Spondilodiskit nedir?
Omurga enfeksiyonları olarak da adlandırılan spondilodiskit, omurlar arasında yer alan yastıkçıklar, omur iliği saran zar veya omuriliğin etrafındaki boşlukların içerisinde enfeksiyon gelişmesi durumudur.
Genellikle bel bölgesinde tutulum gösteren spondilodiskit, sırt ve boyun omurgalarında nadir olarak görülmektedir. Enfeksiyona bakteri, mantar ya da virüs sebebi ile oluşabilir. Mikroorganizmalar kan yolu ile omurgaya ulaşarak enfeksiyonun oluşmasına neden olmaktadır.
Spondilodiskit nedenleri
Spondilodiskit genellikle cerrahi sonrasında görülmektedir. Cerrahi sebebi ile spondilodiskit riskinin artmasına neden olabilecek etmenler içerisinde ise şunlar yer almaktadır.
- Cerrahi süresi
- Revizyon cerrahisi olması
- Enstrümantasyon kullanımı
- Aynı bölgeye birden fazla ameliyat uygulanması
Cerrahi işlem sebebi ile spondilodiskitin görüldüğü zaman genellikle ameliyattan sonraki 3. gün ya da 3. aydır.
Omurga enfeksiyonunun sıklıkla görülen diğer nedeni ise vücudun herhangi bir yerinde ortaya çıkan enfeksiyonun omurgaya ulaşmasıdır. Omurga enfeksiyonuna neden olabilecek enfeksiyonlar içerisinde en sık rastlanılanları içerisinde şunlar yer almaktadır.
- Ani bir şekilde başlayan grip enfeksiyonları
- Akciğer enfeksiyonları
- Kızamık
- İdrar yolları enfeksiyonu
- Suçiçeği
- Bazı bakteriyel enfeksiyonlar
- Kuduz
Spondilodiskit görülme riski bazı kişilerde daha yüksek olmaktadır. Bu risk grubu içerisinde şunlar yer almaktadır.
- Bağışıklık sisteminin zayıf olması
- Dolaşım bozukluğunun bulunması
- Düzensiz antibiyotik kullanımı
- Genital bölgedeki virüsler
- Uçuk
- Mantar enfeksiyonları
Spondilodiskit belirtileri
Spondilodiskit durumunda görülebilecek belirtiler içerisinde şunlar yer almaktadır.
- Travmatik öykü bulunmaksızın omurgada şiddetli ağrının oluşması
- Ateş, baş ağrısı, operasyon yerinde şişlik ve hassasiyet gibi enfeksiyon belirtileri
- Kol ve bacaklarda uyuşukluk
- Kol ve bacaklarda kas ve his kaybı
- Durumun ilerlemesi durumunda bağırsak ve mesanenin kontrol edilememesi
Spondilodiskit tanı kriterleri
Spondilodiskit tanısı için öncelikli olarak hastada görülen belirtiler alınır ve daha sonrasında fiziki muayene yapılır. Spondilodiskitten şüphelenilmesi durumunda bazı testlerin yapılması gerekir. Bu testlerin içerisinde şunlar yer almaktadır.
- Tam kan tetkiki
- Sedimasyon hızı
- CRP
- Bilgisayarlı tomografi
- Sintigrafi
- Manyetik rezonans
Kan testleri ameliyatlardan sonra normal aralığın dışında görülebilir. Ancak değerlerin birkaç hafta içerisinde normal aralığa dönmesi gerekmektedir. Bunun gerçekleşmemesi ya da enfeksiyon belirtilerinin görülmesi durumunda ise ileri tetkiklerin uygulanması gerekebilmektedir. İleri tetkikler içerisinde ise şunlar yer almaktadır.
- Kan kültürü
- Biyopsi
- Serolojik kan testleri
- PCR
- PPD
Spondilodiskit tedavi yöntemleri
Spondilodiskit tedavisinin planlanmasında aşağıdaki kriterler göz önüne alınmaktadır.
- Hastalığın cerrahi olmayan yöntemler ile tedavisinin mümkün olup olmadığı
- Hastalarda herhangi bir sinir tutulumunun görülüp görülmediği
- Hastanın omurgasının stabil olup olmadığı
İlaç tedavisi
Omurga enfeksiyonları, enfeksiyona neden olan patojene göre çeşitli ilaçlar ile tedavi edilebilmektedir. Örneğin tüberküloz sebebi ile görülmesi durumunda antibiyotik tedavisi ya da viral nedenler ile görülmesi durumunda antiviral ilaçlar reçete edilebilmektedir. Uygulanacak tedavi ve süresi enfeksiyonun şiddetine bağlı olarak değişiklik göstermektedir.
Cerrahi tedavi
İlaç tedavisine cevap vermeyecek durumlarda cerrahi prosedür seçenekleri değerlendirilmektedir. Çünkü oluşan apse omurlarda hasar oluşumuna ve omurganın stabilitesini kaybetmesine neden olabilmektedir. Ayrıca kol ve bacaklar uyuşukluk ya da his kaybı gibi durumlarda hastalara acil müdahalede bulunulması gerekmektedir.
Spondilodiskitin cerrahi tedavisinde farklı cerrahi yöntemler kullanılmaktadır. Kullanılacak yöntemin belirlenmesinde ise apsenin büyüklüğü ve konumu önemli rol oynamaktadır. Debridman yöntemi ile apse boşaltılır ve enfekte olmuş dokular temizlenir.
Gerekli olması halinde omurganın stabilitesinin sağlanması için çeşitli implantlardan yararlanılmaktadır. Bazı işlemlerden sonra yaranın içerisinde dren yerleştirilerek boşaltılması sağlanırken; bazı vakalarda ise yara açık bırakılır ve periyodik olarak yıkanır.