Kalça Avasküler Nekroz

Ara 23, 2024

KISA YOL

30 Saniyelik Özet

  • Kalça avasküler nekroz, herhangi bir durumun kemik dokusuna kan akışını engellemesi durumunda meydana gelmektedir.
  • Kalça avasküler nekrozun anlaşılması haftalar hatta aylar sürebilmektedir.
  • Kalça avasküler nekroz tasında uygulanan fiziki muayene sırasında uzman kalça ekleminin çevresine baskı uygulayarak hassasiyeti kontrol etmektedir. Bunun yanında hareket kabiliyetinin azalıp azalmadığını da kontrol etmek için eklemi çeşitli pozisyonlara getirmektedir.
  • Kalça avasküler nekroz tedavisinin hedefi daha fazla kemik dokusu kaybının önlenmesidir. Bunun yanında avasküler nekrozun neden olduğu şikayetlerin de giderilmesi sağlanmaktadır.

Kalça Avasküler Nekroz Nedir?

Kalça avasküler nekroz, herhangi bir durumun kemik dokusuna kan akışını engellemesi durumunda meydana gelmektedir. İskelet sistemi yaşalanan ve sonunda parçalanıp ölen kemik dokusu yerine yeni kemik dokusu ürettiği için kemikler sürekli olarak değişir.

Bu döngü kemiklerin güçlü ve sağlıklı kalmasını sağlamaktadır. Kan ise kemiklerin güçlü ve sağlıklı kalmasını sağlamak için gerekli olan besinleri ve oksijeni taşımaktadır. Kan akışının olmaması durumunda ise yeterince hızlı kemik dokusu üretilemez. Ölen kemik parçalanmaya başlar ve sonunda çöker.

Kalça Avasküler Nekrozu Nedenleri

Kalça avüsküler nekrozu kalça kemiklerine giden kanın herhangi bir sebepten dolayı engellenmesi durumunda gelişmektedir. Kanın kalça kemiğine ulaşmasını engelleyen nedenler içerisinde ise şunlar yer almaktadır.

Eklem ve Kemik Travmaları

Çıkık eklem gibi yaralanmalar yakındaki kan damarlarının zarar görmesine neden olarak kan akışının sağlıklı bir şekilde sağlanamamasına neden olabilir. Bunun yanında radyasyon içeren tedaviler de kemiğin zayıflamasına ve kan damarlarının zarar görmesine neden olabilmektedir. Kalça kırıkları ya da çıkıklarında avasküler nekroz görülme ihtimali daha yüksek olmaktadır. 

Kan Damarlarındaki Yağ Birikintileri

Kan damarlarındaki yağ birikintilerine lipid adı verilmektedir. Lipidler özellikle küçük kan damarlarının tıkanmasına neden olmaktadır. Bu durum kemiklere giden kanın azalmasındaki etkenlerden birisidir.

Bazı Hastalıklar

Orak hücreli anemi ve Gaucher hastalığı gibi hastalıklar kemiğe giden kan akışının bozulmasına neden olabilir. Bunların yanında avasküler nekroza neden olabilecek hastalıklar içerisinde şunlar yer almaktadır.

Bunların yanında travmanın neden olmadığı kalça avasküler nekrozunun nedenleri tam olarak anlaşılamamıştır. Genetiğin, alkol kullanımının, bazı ilaçların ve diğer hastalıkların rol oynadığı düşünülmektedir. 

Kalça Avasküler Nekrozu Belirtileri

Kalça avasküler nekrozun anlaşılması haftalar hatta aylar sürebilmektedir. Zaman içerisinde ortaya çıkan belirtiler içerisinde şunlar yer almaktadır.

  • Kemiğe baskı uygulayıp kaldırıldığında ortaya çıkan ve hafifleyen ağrı
  • Artan ağrı ve eklem sertliği
  • Hareket kabiliyetinin sınırlandırılması
  • Topallama
  • Merdiven çıkma, ayakta durma ya da yürümede zorluk
  • Kasık ağrısı
  • Uyluk ağrısı

Kalça Avasküler Nekroz Tanı Kriterleri

Kalça avasküler nekroz tasında uygulanan fiziki muayene sırasında uzman kalça ekleminin çevresine baskı uygulayarak hassasiyeti kontrol etmektedir. Bunun yanında hareket kabiliyetinin azalıp azalmadığını da kontrol etmek için eklemi çeşitli pozisyonlara getirmektedir. Bunun yanında tanı aşamasında yararlanılan testler içerisinde şunlar da yer almaktadır.

Röntgen

Avasküler nekrozun ileri aşamalarında oluşan kemik değişikliklerinin anlaşılmasını sağlamaktadır. Hastalığın erken evrelerinde ise röntgenlerde herhangi bir sorun görülmez.

MR ve BT Taraması

Bu testler avasküler nekrozu gösterebilecek kemikteki erken değişikliklerin görüntülenmesini sağalmaktadır.

Kemik Taraması

Kemik taramasında hastalara az miktarda radyoaktif madde enjekte edilmektedir. Bu izleyici kemiklerin yaralanmış veya iyileşen kısımlarına gider. Görüntüleme plakasında parlak noktalar olarak görülür. 

Kalça Avasküler Nekroz Tedavi Yöntemleri

Kalça avasküler nekroz tedavisinin hedefi daha fazla kemik dokusu kaybının önlenmesidir. Bunun yanında avasküler nekrozun neden olduğu şikayetlerin de giderilmesi sağlanmaktadır.

İlaç Tedavisi

Kalça avasküler nekrozun erken aşamasında bazı ilaçlar belirtilerin hafiflemesine yardımcı olmaktadır. Genellikle reçete edilen ilaçlar içerisinde şunlar yer almaktadır.

Steroid Olmayan Anti- enflamatuvar İlaçlar

İbuprofen veya naproksen sodyum gibi reçetesiz de temin edilebilen ilaçlar hastalığın neden olduğu ağrının hafiflemesini sağlamaktadır. Daha güçlü türevlerinin ise reçete edilmesi gerekmektedir.

Osteroporoz İlaçları

Osteoporoz tedavisinde kullanılan ilaçlar avasküler nekroz sebebi ile görülen kemik kaybının yavaşlatılmasına yardımcı olabilmektedir.

Kolesterol Düşürücü İlaçlar

Kandaki kolesterol ve yağ miktarının azaltılması, avasküler nekroza neden olabilen damar tıkanıklıklarının önlenmesine yardımcı olmaktadır.

Kan Damarlarını Açan İlaçlar

Etkilenen kemiğe kan akışının artmasına yardımcı olan bu ilaçlar hakkında daha fazla çalışma yapılması gerekir.

Kan İncelticiler

Pıhtılaşma bozuklukları için kullanılan bu ilaçlar kemikleri besleyen damarlarda pıhtı oluşmasını önleyebilir.

Terapi

Doktor aşağıdaki yöntemleri de önerebilmektedir.

Dinlenme

Ekleme ağırlık vermemek için birkaç ay boyunca fiziksel aktiviteyi kısıtlamak ya da koltuk değneği kullanmak kemik hasarının yavaşlatılmasına yardımcı olmaktadır.

Egzersizler

Fizik tedavi uzmanları eklemlerdeki hareket kısıtlılığının önlenmesi veya iyileştirilmesi için hastalara çeşitli egzersizler önerebilmektedir.

Elektriksel Uyarım

Elektrik akımları, vücudun hasarlı kemiğin yerine kemik üretmesini sağlayabilir. Elektriksel uyarıl ameliyat sırasında kullanılabilir ve direkt olarak hasarlı olan bölge hedeflenebilir. Başka bir uygulamada ise cilde elektrotlar bağlanarak uygulama yapılmaktadır.

Kalça Avasküler Nekroz Ameliyatı

Çoğu insanda kalça avasküler nekroz ilerleyene kadar herhangi bir belirti görülmemesi sebebi ile hasarın ancak cerrahi yöntemler ile giderilmesi mümkün olmaktadır.

Kalça Avasküler Nekroz Ameliyatının Yöntemleri

Kalça avasküler ameliyatları farklı teknikler ile uygulanabilmektedir. Kullanılan teknikler içerisinde ise şunlar yer alır.

Çekirdek Dekompresyonu

Kemiğin iç tabakasının bir kısmı çıkarılır. Bu yöntem ağrıyı azaltmanın yanı sıra kemiğin içerisindeki ekstra alan sağlıklı kemik dokusunun ve yeni kan damarlarının üretimini tetikler.

Kemik Nakli

Bu prosedür, avasküler nekrozdan etkilenen kemik alanının güçlendirilmesine yardımcı olabilmektedir. Greft vücudun başka bir bölümünden alınana sağlıklı kemik ile yapılmaktadır.

Kemiğin Yeniden Şekillendirilmesi

Hasarlı kemikten ağırlık kaldırmaya yardımcı olmak için ağırlık taşıyan eklemin üzerinden veya altından bir kemik kama çıkarılması işlemidir. Kemik yeniden şekillendirme eklem replasmanını ertelemeye yardımcı olabilir.

Eklem Replasmanı

Etkilenen bölgedeki kemiğin çökesi veya diğer tedavi seçeneklerinin işe yaramaması durumunda eklemin hasarlı kısmı çıkarılır. Daha sonrasında çıkarılan parçalar yerine plastik ya da metal parçalar takılır.

Rejeneratif Tıp Tedavisi

Kemik iliği aspirasyonu ve konsantrasyonu, erken evrede kalçanın avasküler nekrozuna yardımcı olabilecek daha yeni bir prosedürdür. Ameliyat sırasında kalçadaki ölü kemikten bir örnek alınır ve yerine kemik iliğinden alınan kök hüreler yerleştirilir. Bu, yeni kemiğin büyümesine izin verebilir. Bu konu hakkında daha fazla çalışma yapılması gerekmektedir.

Kalça Avasküler Nekroz Ameliyatının Faydaları

Kalça avasküler nekroz tedavisinde uygulanan cerrahi prosedürler hastalarda görülen ağrı gibi şikayetlerin giderilmesinin yanı sıra kemik kaybının daha fazla olmasını da engellemektedir. Bunun yanında bazı prosedürler bölgede yeni kemik dokularının oluşumunu teşvik ederek kemiğin sağlıklı haline gelmesini sağlamaktadır.

Kalça Avasküler Nekroz Ameliyatının Komplikasyonları

Kalça avasküler nekroz ameliyatlarında görülebilecek komplikasyonlar içerisinde şunlar yer almaktadır.

  • Enfeksiyon
  • Kanama
  • İmplantların enfekte olması
  • Donanım sorunları

Kalça Avasküler Nekroz İyileşme Süreci

Kalça avasküler nekroz hastalığının iyileşmesini sağlayan tek yöntem cerrahi seçenekler olmaktadır. Bunun dışındaki tedavi seçenekleri hastalığın ilerlemesinin yavaşlamasını ve ameliyat gereksiniminin ertelenmesini sağlamaktır.

Kalça Avasküler Nekroz Riskleri

Kalça avasküler nekrozun tedavi edilmemesi halinde durum gittikçe kötüleşir ve nihayetinde kemik çöker. Bunun yanında kemiğin pürüzsüz şeklinin kaybolmasına da neden olan bu durum artritin oluşmasına zemin hazırlar.

Doktora Soru Sor