Bademcik İltihabı (Tonsilit)

Mar 14, 2022

KISA YOL

Bademcik İltihabı (Tonsilit) Nedir?

Tonsilit, boğazın arka kısmında olan iki küçük lenf dokusunun yani bademciklerin iltihaplanmasıdır. Vücuttaki bağışıklık sisteminin çalışmasında bademciklerin de önemli bir rolü vardır. Boğazdan giren zararlı bakterilerin ya da virüslerin ilk karşılaştığı savunma hattı bademciklerdir. 

Tonsilit genellikle bademciklerin enfekte olduğunu ve iltihaplandığını göstermektedir. Belirti olarak çoğunlukla boğaz ağrısı, yutmada güçlük, ateş, halsizlik ya da bademciklerin şişmesi görülür. Virüs ya da bakterilerden kaynaklı olabilmektedir, çok sık tekrarlayan durumlarda bademciklerin alınması gerekebilmektedir. 

Çocuklarda Bademcik İltihabı (Tonsilit)

Çocuklarda bademcik iltihabı çok sık karşılaşılan bir durumdur ve bazı durumlarda çocuğun gelişimini olumsuz yönde etkileyebilmektedir.

Çocuklardaki tonsilit özellikle 5-15 yaş aralığında sıklıkla görülebilmektedir. Çocuklarda bademcik iltihabı, okuldaki kişi fazlalığı ve yakın temastan dolayı farklı virüs ve bakterilere maruz kalma ile meydana gelebilir. 

Bademcik İltihabı (Tonsilit) Nedenleri

Bademcik iltihabının birçok farklı sebebi olabilmektedir. Bunlardan bazıları şu şekildedir;

  • Virüsler
  • Bakteriler
  • Alerjik problemler
  • Bağışıklık sistemindeki zayıflamalar
  • Sinüzit
  • Sigara kullanımı
  • Mantar
  • Kulak enfeksiyonları
  • Solunum sistemindeki tıkanmalara bağlı olarak ağız solunumu yapılması
  • Bağışıklık baskılayıcı ilaçların kullanılması
  • Stres
  • Zararlı besin tüketimi
  • Yorgunluk
  • Genetik yatkınlık

Bademcik İltihabı (Tonsilit) Belirtileri

  • Boğaz ağrısı, bademcik iltihabında en sık karşılaşılan belirti, boğaz ağrısıdır. Boğazda yanma ve batma gibi belirtiler görülebilmektedir.
  • Ağız kokusu, virüs ve bakteri kaynaklı olan tonsilitte bakteriler bademciklere yerleşerek kişinin nefesinin kötü kokmasına yol açmaktadır. 
  • Öksürük
  • Bademciklerin kızarması ve şişmesi
  • Yutmada zorluk
  • Ses kısıklığı
  • Ateş
  • Halsizlik
  • Horlama
  • Baş ağrısı
  • Titreme ve üşüme
  • Kulak ağrısı
  • İştahsızlık
  • Burun tıkanıklığı ya da akıntısı
  • Kulakta basınç hissi

Bademcik İltihabının (Tonsilit) Tedavi Yöntemleri

  • Tonsilit tedavisinde, bademciklerin enfeksiyonunun ortadan kaldırılması amaçlanmaktadır. Kişiye uygun olarak enfeksiyonu ortadan kaldıracak olan antibiyotik uygulanır. 

  • Boğazdaki ağrının ve yanmanın azaltılması için gargara verilir.

  • Bol sıvı tüketimi ve beslenme düzeni ile bağışıklık sistemi güçlendirilmelidir.

  • Ağrı ve ateş için uygun olan ilaçlar kullanılır.

  • Tonsilitin tedavisinde en önemli maddelerden birisi dinlenmedir. Vücudu dinlendirerek enfeksiyonun daha çabuk atlatılması sağlanır.

  • Sürekli tekrar eden tonsilit durumlarında kişinin bademcikleri cerrahi olarak çıkarılmaktadır.

  • Boğaz spreyi olarak steroid verilerek bademciklerdeki şişliğin inmesi sağlanır.

  • Boğazın nemli kalmasını sağlamak için ılık içecekler ve pastiller tüketilmelidir. 

Bademcik İltihabı (Tonsilit) Ameliyatı 

Sürekli tekrar eden bademcik iltihabı yaşayan kişilerde yaşam kalitesi oldukça düşmektedir. Bundan dolayı son seçenek olarak bademciklerin alınması gerekebilir. Özellikle çocuklarda yıl içerisinde çok fazla tonsilit görülüyorsa ameliyat önerilir.  

Bademcik iltihabı ameliyatının yöntemleri

Bademcik ameliyatının birçok farklı tekniği bulunmaktadır. Ameliyat sırasında genel anestezi kullanılmaktadır. 

  • Buharlaştırma yöntemi ile yapılan teknikte, bademciklerin tamamı ya da bir kısmı plazma yöntemiyle buharlaştırılır.
  • Soğuk bıçak yönteminde, bademcikler neşter yardımıyla çıkarılır ve kesi yapılan yere dikiş atılır.
  • Harmonik bıçak yönteminde, ultrasonik titreşimler ile bademcikler çıkarılmaktadır. Harmonik bıçak ile yapılan ameliyatlarda ultrasonik enerji ile kesme ve yarayı kapatma işlemi yapılmaktadır. 
  • Elektrokoter yönteminde, bademcikleri çıkarmak ve yarayı kapatmak için ısı enerjisinden faydalanılır. 
  • Lazer yönteminde ise bademciğin çıkarılması için lazer teknolojisi kullanılır. 

Bademcik İltihabı Ameliyatının Faydaları 

Bademcik ameliyatı olan kişilerde tekrarlayan bademcik iltihaplanmaları ortadan kalkmaktadır. Bazı hastalarda bademciklerin büyük olmasından dolayı horlama ya da solunum şikayetleri de tedavi edilmektedir. Özellikle çocuk hastalarda tekrarlayan viral hastalıklar ameliyattan sonra tekrarlanmaz. 

Bademcik İltihabı Ameliyatının Komplikasyonları 

  • Ameliyattan sonra dilde ve damak bölgesinde şişme olabilir, bu da nefes almada zorluk yaratabilmektedir. 
  • Bademcik iltihabı ameliyatından sonra vücut enfeksiyonlara daha açık hale gelebilmektedir. Kişinin kendisini ameliyattan sonra koruması önemlidir. 
  • Ameliyat sonrasında yutak bölgesinde ağrı olabilmektedir. Genellikle birkaç gün içerisinde geçen bir ağrıdır. 
  • Ameliyattan sonra bademciklerin çıkarıldığı bölgede kanama görülebilmektedir.

Bademcik İltihabı (Tonsilit) Ameliyatı Sonrası Yaşam

  • Tonsilit ameliyatı sonrasında iyileşme sürecinin hızlanması için dikkat edilmesi gereken noktalar bulunmaktadır. Ameliyat sonrasında istirahat çok önemlidir. 4-5 gün boyunca hastanın dinlenmesi gerekmektedir.

  • Ameliyat sonrasında sıklıkla görülen boğaz bölgesindeki ağrının azalması için ağrı kesiciler kullanılmalıdır.

  • Hastanın beslenmesine özen göstermesi gerekmektedir. Bademcik ameliyatı sonrasında hastanede ilk olarak genellikle dondurma verilmektedir. Bunun sebebi boğaz bölgesindeki şişliğin azaltılmasıdır.

  • Ameliyat sonrasında da soğuk ve sıvı ağırlıklı yiyecekler tüketilmelidir. 

  •  Hastanın ameliyat sonrasında bol bol su içmesi gereklidir. 

Bademcik İltihabı (Tonsilit) İyileşme Süreci 

Bademcik iltihabının iyileşme sürecin kişiden kişiye değişiklik göstermekle beraber en çok dikkat edilmesi gereken nokta dinlenme ve uygun tedavidir. Hastaya uygun olarak düzenlenen tedavi ile hastalığın gerilemesi sağlanmaktadır. Hastanın belirtileri genellikle 4-5 gün içerisinde gerilemektedir. 

Antibiyotik kullanımı, bol sıvı alımı, ılık içecekler tüketmek, vitamin açısından bol gıdalar yemek, gargara, boğaz spreyleri, ağrı kesici ve ateş düşürücüler iyileşme sürecinde hastalığın çabuk atlatılmasını sağlamaktadır. Sürekli tekrar eden tonsilit şikayetlerinde bademciklerin çıkarılması önerilmektedir. 

Bademcik İltihabına (Tonsilit) Ne İyi Gelir?

  • İlaçlar : Doktorun uygun olarak gördüğü antibiyotik ya da ağrı kesici ateş düşürücü ilaçlar tonsilitin azalmasına yardımcı olmaktadır.

  • Sıvı Tüketmek : Bol miktarda su içmek ve ılık bitki çayları tüketmek boğaz bölgesini rahatlatmaktadır.

  • İstirahat : Hastanın istirahat etmesi, enfeksiyonla savaşmak için çok önemlidir. İyileşmenin hızlanması için yeterli uyku ve dinlenmenin sağlanması gereklidir. 

  • Beslenme : Vitamin ve mineral açısından yüksek gıdaların tüketilmesi iyileşmeyi kolaylaştırmaktadır. 

  • Sigara ve alkol tüketmek bademcik iltihabını daha çok artırmaktadır. Bu maddelerin tüketilmemesi iyileşme sürecinde önemlidir. 

Bademcik İltihabının (Tonsilit) Temizlenmesi

Bademcik iltihabının temizlenmesi için verilen antibiyotikler düzenli bir şekilde kullanılmalıdır. Buna ek olarak ılık tuzlu su ile gargara yapmak, bol su tüketmek ve pastil kullanımı da boğazı yumuşatarak iltihabın temizlenmesini hızlandırmaktadır. Takviye vitaminlerin kullanılması, sigara kullanmamak, istirahat etmek de iyileşme sürecinde fayda sağlamaktadır. 

Bademcik İltihabının Tipleri 

Bademcik iltihabının iyileşme ve tekrar etme durumlarına göre çeşitleri bulunmaktadır. Tonsilit tiplerinin belirlenmesi, tedavi süreci için önemlidir. 

Akut Bademcik İltihabı

Akut bademcik iltihabında belirtiler bir anda ortaya çıkar ve 4-5 gün içerisinde, en fazla 2 hafta içerisinde kaybolur. 

Subakut Bademcik İltihabı 

Subakut bademcik iltihabı, genellikle viral enfeksiyonlar sonucunda ortaya çıkmaktadır. 1 ay veya 3 ay arasında devam edebilmektedir. Viral enfeksiyonlar için uygulanan tedavi süreci uygulanmaktadır. 

Kronik Bademcik İltihabı 

Kronik bademcik iltihabı, bir yıl içerisinde ortalama olarak 7 defa yaşanmaktadır. Boğaz ağrısı, ağız kokusu ve boğaz kızarıklığı gibi belirtiler sürekli olarak devam etmektedir. Kronik bademcik iltihabı virüs ya da bakteri kaynaklı gerçekleşebilmektedir. 

Bademcik İltihabı (Tonsilit) Bulaşıcı Mı?

Bademcik iltihabı bulaşıcı bir hastalıktır. İltihaba yol açan virüs ya da bakteriler, solunum yoluyla veya temas ile sağlıklı bir insana geçebilmektedir. Özellikle okul çağındaki çocuklarda, kalabalık ve okuldaki temas halinde sıklıkla görülmektedir.

Doktora Soru Sor