Kuş gribi nedir?
Kuşlarda görülen bir hastalık olan kuş gribi insanlara da bulaşabilmektedir. Nadiren de olsa kuş gribi belirtileri hafif hastalıktan ciddi bir ölümcül durumlara kadar değişebilmektedir. Genellikle yabani su kuşlarını etkileyen ancak kümes hayvanları ve diğer hayvanları etkileyebilen bir grip türü olan kuş gribi influenza a tipi virüslere ait virüs nedeniyle oluşmaktadır.
İnsanları etkileyebilecek en yaygın virüs tipleri içerisinde ise A(H5N1), A(H7N9) ve A(H9N2) bulunmaktadır. Kuş gribi genellikle canlı veya ölü enfekte kuşlarla temas kurmuş olan kişilerde görülmektedir. Bunun yanında vahşi doğada enfekte su kuşları ile temas halinde olan evcil kümes hayvanlarını, su kuşlarını ve yırtıcı kuşları da etkileyebilmektedir.
Bulaş enfekte olan kuşların tükürükleri, mukusları ya da dışkılarıyla gerçekleşmektedir. Nadir durumlarda ise enfekte kuşlarla temas yoluyla da enfekte olan kişiler ailenin diğer üyelerine bulaştırabilir.
Kuş gribine yakalandıktan sonra ciddi bir komplikasyon geçirme riski en fazla olan kişiler arasında şunlar yer almaktadır.
- Hamile kişiler
- Bağışıklık sistemi zayıf olan kişiler
- 65 yaş üzeri kişiler
Kuş gribi tanı yöntemleri
Kuş gribi tanısı sadece belirtilere bakılarak konulmaz. Uzmanlar burundan ya da boğazdan alınan sürüntü örneği ile özel testler uygulanır. En iyi sonuçlar belirtiler geliştikçe testin erken evrede yapılması durumunda elde edilir.
Kuş gribi belirtileri
Hastalarda görülen kuş gribinin belirtileri farklılık gösterebilmektedir.
- 37 santigrat derece veya daha yüksek ateş
- Öksürük
- Vücut ve kas ağrısı
- Boğaz ağrısı
- Mide bulantısı
- Kusma
- İshal
- Burun tıkanıklığı
- Burun akıntısı
- Konjoktivit
Yukarıdaki belirtilerin yanı sıra kuş gribi ciddi solunum yolu semptomlarına neden olabilmektedir. Bu semptomlar içerisinde şunlar yer alır.
- Nefes darlığı
- Akciğer iltihaplanması
- Akut solunum sıkıntısı
- Solunum yetmezliği
Bazı vakalarda kuş gribi ile birlikte ikincil bakteriyel enfeksiyonlarda gelişebilmektedir. Şiddetli kuş gribi vakalarında enfekte olan kişilerde nöbetler veya zihinsel değişiklikler gibi nörolojik belirtilerde görülebilmektedir. Bunun yanında hastalık çoklu organ yetmezliğine ya da septik şoka da neden olabilmektedir.
Kuş gribi nedenleri
Damlacık ya da toz halinde bulunan virüsün solunum olması durumunda enfeksiyon kapılabilir. Bunun yanında enfekte olmuş bir şeye dokunulduktan sonra gözlere burna ya da ağza dokunulması da hastalığa neden olabilmektedir.
Bazı vakalarda kuş gribi hastalarının enfeksiyonu başka insanlardan aldığı görülmüştür. Ancak bu nadir görülen bir durumdur.
Kuş gribi tedavi yöntemleri
Kuş gribi antiviral ilaçlarla tedavi edilebilmektedir. Tedavide kullanılan yaygın antiviraller içerisinde şunlar yer alır.
- Oseltamivir
- Peramivir
- Zanamivir
Kuş gribi bulaş yolları
Kuş gribi açısından en büyük risk kümes hayvanları ile çalışan kişiler için oluşmaktadır. Kanatlı sektöründe çalışan kişilerin sürekli olarak koruyucu ekipman giymeleri sayesinde bulaş önemli ölçüde azalmaktadır.
Bunun yanında yaban ördekleri ya da diğer su kuşları ile temas halinde olan kişilerin de hastalık riski açısından dikkatli olması gerekmektedir. Çünkü kuş gribi kirli ellerle göze, burna ya da ağza dokunulması durumunda insanlara bulaşmaktadır.
