Tarlov kisti nedir?
Omurilikten dışarı uzanan sinir köklerinin üzerinde bulunan sıvı dolu keselere Tarlov kisti adı verilmektedir. Kistin içerisinde sıvı genellikle beyin omurilik sıvısıdır. Beyin omurilik sıvısı ise beyni ve omuriliği çevreleyen berrak sıvıya verilen isimdir.
Kistler en sık alt sırtta görülmektedir. Bir yaralanmadan sonra oluşabilir. Bunun yanında aynı anda birden fazla kist görülebilir.
Tarlov kistlerinin boyutları değişiklik göstermektedir. Kistlerin önemli bir kısmı belirtilere neden olmamaktadır. Bu sebeple de farklı bir omurga sorunu üzerinde çalışırken tesadüfen keşfedilirler. Kistlerin boyutunun büyümesi halinde ise ağrı, bağırsak ve mesane sorunları ile uyuşma gibi belirtiler görülebilir. Tarlov kistleri aynı zamanda meningeal kistler ya da perinevral kistler olarak da adlandırılmaktadır.
Tarlov kisti nedenleri
Tarlov kistlerinin nedeni tam olarak bilinmemektedir. Ancak yapılan araştırmalar şu şekilde oluşabileceğini göstermektedir.
- Genellikle travmatik omurilik yaralanması sonucunda oluşan beyin omurilik sıvısı sızıntısı
- Sinir kökünün etrafındaki koruyucu kılıfın iltihaplanması
Beyin omurilik sıvısı basıncı Tarlov kistinin boyutunun değişmesine neden olabilir. BOS basıncının dalgalanması normaldir. BOS basıncı arttığında kistin boyutunun da artması söz konusu olmaktadır. Ağırlık kaldırma gibi zorlu aktiviteler gerçekleştirirken basınçtaki değişiklik fark edilebilir. Bu durum belirtilerin kötüleşmesi veya fark edilebilir hale gelmesine neden olabilir.
Tarlov kisti risk faktörleri
Herkeste tarlov kisti görülebilmektedir. Ancak aşağıdaki durumlarda risk artabilir.
- Omurga yaralanması
- Marfan sendromu ya da Ehlers- Danlos sendromu gibi bağ dokusu hastalıklarının bulunması
- Kadın olmak
- 30- 60 yaş aralığında olmak
Tarlov kisti belirtileri
Tarlov kisti sebebi ile görülebilecek belirtiler kistin boyutuna ve konumuna göre değişiklik göstermektedir. Ancak belirtiler hastaların %5 ila %8’inde görülmektedir. Belirtiler genellikle büyük kistlerde daha sık görülmektedir. Görülebilecek belirtiler içerisinde ise şunlar yer almaktadır.
- Bel ağrısı
- Bacak boyunca, alt sırtta şok edici veya yıkıcı his
- Bacaklarda uyuşma, güçsüzlük ve his kaybı
- Mesane ve bağırsak düzenlemesinin kaybı
- Kabızlık
- Baş ağrısı
- Cinsel işlev bozukluğu
Tarlov kisti komplikasyonları
Tarlov kisti nadiren komplikasyonlara neden olmaktadır. Görülebilecek komplikasyonlar içerisinde ise şunlar yer almaktadır.
- Kronik ağrı
- Kemik erimesi
- Kalıcı sinir hasarı
- Hareket zorluğu
- Kist rüptürü ve kanama
Komplikasyonların oluşması halinde günlük rutinlerde ayarlamaların yapılması gerekebilmektedir. Birçok kişi, uzun vadeli semptomların etkileri sebebi ile depresyon gibi ruh sağlığı sorunları yaşar.
Tarlov kisti tanı kriterleri
Tarlov kisti tanısı genellikle nörolojik muayene ve fiziksel muayeneden sonra konulabilmektedir. Tanının doğrulanması için ise MRI ve BT taraması gibi bir görüntüleme testi uygulanabilir. Görüntüleme testleri sayesinde kistin ve hedeflediği sinir anlaşılabilmektedir. Bunun yanında bel ağrısı gibi sebepler ile MRI görüntülemesinin yapılması halinde Tarlov kisti keşfedilebilir.
Tarlov kisti tedavi yöntemleri
Tarlov kistinin belirtiye neden olmaması halinde herhangi bir tedavi uygulanmamaktadır. Ancak yaşın ilerlemesi ve kistin büyümesi belirtilerin ortaya çıkmasına neden olabileceği için düzenli olarak izlenmesi gerekebilir.
Kistin belirtilere neden olması halinde ise belirtilerin giderilmesine yönelik tedaviler planlanmaktadır. Tedavi hastada görülen belirtilere göre değişiklik göstermektedir.
İlaç tedavisi
Ağrı ve diğer belirtilerin hafifletilmesi için çeşitli ilaçlardan yararlanılmaktadır. Bu ilaç grupları içerisinde antienflamatuvar ilaçlarü ağrı kesiciler ve sinir ağrıları için özel ilaçlar yer alabilmektedir.
Tarlov kisti fizik tedavi
Kasların güçlendirilmesinin yanı sıra ağrının yönetilmesi için de fizik tedaviden yararlanılmaktadır.
Tarlov kisti enjeksiyonu
Bazı vakalarda kistlerin sinirlere olan baskısının azaltılması için kistlerin boşaltılması amacı ile çeşitli nörolojik uygulamalar bulunmaktadır.
Tarlov kisti ameliyatı
Belirtilerin şiddetli olması ve diğer tedavi yöntemlerinin etkili olmaması durumunda cerrahi müdahale önerilmektedir. Kist cerrahi olarak çıkarılabilir ya da boşaltılabilir.
Tarlov kisti ameliyatının faydaları
Tarlov kistinin belirtilerinin şiddetli olması ya da diğer tedavi yöntemlerine cevap vermemesi durumunda hastaların hayat kaliteleri ciddi şekilde etkilenebilmektedir. Cerrahi girişimler ise bu belirtilerin ortadan kaldırılmasını sağlayarak hastaların şikayetlerinin giderilmesini sağlamaktadır.
Tarlov kisti ameliyatının komplikasyonları
Tarlov kisti ameliyatlarından sonra en sık karşılaşılan komplikasyon beyin omurilik sıvısının sızmasıdır. Ancak bu durum kendiliğinden iyileşir. Bu komplikasyonun önlenmesi için hastaların iyileşme süreçlerinde yatarak dinlenmesi ve ayak kısmının kaldırılması önerilmektedir. Bunun yanında şişliğin engellenmesi için de korse kullanımı önerilmektedir.
Bunun yanında bakteriyel menenjit riski de bulunmaktadır. Son olarak bazı hastalarda belirtilerin şiddetlenmesine neden olmaktadır.
Tarlov kisti iyileşme süreci
Tarlov kistinin neden olduğu belirtilerin yönetilmesi için ilaç tedavisinin uygulanması durumunda kısa süre içerisinde belirtilerde rahatlama görülmektedir. Bazı durumlarda ise belirtilerde görülen rahatlamalar haftalar alabilmektedir. Bazı kişilerde ise kist dekompresyonu ya da kistin çıkarılmasından sonra dahi rahatlama görülmeyebilir.