Pick-Pik Hastalığı Nedir?
Pik hastalığı, kişinin beynindeki ön ve temporal loblarını etkileyen, ortalama olarak 40-60 yaşlarında yavaş şekilde ilerleyen demans türüdür. Pik hastalığı, geri dönüşü olmayan ve nadir olarak görülen nörodejeneratif bir rahatsızlıktır. Beyindeki etkilenmiş olan sinir hücreleri, yavaş yavaş çalışmalarını sonlandırır. Görevlerini gerçekleştiremeyen beyin hücreleri zaman içerisinde körelmektedir ve beyin hücrelerinde kendini yenileme ya da onarma özelliği yoktur.
Pick-Pik Hastalığı Tanı
Pik hastalığının tanısı için özel bir tanı testi bulunmamaktadır fakat tıbbi geçmişle birlikte değerlendirmeler yapılarak tanı konulur. Muayene esnasında davranış, hafıza ya da diğer zihinsel durumları kontrol etmek amacıyla özel testler yapılmaktadır. Pik hastalığına sebep olabilecek genetik faktörleri değerlendirmek için laboratuvar testleri uygulanabilir.
Pik hastalığının tanısında bazı görüntüleme yöntemleri de kullanılır;
- Elektroensefalogram (EEG)
- Manyetik rezonans görüntüleme (MR)
- Bilgisayarlı tomografi
- Lomber ponksiyon
- Beyin omurilik sıvısı testleri
- Pozitron emisyon tomografisi (PET)
Pick-Pik Hastalığı Belirtileri
Pik hastalığı yavaş bir şekilde ilerlediği için hastalık belirtileri bir anda ortaya çıkmaz ve zaman içerisinde belirtiler kötüleşir. Davranış değişiklikleri, konuşma değişiklikleri ve sinir sistemindeki problemler olarak belirtiler farklılık göstermektedir.
Davranış değişiklikleri:
- Ruh halinde ani farklılıklar
- Sinirlilik ya da gerginlik
- Uygunsuz konuşmalar ve davranışlar
- Aniden kararlar alma
- Odaklanma problemleri
- Empati eksikliği
- Günlük aktivitelere katılmama
- Tekrar eden davranışlar
- Sosyal etkileşimlerde zorlanma
- Kişisel hijyene dikkat etmemek
- Sağlıksız atıştırmalıklara fazla düşkün olmak
Konuşmadaki değişiklikler:
- Konuşmada zorlanmak
- Okuma ve yazmada zorlanmak
- Konuşurken kelimeleri bulmada zorlanma
- Anlamsız farklı sesler çıkarmak
- Konuşulanı anlamada zorlanmak
- Kendisine söylenenleri sürekli tekrar etme
Sinir sistemindeki belirtiler:
- Hareket kısıtlılığı
- Hafıza kaybı
- Aşırı kas kasılmaları
- İdrar kaçırma
- Fazla kilo verme
- Yeme zorluğu
- Uyku bozukluğu
- Sakarlık
- Yürümede güçlük
Pick-Pik Hastalığı Nedenleri
Pik hastalığının nedenleri kesin olarak belli olmamakla birlikte, beyindeki sinir hücrelerinin içerisinde olan tau proteinlerinin anormal bir şekilde birikmesiyle ortaya çıkar. Tau proteinlerinin görevi, sinir hücrelerinin hücre iskeletine destek sağlamaktır. Fakat tau proteini anormal olarak çoğaldıklarında sinir hücrelerinde ölüme sebep olabilmektedir.
Tau proteinlerinde anormal birikimde genetik mutasyonların etkili olduğu düşünülmektedir. Protein, normal görevini yapamayıp birbirine yapışarak farklı yapılar oluşturabilir. Bu durum da zaman içerisinde sinir hücrelerinin kaybına, beyin dokusunda küçülmeye ve demansa neden olabilmektedir.
Pick-Pik Hastalığı Tedavisi
Pik hastalığının net bir tedavisi bulunmamaktadır. Uygulanan tedavi süreçleri, hastalığın ilerlemesini yavaşlatarak ortaya çıkan belirtileri azaltmaya yöneliktir. Hastanın daha rahat bir yaşam devam ettirebilmesine olanak sağlamak için belirli tedaviler uygulanır. İlaç tedavisi, konuşma terapisi, fizyoterapi gibi yaşam kalitesini artıracak destekleyici tedaviler uygulanır.
