Elektrokardiyogram (EKG)

Elektrokardiyogram (EKG) Nedir?

Tanı amaçlı olarak kullanılan elektrokardiyogram genellikle EKG olarak adlandırılmaktadır. Kalbin elektriksel aktivitesinin ölçülmesini sağlayan bu test son derece hızlı ve acısızdır. EKG cihazı ile kalbin elektriksel aktivitesini takip edebilmek için hastaların göğüs ve uzuvlarına elektrotlar yapıştırılmaktadır. Elektrotlardan alınan bilgiler bilgisayar aracılığı ile dalga modeline dönüşmektedir. Bu sayede sağlık uzmanları kalp ritmini kolaylıkla anlayabilir. EKG dinlenme sırasında uygulanabileceği gibi stres testinin bir parçası olarak da uygulanabilmektedir. 

Elektrokardiyogram (EKG) Çeşitleri

Klasik EKG cihazları ara sıra gerçekleşen elektriksel aktiviteleri yakalamada yetersiz kalmaktadır. Bu sebeple de farklı EKG cihazları kullanılmaktadır. Bu cihaz çeşitlerinin içerisinde şunlar yer almaktadır.

Holter Monitörü

Holter monitörü hastaların üzerinde 24 ya da 48 saat boyunca kalmaktadır. Bu süre içerisinde kalbin elektriksel aktivitesi sürekli olarak kaydedilir. Bu sayede ara sıra gerçekleşen elektriksel değişiklikler keşfedilebilir.

Olay Monitörü

Olay monitörleri bir hafta veya daha uzun süre için takılmaktadır. Ancak bu cihazın otomatik kayıt özelliğinin bulunmamasından dolayı hastanın belirtileri hissettiği anda düğmeye basması gerekmektedir. 

Elektrokardiyogram (EKG) Niçin Kullanılır?

EKG kullanım amaçları içerisinde şunlar yer almaktadır.

• Kalp ritminin normal olup olmadığını veya aritminin söz konusu olup olmadığının kontrol edilmesi
• Koroner arter hastalığı sebebi ile kalp kasında zayıf kan akışının olup olmadığı
• Kalp krizi teşhisi
• Kalp odacıklarının genişlemesi ve anormal elektrik iletimi gibi kalpteki anormalliklerin teşhis edilmesi
• Kalp hasarı ya da kalp yetmezliğinin teşhis edilmesi
• Ameliyat öncesinde kalbin ameliyata hazır olup olmadığının anlaşılması

Bunun yanında kalbin nasıl çalıştığının kontrol edilmesi gereken bazı durumlar da bulunmaktadır. Bu durumların içerisinde şunlar yer alır.

• Kalp pili kullanımı
• Kalp hastalığı için ilaç tedavisine başlanmış olması
• Kalp krizi geçirmiş olmak

Uzmanlar tarafından EKG’nin önerildiği belirtiler içerisinde şunlar yer almaktadır.

• Göğüs ağrısı
• Nefes darlığı
• Yorgunluk
• Baş dönmesi
• Kalp çarpıntısı
• Kalp atışında atlama
• Hızlı kalp atışı
• Sersemlik
• Kafa karışıklığı
• Egzersiz yapma yeteneğinin azalması

Elektrokardiyogram (EKG) Nasıl Uygulanır?

EKG testinden önce özel olarak hazırlanmaya gerek bulunmaz. Ancak işlemin uygulanacağı gün rahat kıyafetlerin giyilmesi önerilmektedir. Bunun yanında işlemden önce şu noktalara dikkat edilmesi gerekir.

• Test gününde vücut losyonu kullanılmamalıdır.
• Elektrotların bacaklara da yerleştirilmesinden dolayı külotlu çorap giyilmemesi gerekir.
• Elektrotların göğse yerleştirilebilmesi için önü düğmeli bir kıyafet tercih edilmelidir.

EKG testinin aşamaları ise şunlardır.

• Testin uygulanması için hasta bir sedyeye uzanır ve rahatlar
• Sağlık uzmanı 12 elektrotu göğüsün çeşitli bölgelerine yapıştırmaktadır. Bağlantının daha iyi sağlanabilmesi için göğüsteki kılların tıraş edilmesi gerekebilir.
• Kol ve ayak bileklerine kelepçe şeklinde elektrotlar yerleştirilir.
• Test tamamlanana kadar elektrotlar çıkarılmaz.

İşlem genellikle 10 dakika sürmektedir. Ancak gerçek kayıt süre 1- 2 dakika olmaktadır. İşlem sırasında hastalar herhangi bir şey hissetmez. Stres testlerinde ise elektrotlar koşu bandına binmeden önce yapıştırılır. İşlemden sonra hastalar normal hayatlarına devam edebilir.

Elektrokardiyogram (EKG) Yan Etkisi

EKG işleminin herhangi bir yan etkisi bulunmaz. Radyasyon ya da elektrik kullanılmadığı için son derece düşük riskli bir testtir. Ancak bazı hastalarda elektrotların yapıştırılması için kullanılan bantlara karşı hassasiyet gelişebilir. 

Elektrokardiyogram (EKG) Nasıl Okunur?

Sağlık uzmanları EKG ile kalpte ne kadar elektriksel aktivite olduğuna, ne kadar güçlü olduğuna ve elektriksel uyarıları temsil eden farklı dalgalara veya tepe noktaları arasında ne kadar zaman geçtiğine bakmaktadır. EKG çıktısında yer alan bilgiler içerisinde ise şunlar yer almaktadır.

• Kalp atışının başladığı üst kalp odacıklar ilk dalgayı ya da P dalgasını oluşturur.
• Alt kalp odacıkları QRS kompleksi adı verilen bir sonraki dalgayı oluşturmaktadır.
• Üçüncü dalga ise T dalgası olarak da adlandırılmaktadır. Kalbin dinlenme halini veya attıktan sonra toparlanma sürecini göstermektedir. 

Elektrokardiyogram (EKG) Sonuçları

Uzman doktorlar EKG sonuçlarında kalp sinyali desenleri aramaktadır. Bu sayede aşağıdaki bilgilere ulaşılabilir.

Kalp Atış Hızı

Kalbin bir dakika içerisindeki atım sayısına kalp atış hızı adı verilmektedir. Nabız kontrol edilerek de kalp atış sayısının belirlenmesi mümkün olmaktadır. Ancak nabzın zayıf olması ya da kalp atışının düzensiz olması sebebi ile sayılamaması halinde EKG kullanılmaktadır. EKG sonuçları ile taşikardi ya da brakardi teşhis edilebilmektedir.

Kalp Ritmi

Kalbin her atışı arasındaki zamana kalp ritmi adı verilmektedir. Bunun yanında her atış arasındaki sinyal örüntüsü de kalp ritmi olarak adlandırılmaktadır. EKG ile aritminin teşhis edilmesi mümkün olmaktadır. 

Kalp Krizi

EKG ile geçmiş kalp krizlerinin teşhis edilmesi mümkün olmaktadır. Bunun yanında sonuçlardaki desenler kalbin hangi kısımlarında kalp krizi kaynaklı hasarın oluştuğunu göstermektedir.

Kalbe Kan ve Oksijen Temini

Göğüs ağrısı olan hastalara uygulanan EKG, kalbe giden kan akışının azalmasının bulunup bulunmadığının anlaşılmasını sağlamaktadır. 

Kalp Yapısı Değişikliği

EKG sonuçları genişlemiş kalp, doğuştan kalp kusurları ve diğer kalp rahatsızlıkları hakkında ipuçları verebilmektedir.