Arpacık

Arpacık Nedir?

Göz kapaklarında oluşan ve iltihaplı bir cilt hastalığı olan arpacık, kolay tedavi edilmesine rağmen kişilere son derece rahatsızlık vermektedir. Toplumda oldukça yaygın bir şekilde görülen arpacık tıp dilinde hordeolum olarak geçmektedir. Göz kapaklarının dış kısmında kirpiklere yakın olarak bulunan yağ bezlerinin tıkanmasından dolayı bezelerin içinde kalan bakterilerden dolayı iltihap oluşmaktadır. İlk aşamasında küçük bir kızarıklık olan arpacığın ilerlemesi durumunda göz kapanabilmektedir. Genellikle vücut direncinin düşük olduğu zamanlar ortaya çıkmasının yanı sıra görüntüsü sivilce ya da çıbanı andırmaktadır.

Arpacığın Türleri

Arpacık bulunduğu yere göre iki farklı gruba ayrılmaktadır.

İç Arpacık

Göz kapağının iç kısmında oluşur. Arpacığın diğer belirtilerine ek olarak göz kapağının şişmesi ile karakterizedir.

Dış Arpacık

Kirpiklerin dibinde oluşan arpacık türüdür. Zeiss ve moll bezlerine bağlı olarak gelişir. Oluşumunda etkili olan bakteri türü ise stafilokok olmaktadır.

Arpacık Belirtileri

Başlangıç aşamasında ki arpacık ağrılı bir nokta şeklinde olmaktadır. Gözde kaşıntı ve batma hissi de beraberinde görülür. Bu belirtilerin ortaya çıkmasından 1- 2 gün sonra ise nokta gözle görülebilecek kadar şişer. Kızarıklık artar. İçi iltihap dolu bir kese oluşur. İç arpacıkta ise genellikle göz kapağı ters çevrildikten sonra görülmektedir. Eğer meibomian adlı yağ bezi tıkanırsa göz kapağında şişliğe neden olur. Ağrı hissinin artması durumunda göz yaşarması da başlar.

Arpacığın Nedenleri

Göz kapaklarında bulunan yağ bezleri salgılanan gözyaşının kurumasını engeller. Bu sayede de göz kapaklarının hareket etmesi kolaylaşır ve gözlerin tahriş olması engellenmiş olur. Ancak genellikle el ile taşınması sonucunda kirpik foliküllerine yerleşen bakteriler arpacığın oluşmasında etkili olur. Özellikle kişilerin yorgun ve uykusuz olduğu dönemlerde ve vücut dirençlerinin düşük olduğu zamanlarda ortaya çıkar. Arpacığa neden olan bakterilerin yerleşmesine neden olan etmenler şunlardır:

• Kirli ellerle göze dokunmak,
• Makyajı temizlememek,
• Gözün enfeksiyona yatkın olması,
• Yağ açısından zengin beslenmek,

Arpacık Nasıl Teşhis Edilir?

Arpacığın tanı alması için basit bir fiziki muayene yeterli olmaktadır. Tanı alabilmesi için görüntüleme yöntemlerine ya da laboratuvar testlerine başvurulmaz.

Arpacık Tedavisi

Arpacığın tedavisinin en önemli adımı hastaların kişisel hijyenlerine dikkat etmeleri ve göz hijyenlerini korumalarıdır.

İlaç Tedavisi

Yaklaşık olarak 1 hafta içinde iyileşen arpacığın tedavisinde aynı zamanda pomad ve damla türü ilaçlardan da faydalanılır. Kullanılan bu ilaçlar iyileşme süresini kısaltır iken aynı zamanda şikayetlerin de azalmasını sağlar.

Cerrahi Müdahale

Arpacığın tedavi edilmesine rağmen 2- 3 hafta iyileşmemesi ya da sertleşmesi durumunda ise cerrahi işleme başvurulmaktadır. Ameliyatta göz kapağının iç kısmına küçük bir kesi uygulanarak iltihabın tamamen boşaltılması sağlanır.

Arpacık Ameliyatı

Arpacığın kist oluşumuna neden olması durumunda ise arpacık ameliyatı olarak bilinen yöntem uygulanmaktadır. Bu ameliyatta göz kapakları ve çevre dokular lokal anestezi ile uyuşturulur. Daha sonrasında göz kapağının içinden bir kesi oluşturularak iltihap temizlenir. Kistik oluşuma sebep olan yağ dokularının da temizlenmesinin ardından göz bandajlanarak kapatılır. Yaklaşık olarak 15 dakika süren bu ameliyat son derece basittir. Kesinin göz kapağının içinden yapılmasından dolayı dikiş ve ayrıca yara bakımı gerekmez. Bandaj ertesi gün çıkarılır ve bir hafta boyunca antibiyotikli göz damlası tedavisi uygulanır.

Arpacıkta Dikkat Edilmesi Gerekenler

• Arpacık iyileşene kadar tekstil ürünlerinin diğer kişiler ile ortak kullanılmaması gerekir.
• Eller göz ile temas etmeden önce mutlaka sabunla yıkanmalıdır.
• Arpacık tamamen iyileşene kadar makyaj yapılmamalıdır.
• Arpacık iyileşene kadar göz bandajlanmamalıdır. 
• Arpacığın içindeki iltihap boşaltılmaya çalışılmamalıdır.