Myomektomi nedir?
Rahim miyomlarının çıkarılması için yapılan cerrahi prosedüre miyometomi adı verilmektedir. Bu miyomlar yaygın olarak görülmekle birlikte kanserli olmazlar. Rahimde ortaya çıkan miyomlar genellikle doğurganlık yıllarında gelişir.
Myomektomi sırasında cerrahın hedefi belirtilere neden olan miyomlarını çıkarmak ve rahmi yeniden inşa etmektir. Rahmin tamamının alındığı histerektomiden farklı olarak bu prosedürde sadece miyomlar alınır. Myomektomi olan kadınlarda başta ağır adet kanaması, referik basınçta azalma olmak üzere miyomların neden olduğu şikayetlerde azalma görülür.
Myomektomi nedenleri
Hastaların rahatsız olmasına neden olan belirtilerin veya normal aktiviteleri etkileyen miyomlar için Myomektomi önerilmektedir. Ameliyat ihtiyacı bulunan hastalarda rahim miyomları için histerektomi yerine Myomektomi tercih edilmesinin nedenleri arasında şunlar yer almaktadır.
- Çocuk sahibi olmak istemek
- Uzmanın rahim miyomlarının doğurganlığı engelleyebileceğinden şüphelenmesi
- Rahmin korunmak istemesi
Miyometomi komplikasyonları
Myomektomi neden olduğu komplikasyon oranı son derece düşük olmakla birlikte benzersiz bir dizi zorluğu da beraberinde getirmektedir. Myomektomi riskleri arasında şunlar yer alır.
Ağır kan kaybı
Rahimlerini miyom olan kadınların çoğunda ağır adet kanamasına nedeniyle zaten düşük kan sayımı bulunmaktadır. Bu sebeple kan kaybı nedeniyle sorun yaşama riski bu ameliyatta daha yüksek olmaktadır. Bunun için gerekli önlemlerin alınabilmesini sağlayacak ameliyattan önce kan sayımının arttırılmasının yolları önerilmektedir.Prosedür sırasında cerrahlar aşırı kanamanın önlenmesi için ekstra adımlar uygularlar.
Bunlar arasında turnike ve plankler kullanılarak rahim arterinden gelen kan akışını engellenmesi ve kan damarlarının daralmasını sağlamak için miyomların çevresine ilaç enjekte edilmesi gibi önlemler bulunmaktadır. Ancak uygulanan adımların önemli bir kısmı kanun aksine olan ihtiyacı azaltmaz. Histeroskopi ve Myomektomi üzerine yapılan araştırmalarla daha fazla kan kaybı olduğunu göstermektedir.
Yara dokusu
Miyomların çıkartılması için rahim içine yapılan kesiler ameliyattan sonra gelişebilecek yere dokusu bantları olan yapışıklıklara yol açabilmektedir. Laparoskopik olarak prosedürün uygulanması daha az yapışıklığın olmasını sağlayabilir.
Hamilelik veya doğum komplikasyonları
Myomektomi ameliyatlarından sonra hamile kalınması durumunda bazı risklerde artış görülmektedir. Uzmanın rahim duvarına derin bir kesit yapması gerekiyorsa bir sonraki hamilelikte nadir olarak görülen komplikasyonlardan biri olan rahim yırtılmasının önlenmesi için sezaryen doğumun önerilmesi gerekmektedir. Miyomların kendileri de hamilelikte yaşanacak komplikasyonlarla ilişkili olabilmektedir.
Histerektomi riski
Nadir olarak görülse de kanamanın kontrol edilemediği ve miyomlara ek olarak başka anormalliklerin de bulunması durumunda Myomektomi ameliyatı iptal edilerek histerektomi yapılması gerekli olabilmektedir.
Kanserli tümörün yayılma olasılığı
Prosedürün bir başka nadir komplikasyonu da kanserli bir tümörün miyom ile karıştırılabilmesidir. Tümörün çıkarılması sırasında küçük parçalara ayrılması ve küçük bir kesitten çıkarılması durumundan kanserin yayılması mümkün olabilmektedir. Menopozdan sonra ve kadınların yaşları ilerledikçe bu risk artmaktadır.
Miyomektomi ameliyatı öncesinde komplikasyonları önlemeye yönelik stratejiler
Myomektomi ameliyatı risklerinin en aza indirilebilmesi için uygulanabilecek stratejiler içerisinde şunlar yer almaktadır.
Demir takviyeleri ve vitaminler
Ağır adet dönemleri nedeniyle demir eksikliği anemisi bulunan kişilerin ameliyattan önce kan sayımını arttırılmasına olanak sağlayacak demir takviyeleri ve kadınların kullanılması gerekmektedir.
Hormon tedavisi
Hastalarda görülen aneminin düzeltilebilmesi için uygulanabilecek bir diğer strateji de ameliyattan önce hormon tedavisinin uygulanmasıdır. Bu sayede adet akışını durdurmak ve azaltmak için gonadotropin salgılayan hormon agonisti, doğum kontrol hapları veya başka hormonal ilaçlar reçete edilebilir. Hormon tedavisinin telefonu olarak verildiği ise hormon agonisti östrojen ve progesteron üretimini bloke ederek menstrasyonu durdurur ve hemen globin ve demir depolarının yeniden oluşturulmasına olanak tanır.
Miyomların küçültmek için
Uygulanan bazı hormon terapileri aynı zamanda miyomların ve rahmi üzerine dikey bir kesi yerine daha küçük ve yatay bir kesit yapılmasını izin verecek kadar küçültebilir. Bunun yanında bazı çalışmalar GNRH agonisti tedavisinin zaman içerisinde miyomları küçültebileceğini ve kanamayı ameliyat gerektirmeyecek kadar azaltabileceğini göstermektedir.
Ancak GNRH agonisti tedavisi sıcak basması, gece terlemesi ve vajinal kuruluk gibi menopoz belirtilerine neden olmaktadır. Bu belirtiler ilacın kullanılmasının bırakılmasıyla sona erer. Tedavi genellik ameliyattan birkaç ay önce yapılır.
Miyometremi ameliyatına nasıl hazırlanır?
Hastalığın ameliyattan bir süre önce yiyecek ve içecek tüketimini durdurmaları gerekmektedir. Bu konu hakkında doktor tavsiyesinde uyulması gerekir. İlaç kullanılan kişilerin ise ameliyattan önceki günlerde olan ilaç üstünlüğünü değiştirip değiştirelim demesi gerektiğinin doktora sorulması gerekmektedir.
Ameliyattan sonra hastaların taburcu edilebileceği gibi hastane yatışı da yapılması mümkün olmaktadır. Hastaların hastanede ne kadar süre kalacakları uygulanan yönteme bağlı olarak değişiklik gösterir. Gerekli hazırlıkların yapılabilmesi için ameliyat öncesinde ne kadar süre hastane yatışını yapılacağını bilinmesi gerekmektedir.
Myomektomi ameliyatı
Miyomektomi ameliyatından uygulanacak prosedür miyomların büyüklüğünü sayısına ve konumuna bağlı olarak değişiklik göstermektedir. Bu prosedür için 3 ayrı yöntem bulunmaktadır.
Myomektomi ameliyatının yöntemleri
Miyomettoma ameliyatı yöntemleri kendi içerisinde üçe ayrılmaktadır. Bu yöntemlerin bir kısmı minimal invaziv yöntemler olmakla birlikte bir kısmı ise imamosif yöntemlerdir.
Laparoskopik veya robotik myomektomi
Her ikisi de minimal invaziv prosedür olan laparoskopik veya robotik Myomektomi cerrah küçük karın kesesinden miyomlara erişir ve onları çıkarır.
Ameliyatın laparoskopik yöntemlerle yapılması sayesinde hastalar daha az kan kaybı yaşar. Bunun yanında hastanede kalış süresi ve iyileşme süresi daha kısa olur. Ameliyat sonrası komplikasyon ve yapışıklık oluşum oranında ciddi oranda düşmektedir. Laparoskopik ve robotik Myomektomi arasında sınırlı karşılaştırmalar bulunmaktadır. Robotik cerrahi daha uzun sürebilir ve daha maliyetli olabilir. Ancak bunun dışında her iki yöntem arasında çok az fark bulunmaktadır.
Laparoskopik miyomektomi
Bu ameliyatlarda cerrah göbek deliğinin içinden ya da yakınından küçük bir kesi yapar. Daha sonrasında karna laparoskop yerleştirilir ve cerrah ameliyatı karın duvarındaki diğer küçük kesirlere yerleştirilen aletlerle gerçekleştirir.
Robotik miyomekomi
Laparoskopik Myomektomi olduğu gibi aletler küçük kesilerden yerleştirilir ve ardından aletlerin hareketlerine ayrı bir konsoldan kontrol edilir. Bazı cerrahlar tek portlu laparoskopik ve robotik Myomektomi gerçekleştirmektedir.
Bazen miyomlar parçalara ayrılır ve karın duvarındaki küçük bir kesiden çıkarılır. Diğer zamanlarda ise miyomlar parçalara ayrılmadan alınabilmesi için karındaki daha büyük bir kesitten çıkarılır. Nadiren yapılsa da miyomlar vajinadaki bir kesi yoluyla da çıkarılabilmektedir.
Karın Myomektomi
Laboratomi adı verilen bu işlemde cerrah rahmine ulaşmak ve miyomları çıkarmak için karında açık bir kesi yapar. Bu kesinin mümkün oldukça yatay şekilde yapılmaktadır. Daha büyük rahimler için dikey kesilere de ihtiyaç duyulmaktadır.
Sisteroskopik Myomektomi
Rahminde önemli ölçüde çıkıntı yapan daha küçük miyomlar tedavi etmek için cerrah histeroskopik Myomektomi önerebilir. Bu ameliyatta cerrah vajinadan ve rahim ağzından rahme yerleştirilen aletleri kullanarak milyonlara erişir ve onları çıkarır.
Histeroskopi Myomektomi genellikle şu adımları takip etmektedir.
- Cerrah vajina ve rahim ağzından rahmet küçük ışıklı bir alet yerleştirilir. Yaygın olarak elektrik kullanarak dokuyu kesmek için bir tel halkalı rezektoskop veya miyomu bir bıçakla kesmek için bir histeroskopik morselatör kullanmaktadır.
- Rahim boşluğunun genişletilmesi ve rahim duvarının incelenmesine olanak sağlamak için rahmet berrak bir sıvı çözeltisi enjekte edilir.
- Cerrahi rezektoskop veya histeroskopik morseratör kullanarak miyomdan parçalar tıraş eder ve miyom tamamen çıkana kadar parçaları rahimden alır. Bazen büyük miyomlar tek ameliyatta tamamen alınamayabilir ve ikinci bir ameliyata ihtiyaç duyulur.
Myomektomi ameliyatı sonrası yaşam
Myomektomi sonuçları içerisinde şunlar yer almaktadır.
- Septomların hafiflemesi
- Doğurganlığın iyileşmesi
Myomektomi ameliyatı sonrası iyileşme süreci nasıldır?
Genel olarak operasyondan sonra uzman hastaları normal aktivitelerine ne zaman dönebileceği konusunda konuşacaktır. Hastaların kendilerini toparlayabilmeleri için doktorlarından alınan talimatları takip etmeleri önemlidir. Hastaların faaliyetlerini ne kadar süre için değiştirmesi gerektiği, geçirdiği ameliyat türüne bağlı olarak değişkenlik göstermektedir.
Açık abdominal Myomektomi geçiren hastaların daha fazla zamana ihtiyaçları bulunmaktadır. İyileşme sürecinde beklenebilecek durumlardan bazıları şunlardır
- Birkaç hafta boyunca vajinal kanama ve akıntı
- Ameliyattan sonraki ilk hafta 5 ila 10 kilodan daha ağır bir şeyin kaldırılmaması (açık karın ameliyatının uygulanması durumunda bu sürenin uzatılması gerekmektedir)
- Ameliyattan sonraki 6 hafta boyunca cinsel ilişkide bulunulmaması ve iyileşme sürecinde vajinanın içine hiçbir şey girmemesi gerekmektedir.
- Hastalığın etkinlik seviyelerini yavaş yavaş arttırmaları gerekir. Hastaların aniden normal faaliyetlerini geri dönmemeleri önemlidir.
