Aşil Tendonu

Onaylayan Doktor (-lar) ; Mutlu Çobanoğlu , Levent Küçük • Kas 01, 2022

KISA YOL

Aşil tendonu, ayağın hareket etmesini sağlayan, bacak ile topuğu birbirine bağlayan bir tendondur.

Aşil tendonu olarak adlandırılan bu tendon insan bedeninde yer alan en güçlü ve en büyük tendon olma unvanına sahiptir. Aşil tendonunun birçok görevleri vardır. Bunlar arasında ayağımızı aşağı ve yukarı hareket ettirmemize, yürümemize, parmak uçlarında durmamıza, koşmamıza ve zıplamamıza imkân veren tendondur. Bale ile ilgilenenler bu tendonun değerini çok iyi anlayabilirler.

Bugün birçok sporda aşil tendonunun en azından adını duymamız mümkün. Örneğin futbol maçlarında olası bir kaza ile futbolcunun aşil tendonu hasar alabilir ve hatta kopa da bilir. Bu sebeple tüm sporcuların bu konu hakkında dikkatli olmaları gerekmektedir. Çünkü aşil tendonunun kopması sonrasında cerrahi işlem ile tedavi sağlansa da ancak 2 ay sonra hasta sadece ayakkabı giyebilecek duruma gelebilir. Koşmak, zıplamak, parmak uçlarında durmak gibi mevcut durumda ekstrem olarak sayılabilecek birçok hareketi yapma özgürlüğü henüz elde edilebilmiş değildir.

Aşil Tendonu Nasıl Hasar Alır?

Aşil tendonu yukarıda da belirttiğimiz üzere genellikle futbol, basketbol, voleybol gibi zıplamaya ve koşmaya dayalı sporlarda hasar alabilir, yırtılabilir ve hatta kopabilir. Ancak bu aşil tendonunun sadece basketbol, voleybol veya futbol gibi sporlarda hasar alacağı anlamına gelmez. Günlük hayatta yaptığımız bazı aktiviteler sonucunda da aşil tendonu hasar alabilir. Bunlar arasında ayağın burkulması, yan basmak, boşluğa denk gelecek biçimde kontrolsüz basma, bilek burkulması, tökezleme gibi problemler de aşil tendonunda yırtılma veya kopmaya sebebiyet verebilir.

Özellikle aşil tendonunu fazla kullanmayan ve buna bağlı olarak aşil tendonu gelişmeyen kişilerin ofis ortamında bile yukarıdaki bir dosya ya da klasörü almak için parmak uçlarına çıkması aşil tendonunun yırtılmasına sebebiyet verebilir. Bu yüzden her bireyin bu problemden mağdur olabileceği unutulmamalıdır.

Aşil tendonunun yırtılması veya aşil tendonunun kopması gibi problemler yukarıda da bahsettiğimiz üzere spor sırasında meydana gelebilir. Bu spor sırasında meydana gelen bu ciddi kazalar ise genellikle dikkatsizlikten meydana gelmektedir. Spor sırasında yapılan ani duruş veya ani hızlanmalar aşil tendonunun kopmasına sebebiyet verebilir. Çünkü ani durmalar veya ani hızlanmalar aşil tendonuna büyük bir yük binmesine sebebiyet verir. Bu konuda her sporcunun bu konu hakkında bilgilendirilmesi ve dikkat etmesi gerekir.

Sporcuların haricinde de ekstrem olay gerçekleştiren kişilerde de aşil tendonu yaralanması görülebilir. İnternet üzerinden birçok aşil tendonu kopma videosu ile karşılaşabiliriz. Videolarda da göreceğimiz üzere bu kişiler ya spor yapıyor, ya da aşil tendonunu gereğinden fazla zorlayacak işler yapmaya çalışıyorlardır. Bunlardan bir tanesi de arabayı yatay yönde itmeye çalışan adamdır. Bu eylem genel olarak vücut sağlığını olumsuz etkileyecek bir durum olmakla beraber aşil tendonuna da büyük zarar verebilir.

Aşil Tendonu Yaralanma Teşhisi Nasıl Koyulur?

Eğer aklınızda aşil tendonu yırtılması şüphesi yer alıyorsa derhal doktora görünmek faydalı olacaktır. Bazen basit bir problem gibi görülebilecek, ayak burkulması gibi basit bir durum olarak algılanabilecek bir durum aşil tendonu yırtılması ya da kopması olabilir. Bu konu hakkında doğru tanım koyulması ancak konu hakkında bilgi sahibi olan doktor tarafından mümkün olabilir. Doktor doğru tanıyı koyabilmek için yaptığı muayenede sizin koşmanızı veya yürümenizi isteyebilir. Bu süreç içerisindeki durumu gözlemler. Yine aynı muayene sürecince baldır bölgenizin kasılmasına sebep olacak hareketler yapmanızı isteyebilir. Bu sayede aşil tendonunun ne derece hasar aldığı veya kopup kopmadığı anlaşılır. Bu vesileyle de anlaşılmaması durumunda doktor gözlemleme yöntemlerine başvurabilir. Bu en doğru sonucu verecek yöntemdir.

Aşil Tendonu Tedavi Yöntemleri

Konservatif Tedavi

Konservatif tedavi yönteminde hedef en kısa sürede ağrının azaltılması ve günlük aktivitelere hızlı bir dönüş sağlamaktır. Bunlar arasında soğuk uygulama, ağrı kesiciler ve koltuk değnekleri yardımı ile yürümek önerilir. Bu süre içerisinde eklemler ve aşil tendonunun güçlendirilmesi sağlanır. Rehabilitasyon ile beraber günlük aktivitelere dönmek epey hızlanır. Bu tedaviler sayesinde hastanın 4-6 ay içerisinde eski sağlığına kavuşası amaçlanır.

Cerrahi Müdahale

Cerrahi müdahale daha çok iyileşme sürecini kısaltmayı hedefler. Genelde cerrahi yönteme profesyonel sporcular, aktif günlük yaşam sahibi olan kişiler ve gençler başvurur. Cerrahi yöntem sayesinde iyileşme süreci en aza iner. Çünkü cerrahi yöntem sonrasında rehabilitasyon da gerçekleştirilir ve en kısa sürede normal hayata dönüş sağlanır.

Ameliyatın Özeti

Ameliyatın Süresi: 1-2 Saat

Anestezi Yöntemi: Genel, Spinal

Hastanede Yatma Süresi: 1-2 Gün

İşe Dönme Süresi: 6-12 Hafta

Aşil Tendonu Ameliyatı

Genellikle genç ve orta yaşlı kişilerde aşil tendonu yırtılması veya kopması durumu için aşil tendonu tamir ameliyatı önerilmektedir. Bu aşil tendonu ameliyatı da tendonun hasar almasından sonraki ilk dört hafta içerisinde gerçekleştirilmesi gerekmektedir. Bu süreçte cerrah, ayak bileğinin arkasında yer alan aşil tendonunun kopan iki ucunu bir araya getirip birbirine diker. Bu dikme işlemi sonrasında eğer doktor gerekli görürse ekstradan başka güçlendirme eylemleri de yapılabilir. Ameliyat sonrasında aşil tendonunun yük alıp dikişlerin kopmaması için ayağın aşil tendonunu da içerisine alacak şekilde alçıya alınması gerekmektedir. Bu sayede bölge zorlanmayacak halde sabitlenmiş olur.

Tedavi cerrahi ya da başka bir yöntemle de olsa mutlaka sonrasında fizik tedaviye başvurulmalıdır. Aşil tendonu tedavisinin tam manasıyla gerçekleşmesi ve etkili olması için en doğal yöntem olarak fizik tedavi devreye sokulmalıdır.