Norovirüs

Norovirüs Nedir?

Noravirüs enfeksiyonunun neden olduğu belirtiler ani bir şekilde başlamaktadır. Karakteristik belirtileri içerisinde ise şiddetli kusma ve ishal bulunmaktadır. Genellikle hazırlanma sırasında kirlenmiş yiyecek, su ve kirlenmiş yüzeyler yoluyla yayılır. Ayrıca norovirüs enfeksiyonu olan bir kişiyle yakın temas yoluyla da yayılabilmektedir. 

Enfeksiyon sebebi ile görülen belirtiler genellikle virüse maruz kaldıktan 12- 48 saat sonra görülmeye başlamaktadır. Enfeksiyonun belirtileri 1 ila 3 gün arasında devam eder. Hastaların önemli bir kısmında herhangi bir tedavi uygulanmaksızın 1 ila 3 günde iyileşme görülmektedir.

Enfeksiyonun ciddi susuzluğa neden olabileceği hasta grupları da bulunmaktadır. Bu grupların içerisinde küçük çocuklar, yaşlı yetişkinler ve diğer sağlık sorunları yaşayan kişiler yer almaktadır. Bu sebeple tıbbi müdahale gerekebilir. 

Enfeksiyonu genellikle kapalı ve kalabalık ortamlarda görülmektedir. Bu sebeple de hastaneler, huzurevleri, çocuk bakım merkezleri, okullar ve yolcu gemileri yüksek risk alanları olmaktadır.

Norovirüs Nedenleri

Son derece bulaşıcı olan norovirüsler dışkı ve kusmuk yolu ile yayılmaktadır. Hastalığın ilk belirtilerinin gösterildiği andan iyileşmeden sonraki birkaç güne kadar virüs yayılmaya devam eder. Yüzeylerde ve nesnelerde günler ve haftalar boyunca kalabilir. 

Norovirüs Enfeksiyon Belirtileri

Norovirüse maruz kaldıktan sonra ilk belirtiler 12 ila 48 saat arasında görülmeye başlar. İyileşmenin ardından dışkıda virüs görülmeye devam edebilir. Bu durum başka bir tıbbi rahatsızlığı olan hastalarda haftalarca ya da aylarca sürebilir. Bunun yanında enfeksiyonu olan bazı kişilerde herhangi bir belirti görülmese de bu aşamada da  bulaş devam etmektedir. Norovirüs enfeksiyonunda görülebilecek belirtiler içerisinde ise şunlar yer almaktadır. 

• Mide bulantısı 
• Kusma 
• Mide ağrısı veya kramplar 
• Sulu ve gevşek ishal 
• Hasta hissetmek 
• Düşük dereceli ateş 
• Kas ağrısı

Norovirüs Tanı Kriterleri

Norovirüs enfeksiyonu genellikle belirtilere göre teşhis edilmektedir. Ancak norovirüs dışkı örneğinden de tespit edilebilir. Zayıf bağışıklık sistemi bulunan ya da başka tıbbi rahatsızlıkların olması halinde uzmanlar norovirüsün varlığını doğrulamak için dışkı testi önerebilmektedir.

Norovirüs Tedavi Yöntemleri

Enfeksiyonu tedavisinde kullanılan özel bir yöntem bulunmamaktadır. İyileşme genellikle bağışıklık sisteminin sağlığına bağlı olarak değişir. Çoğu insanda hastalık genellikle birkaç gün içerisinde iyileşir. İyileşme sürecinde sıvıların geri kazanılması son derece önemlidir.

Oral rehidratasyon solüsyonları kullanılabilir. Dehidrasyonun önlenmesi için yeterli tutulup alınamaması halinde damar yoluyla sıvı takviyesi gerekli olmaktadır. Bunun yanında reçetesiz olarak satılan ishal önleyici ve mide bulantısı giderici ilaçlar alınabilir.

Norovirüs Bulaş Yolları

Norovirüs bulaş yolları içerisinde şunlar yer almaktadır. 

• Kirlenmiş gıda tüketmek 
• Kirlenmiş su içmek 
• Kirli bir yüzeyle veya nesne ile temas ettikten sonra eli ağza götürmek 
• Norovirüs enfeksiyonu olan bir kişiyle yakın temasta bulunmak 

Norovirüsler sıcak, soğuk ve dezenfektanlara karşı dayanıklı oldukları için öldürülmeleri son derece zordur.

Norovirüs Komplikasyonları Nelerdir? 

Norovirüs hastaların kendilerini son derece halsiz hissetmesine neden olmaktadır. Bu durum kusma ve ishal sebebiyle görülür. Vücut besinleri tutamadığında susuz kalma riskiyle karşı karşıya kalınır. Susuz kalmanın belirtileri içerisinde şunlar yer almaktadır. 

• Daha az idrara çıkma 
• İdrarın koyu renkte olması 
• Ağız kuruluğu 
• Halsizlik 
• Baş dönmesi 
• Baş ağrısı 

Çocuklarda dehidrasyon oluşması halinde yukarıdaki belirtilerin yanında ek belirtilerde görülmektedir. Bu belirtisi içerisinde şunlar yer almaktadır. 

• Gözyaşı olmadan ağlamak 
• Sinirlilik 
• Gün boyu uyku hali 

Norovirüssün bağırsaklarda ve midede iltihaplanmaya neden olması, kusma veya ishal görülmesini neden olmaktadır. Bu sebeple de yeme ve içme zorlaşabilir. Ancak yeme ve içme için çaba gösterilmesi gerekmektedir. Bunun için gün boyunca daha sık yemek yemek gerekmektedir.

Küçük lokmalar ver küçük yudumlar halinde tüketilmesi önerileri. Çok hızlı veya çok fazla yenmesi halinde vücut yiyecek alımını reddedecektir. 

Norovirüs Nasıl Engellenir? 

Norovirüs enfeksiyonu oldukça bulaşıcı olduğu ve birçok farklı türünün bulunduğu için birden fazla kez Norovirüs enfeksiyonu geçirilebilir. Enfeksiyonu önlemek için yapılabilecekler arasında ise şunlar yer almaktadır. 

• Tuvaleti kullandıktan, bez değiştirdikten sonra, yemek hazırlamadan ve yemek yemeden önce ellerin en az 30 saniye süresince sabun ve suyla iyi bir şekilde yıkanması gerekmektedir. Bunun yanında su ve sabuna erişim olmadığı alanlarda alkol bazlı temizleyiciler kullanılabilse de bu temizleyiciler virüse karşı sabun ve suyun etkisi gibi etkili değildir. Bu sebeple de ellerin yıkanması son derece önemlidir.
  
  
• Hasta birinin hazırlayabileceği yiyeceklerde dahil olmak üzere kirli yiyecekler ve sulardan kaçınılması gerekmektedir.
  
  
• Yemeden önce sebze ve meyvelerin yıkanması gerekir. 
  
  
• Deniz ürünlerinin iyi bir şekilde pişirilmesi gerekir. 
  
  
• Kirlenmiş olabilecek yüzeyleri dezenfekte edilmesi gerekmektedir. Dezenfektasyon sırasında eldiven kullanımı, norovirüslere karşı etkili bir klor içerikli ağartıcı solüsyon veya dezenfektan kullanılmalıdır. 
  
  
• Seyahat ederken sadece pişmiş yiyecekler yenmelidir. 

Nora virüs enfeksiyonunun yayılmasını önlemek için hastalık süresince ve belirtiler sona erdikten sonraki 2-3 gün boyunca dikkat edilmesi gereken noktalar içerisinde şunlar yer almaktadır. 

• Mümkün olduğunca başkalarıyla temas kurulmamalıdır. 
• Ellerin su ve sabunla iyice yıkanması gerekir. 
• Bu süre içerisinde işe ya da okula gidilmemelidir. 
• Başkalarının kullanacağı yiyecek ve eşyalar ellenmemelidir. 
• Kusmuk ve dışkının dikkatli bir şekilde atılması gerekir. 
• Seyahat etmekten kaçınılmalıdır.