Hipotoni

Hipotoni Nedir?

Düşük kas tonusunu ifade etmek için kullanılan hipotoni genel tıbbi bir terimdir. Kas tonusu dinlenme halinde ilen sahip olunana harekete karşı gösterilen direnç miktarını ifade etmek için kullanılır. Örneğin sol kolu gevşetirken sağ kolun pazusunu sıkma durumunda hissedilen kas tonusu olmaktadır. Hipotoni olan kişilerde ise pozu sıkılırken herhangi bir sertlik ya da direnç gözlemlenmez. 

Bunun yanında kas tonusu, vücudun kuvvete vermiş olduğu yanıttır. Bu sebeple de insanların duruşlarını korumalarına, oturmaları, kol ve bacaklarını hareket ettirmelerine olanak sağlar. Ayrıca organların işlevlerinin düzenlenmesine de yardımcı olur. 

Kas güçsüzlüğü ise hipotoni ile aynı şey olmamaktadır. Kas güçsüzlüğü, kaslardaki eksikliği belirtir ve hipotoninin bir belirtisi olmaktadır.

Konjenital Hipotoni

Doğuştan itibaren görülen hipotoniye konjenital hipotoni adı verilmektedir. Konjenital hipotoni yaşamın ilk birkaç dakikasında doktorlar tarafından teşhis edilebilmektedir. Çünkü bu bebeklerin kolları ve bacakları bez bebekler gibi gevşek olmaktadır. Bu sebeple de aynı zamanda gevşek bebek sendromu olarak da adlandırılmaktadır. 

Tüm bebekler konjenital hipotoni açısından doğumdan hemen sonra kontrol edilir. Ancak bazı vakalarda belirtiler hemen görülmez ve ilk belirtiler bebek 6 aylık olana kadar görülmeye başlar. 

Hipotoni Nedenleri

Hareketi kontrol eden yollar arasındaki herhangi bir iletişim hatası hipotoniye neden olmaktadır. bu yollar beyni, omuriliği, sinirleri ve kasları birbirine bağlar. Hipotoninin nedenleri içerisinde şunlar yer alır.

• Bebeğin fetal gelişimi sırasında beyin hasarı ya da beyin gelişiminde sorunların oluşması
• Sinirlerin kaslarla nasıl iletişim kurduğunu etkileyen durumlar
• Kasları etkileyen durumlar
• Kaslarla iletişim sağlayan sinirleri hedef alan durumlar
• Enfeksiyon
• Bebeğin doğmadan önce veya doğduktan sonra oksijen eksikliği yaşaması

Hipotoni Belirtileri

Hipotoni olan bebeklerde görülen belirtiler içerisinde şunlar yer almaktadır.

• Başı kaldıramama
• Boyun kaslarını kontrol edememe
• Bebek kucağa alındığında gevşek hissetme
• Bebeğin bacaklarına ağırlık verememesi
• Bebeğin kolları ve bacakları, dirsekleri veya dizlerinde herhangi bir bükülme olmaksızın yanlardan düz bir şekilde sarkması
• Bebekte yutma veya emme güçlüğünün bulunması
• Bebeğin ağlamasının zayıf olması
• Bebekte kas güçsüzlüğünün görülmesi

Hipotoni teşhisi konulan çocukların gelişimsel dönüm noktalarında gecikmeler görülebilir. Bu dönüm noktalarının içerisinde şunlar yer almaktadır.

• Dik oturmak
• Sürünmek
• Yürüme
• İlk kelimelerini söyleme
• Kendi kendilerini besleme

Hipotoni Tanı Kriterleri

Hipotoni tanısı bebeğin doğumunun hemen ardından konulabilmektedir. Bazı vakalarda ise tanı bebek 6 aylık olana kadar geçen zaman içerisinde konulabilir. Uzmanlar çocukların kaslarındaki zayıflığın fiziksel belirtilerini gözlemleyerek çocuğu muayene ederler.

• Denge ve koordinasyon
• Motor becerileri
• Refleksler
• Duyusal beceriler

Sağlık uzmanları ayrıca ailenin tıbbi ve genetik geçmişini de inceleyecektir. Bu sayede durumun doğumdan önce mi yoksa doğum sırasında meydana gelen herhangi bir komplikasyon sonucunda oluşup oluşmadığını belirlerler. 

Doktorun hipotoniden şüphelenmesi halinde hipotoniye belirti olarak neden olabilecek altta yatan durumun teşhis edilebilmesi için aşağıdaki testleri isteme ihtimali bulunmaktadır.

• Bebeğin beyninin gözlemlenmesi için MR veya BT gibi görüntüleme testleri
• Belirtilere neden olabilecek genetik anormalliklerin saptanabilmesi için genetik testler
• Kasların ve sinirlerin nasıl çalıştığını ölçmek için elektromiyogram

Hipotoni Hangi Hastalıkların Belirtisidir?

Hipotoni genellikle bir hastalığın belirtisi olarak görülmektedir. Bu hastalıklar genetik ve konjenital olabilir. Bazı hastalıklar bebeğin büyüdükçe sinirlerinin ve beyninin zarar görmesine neden olur. Bu durum da belirti olarak hipotoninin görülmesine yol açar. Bu hastalıklar içerisinde şunlar yer almaktadır.

• Akondroplazi
• Down sendromu
• Prader Willi sendromu
• Spinal musküler atrofi
• Tay-Sachs hastalığı
• Trizomi 13
• Williams sendromu

Hipotoniye neden olabilecek diğer durumlar şunlardır:

• Prematüre
• Beyin felci
• Zehirlere veya toksinlere maruz kalma.
• Hipotiroidizm
• Uyku apnesi
• Omurilik yaralanması

Hipotoni Tedavi Yöntemleri

Hipotoni teşhisinden sonra altta yatan etmenin araştırılması gerekmektedir. Hipotoniye neden olan hastalığın teşhisinden sonra ise bu durumun tedavisi uygulanır. Bunun yanında hipotoni için de Semptomik tedavi yöntemlerine başvurulacaktır. Örnek olarak enfeksiyon sebebi ile hipotoninin görülmesi halinde antibiyotik tedavisine başlanacaktır. Ancak bazı durumlar genetik sebepler ile görülebilmektedir.

Bu durum da hipotoninin tedavi edilmesine yönelik herhangi bir seçenek bulunmaz ve bebekler hayatları boyunca bu durum ile yaşarlar. Ancak nedeni her ne olursa olsun bebeğin kaslarının güçlendirilmesi ve koordinasyonunun geliştirilmesi için çeşitli terapilerin uygulanması önerilmektedir. Bu terapi seçenekleri içerisinde birçok seçenek bulunmaktadır. Bu seçeneklerin içerisinde ise şunlar yer alır.

Duyusal uyarım programları

Bunlar bebeklerin ve küçük çocukların görme, koklama, duyma, dokunma ve tat alma duyularının tepki vermesine yardımcı olacak terapilerdir.

Ergoterapi

Bu terapiler çocukların günlük işlerini gerçekleştirebilmeleri için gerekli olan veya olacak ince motor becerilerini kazanmalarına yardımcı olmaya yönelik terapilerdir. 

Fizik tedavi

Meslek terapileri gibi çocuğun hareketlerini daha iyi bir şekilde kontrol etmesine yardımcı olmak amacıyla uygulanır. Ayrıca zaman içerisinde kas gücünün ve tonusunun iyileşmesine de yardımcı olabilir.

Konuşma ve dil terapisi

Nefes alma, konuşma ve yutkunma sorunlarına yardımcı olmak için uygulanan terapi çeşididir.

Bunların yanında iyi huylu konjenital hipotonisi olan bir çocuğun herhangi bir tedaviye ihtiyacı bulunmayabilir. Ancak eklem çıkığı gibi durumlarda uzmana danışılması gerekir.