Boyun Düzleşmesi

Onaylayan Doktor (-lar) ; Ömer Faruk Şendur , Erdal Gilgil • May 26, 2023

KISA YOL

30 Saniyelik Özet

  • Boyun düzleşmesi, boyun omurlarının normal C şeklini kaybetmesi ve düzleşmesidir.
  • Boyun düzleşmesinin en yaygın nedeni, yanlış duruştur.
  • Boyun düzleşmesi, boyun ağrısı, baş ağrısı, uyuşma ve karıncalanma gibi belirtilere neden olabilir.
  • Boyun düzleşmesi, fizik tedavi, egzersiz ve ameliyatla tedavi edilebilir.

Boyun düzleşmesi nedir?

Günümüzün teknolojik dünyasında her geçen gün daha fazla görülen boyun düzleşmesi tıp dilinde servikal lordoz düzleşmesi olarak isimlendirilmektedir. Omurgada 33 adet omur bulunmaktadır ve omurların yedisi boyun yapısını oluşturur. Omurların yapısından dolayı da boyun kıvrımlı bir yapıda olmaktadır. Boyun düzleşmesinde ise boyunun sağlıklı yapısı olan C şeklini kaybederek düzleşmesidir. Hatta ileri vakalarda bu durum ters C şeklini alarak tümsek bir yapı oluşturabilmektedir. 

Boyun düzleşmesi tanı

Boyun düzleşmesinin tanı alabilmesi için öncelikle hastaların tıbbi geçmişleri alınıp fiziksel muayene uygulanmaktadır. Daha sonrasında hekimin gerekli görmesi halinde tanının doğrulanması ve kesinleşmesi için çeşitli görüntüleme yöntemlerinden yararlanılmaktadır.

Bu görüntüleme yöntemlerinde öncelikli olarak röntgen tercih edilmektedir. Sert dokulardaki problemlerin incelenmesini sağlayan röntgen yumuşak dokuların incelenmesinde yetersiz kalmaktadır. Bu sebeple de yumuşak dokulardaki hasarında belirlenebilmesi için diğer görüntüleme yöntemleri de istenebilir.

Kısaca MR olarak adlandırılan manyetik rezonans görüntülemesi ile başta yumuşak dokular olmak üzere tüm dokuların radyo dalgaları ile görüntülenmesi sağlanmaktadır. Bunun yanında bilgisayarlı tomografi ise organların 3 boyutlu görüntülenmesi için kullanılır.

Boyun düzleşmesi belirtileri

Boyun düzleşmesinin karakteristik belirtisi boyun ağrısı olmaktadır. Çünkü omurganın şekil değiştirmesi kasların farklı yönlerde hareket etmesine ve kasılmasına neden olmaktadır. Bu durum da kas ağrısının yaşanmasına neden olmaktadır. Eğer boyun düzleşmesi tümsek haline geldi ise hastaların hissettikleri ağrı omuzlara ve bele kadar ulaşabilmektedir.

Bunun yanında boyun düzleşmesinin belirtilerini hastalar kendileri de görebilmektedir. Özellikle düz bir zemine yatıldığında boyun ile zemin arasındaki mesafenin kısa olması boyun düzleşmesinin en önemli belirtilerinden birisi olmaktadır.

Bazı hastalar herhangi bir belirti yaşamazlar. Ancak bu hastalar bazı hareketlerde zorlandıklarını fark edebilirler. Bunun yanında boyun düzleşmesi baş ağrısı da yaşayabilirler. Hastalar herhangi bir belirti yaşamasalar dahi boyunlarındaki şekil değişikliğini dikkate almaları gerekmektedir. Bunun yanında boyun düzleşmesi olan hastalarda görülen belirtiler içerisinde şunlar da yer almaktadır:

  • Kas kontrolünün sağlanmasında zorluk çekme
  • Zayıflık
  • Zayıf mesane kontrolü
  • Elektrik çarpması gibi hissedilen ağrılar
  • Karıncalanma
  • Uyuşma
  • Boyun ağrısı
  • Sırt ağrısı
  • Ense ağrısı
  • Kollarda ağrı
  • Omuzlarda ağrı
  • Halsizlik
  • Bel ağrısı
  • Nefes darlığı
  • Yutma güçlüğü
  • İdrar yamada ya da dışkılamada güçlük
  • İleri bakış kısıtlığı
  • Vücudun bir yarısında felç gelişmesi

Boyun düzleşmesi nedenleri

Boyun düzleşmesine neden olan en önemli etken insanların hem uyurken hem de uyanık oldukları zamanda yanlış pozisyonda kalmalarıdır. Bunun yanında çeşitli mesleklerde sürekli olarak tekrarlayan hareketleri yapmak da boyun düzleşmesinin en önemli nedenlerinden birisi olmaktadır. Özellikle aşağıda belirtilen yanlışların sık sık yapılması boyun düzleşmesinin en sık görülen nedenlerini oluşturmaktadır:

  • Çalışma ortamının ergonomik olmaması
  • Masa başında uzun saatler boyunca çalışılmak zorunda kalınması
  • Ağır sırt çantasının kullanılması
  • Özellikle kızların ergenlik dönemlerinde vücudu saklama isteklerinden doğan duruş bozuklukları
  • Aşırı telefon kullanımı

Bunun yanında boyun düzleşmesine neden olabilecek diğer faktörler içerisinde şunlar bulunmaktadır.

Dejeneratif disk hastalığı

Yaşın ilerlemesi ile birlikte omurlar arasında yer alan diskler bozulmaya başlamaktadır. Yaşanılan bu durum disklerin incelmesine ve dolayısıyla da çökmesine neden olmaktadır. Omurgada yaşanılan bu değişiklikte boynun sahip olduğu doğal kıvrımı kaybetmesi ile sonuçlanabilmektedir. Dejeneratif disk hastalığına bağlı olarak görülen boyun düzleşmesi yaşın ilerlemesi ile birlikte artış göstermektedir.

İyatrojenik bozukluk

İyatrojenik tıbbi olarak uygulanan bir prosedürün istenmeyen sonuçlarının betimlenmesi için kullanılan bir terim olmaktadır. Boyun düzleşmesinin bir sebebi de iyatrojenik bozukluk olabilmektedir. Özellikle omurgadaki basıncın azaltılması için yapılan lamineskopi ameliyatlarından sonra boyun düzleşmesi görülebilmektedir. Lamineskopinin bu komplikasyonu özellikle çocuklarda daha fazla görülmektedir. Bunun yanında füzyonun çok kısa olmasından dolayı başarısızlıkla sonuçlanan servikal omurga füzyon ameliyatlarından da kaynaklanabilmektedir.

Doğuştan gelen bozukluklar

Hastaların boyun düzleşmesini doğum kusurları sebebiyle de yaşayabilmektedir. Bu kişilerde boyun düzleşmesinin yanı sıra böbrek ya da idrar yolları kusurları gibi komplikasyonlar da görülebilmektedir. Boyun düzleşmesinin doğuştan gelen bir bozukluk olması durumunda hastaların gelişimi sırasında omurların şekillerinde de değişiklikler meydana gelir. Bu hastalarda omurlar daire şeklinde değil üçgen şeklinde gelişmektedir. Bu değişiklik de hem omurlara hem de boyna doğal olmayan bir eğrilik kazandırmaktadır.

Travmalar

Boyun düzleşmesinin en sık görülen nedenlerden birisi de travmalar olmaktadır. Düşme, trafik kazası ya da spor yaralanmaları sebebiyle ligamentlerin kırılması ya da yırtılması durumunda omurganın öne doğru eğilmesi söz konusu olmaktadır. Bu durumda omurga boşluğunun oluşmasına neden olabilir. 

Tümörler ve enfeksiyonlar

Boyun bölgesinde gelişen tümörler ve enfeksiyonlar omurganın üzerine baskı uygulayarak zaman içerisinde boynun doğal şeklinin bozulmasına neden olabilmektedir. 

Boyun düzleşmesinin neden olabileceği komplikasyonlar

Boyun düzleşmesi hastaların baş bölgelerinin arkasından başlayan, boyundan devam eden ve omurganın son kemiğine kadar devam eden kaslar üzerinde stres oluşmasına neden olmaktadır. Bu durum hareket kısıtlığının ortaya çıkmasına neden olacağı gibi omurganın şok emme kapasitesini azaltmaktadır. Bu durum da omurgaların travmalara ve yaralanmalara daha açık hale gelmesine neden olur. Bunun yanında hastaların sürekli olarak ağrı yaşamalarından dolayı bu sertleşmeyi farkına varmamaları sık rastlanan bir durumdur. Bu sebeple de hastalar yaşadıkları sertleşmeyi ancak yaralandıktan sonra fark edebilirler. 

Bazı vakalarda yaralanmalar omuriliğe kadar ulaşabilmektedir. Bu vakalarda hastaların boyun ağrıları ve boyunda baskı hissinin yanı sıra kafatası tabanında uyuşma ve karıncalanma hissi, yutma ve görme güçlüğüne neden olmaktadır.

Boyun düzleşmesi tedavi

Boyun düzleşmesinin sebebi duruş bozuklukları ise o zaman kullanılan ilaçlar sadece belirtilerin giderilmesini sağlayacaktır. Çünkü boyun düzleşmesi mekanik bir problem olmaktadır. Bu sebeple de vücudun duruşunun eski haline getirilmesi boyun düzleşmesinin tedavi edilebilmesi açısından önemli olmaktadır.

Boyun düzleşmesi egzersizleri

Boyun düzleşmesinin tedavisinde öncelikle fizik tedavi seçeneği değerlendirilmektedir. Özellikle boyun eğrisinin omuriliğe baskı uygulamadığı durumlarda hastaların duruşlarını değiştirmek için çeşitli kas gruplarının güçlendirilmesi gerekmektedir. Bu noktada da fizik tedavi son derece etkili olmaktadır. 

Boyun düzleşmesi olan kişilerde fizik tedavi ilk seçenek olabileceği gibi ameliyattan sonra da uygulanabilmektedir. Gerek ameliyattan sonra uygulanmak için olsun gerekse de boyun düzleşmesinin ilk tedavisi için hastaların yapması gereken temel hareketler şunlar olmaktadır. 

  • Özellikle boyun düzleşmesinin sürekli olarak tekrarlayan hareketlerden ya da meslek sebebiyle oluşması durumunda boynun dinlendirilmesi gerekmektedir. Boynun zorlandığı aktivitelerden kaçınmak ve aşırı hareketini sınırlandırmak için boyunluk kullanımı da önerilebilmektedir. 
  • Boyun düzleşmesi olan hastaların yatış pozisyonları da tedavinin önemli bir parçası olmaktadır. Bu sebeple de uyku pozisyonunda boyunun desteklenmesi gerekir. Bunun için özel olarak hazırlanan rulolardan yardım alınabilir. Bunun yanında fizyoterapistler kol ağrısının hafiflemesi için bazı yatış pozisyonları da önermektedir. 
  • Boyun düzleşmesinin neden olduğu ağrının hafiflemesi için buz uygulamasının yapılması da öneriler arasında yer almaktadır. Buz uygulaması yaparken aynı zamanda boyun bölgesine masaj da uygulanabilir. 
  • Boyun düzleşmesinde sıcak uygulaması da kasların gevşemesini sağlayacağı için ağrıların hafiflemesini sağlayacaktır. Sıcak su torbası ya da sıcak bir banyonun sadece 15- 20 dakika uygulanması yeterli olacaktır.
  • Son olarak boyun düzleşmesi hastaların çalışmalarında ve özelliklede masa başı işi yapmaları durumunda oturma pozisyonlarını düzenlemeleri gerekmektedir. Bunun için masa yüksekliğinin ve sandalyenin ayarlanması gerekebilir. 

Boyun düzleşmesi ameliyatı

Boyun düzleşmesinin temel tedavisi cerrahi operasyon olmaktadır. Bu işlem ile hastaların boyun yapılarının normal şekline döndürülmesi ve bu sayede şekil bozukluklarının giderilerek kasların rahatlatılması sağlanmaktadır. 

Ameliyat yöntemi belirlenirken hastaların özel durumları göz önüne alınmaktadır. Bu sebeple de düzleşmenin şiddeti ve anatomik yapı ameliyatın yönteminin belirlenmesinde ön planda olmaktadır. Genellikle lokal anestezi altında uygulanan bir işlem olmasına rağmen bazı hastalarda genel anestezi de tercih edilebilmektedir.

 Boyun düzleşme ameliyatı hastaların boynunun ön ya da arka kısmından uygulanmaktadır. Şekil bozukluğunun giderilmesi için omurların çıkarılması gerekebileceği gibi platin ya da vida uygulamasından da yararlanılabilinir.

Boyun düzleşmesi ameliyatlarında müdahale edilen alanın spinal sinirler ve büyük kan damarlarına yakın olmasından dolayı riskli bir ameliyat olarak kabul edilmektedir. Bu sebeple de ameliyatı uygulayacak cerrahın alanında uzman olması gerekir.

1 ile 4 saat arasında süren boyun düzleşme ameliyatlarından sonra hastaların iyileşme süreci uygulanan ameliyat yöntemi ile bağlantılı olmaktadır. Genellikle birkaç gün içerisinde taburcu edilen hastalar kısa süre içerisinde günlük yaşamlarına geri dönmektedir. Ancak hastaların tam olarak iyileşebilmesi için birkaç aylık sürenin geçmesi gerekir.

Ameliyatın Özeti

Ameliyatın Süresi: 1-3 Saat

Anestezi Yöntemi: Genel

Hastanede Yatma Süresi: 1-3 Gün

İşe Dönme Süresi: 2-6 Hafta

Boyun düzleşmesinin oluşmaması için dikkat edilmesi gerekenler

Boyun düzleşmesinin oluşmaması için öncelikle stresten uzak durulması ve stresin kontrol altına alınmasının öğrenilmesi gerekmektedir. Bunun yanında duruş pozisyonlarının omurganın doğal duruşu ile uyumlu hale getirilmesi ve bu pozisyonların hayat tarzı haline getirilmesi gerekmektedir. Bunun yanında kişilerin boyun düzleşmesinden korunmak için dikkat etmesi gereken noktalar içerisinde şunlar yer almaktadır:

  • Hava akımının şiddetli olduğu yerlerde bulunmamak
  • Islak saçla dışarı çıkmamak
  • Tek kolla yük taşımamak
  • Ağır kaldırmamak
  • Uzun süre öne eğik pozisyonda kalmamak
  • Yüksek yastık kullanmamak
  • Koltuk kenarlarında uzun süre dinlenmemek
  • Klima ve vantilatör gibi aletlerin önünde uzun süre kalmamak
Soru: Boyun düzleşmesi var. Ne yapmalıyım?

N** K** | 23 Eki 2023

Prof. Dr. Meral Bayramoğlu cevabı | 422 gün içinde cevaplandı
Boyun düzleşmesinin temel sebebi kötü postür ve sürekli olarak aynı pozisyonda kalınmasıdır. Boyun düzleşmesi ağrı ya da rahatsızlığa neden olabilmektedir. Tedavisinde ise duruşun iyileştirilmesi boyun ve omuz kasalarının güçlenmesini sağlanarak esnekliğinin arttırılması gerekmektedir. Bunun içinde çeşitli egzersizler ve germe hareketlerinin rutin bir şekilde yapılması gerekmektedir.
Doktora Soru Sor