Altıncı Hastalık

Altıncı hastalık nedir?

Genellikle bebek ve çocukların etkilendiği bir hastalık olan altıncı hastalığa Herpes gurubu virüsleri neden olmaktadır. 6 ay ile 2 yaş arasındaki bebeklerin toplu olarak bulunduğu kreş gibi ortamlarda hızlı bir şekilde yayılan altıncı hastalık Roseola Infantum olarak da adlandırılmaktadır. Büyük çocuklarda ve yetişkinlerde nadir olarak görülmekle birlikte belirtileri hafif seyreden bir hastalık olmaktadır. Bu sebeple de hastane yatışı gerektirmez.

Altıncı hastalık nedenleri

Altıncı hastalık uçuğa da neden olan Herpes virüsü ailesinden olan virüsler sebebiyle ortaya çıkmaktadır. Genellikle Herpes virüsü 6 türünün görülmesinin yanı sıra insan Herpes virüsü 7 de görülebilir.

Altıncı hastalık tanı kriterleri

Altıncı hastalığın karakteristik belirtisi ateş ve döküntüler olmaktadır. Bu belirtilerin bulunması durumunda herhangi bir laboratuvar testine gerek kalmadan tanı konulabilir. Ancak hastalarda immün yetmezlik olması ya da olağan dışı belirtilerin eşlik etmesi durumunda hekimin öngörüsüne göre çeşitli testler istenebilmektedir.

Altıncı hastalık belirtileri 

Altıncı hastalığa neden olan virüsün vücuda girmesinden sonra ilk belirtilerin görülmeye başlanabilmesi için kuluçka süresinin bitmesi gerekmektedir. Bu süreçte bebeklerde görülen belirtiler hafif ve silik olmaktadır. Altıncı hastalığın neden olduğu semptomlar içerisinde ise şunlar yer almaktadır:

• Ani bir şekilde gelişen ve 38 santigrat derecenin üzerine çıkan ateş
• Boğaz ağrısı
• Öksürük
• Burun akıntısı
• Boyundaki lenf bezlerinin şişmesi
• Cilt döküntüleri

Altıncı hastalıkta cilt döküntüleri genellikle ateşin düşmesinden sonra ortaya çıkmaktadır. Bu döküntüler pembe renkli ve küçük olabileceği gibi yamalar şeklinde de görülebilmektedir. Döküntülerinin önemli bir kısmının yüzeyinin düz olmasına karşın bazılarının yüzeyleri de pürüzlü olabilmektedir. Genellikle karın, göğüs ve sırt bölgelerinde başlayan cilt döküntülerinin etrafında beyaz harelerin de görülmesi mümkün olmaktadır. Hastalığın ilerleyen günlerinde döküntüler boyun ve kollara yayılabilir ancak döküntülerin yüz ve bacaklarda görülme ihtimali düşüktür. Çocuklarda kaşıntı ya da herhangi bir rahatsızlık hissine neden olmayan bu döküntülerin kızamık ya da kızamıkçıkla karıştırılması mümkün olmaktadır. Ancak altıncı hastalıkta döküntüler 2- 3 gün sonrasında kaybolmaktadır. Bunların yanında bebeklerde ve küçük çocuklarda görülebilecek diğer belirtiler içerisinde şunlar yer almaktadır:

• Huzursuzluk
• Göz kapaklarının şişmesi
• Hafifi ishal
• İştahın azalması

Küçük çocuklarda ateş havaleye neden olabilmektedir. Bu sebeple de havale belirtilerinin görülmesi durumunda en kısa süre içerisinde acil servise başvurulması ve aşağıda belirtilen semptomların hekim ile paylaşılması gerekmektedir:

• Döküntülerin 3 gün sonrasında hala devam etmesi
• Ateşin 7 günden daha uzun sürmesi
• Çocuğun ateşinin 39,4 santigrat dereceden daha yüksek olması

Altıncı hastalık için risk faktörleri nelerdir?

Tüm dünyada çocuklar ve yetişkinler roseola ile temas ederler. Ancak bağışıklık sistemi güçlü olan yetişkinler ve büyük çocukların bağışıklık sistemleri bu virüsü herhangi bir hastalığa neden olmadan bertarafa edebilirler. Diğer yandan bebekler, küçük çocuklar ve bağışıklık sistemi herhangi bir sebepten dolayı gelişmemiş olan bireyler bu virüsü bertaraf edemezler. Bunun yanında 6 aydan daha küçük olan bebekler halen annelerinden geçen antikorlara sahip oldukları için yine bu virüsten etkilenmezler.

Altıncı hastalık tedavi yöntemleri

Altıncı hastalık çocuk sağlığı ve hastalıkları uzmanı tarafından olabileceği gibi aile hekimi tarafından da tedavi edilebilmektedir. Genellikle iyi huylu bir seyri olmasından dolayı nadiren enfeksiyon hastalıkları uzmanının tedavisine ihtiyaç duyulmaktadır. Altıncı hastalık virüsün neden olduğu bir hastalık olduğu için tedavi de hastanın şikayetlerinin azaltılmasına yönelik olarak uygulanmaktadır. Bunun yanında virüs kaynaklı bir hastalık olduğu için tedavisinde antibiyotik kullanılmamaktadır. Hastaların hızlı bir şekilde iyileşebilmesi için ise şunlara dikkat etmesi gerekir:

• Ateşin düşürülmesine yönelik uygulamalar
• Bulunulan ortamın nemli kalmasını sağlamak için hava nemlendiricilerinin kullanılması
• Bol sıvı tüketimi
• Yatak istirahati

Ateşi olan çocukların ateşlerinin düşürülmesine yönelik olarak uygulanacak uygulamaların başında rahat ve ince kıyafetlerin giydirilmesi bulunmaktadır. Bunun yanında ortam sıcaklığının fazla yükseltilmemesi de gerekmektedir. Gerekli olması halinde hastalara ılık duş aldırılabilir. Bunun yanında el ve ayaklarının ılık su ile ıslatılmış havlu ile sarılması da ateşin düşmesine yardımcı olabilmektedir. Ateşin düşürülmesi için alkol ve sirke kullanımından kaçınılması gerekir. Bunun yanında ateş düşürücü ilaçlardan da yardım alınabilir.

Altıncı hastalık iyileşme dönemi

Çocuğun iyileşmesinden bahsedilebilmesi için en az 24 saat ateşinin yükselmemesi eve diğer belirtilerin de ortadan kalkması gerekmektedir. Bu değişimlerin gerçekleşmesinden sonra çocuk normal hayatına geri dönebilir. Ancak bazı durumların değişmesi durumunda hekim ile iletişime geçilmesi gerekmektedir:

• Çocuğun ateşinin 39,4 santigrat dereceden daha fazla yükselmesi
• Çocuğun ateş durumunun 7 günden daha uzun sürmesi
• Döküntülerin 3 günden daha uzun sürmesi

Altıncı hastalık kuluçka süresi nedir?

Diğer virüs enfeksiyonlarında olduğu gibi altıncı hastalıkta bulaş riski yüksek bir hastalık olmaktadır. Hapşırma, öksürme ya da konuşma yolu ile bulaşın gerçekleşmesinden sonra herhangi bir belirtiye sahip olmadan kuluçka dönemine girer. Bu dönem 14 gün sürmektedir. Kuluçka döneminde çocuklarda herhangi bir belirti görülmemesine rağmen bulaş riski bulunmaktadır. Bu sebeple de özellikle çocukların toplu olarak bulundukları ortamlarda altıncı hastalık hızlı bir şekilde yayılabilmektedir.

Altıncı hastalığın komplikasyonları nelerdir?

Altıncı hastalığın seyri hafiftir. Bu sebeple de genellikle komplikasyona neden olmaz. Diğer bir yandan altıncı hastalık ateşe neden olduğu için en sık görülen komplikasyonu havale olmaktadır. Vücut ısısının ani bir şekilde yükselmesi çocukların nöbet geçirmesine neden olabilmektedir. Geçirilen nöbet sırasında çocukların bilinçlerini kaybetmesi, mesane ve bağırsak kontrolünde geçici kayıpların yaşanması ile kol ve bacaklarda istemsiz hareketlerin görülmesi mümkün olmaktadır. Her ne kadar korkutucu bir tablo olsa da altıncı hastalık sebebiyle nöbet gelişimi nadir görülen ve kısa süreli bir durum olmaktadır. Ancak acil ve önemli bir tıbbi durum olmasından dolayı 112’nin aranması ve acil yardım istenmesi gerekmektedir.

Bunların yanında organ nakli ya da kemik iliği nakli gerçekleştirilmiş kişilerin bağışıklık sistemleri baskılanmış olduğu için altıncı hastalık daha öncesinde geçirilmiş enfeksiyonları aktif hale getirebilir. Bu sebeple de altıncı hastalık bu hastalarda daha şiddetli ve uzun süre devam edebilmektedir. 

Altıncı hastalıktan nasıl korunulur?

Altıncı hastalıktan korunmak için geliştirilmiş bir aşı bulunmamaktadır. Bu sebeple de özellikle riskli aylarda çocukların enfekte olmuş hastalar ile temasından kaçınılması gerekmektedir. Bunun yanında hasta olan çocuğun ateşi düşene kadar bağışıklık sistemi baskılanmış kişiler ya da diğer küçük çocuklar ile görüştürülmemesi de gerekmektedir.

Altıncı hastalığın yayılmasının önlenmesi için bakım veren kişilerin de dikkatli davranması gerekmektedir. Bu sebeple de ellerini sürekli olarak yıkamaları ve yüzeyleri antibakteriyel temizleyiciler ile temizlemeleri gerekmektedir.

Bu önlemlerin yanında çocukların hapşırırken ya da öksürürken sürekli olarak mendil kullanmaları ve daha sonrasında bu mendilleri çöpe atmaları gerektiğinin öğretilmesi gerekmektedir. Enfeksiyona daha az maruz kalmak için ise kullanılan bardak, tabak ya da çatal gibi gereçlerin de ayrılması gerekir.

Altıncı hastalık ile kızamık arasındaki farklar nelerdir?

Altıncı hastalığın neden olduğu döküntüler çocuk dönemi enfeksiyonlarından birisi olan kızamığın döküntüleri ile benzerlik göstermektedir. Ancak her iki hastalığın döküntüleri arasında ciddi farklar bulunur. Kızamık hastalığında döküntüler kırmızı ve kahverengi olurken altıncı hastalığın neden olduğu döküntüler ise pembe renkli olmaktadır.

Diğer bir yandan kızamık sebebiyle ortaya çıkan döküntüler öncelikle yüz bölgesinde başlar ve daha sonrasında vücudun alt bölümlerine doğru ilerler. Bunun yanında altıncı hastalığın neden olduğu döküntüler ise sırt ve karın bölgesinde başlayarak daha sonrasında yayılım göstermektedir. Son olarak altıncı hastalık kızamık hastalığına göre çok daha hafif seyirli bir hastalık olmaktadır.