30 Saniyelik Özet
- Çocukların ve gençlerin etkilenmesine neden olan Osgood- Schlatter hastalığı diz kapağının kaval kemiğine bağlandığı yerde görülen ağrılı bir iltihaptır.
- Özellikle büyüme atakları sırasında yaygın olarak görülmektedir. Büyüme atağı çocukların vücudunun birçok bölümünde strese ve zorlanmaya daha fazla hassas hale gelmesine neden olmaktadır.
- Osgood Schlatterin neden olduğu diz ağrısı zaman içerisinde kötüleşmektedir. Bir dizde ya da her iki dizde de görülebilen bu ağrı aniden de başlayabilir. Genellikle fiziksel aktivite sonrasında kötüleşme eğilimindedir.
- Osgood Schlatter hastalığının tedavisinde evde uygulanan yöntemler bulunmaktadır.
Osgood-Schlatter Hastalığı Nedir?
Çocukların ve gençlerin etkilenmesine neden olan Osgood- Schlatter hastalığı diz kapağının kaval kemiğine bağlandığı yerde görülen ağrılı bir iltihaptır. Bu hastalığa bazı durumlarda büyüme ağrısı adı da verilmektedir. Osgood- Schlatter hastalığı büyüme çağında olan çocuklarda ve gençlerde görülmektedir.
Özellikle büyüme atakları sırasında yaygın olarak görülmektedir. Büyüme atağı çocukların vücudunun birçok bölümünde strese ve zorlanmaya daha fazla hassas hale gelmesine neden olmaktadır. Hassaslaşan dokular içerisinde ise şunlar yer almaktadır.
- Kaslar
- Kemikler
- Bağlar
- Tendonlar
Büyüme atakları normal ve sağlıklı bir çocukta olması gereken bir durumdur. Ancak sözü edilen dokuların günlük aktiviteler sırasında tekrarlanan hareketler ile tahriş olma olasılığının artmasına neden olmaktadır. Çocuğun dizlerini çok kullanması halinde diz eklemi tahriş olabilir. Bu tahriş şişmeye ve ağrıya neden olabilmektedir. Çocuğun ağrısının birkaç gün dinlenmeden sonra geçmemesi halinde sağlık kuruluşuna başvurulması gerekmektedir.
Osgood-Schlatter Hastalığının Nedenleri
Diz ekleminin tekrarlayan zorlanmalar dolayısı ile yaralanma çeşitlerinden birisi olan osgood Schlatter hastalığı, ekleme zarar verene kadar aynı hareketin tekrarlanması sebebi ile oluşmaktadır. Başta aynı hareketleri çok sık yapmak olmak üzere çok yoğun fiziksel aktivitenin yapılmasından kaynaklanmaktadır.
Osgood Schlatter hastalığı kavak kemiğinin diz kapaklarına bağlanmasını sağlayan patellar tendonlarının aşırı zorlanması sebebi ile görülmektedir. Bu tendonların altında yer alan büyüme plakaları tekrarlanan ve stres yaratan hareketler sebebi ile tahriş olur ve şişer. Bu durumda çocuklar dizlerinde ağrı hisseder.
Osgood-Schlatter Hastalığı Belirtileri
Osgood Schlatter hastalığında yaygın görülen belirtiler içerisinde şunlar yer almaktadır.
- Diz kapağının hemen altında, kaval kemiğinin üst kısmında görülen ağrı
- İltihaplanma dolayısıyla oluşan şişlik
- Genellikle uyluk kaslarında olmak üzere bacaklardaki kaslarda gerginlik
- Çocuğun diz kapağının hemen üzerinde ya da altında sert, ağrılı bir şişlik
Osgood Schlatterin neden olduğu diz ağrısı zaman içerisinde kötüleşmektedir. Bir dizde ya da her iki dizde de görülebilen bu ağrı aniden de başlayabilir. Genellikle fiziksel aktivite sonrasında kötüleşme eğilimindedir.
Osgood-Schlatter Hastalığı Tanı Kriterleri
Osgood Schlatter tanısı genellikle dizin etrafındaki bölgenin muayene edilmesi ile konulmaktadır. Bunun yanında çocuğun ağrı ve hassasiyet gibi belirtileri ilk olarak ne zaman fark edildiği ve bu belirtilere neden olabilecek bir spor yapıp yapmadığının da doktora bildirilmesi gerekmektedir.
Muayene sırasında doktor çocuğun dizinin ön tarafına hafifçe bastırır. Eğer o noktada hassasiyet ve ağrı varsa Osgood Schlatter hastalığının olma ihtimali yüksektir. Bunun yanında bazı hareketlerin de yapılması istenebilir. Bu hareketler içerisinde şunlar yer almaktadır.
- Yürüme
- Atlama
- Diz çökme
Bu hastalığın tanısında genellikle görüntüleme yöntemine ihtiyaç duyulmamaktadır. Ancak büyüme plaklarının incelenmesi için röntgen istenebilir.
Osgood-Schlatter Hastalığı Tedavi Yöntemleri
Osgood Schlatter hastalığının tedavisinde evde uygulanan yöntemler bulunmaktadır. Bu yöntemlerin içerisinde ise şunlar yer alır.
Dinlenme
Çocuğun dizinde tahrişe neden olan spordan ya da aktiviteden kaçınması gerekmektedir. Doktor çocuğun ne kadar süre dinlenmesi gerektiğini önerecektir. Bu süre birkaç hafta olabileği gibi 1- 2 ay da olabilir.
Buz Uygulaması
Etkilenen dize günde birkaç kez 10- 15 dakika buz uygulamasının yapılması ağrısının hafiflemesini sağlayacaktır. Buzun diret olarak cilde temas ettirilmemesi gerekir. Bunun yanında buz küpü ile masaj yapmak da ağrı kesici etki yapacaktır.
NSAID’ler
İbuprofen ya da naproksen gibi reçetesiz satılan ağrı kesiciler ağrının ve şişliğin hafiflemesini sağlamaktadır. Ancak bu ilaçların doktorun izni olmadan 10 günden fazla üst üste kullanılmaması gerekmektedir.
Fizik Tedavi
Dörtlü kasların esnetilmesi patellar tendonundaki gerginliğin hafifletilmesini sağlamaktadır. Bu sebeple de uzmanlar çocukların evde uygulayabilecekleri çeşitli esneme hareketleri önerebilirler. Fizyoterapistler ise etkilenen bacaktaki kasların güçlenmesi için destek egzersizi önerebilirler.
Osgood-Schlatter Hastalığının Risk Faktörleri
Çocukların tümünde Osgood Schlatter hastalığı görülebilir. Ancak 11 ila 14 yaş arasında görülmesi daha yaygındır. Bunun nedeni, bu yaş aralığının genellikle çocukların en fazla büyüme atağı yaşadığı dönem olmasıdır.
Bunun yanında çocukların çok fazla koşması ve zıplaması gereken sporlar da görülme riskini arttırmaktadır. Bu sporların içerisinde basketbol, voleybol ve futbol gibi sporlar yer almaktadır.
Osgood Schlatter Hastalığının Önlenmesi
Osgood schlatter hastalığının her zaman önlenmesi mümkün değildir. Özellikle spor yapan çocuklar söz konusu olduğunda bu çok daha zor olmaktadır. Ancak bu hastalığı önlemenin en iyi yolu çocukların spor yaparken güvende olduğundan emin olunmasıdır. Spor veya diğer fiziksel aktiviteler sırasında şunların yapılması önerilmektedir.
- Doğru koruyucu ekipmanın giyilmesi
- Fiziksel aktivite sırasında ve sonrasında dizlerde ağrı varsa aktiviteye devam edilmemesi
- Yoğun aktiviteden sonra vücudun dinlenmesi ve iyileşmesi için zaman tanınması
- Spor ya da egzersiz yapmadan önce esneme ve ısınma hareketlerinin yapılması
- Fiziksel aktivite sonrasında soğuma ve esneme hareketlerinin yapılması