Bowen Hastalığı

Bowen Hastalığı Nedir?

Cilt kanserinin çok erken bir evresi olan Bowen Hastalığında kanser henüz cildin üst tabakasındadır. Bu sebeple de kanser cildin alt katmanlarına yayılmamıştır. Bowen hastalığı aynı zamanda in situ skuamöz hücreli karsinoma olarak da adlandırılmaktadır. Skuamöz hücreler, cildin üst katmanlarını oluşturan düz hücrelerdir. İn situ, kanserin orijinal, yerinde ve lokalize olduğu anlamını taşır.

Bowen hastalığı genellikle ciddi değildir ve tedavi seçenekleri bulunmaktadır. Ancak göz ardı edilmemesi gereken bir durumdur. Bunun sebebi ise daha ciddi cilt kanseri türlerine dönüşme ve yayılma ihtimalinin bulunmasıdır. 

Bowen Hastalığı Nedenleri

Bowen hastalığı cildin en üst katmanı olan epidermiste başlamaktadır. Vakaların önemli bir kısmı ise güneş ışığına maruz kalınması sebebi ile oluşmaktadır. Bazı kişilerde ise Bowen Hastalığının görülme ihtimali daha yüksek olmaktadır. Bu kişiler içerisinde şunlar yer almaktadır.

• Bağışıklık sistemi baskılanmış olanlar
• Arseniğe maruz kalmış kişiler
• Radyasyona maruz kalmış kişiler

Ağız, genital ya da anüs bölgesinde görülen Bowen hastalığı ise sıklıkla HPV virüsü ile alakalı olmaktadır. Bunun yanında Bowen hastalığı bulunan kişilerin önemli bir kısmında bazal hücreli karsinom gibi diğer cilt kanseri türleri de görülmektedir.

Bowen Hastalığı Belirtileri

Bowen hastalığı genellikle ciltte belirgin kenarı olan ve iyileşmeyen bir leke şeklinde ortaya çıkmaktadır. Bazı hastalarda birden fazla yama görülebilir. Yamanın özellikleri içerisinde şunlar yer almaktadır.

• Pullu veya kabuklu
• Düz veya yükseltilmiş
• Birkaç santimetre genişliğinde
• Her zaman olmasa da kaşıntılı
• Beyaz tende kırmızı ya da kahverengi, kahverengi ya da siyah tende görünümü zor olabilir. 

Bowen Hastalığı Tedavi Yöntemleri

Bowen hastalığının tedavisinde çeşitli yöntemler kullanılmaktadır. bu yöntemlerin içerisinde şunlar yer alır.

Kriyoterapi

Etkilenen deri bölgesinin sıvı nitrojen püskürtülerek dondurulması işlemidir. İşlem ağrıya neden olabilir ve birkaç gün boyunca rahatsızlık verebilir. Etkilenen deri birkaç hafta içerisinde kabuk bağlayarak düşer.

Kemoterapi Kremi

Etkilenen bölgeye birkaç hafta boyunca uygulanan bu krem iyileşmeden önce cildin kızarmasına ve iltihaplanmasına neden olabilmektedir.

Küretaj ve Dağlama

Etkilenen bölgeye lokal anestezi altında uygulanan bu yöntemde etkilenen cilt kazılarak çıkarılır. Kanamanın durdurulması için ise ısı ya da elektrik ile bölge dağlanır. Bu tedaviden sonra bölgede birkaç hafta içerisinde kabuklanma ve dökülme görülür.

Fotodinamik Terapi (PDT)

Etkilenen cilde ışığa duyarlı bir krem uygulanır ve birkaç saat sonra anormal hücrelerin yok edilmesi için cilde lazer ışını yönlendirilir. Tedavi seansı genellikle 8 ila 45 dakika arasında sürer. Birden fazla seansa ihtiyaç duyulabilir.

Ameliyat

Anormal deri lokal anestezi altında kesilir ve daha sonrasında dikiş atılır. 

Tedavi Sonrası Bakım

Bowen hastalığının tedavisinden sonra daha ileri bir tedavinin gerekip gerekmediğimin anlaşılması için takip randevularına gidilmesi gerekmektedir. 

Tedavi yöntemi olarak ameliyatın seçilmesi halinde 5 ila 14 gün sonra dikişlerin alınması gerekmektedir. Bazı ameliyatlarda eriyen dikiş kullanıldığı için dikişlerin alınmasına gerek bulunmaz. Pansuman bulunması halinde pansumanın düzenli olarak sağlık kuruluşlarında yaptırılması gerekir. 

Tedaviden sonra aşağıdaki noktalara dikkat edilmesi gerekmektedir.

• Mevcut bir yama kanamaya başlarsa, görünümünde değişiklik olursa veya yumru gelişirse hekime başvurulması gerekir. Bu durumda takip randevusu beklenmemelidir.
• Ciltte yeni lekelerin fark edilmesi halinde uzmana başvurulmalıdır.
• Cilt güneşten korunmalıdır. 

Bowen Hastalığı Tanı Kriterleri

Bowen hastalığının teşhis aşamasında öncelikli olarak dikkatli bir fiziksel muayene uygulanmaktadır. Yamanın özellikleri incelenir. Hastaların önemli bir kısmının biyopsiye ihtiyacı bulunmaktadır. Biyopsi ile tanının kesinleşmesi mümkün olur. 

Bowen Hastalığı'nın Riskleri

Bowen hastalığı özellikle 60 ve 70’li yaşlardaki kişileri etkilemektedir. Bunun yanında görülme riskini arttıran faktörler içerisinde şunlar yer almaktadır.

• Açık tenli olmak
• Solaryum kullanmak
• Uzun süre güneşe maruz kalmak
• Organ nakli, AIDS gibi bağışıklık sisteminin zayıflamasına neden olan durumlara sahip olmak

Bunların yanında Bowen hastalığının genetik geçiş özelliği bulunmamaktadır. Bu sebeple de aileden kalıtsal olarak geçmez.

Bowen Hastalığı Nerelerde Görülür?

Bowen hastalığı epidermis tabakası bulunan her alanda görülebilir. Sıklıkla görülen alanlar ise güneşe en fazla maruz kalan alandır. Bu alanların içerisinde şunlar yer almaktadır.

• Baş
• Boyun
• Gövde
• Kollar
• Bacaklar

Bunun yanında HPV virüsü sebebi ile aşağıdaki alanlarda da görülebilir.

• Ağız
• Anüs
• Genital bölge