi ve rehabilitasyon bölümünde. Peki tedavilerin temel amacı hastaların sosyal, fizyolojik, mesleki ve ruhsal olarak bağımsız bir şekilde hayatlarını devam ettirmelidir. Fizik tedavi ve rehabilitasyon bölümünde uygulanan tedaviler içerisinde ısı, ışın, elektrik akımları, egzersiz, fiziksel ajan, sıcak ve soğuk uygulamalar yer almaktadır. Bu bölümde rehabilitasyon tedavileri fizik tedaviye göre daha uzun sürer.

Fizik tedavi ve rehabilitasyon ile ilgili durumlar nelerdir?

Fizik ve rehabilitasyon ile ilgili olan durumlar içerisinde aşağıda belirtilenler öne çıkmaktadır.

  • Ortopedik hastalıklar
  • Yaralanmalar
  • Önleyici tedavi yaklaşımları
  • Nörolojik ve kas sinir hastalıkları ve yaralanmaları
  • Spor yaralanmaları
  • Akut ve kronik ağrı tedavisi
  • Metabolik hastalıklar
  • Romatizmal hastalıklar
  • Yaşlı rehabilitasyonu
  • Pediatrik rehabilitasyon
  • Yanık sonrası rehabilitasyon
  • Kalp akciğer rehabilitasyonu
  • Doğumsal ya da sonradan edinilen eklem ve kemik bozuklukları

Fizyoterapistler hangi hastalıklar ile ilgilenir?

Fizyoterapistlerin ilgilendiği başlıca hastalıklar içerisinde aşağıdaki hastalıklar yer almaktadır.

Ağrı problemleri

Hastaların önemli bir kısmı fizik tedavi ve rehabilitasyon bölümüne gerek kas gerek iskelet sisteminde oluşan ağrılar için başvurmaktadır. Travma ya da hastalığa bağlı olarak gelişen hasarlar akut ağrıların neden olurken psikolojik ya da nörolojik olarak görülen ağrılar kronik ağrılar olmaktadır. Her 2 ağrı türünün tedavisinde de fizyoterapistler görevli olmaktadır.

Spor yaralanmaları

Fizik tedavi ve rehabilitasyon bölümüne başvuru sebeplerinin içerisinde spor yaralanmaları da yer almaktadır. Spor sırasında çeşitli nedenler ile oluşan kırık, kas zedelenmeleri ya da menüsküs gibi yaralanmaların tedavisinde fizyoterapistler görevli olmaktadır. Spor yaralanmalarından sonra hastalara ameliyat öneriliyor ise öncelikle gerekli ameliyatları yaptırmaları daha sonrasında ise dokunun fonksiyonunu geri kazanabilmesi için fizik tedavi sürecine başlaması önemlidir. Sorunlu olan bölgenin eski sağlığına kavuşabilmesi için fizyoterapist kontrolünde egzersizlerin düzenli bir şekilde yapılması son derece önemlidir.

Parkinson

Parkinson hastalarının düzenli ilaç kullanımının yanı sıra günlük işlerinde başkalarına bağımlı olmamaları için fizik tedavi egzersizleri son derece önemli olmaktadır. Parkinson hastalarında görülen ellerde titreme, konuşma bozukluğu ya da yürüme güçlüğü gibi komplikasyonların hastalara uygulanan fizik tedavi ve rehabilitasyon yöntemleri ile şiddetin azalması ve hastaların yaşam kalitelerinin artması mümkün olmaktadır,

Romatizmal hastalıklar

Romatizmal hastalıklar terimi bir çatı terimi olmaktadır. Çünkü romatizmal hastalıklar içerisinde yüzlerce farklı hastalık söz konusu olmaktadır. Genellikle eklemlerin kasların ya da kemiklerin etrafında şiddetli ağrı ve acı hissedilmesine neden olan romatizmal hastalıklar iltihaplı ve iltihapsız olmak üzere temel olarak ikiye ayrılmaktadır. Romatizmal hastalıklar eklenme kullanmada zorluk şişlik sıcaklık artışı sürekli ağrı ve kızarıklık gibi belirtileri neden olmaktadır. Hastaların şiddetli ağrı hissettiği romatizmal hastalıklarda ilaç tedavisinin yanı sıra uygulanan fizik tedavi ve rehabilitasyon yöntemleri ile ağrıların azalması dokuların fonksiyonlarını geri kazanması ve hastaların günlük yaşamlarına daha rahat devam edebilmeleri sağlanmaktadır.

İnme

İnme, beyin damarlarında meydana gelen hasardan dolayı vücudun belli bir kısmının hareket kabiliyetini kaybetmesidir. İnme sonrasında hastaların iyileşme süreçlerinin hızlandırılması sosyal hayatlarına geri dönülmesi ve kendi ihtiyaçlarını karşılayabilecek düzeye gelebilmeleri için fizik tedavi ve rehabilitasyon yöntemlerinden yararlanılmaktadır.

Kırıklar

Çeşitli sebepler ile oluşabilen kırıklar genellikle alçı tedavi edilirler. Ancak bazı durumlarda kırığın tedavi edilebilmesi için cerrahi müdahalelere gerek duyulmaktadır. Gerek cerrahi tedavi sonrasında gerekse alçı tedavisi sonrasında bölgenin eski fonksiyonunu geri kazanabilmesi kasların güçlenmesi için fizik tedavi ve rehabilitasyon yöntemleri kullanılmaktadır.

Boyun ve bel fıtığı

Fıtık genel olarak omurlar arasındaki disklerin bütünlüğünü kaybetmesiyle ortaya çıkan bir hastalıktır. Boyun ve bel bölgesinde görülen fıstıkların sebepleri içerisinde stres, kireçlenme, kaza, travma ve yanlış hareket yer almaktadır. Bunun yanında yeşil ilerlemesiyle birlikte ortaya çıkan kemiklerin güçsüzlüğü, gebelik ve fazla kilo almak da fıtığı nedenleri arasında yer almaktadır. Fıtığının tedavisinde ise öncelikle fizik tedavi ve rehabilitasyon yöntemlerine başvurulmaktadır. Fizik tedavi ve rehabilitasyon sürecinden sonra yeterli sonuç alınamaması durumunda hastalara cerrahi yöntemler önerilmektedir.

Lenfödem

Hem doğuştan hem de sonradan görülebilen lenfödem, lenf sıvısının doku içerisinde anormal bir şekilde toplanması ve lenf sistemindeki yetersizlik olarak tanımlanmaktadır. Dokuların içerisinde normal bir şekilde biriken lenf sıvısının boşaltılması için ise manuel lenf drenajının uygulanması gerekmektedir. Manuel lenf drenajı ile lenf yollarındaki sıvı akışının hızlanması ve lenfatik sistemi yeniden çalışması sağlanmaktadır. Manuel lenf drenajı sonrasında bandajla ama yöntemi uygulanır. Bu sebeple de tedavi içerisinde hastaların bası giysisi kullanması gerekmektedir. Manuelle lenf drenajı klasik masaj ile birbirinden tamamen farklı 2 tekniktir.

Diğer hastalıklar

Fizik tedavi ve rehabilitasyon bölümünün ilgilenmiş olduğu diğer hastalıklar içerisinde şunlar yer almaktadır.

  • Obezite tedavisi
  • Algonörodistrofi – sudeck atrofisi
  • Nevraljiler
  • Fibromiyalji sendromu
  • Fasiyal bozukluklar
  • Tendinit – tendinozis
  • Miyozit – miyalji
  • Bursitler
  • Ligament
  • Tetik parmak
  • Tenisçi dirseği 
  • Aşil tendiniti
  • Kireçlenme
  • Huzursuz bacak sendromu
  • Vertigo
  • Multipl skleroz
  • Kas tonusu bozuklukları
  • Denge ve yürüme bozuklukları
  • Ağrılı kas krampları
  • El – kol, bacak ve ayakta sinir yaralanmaları
  • Kas – tendon incinme ve kopmaları
  • Sinir kökü – sinir ağı sıkışmaları
  • Kas romatizmaları
  • Karpal tünel sendromu
  • Kas erimesi
  • Yüz felci
  • Kauda ekina lezyonu
  • Kafa travmalarına bağlı gelişen felçler
  • Parapleji
  • Doğum sonrası beyin felci
  • Parapleji
  • Boğulma ve zehirlenmelere bağlı beyin felçleri
  • Tetrapleji
  • Ampute rehabilitasyonu
  • Duruş ve postür bozuklukları
  • Skolyoz, kifoz vb.
  • Down sendromu
  • Spina bifida
  • Musküler distrofi
  • Serebral palsi
  • Geriyatrik rehabilitasyon
  • Pelvik ağrı
  • Kanser rehabilitasyonu
  • Kardiyak/pulmoner rehabilitasyon
  • Eklem protezi sonrası
  • Kompleks bölgesel ağrı sendromu
  • Sanatçılarda görülen kas iskelet sorunları

Fizik tedavi ve rehabilitasyon bölümüne hangi durumlarda başvurulmalıdır?

Fizik tedavi ve rehabilitasyon bölümüne birçok farklı sebep için başvurulmaktadır. Başvuru sebeplerinin bir kısmı başka bir uzman tarafından hastaların fizik tedavi ve rehabilitasyon bölümüne yönlendirilmesi olurken günümüzde bu bölümün öneminin artmasından dolayı hastalar çeşitli ağrı ve fonksiyon kaybı gibi belirtiler ile de fizik tedavi ve rehabilitasyon bölümüne sıklıkla başvurmaktadır.

Gerek akut gerekse kronik ağrıları olan hastaların ağrılara neden olan hastalığın tedavisinde olduğu kadar tanı almasında da fizik tedavi ve rehabilitasyon bölümüne başvurduğu görülmektedir. Çünkü bu bölüm sadece çeşitli hastalıkların tedavisinde değil aynı zamanda teşhisini de yapabilen bir bölüm olmaktadır.