Paget Hastalığı Nedir?
Paget hastalığı, tıp dilinde osteitis deformasyon olarak da bilinen kemik ya da kemikleri etkileyen bir hastalıktır. Kemiklerdeki yapım ya da yıkım durumunun fazla miktarda artmasıyla kendini göstermektedir. Normal yapıda gözükmeyen kemik dokusu, en temel belirtilerden birisidir. Genel olarak yaşlılık ve orta yaş dönemlerinde ortaya çıkmaktadır.
Paget hastalığının nedeni tam olarak bilinmemekle birlikte genetik ya da çevresel faktörlere bağlı olduğu düşünülmektedir. Kemiklerin sağlığının devamı için kemik doku yıkılır ve yeniden yapılır, bu süreç düzenli bir şekilde ilerlemektedir. Paget hastalığında bu düzen tamamen bozulmaktadır. Zaman içerisinde kemiklerin yıkım süreci hızlanır ve kemiklerin tekrar şekillenme döngüsü düzensizleşir.
Paget Hastalığı Neden Olur?
Paget hastalığının sebebi tam olarak bilinmemektedir fakat genetik ya da çevresel faktörlerin paget hastalığına yol açabileceği düşünülmektedir.
- Genetik: Kişinin ailesinde paget hastası bireylerin olması, bu hastalığa yakalanma riskini artırmaktadır.
- Viral enfeksiyonlar: Kemik yıkımına yol açabilen bazı viral enfeksiyonlara yakalanmış olan kişilerde paget hastalığının görülme oranı fazladır.
- Yaş faktörü: Paget hastalığına yakalanan kişiler genellikle orta ve yaşlı bireyler olarak bilinmektedir.
Paget Hastalığı Belirtileri
- Vücuttaki farklı bölgelerde artan kemik ağrısı
- Kalça, diz ve belde hissedilen ağrı
- Kafa bölgesindeki kemikler etkilendiyse baş ağrısı
- Anormal büyüklükte gözüken ve eğri duran uyluk kemiği
- Kemik eğriliğinden kaynaklanan hareket kısıtlılığı
- İlerleyen süreçlerde kemik ağrılarıyla birlikte görülen eklem iltihabı
- Kemiklerin kırılgan bir hale gelmesi
- İşitme kaybı
- His kaybı
- Kasların zayıflaması
- İlerleyen dönemlerde omurga eğriliği
Paget Hastalığı Tanı Kriterleri
- Kemik ağrısı ve kemik eğriliğiyle hekime başvuran kişilere ilk olarak fiziki muayene yapılır. Hastanın geçmiş öyküsü alınır ve görüntüleme yöntemleriyle kesin tanı konulur.
- Röntgen ile kemiklerdeki dengesizliğe bağlı olarak gelişen kemik deformasyonu görüntülenmektedir.
- Kemik taraması, paget hastalığında sıklıkla kullanılan tanı yöntemlerinden birisidir. Kontrastlı madde damar yoluyla uygulanır ve kemiklerin etkilenmiş olan kısımları, hastalık hakkında bilgi verir.
- Kemik hastalıklarında, kanda bulunan alkalen fosfataz miktarı yükselebilmektedir. Tanı yöntemlerinden biri olarak da laboratuvar tetkikleri uygulanmaktadır.
Paget Hastalığı Tedavi Yöntemleri
Paget hastalığının kesin olarak bilinen bir tedavi yöntemi olmamakla beraber hastalığın belirtilerini azatlmaya yönelik belirli tedaviler uygulanmaktadır.
- D vitamini desteği
- Fizik tedavi
- Kemiklerin yıkımının azalması için kullanılan belirli ilaçlar
- Ortopedik cerrahi girişimler
- Protez ameliyatı
- Omurga eğriliği olanlarda korse kullanımı gibi tedavi yöntemleri uygulanmaktadır.
Paget Hastalığı Fizik Tedavi
Paget hastalığında kemikler ve kaslar direkt olarak etkilenmektedir. Fizik tedavi yöntemiyle kişide oluşan kas güçsüzlüğü, hareket kısıtlılığı gibi durumları ortadan kaldırmak amaçlanmaktadır. Fizik tedavide kas gücünü artırmaya yönelik egzersizler uygulanır ve ağrının şiddetine bağlı olarak, ağrıları hafifleten fizik tedavi hareketleri önerilmektedir.
Paget Hastalığı Ameliyatı
Paget hastalığının ilerlemiş olan dönemlerinde kişinin kemiklerindeki düzenli döngü tamamen bozulmaktadır. Döngünün bozulmasına bağlı olarak kaval ve uyluk kemiklerinde kırıklar meydana gelir. Kırık görülen kişilerde tedavi yöntemi olarak cerrahi girişimler uygulanmaktadır. Cerrahi işlemdeki amaç, kemiğin kırığını ve deformasyona uğramış olan bölgeleri düzeltmektir.
Paget Hastalığı Ameliyatının Yöntemleri
Paget hastalığında uygulanan ameliyatlarda farklı yöntemler uygulanmaktadır.
- Kemik merkezine intramedüller çubuk yerleştirerek kemiğin deformasyonu düzeltilebilir.
- Osteotomi ile kemik eğriliği çok olan kişilerde kemik tekrardan şekillendirilebilir.
- Eklemlerin kireçlenmesine ve hangi bölgede olduğuna bağlı olarak protez ameliyatı yapılır.
Paget Hastalığı Ameliyatının Faydaları
- Paget hastalığı ameliyatı yapıldıktan sonra kişinin hareket kısıtlılığı azalmaktadır.
- Kas gücü zaman içerisinde geri gelerek ağrıyı azaltır.
- Kemiğin deformasyona uğramış olan kısımları düzeltilir.
- Kemikte gerçekleşmiş olan kırıklar düzeltilir.
- Kişinin yaşam kalitesi paget hastalığı ameliyatından sonra oldukça artmaktadır.
Paget Hastalığı Ameliyatının Komplikasyonları
Bütün ameliyatlarda olduğu gibi paget hastalığı ameliyatında da gerçekleşebilecek bazı komplikasyonlar bulunmaktadır.
- Enfeksiyon
- Kanama
- Kemiklerin tam olarak kaynamaması
- Kemiklerin deformasyonunun eski haline tam olarak dönememesi
- Kişinin vücudunun protezi kabul etmemesi gibi komplikasyonlar gerçekleşebilmektedir.
Paget Hastalığı Olan Bireyler Nelere Dikkat Etmeli?
- D vitamini alabilmek için güneş ışınlarından faydalanmaları önemlidir.
- Kalsiyum açısından zengin gıdalar tüketerek kemiklerin güçlenmesi sağlanmalıdır.
- Kemiklerin üzerine fazladan yük binmemesi için fazla kilodan kaçınılmalıdır.
- Fizik tedavi egzersizleri düzenli olarak uygulanmalıdır.
- Kemik hasarına yol açabilecek aktiviteler yapılmamalıdır.
- Kemikleri güçlendirecek olan takviyeler hekim önerisiyle kullanılmalıdır.
Paget Hastalığının İyileşme Süreci
Paget hastalığının iyileşme sürecinde düzenli doktor takibi oldukça önemlidir. Hastalığın evresi ve kemiklerin genel durumu kontrol edildikten sonra hastanın tedavisine başlanır ve kemiklerin iyileşme takibi yapılır.
Röntgen ya da kemik taraması kullanılarak hastalığın seyri izlenebilmektedir. Hastalığın ilerleyen dönemlerinde farklı tedavi yöntemlerinin belirlenebilmesi açısından takip edilmesi önemlidir.
