Gastrit Nedir?

Gastrit, mide zarında meydana gelen iltihapları belirtmek için kullanılan ortak bir terim olmaktadır. Gastrit iltihabının oluşmasının en büyük nedeni mide ülserlerine sebep olan bakteriler olmaktadır. Mide iç zarının iltihaplanması olarak adlandırılan bu hastalık hem mide iç duvarının zarar görmesi hem de midenin iç koruyucu tabakasının zarar görmesi sonucunda ortaya çıkmaktadır. Mide asidinin midedeki mukoza ile temas etmesi bu dokuların zarar görmesine neden olmaktadır.

Gastrit iki çeşide ayrılmaktadır. Bunlardan ilki akut olmaktadır. Akut birdenbire ortaya çıkan bir çeşidi olmaktadır. Gastritin bir diğer çeşidi ise kronik gastrit olmaktadır. Bu gastrit çeşidi yavaş bir şekilde ortaya çıkar ve neredeyse hiç belirti vermez.

Gastrit Belirtileri Nelerdir?

Gastrit belirtileri, gastrit çeşidine göre farklı şekillerde ortaya çıkmaktadır. Ayrıca bazı hastalarda hiçbir belirti vermeden de ilerleyebilmektedir.

Akut Gastrit Belirtileri

Akut gastritin karakterize belirtisi birdenbire ortaya çıkan karın ağrıları olmaktadır. Ayrıca ağrıyan bölgeye baskı yapıldığında ağrıda artma görülür. Akut gastritin diğer belirtileri ise şunlar olmaktadır.

• Mide ekşimesi,
• Dışkıda kan ya da dışkının siyah olması,
• Telve şeklinde ya da kanlı kusma,
• Şişkinlik,
• Karında doluluk hissi,
• Devamlı olarak geğirme,
• İştahsızlık,
• Mide bulantısı,
• Kusma,
• Sırt ağrısı.

Kronik Gastrit Belirtileri

Kronik gastrit yavaş bir şekilde ilerlediği için hastaların büyük bir çoğunluğunda herhangi bir belirti vermez. Bazı kronik gastrit hastalarında görülen belirtiler ise şunlar olmaktadır:

• Midede dolgunluk hissi,
• Geğirme,
• Şişkinlik,

Ancak kronik gastritin uzun süre tedavi edilmemesi bazı diğer problemlere sebep olur ve belirtiler bu problemlere bağlı olarak ortaya çıkar. Uzun süre tedavi edilmeyen kronik gastrit onikiparmak bağırsağı ülseri, mide ülseri ve mide kanserine zemin hazırlamaktadır.

Gastrit Testleri Nelerdir? (Tanı)

Hastalara gastrit tanısının konulabilmesi için öncelikle hastalardan detaylı bir bilgi alınır. Bu ayrıntılar içerisinde hastaların daha önce geçirmiş olduğu hastalıklar, kullandığı ilaçlar, alkol ya da sigara kullanımı ve yeme alışkanlıkları bulunmaktadır.

Tanının konulabilmesi için daha sonrasında hastalara fiziki muayene yapılır. Fiziki muayene ile hastalarda dokunulduğunda artan bir ağrının olup olmadığı araştırılır.

Tanının tam olarak konulabilmesi için testlerden de yararlanılmaktadır. Tanı için en sık kullanılan test üst karın bölgesinin ultrason ile görüntülenmesidir. Ayrıca mide delinmesinden şüpheleniliyorsa o zaman üst karın bölgesinin röntgeni de çekilir. Kesin gastrit tanısının konulabilmesi için ise endoskopiden yararlanılmaktadır. Endoskopi uygulamaların doktorun gerek görmesi durumunda mideden doku örnekleri de alınabilmektedir.

Gastritin teşhis edilebilmesi ve ayrıntılı bir şekilde tanımlanabilmesi için kan ve gaita testleri de yapılabilmektedir. Kan testleri ile vücutta hangi patojenlerin bulunduğu tespit edilir. Ayrıca otoimmün gastritin de teşhis edilmesi için kan testlerine ihtiyaç duyulmaktadır. Gaita  testleri ise kanama gerçekleşip gerçekleşmediğinin anlaşılması için yapılmaktadır.

Gastrit Tedavi Yöntemleri

Gastrit tedavisi de reflü tedavisin de olduğu gibi öncelikle yaşam tarzı değişiklikleri ile tedavi edilir. Genellikle yeme alışkanlıklarındaki ve yaşam şeklindeki uygun değişimler gastritin tedavi edilmesi için yeterli olmaktadır. Ancak bunların yeterli olmaması durumunda ilaç tedavisinden yararlanılabilinir.

Gastrit tedavisinin ilk adımı her zaman için mide iç duvarını rahatsız eden etmenlerden uzak durmaktır. Bunun için de özellikle sigara, kahve ve alkolden uzak durulması gerekmektedir.

Çok şiddetli ağrıların olduğu durumlarda ise hastaların bir iki gün süre ile yemek yememeleri gerekmektedir. Özellikle gastritin alevlendiği dönemlerde doğal olarak iştah azalması yaşanmaktadır.

Belirtilerin hafiflediği dönemlerde ise hastaların hafif besinler tüketmeleri önerilmektedir. Aynı zamanda bu dönemlerde öğünlerin küçük ve sık olması da tavsiyeler içerisinde yer almaktadır.

Gastrit atakları stres sebebiyle de tetiklemektedir. Bu durumlarda hastaların streslerini yönetmelerine yardımcı olacak meditasyon ve gevşeme hareketlerinden yararlanabilirler.

Gastrit tedavisinde yeme alışkanlıklarının ya da yaşam tarzı değişikliklerinin işe yaramaması durumunda ilaç tedavisinden yardım alınmaktadır. Gastritin tedavi edilmesi için kullanılan ilaç gruplarının içerisinde antiasitler, proton pompa inhibitörleri, H2 reseptör blokerleri ve antibiyotikler kullanılmaktadır. İlaç tedavisinin içinde antibiyotiklerin kullanılması midede bakteri bulunması sebebiyle olmaktadır. Eğer yapılan testlerde herhangi bir bakteriye rastlanmazsa o zaman antibiyotik kullanımına gerek bulunmamaktadır. Diğer bir yandan otoimmün gastrit tedavisinde sıklıkla B12 vitamininden yararlanılır. 

Gastrit Diyeti

Gastritin tedavi edilmesindeki en önemli adım doğru diyetin uygulanması olmaktadır. Özellikle Helicobacter pylori bakterilerinin yok edilmesine yardımcı olan besinlerin tüketilmesi gerekmektedir. Bunun içinde ev yapımı probiyotikli besinlerin beslenmeye eklenmesi gerekir. Bu besinler içerisinde yoğurt ve lahana turşusu başta gelmektedir.Ayrıca bu bakterinin yok edilmesinde doğal bir antibiyotik olan sarımsak ve içeriğinde maddeler dolayısıyla brokoli önemli besinlerden birisi olmaktadır. Bunların yanında elma sirkesi, zencefil, zerdeçal, ananas, kekik, kızılcık suyu, yeşilçay, pancar suyu ve havuç suyu bulunmaktadır. Bu besinler bakterilerinin yok edilmesinin yanı sıra mide bulantısını, mide ağrısı, şişkinlik ve mide ekşimesi gibi belirtilerin de hafiflemesine yardımcı olmaktadır.

Gastritin tedavisine yardımcı olan besinler içinde şunlar bulunmaktadır:

• Taze sebze ve meyveler,
• Lif açısından zengin besinler,
• Tam tahıllar,
• Hindistan cevizi yağı,
• Az yağlı etler
• Ev yapımı probiyotikli besinler

Diğer bir yandan gastritin tetiklenmesini de sağlayacak etmenler bulunmaktadır. BU besinlerin tüketilmemesi tedavi sürecinde önemli olmaktadır. tetikleyen faktörler şunlar olmaktadır.

• Kahve,
• Çikolata,
• Sigara,
• İşlenmiş gıda,
• Domates gibi asitli yiyecekler,
• Kızartmalar,
• Yüksek oranda yağ içeren besinler,,
• Yüksek oranda şeker içeren besinler,
• Yapay tatlandırıcılar,
• Aşırı baharat kullanımı,
• Dondurulmuş gıdalar.

Gastrit Ameliyatı

Gastrit ameliyatının hastalarının tedavisi için çözüm olarak düşünmeden önce beslenme değişikliklerinin ve ilaç kullanımının cevap vermemiş olması gerekmektedir. Diğer bir yanda ilerlemiş durumlarda ve mide kanamalarında da gastrit mide ameliyatlarının yapılması gerekmektedir. Gastrit mide ameliyatlarında zarar görmüş olan mide duvarı çıkarılmaktadır.

Çocuklarda Gastrit

10 yaşın altındaki çocukların yaklaşık olarak yarısında görülen helicobacter pylori gastriti insandan insana bulaşan bir bakteri olmaktadır. En belirgin belirtisi ise uzun süreli karın ağrısı olmaktadır. Tedavi edilmemesi durumunda ülsere sebep olmaktadır.