Endometrial polip nedir?
Rahmin iç duvarına yapışan ve rahim içine doğru genişleyen büyümeleri rahim polipleri adı verilmektedir. Endometrial polipler olarak da adlandırılan rahim polipleri rahmin iç tabakasındaki hücrelerin aşırı büyümesi sonucunda oluşmaktadır. Bu polipler genellikle iyi huylu olmakla birlikte bazı vakalarda kanser hücresi olabilirler. Bazı polipler ise kanser öncesi polipler olarak nitelendirilebilirler.
Endometrial polipler birkaç milimetreden birkaç santimetreye kadar değişen boyutlara sahip olmaktadır. Rahim duvarına geniş bir taban ya da ince bir sap ile bağlıdırlar. Hastada birden fazla rahim polipleri bulunabilir. Genellikle rahim içinde kalan endometrial polipler bazı vakalarda rahim ağzından vajinaya doğru kayabilirler. Genellikle menopoza girmiş ya da menopoz tamamlamış kişilerde görülmesine rağmen genç yaştaki kadınlarda da oluşabilirler.
Endometrial polip tanı
Endometrial poliplerin tanı alması için aşağıdaki testler kullanılmaktadır.
Trans vajinal ultrason
Vajinaya yerleştirilen sopa benzeri bir cihaz ses dalgaları yayarak rahmin bir görüntüsünü oluşturur. Bu görüntüde polipler açıkça görülebileceği gibi kalınlaşmış endometrial doku alanında görülebilmektedir.
Rahmin iç kısımlarının daha net görülebilmesi için histerosonografi olarak adlandırılan bir prosedürde uygulanabilmektedir. Bu prosedürde rahim ağzından yerleştirilen küçük bir tüp aracılığıyla rahmin içine tuzlu su enjekte edilir. Salin adı verilen bu tuzlu su rahmin genişleyerek daha net görülmesini sağlar
Histeroskopi
Histeroskopi adı verilen ışıklı bir teleskopun rahim ağzından rahim içine yer eleştirilerek rahim içinin görüntülenmesi sağlanır
Endometrial biyopsi
Rahim ağzından rahim içine emme kateteri ile girilerek gerekli doku örnekleri toplanır. Daha sonra bu örnekler laboratuvar ortamlarında incelenir. Bu örnekler özellikle kanser hücrelerinin tespit edilebilmesi için uygulanmaktadır.
Endometrial polip nedenleri
Endometrial poliplerin oluşmasında hormonal faktörlerin rol oynadığı bilinmektedir. Rahim polipleri özellikle östrojene duyarlı yapılardır. Bu sebeple de vücutta üretilen östrojene tepki olarak büyürler.
Endometrial polip belirtileri
Endometrial poliplerin neden olduğu belirtiler arasında şunlar yer almaktadır
- Kısırlık
- Menopoz sonrası vajinal kanama
- Regl dönemlerinin ağır geçmesi
- Adet dönemleri arasında kanama
- Uzunluğu ve ağırlığı değişen öngörülemeyen dönemler
- Adet dönemleri arasında alışılmadık derecede yoğun akıntı
- İlişkiden sonra kanama
Bazı hastalarda hiçbir belirti görülmezken bazı hastalarda hafif kanama ya da lekelenme görülebilmektedir.
Endometrial polip tedavi yöntemleri
Endometrial polip tedavileri 3 farklı şekilde yapılabilmektedir. Bu tedavilerin ilki bekleme dönemi olmaktadır. Özellikle semptomları göstermeyen küçük polip sahip hastaların yakından takip edilerek hastalığın gelişiminin gözlenmesi önerilebilir. Çünkü bu polipler kendiliğinden iyileşebilir.
İlaç tedavisi
Poliplerin neden olduğu semptomların azaltılması için progestinler ve gonadotropin salgılayan hormon agonistleri ilaç formunda hastaya verilebilir. Ancak ilaç tedavisi kısa vadeli çözümler üretir. Bu sebeple de ilaç alımı durdurulduğunda belirtiler görülmeye devam eder.
Endometrial polip ameliyat
Histeroskopi sırasında rahim içinin görüntülenmesini sağlayan Histeroskopi ile poliplerin çıkarılması mümkün olmaktadır. Çıkarılan polipler daha sonrasında incelenmek üzere laboratuvara gönderilir.
Endometrial poliplerin çıkarılması sırasında hastalar hafifçe ya da tamamen sedasyon tabi tutulmaktadır. Daha sonrasında jinekolog Histeroskopi ile vajinadan, rahim ağzına ve rahim içerisine yönlendirilir. Rahmin şişirilmesi ve daha iyi görüş sağlanabilmesi için gaz ya da salin verilir. Daha sonrasında jinekologlar polipleri özel makas, lazer ya da elektrik kullanan başka bir cihazla çıkarırlar.
İşlemin vajina yoluyla yapılmasından dolayı hastalara herhangi bir kesi uygulanmasına gerek bulunmaz. Genellikle işlemden sonra hastalar taburcu edilir. Ancak bazı durumlarda hastaların bir gece hastaneye taşı yapması gerekmektedir
Ameliyattan sonra hastaların tamamen iyileşmesi ortalama olarak 2 hafta sürmektedir. Bu süre içerisinde hastaların ağır nesneleri kaldırmaması ya da itmemesi gerekir. Bunun yanında fiziksel olarak zorlu birisi olan hastalarında doktorlarıyla görüşmesi gerekmektedir.
Endometrial polip ameliyatının faydaları
Rahim polipi ameliyatının hastalar için çeşitli avantajları bulunmaktadır. Bunların içerisinde öncelikle doğurganlık ve gebelik sonuçlarının iyileştirilmesi yer alır. Rahim poliplerin gebeliği engellemesi, düşük yapma riskini arttırması ve erken doğuma yol açması sebebiyle ameliyat ile alınması hastaların sağlıklı bir gebelik dönemi geçirmesini yardımcı olmaktadır.
Gerçekleştirilen endometriyal polip ameliyatları aynı zamanda belirtilerin azalmasını sağlarken hastaların yaşam kalitelerinin artmasına da yardımcı olmaktadır. Çünkü rahim poliplerinde gülen ağır kanamalar hastalarda anemiye ve yorgunluğa neden olabilmektedir. Poliplerin alınması ile kanamanın normale dönmesi mümkün olmaktadır. Bu da hastaların annemin riskini azaltmaktadır
Son olarak poliplerin alınması gelecekte görülebilecek komplikasyon ve sağlık sorunları riskinin en aza indirilmesini sağlamaktadır. Çünkü rahim polipleri kansere dönüşebilir ve rahimde iltihaba neden olabilir.
Endometrial polip ameliyatının komplikasyonları
Histeroskopi işleminden sonra görülebilecek komplikasyonlar arasında şunlar yer almaktadır.
- Enfeksiyon
- Kanama
- Pelvik inflamatuar hastalık
- Rahim yırtılması
- Rahim ağzında hasar
- Rahmi genişletmek için kullanılan sıvı ya da gazdan kaynaklanan komplikasyonlar
Bu komplikasyonlar nadir olarak görülmekle birlikte dikkate alınması gerekmektedir. Bunun yanında işlemden sonra 1- 2 gün süresince hafif vajinal kanamalar ve kramplar görülebilmektedir. Hastada görülebilecek diğer komplikasyonlar içerisinde ise şunlar yer almaktadır.
- Mesanede şişkinlik
- Rahim ağzında iltihaplanma
- Vajinal akıntı
Endometrial polip ameliyatı sonrası yaşam
Endometrial polip ameliyatlarından sonra iyileşme sürecinde hastalar da görülebilecek değişiklikler içerisinde şunlar yer almaktadır.
- Ameliyattan sonra bazı kadınlarla birkaç hafta boyunca devam eden akıntı ve lekelenme görülmektedir. Akıntı ve lekelenmenin şiddeti zamanla azalır.
- Her ne kadar ameliyattan sonra hastalar kendilerini iyi hissetsinler de birkaç hafta boyunca ağır nesneler kaldırmaları önerilmektedir.
- Uzmanlar aksini bildirmediği sürece cinsel ilişkiden ve banyo yapmaktan kaçınılması gerekmektedir.
- Tam iyileşmenin sağlanabilmesi için 2 hafta sürenin geçmesi gerekmektedir.
Endometrial polipin risk faktörleri
Endometrial rahim poliplerin gelişimini etkileyen risk faktörleri içerisinde şunlar yer almaktadır.
- Menopoz semptomları için hormon tedavisi olmak
- Perimenopozal ya da postmenopozal dönemde olmak
- Meme kanseri için ilaç tedavisi illerinden birisi olan tam oksijen almak
- Obez olmak
- Rahim poliplerinin görülmesi için en önemli belirleyici yaş olmaktadır. Menopoza yaklaşılan dönemde rahim poliplerin görülme riski artmaktadır. Bu sebeple de 40 ve 50 yaş aralığındaki kişilerde daha sık görülür 20 yaşın altındaki kişilerde ise nadiren görülmektedir
- Yüksek tansiyon hastası olmak
- Lynch sendromı
- Cowden sendromu
Endometrial polip türleri
Endometrial poliplerin sınıflandırılmasında aşağıda yer alan kriterler kullanılmaktadır.
- Poliplerin sayısı
- Poliplerin boyutu
- Uterustaki pozisyonları
- İmplantasyon tabanı özellikleri
- Histolojik özellikler
