30 Saniyelik Özet
- Akciğer ve solunum yolu enfeksiyonuna neden olan bir virüstür.
- RSV 1 yaşından küçük bebeklerde, yaşlı yetişkinlerde, prematüre bebeklerde, kalp ve akciğer hastalığı olan kişilerde ve zayıf bağışıklık sistemine sahip olanlarda ciddi belirtilerin görülmesine neden olabilir.
- Bu virüs vücuda solunum yolu ile girmektedir. Enfekte damlacıklar hava yolu ile kolaylıkla insanlar arasında yayılabilir.
- RSV tedavisi genellikle hastanın rahatlatılmasını sağlayacak yöntemler içermektedir. Ancak şiddetli vakalarda hastane bakımı gerekli olmaktadır.
RSV Virüsü (Respiratuar Sinsityal Virüs) Nedir?
Respiratuvar sinsitiyal virüs (RSV), akciğer ve solunum yolu enfeksiyonuna neden olan bir virüstür. Son derece yaygın görülen bu virüs sebebi ile çocuklar 2 yaşına gelene kadar en az 1 kez enfekte olur. Bu virüs yetişkinlerin de enfekte olmasına neden olmaktadır.
Yetişkinlerde ve daha büyük çocuklarda belirtilerin şiddeti hafif olmaktadır ve genellikle soğuk algınlığı belirtileri ile benzerlik gösterir. Hastalığın tedavisinde ise özbakım genellikle yeterli olamktadır.
RSV 1 yaşından küçük bebeklerde, yaşlı yetişkinlerde, prematüre bebeklerde, kalp ve akciğer hastalığı olan kişilerde ve zayıf bağışıklık sistemine sahip olanlarda ciddi belirtilerin görülmesine neden olabilir.
Genellikle 1- 2 hafta içerisinde kendiliğinden geçen bu enfeksiyon, mevsimsel görülen ve son derece bulaşıcı bir hastalıktır. Bu sebeple de hastalığın yoğun olarak görüldüğü dönemlerde kalabalık ortamlardan uzak durmak ve hijyene dikkat etmek gerekir.
RSV Virüsü (Respiratuar Sinsityal Virüs) Nedenleri
Viral bir enfeksiyon olan RSV, spesifik bir virüs sebebi ile görülmektedir. Bu virüs solunum sinsitiyal virüsü ya da kısaca RSV’dir. Bu virüs vücuda solunum yolu ile girmektedir. Enfekte damlacıklar hava yolu ile kolaylıkla insanlar arasında yayılabilir.
RSV Virüsü (Respiratuar Sinsityal Virüs) Belirtileri
RSV virüsü sebebi ile görülen belirtiler genellikle virüse maruz kaldıktan 4- 6 gün sonra görülmeye başlar. Yetişkinlerde ve büyük çocuklarda genellikle hafif soğuk algınlığı belirtileri içer benzerlik göstermektedir. Bu belirtiler içerisinde şunlar yer almaktadır.
- Burun tıkanıklığı
- Burun akıntısı
- Kuru öksürük
- Düşük dereceli ateş
- Boğaz ağrısı
- Hapşırma
- Baş ağrısı
RSV enfeksiyonu akciğerlerin alt kısımlarına yayılarak zatürreye ya da bronşite neden olabilir. Bu durumda görülebilecek belirtiler içerisinde şunlar yer almaktadır.
- Ateş
- Şiddetli öksürük
- Hırıltı
- Hızlı nefes alma
- Nefes almada zorluk
- Oksijen eksikliğinden dolayı cildin mavimsi renk alması
Virüsün bebekleri etkilemesi ve belirtilerin şiddetli görülmesi halinde ise görülebilecek semptomlar içerisinde şunlar yer almaktadır.
- Kısa, sığ ve hızlı nefes alma
- Nefes almada zorluk çekme (göğüs kasları ve cilt her nefeste içeri doğru çekilir)
- Öksürük
- İştahın azalması
- Uyuşukluk
- Sinirlilik
- Oyun oynama isteksizliği
RSV Virüsü (Respiratuar Sinsityal Virüs) Tanı Kriterleri
RSV virüsü fiziksel muayene bulgularına ve belirtilerin ortaya çıktığı yılın zamanına dayanarak solunum sinsitiyal virüsünden şüphelenilmektedir. Muayene sırasında doktor, hırıltı veya diğer anormal sesleri kontrol etmek için stetoskopla akciğerleri dinler.
Labaratuvar ve görüntüleme testleri genellikle gerekli olmaz. Ancak RSV komplikasyonlarının teşhis edilmesi veya benzer belirtilere neden olabilecek diğer durumların ekarte edilmesi için bazı testler istenebilir. Bu testlerin içerisinde şunlar yer almaktadır.
- Beyaz kan hücresi sayımının kontrol edilmesi, diğer patojenlerin aranması için kan testleri
- Akciğer iltihabının kontrol edilmesi için göğüs röntgeni
- Kanda normalden düşük oksijen seviyesinin tespit edilmesi için nabız oksimetresi
RSV Virüsü (Respiratuar Sinsityal Virüs) Tedavi Yöntemleri
RSV tedavisi genellikle hastanın rahatlatılmasını sağlayacak yöntemler içermektedir. Ancak şiddetli vakalarda hastane bakımı gerekli olmaktadır.
Destekleyici Bakım
Ateşi düşürmek için asetaminofen gibi reçetesiz satılan ilaçlar kullanılabilir. Bu durumdaki hastalara aspirin verilmemesi gerekmektedir. Tıkalı burnun açılması için ise tuzlu solüsyonlar ya da emme aletleri kullanılabilir. Bakteriyel bir komplikasyonun bulunması halinde ise antibiyotik reçete edilmektedir.
İyileşme sürecinde hastanın mümkün olduğunca rahat ettirilmesi gerekmektedir. Bu süreçte bol sıvı tüketimine önem verilmesi gerekmektedir. Ayrıca ağız kuruluğu, idrar çıkışının olmaması ya da az olması, çökük gözler ve aşırı huysuzluk ile uyku halinin görülmesi halinde dehidrasyon tedavisinin uygulanması gerekmektedir.
Evde uygulanabilecek yöntemler içerisinde ise şunlar yer almaktadır.
- Ateş düşürücü ilaçların kullanılması
- Nefes almaya yardım edebilecek soğuk buharlı cihazların kullanılması
- Bebeklerde tıkanıklığın ve öksürüğün giderilmesi için tuzlu su spreyleri ya da aspirasyon uygulanması
- Bol sıvı tüketimi
- Dinlenme
Hastane Bakımı
RSV’nin şiddetli olması halinde hastane bakımı gerekli olabilir. Hastanede uygulanan tedaviler içerisinde şunlar yer alabilir.
- İntravenöz sıvılar
- Oksijen takviyesi
- Nadir durumlarda mekanik ventilasyon
RSv enfeksiyonunda inhaler veya steroidlerin yararlı olduğu kanıtlanmamıştır. Bu sebeple de reçete edilmesi önerilmez.
RSV Virüsü (Respiratuar Sinsityal Virüs) Kimlerde Görülür?
RSV her yaştan insanın etkilenmesine neden olan bir virüstür. Özellikle 5 yaş altındaki çocukları sıklıkla etkiler. RSV virüsünün şiddetli bir şekilde etkilediği gruplar içerisinde ise şunlar yer almaktadır.
- Prematüre doğan bebekler
- 2 yaş altı bebekler
- Doğuştan kalp hastalığı ya da zayıf bağışıklık sistemi bulunan çocuklar
- 65 yaş üstü yetişkinler
- Kronik akciğer veya kalp hastalığı olan kişiler
- Zayıf bağışıklık sistemine sahip olan kişiler
RSV Virüsü (Respiratuar Sinsityal Virüs) Risk Faktörleri
Bebekler 2 yaşına gelene kadar genellikle RSV enfeksiyonu geçirmiş olurlar. Ancak hastalığın daha sonra da tekrarlama ihtimali yüksektir. Bulaş riskinin yüksek olduğu durumlar içerisinde ise şunlar yer almaktadır.
- Çocuk bakım merkezi ya da oku giden çocuklar ve bu alanlara giden kardeşlerin bulunması
- Sonbahardan başlayarak ilkbaharın sonuna kadar olan dönemde bulunulması
RSV Virüsü (Respiratuar Sinsityal Virüs) Komplikasyonları
RSV virüsü sebebi ile görülebilecek komplikasyonlar içerisinde şunlar yer almaktadır.
- Bronşiyolit
- Kulak iltihabı
- Akciğer iltihaplanması
- Dehidrasyon
- Akut bronşit
- Hipoksi veya düşük oksijen seviyesi
- Astım, kalp yetmezliği ya da KOAH gibi hastalıkların kötüleşmesi
- Solunum yetmezliği
RSV Virüsü (Respiratuar Sinsityal Virüs) Nasıl Önlenir
Herkesi enfekte edebilen bu virüsten korunmak için dikkat edilmesi gereken noktalar içerisinde şunlar yer almaktadır.
Bebeklerde ve Yüksek Riskli Çocuklarda Koruma
Bebeklerin şiddetli RSV’ye yakalanmaları önlemek için iki yol bulunmaktadır. Bunlardan ilki RSV mevsiminden önce ya da mevsim sırasında verilen tek dozluk aşı uygulamasıdır. RSV mevsiminde doğan ya da bu mevsime girildiğinde 8 aylıktan büyük olan bebekler için uygulanmaktadır. Bu aşılar genellikle Nirsevimab olmaktadır. Ancak bu aşı için uygun olmayan bebeklere palivizumab da uygulanabilir. Ancak bu aşının her ay uygulanması gerekmektedir.
Bebeklerin şiddetli RSV enfeksiyonundan korunmak için uygulanabilecek bir diğer yöntem ise hamilelik döneminde aşı uygulamasının yapılmasıdır. Bu dönemde uygulanan aşı bebekler 6 aylık olana kadar koruma sağlamaya devam etmektedir.
Yaşlı Yetişkinler
Özellikle kalp ve akciğer rahatsızlıkları gibi kronik hastalıkları bulunan yetişkinler için de onaylanmış aşılar bulunmaktadır. Ancak bu aşılardan önce doktor ile görüşülmesi önerilmektedir.
Yaşam Tarzı Değişiklikleri
Enfeksiyonun yayılmasını önlemek için uygulanması gereken yaşam tarzı değişiklikleri içerisinde ise şunlar yer almaktadır.
- Ellerin sık sık yıkanması
- Hasta kişiler ile temasın sınırlandırılması
- Mutfak ve banyo tezgâhları, kapı kolları sert yüzeylerin temiz tutulduğundan emin olunması gerekmektedir.
- Kullanılmış mendillerin zaman kaybetmeden çöpe atılması gerekir.
- Tabak, bardak ve çatalların başkaları ile paylaşılmaması gerekir.
- Sigara kullanılmamalıdır.
- Oyuncakların düzenli olarak yıkanması gerekir.