Dil felci nedir?
Çeşitli sebepler dolayısıyla dil kasının işlevini zaman içerisinde kaybetmesi durumunda dil felci adı verilmektedir. Dil kısıklığı ya da dil tutulması olarak da adlandırılan bu durum afazi veya disatri olarak da adlandırılmaktadır.
Dil felcinin afazi olması durumunda hastalar konuşma yeteneğinin kaybetmektedir. Çünkü afazi, beyindeki dil işleme merkezinin zarar görmesi sonucunda oluşmaktadır. Disatri ise dil kaslarının kontrolünü sağlayan sinirlerde oluşan hasar sonucunda ortaya çıkmaktadır.
Dil felci belirtileri
Dil felcinin afazi sebebiyle oluşması durumunda görülebilecek belirtiler içerisinde şunlar yer almaktadır.
- Dil yeteneğinin kaybedilmesi
- Konuşma becerisinin kaybedilmesi
- Belirtilerin ani bir şekilde ortaya çıkması
- Konuşurken cümlelerin anlaşılmaması
- Bazı sesleri telaffuz ederken çeşitli zorlukların yaşanması
- Doğru kelimeleri söylemekte güçlük çekme
- Kelimeleri hatırlamada güçlük çekme
- Konuşulanları ya da yazılanları anlamada zorlanma
- İletişimde sorunlar yaşanması
- Yüzde asimetri
- Yüzün biri tarafının diğer tarafından farklı görünmesi
- Vücudu onun bir tarafında ani ve belirgin güçsüzlük
- Dengesizlik
- Beklenmedik baş ağrısı
- Baş dönmesi
- Yürüme zorluğu
Dil felcinin disatri sebebi ile görülmesi durumunda hastalarda oluşacak belirtiler içerisinde şunlar yer almaktadır.
- Konuşmada fark edilir yavaşlamalar
- Çiğneme hareketinde yaşanan zorluklar
- Dilde ara sıra meydana gelen ve kısa süren uyuşukluklar
- Tat alma kayıpları
Dil felci nedenleri
Dil felcinin görülme sebepleri altta yatan etmene bağlı olarak değişiklik göstermektedir. Afazi sebebiyle görülen dil felcinin nedenleri içerisinde şunlar yer almaktadır.
- Aşırı üzüntü ve stres
- Travmalar
- Merkezi sinir sistemi bozuklukları
- Psikolojik hastalıklar
- Kas işlevindeki bozukluklar
- Bazı hastalıkların yan etkisi
- İstemsiz kas kasılmaları
- Ani psikolojik çöküntüler
Dil felcinin disatri sebebiyle görülmesinin nedeni ise inme olmaktadır. İnmeye neden olabilecek faktörler içerisinde şunlar yer almaktadır.
- Hipertansiyon
- Ateroskleroz
- Kalp hastalıkları
- Diyabet
- Adrian fibrilasyon
- Tütün kullanımı
- Alkol kullanımı
- Fiziksel hareketsizlik
- Yaş
- Ailede inme öyküsünün bulunması
Dil felci tedavi yöntemleri
Dil felcinin tedavisi altta yatan neden göre planlanmaktadır. Bu sebeple de öncelikle hastalığa neden olan etkenin belirlenmesi gerekmektedir. Ancak altta yatağın sebep her ne olursa olsun hastalığın konuşma yeteneklerini geri kazanabilmeleri için dil terapisine ihtiyaçları bulunmaktadır.
Bu terapide dil kaslarının güçlendirilmesi ve konuşma becerilerinin arttırılması için bazı teknikler ve egzersizler yer almaktadır. Dil felcinin şiddetli olması durumunda hastalarda yutma güçlüğü görülmektedir. Bu hastalar için özel beslenme planları yapılması gereklidir.
Bunun için beslenme uzmanlarıyla birlikte çalışılması gerekmektedir. Çok şiddetli durumlarda ise hastalara konuşma cihazı veya iletişim destek araçları önerilebilmektedir. Bu sayede hastalar daha rahat bir şekilde iletişim kurabilirler.
