Kalp krizi nedir?
Miyokardiyal infarkt olarak da adlandırılan kalp krizi, kalbi besleyen atardamarlarda meydana gelen tıkanıklardan dolayı kalbin oksijenlenmemesi ve beslenmemesi olarak tanımlanmaktadır. Koroner damarlarda görülen bu tıkanıklık nedeni ile kap kanlanmamaktadır ve kalbe kan gitmediği her saniye kalp dokularının ölmesi söz konusu olmaktadır.
Kalbe kan akışını sağlayan damarlarda kolesterol adı verilen yağ yapıların birikmesi plak olarak adlandırılmaktadır. Zaman içerisinde bu plaklar gittikçe kalınlaşır ve üzerinde çatlaklar oluşur. Bazen bu çatlaklarda oluşan pıhtılar bazense plakların bir kısmı koparak hali hazırda daralmış olan damarların tıkanmasına neden olarak ani bir şekilde kalbe kan akışını engeller.
Eğer kalp krizi erken dönemde ve doğru bir şekilde tedavi edilmezse o zaman kalp dokusunda kalıcı hasara neden olabilir. Ayrıca tedavi edilmeyen bu tıkanıklar kalbin yeterince kan pompalamasının önüne geçerek kalp yetmezliğine de sebep olmaktadır.
Kalp krizi belirtileri
Kalp krizinin en karakteristik belirtisi göğüs ağrısı olarak da bilinen ve kalpte hissedilen ağrı olmaktadır. Bu ağrı ile birlikte hastalar basınç ve ağırlık da hissetmektedir. Künt bir ağrı olan göğüs ağrısı sol kola, boyna, çeneye ve sırta da yayılabilmektedir. Genellikle 5 ile 15 dakika arasında süren bu ağrılar dinlenme ya da koroner arter genişletici ilaçların kullanımı ile hafiflemektedir. Kalp krizinin yaygın görülen diğer belirtileri arasında; mide bulantısı, baş dönmesi, çabuk yorulma ve kalpte ritim bozuklukları olmaktadır.
Tıkanıklık oluşan damarın konumuna göre kalp krizi belirtileri de değişiklik göstermektedir. Bu durum özellikle kadınlarda daha sık görülmektedir. Kalp krizinin diğer belirtileri arasında ise şunlar bulunmaktadır.
Egzersiz ya da aktivite sırasında meydana gelmeyen ve normal daha fazla görülen terlemeler de kalp krizinin belirtileri arasında yer almaktadır. Bazı hastalarda özellikle soğuk terleme görülmektedir.
Kalp krizi sırasında hastaların yaşamış oldukları yoğun stres hastaları halsiz bırkabilmektedir. Halsizlik ve nefes darlığı ise kadınlarda en sık görülen kalp krizi belirtisi olmaktadır. Kadın hastalarda meydana gelen bir diğer kalp krizi belirtisi ise sersemlik olmaktadır. Özellikle sersemliğe baş dönmesinin de eşlik etmesi durumunda hastaların en kısa süre içinde tıbbi yardıma başvurmaları gerekmektedir.
Kalp krizi belirtilerinden bir diğeri ise çarpıntı olmaktadır. Hastalar çarpıntıyı sadece göğüs bölgesinde değil boyun bölgesinde de hissedebilirler. Hastaların yaşamış oldukları çarpıntıyı aynı zamanda yoğun kaygı olarak da hissedilebilmektedir.
Sessiz (Gizli) kalp krizi belirtileri
Gizli kalp krizi belirtisi olarak da adlandırılan sindirim problemleri de kalp krizi belirtileri arasında yer almaktadır. Hastalarda görülen göğüste yanma ve hazımsızlık gibi sindirim problemleri de kalp krizi belirtileri arasında yer almaktadır.
Erkekler genel olarak kalp hastalıklarına daha yatkın olmaktadır. Diğer bir yandan erkeklerde kadınlara göre daha erken yaşlarda kalp krizi görülmektedir. Kalp krizi belirtileri hastadan hastaya göre değişiklik göstermekle birlikte, erkeklerde görülen belirtiler daha klasik semptomlardan oluşmaktadır. Kadınlarda görülen kalp krizi belirtileri ise farklılık göstermektedir. Kadınlarda kalp krizi özellikle uzun süreli halsizlik, uyku problemleri ve üst sırt ağrısı gibi belirtiler görülmektedir.
Kalp Krizi Nedenleri
Kalp krizinin en sık tespit edilen nedenleri arasında kalbi besleyen damarların duvarlarında oluşan yağ yapılı plakların oluşumudur. Ayrıca pıhtılar ya da damarlardaki yırtılmalar da kalp krizi ile sonuçlanmaktadır. Ancak damarlardaki bu problemlerin oluşmasına neden olan faktörler bulunur. Bunlar aynı zamanda kalp krizi riskini arttıran faktörler olmaktadır.
- Kalp krizini artıran en önemli faktör sigara içmektir. Sigara içen bireylerde kalp krizi görülme ihtimali 3 kat artmaktadır.
- Kalp krizi riskini arttıran bir diğer faktör ise kanda bulunan ve kötü kolesterol olarak tanımlanan LDL oranının yüksekliği olmaktadır. Bu değerinin düşürülmesi için kolesterol içeriği yüksek olan şarküteri ürünleri, kırmızı et, kabuklu deniz hayvanları, tam yağlı süt ürünleri ve tereyağı gibi besinlerden uzak durulması gerekmektedir.
- Kalp hastalıkları riskini arttıran bir diğer önemli etken ise şeker hastalığı olmaktadır. Şeker hastalarının önemli bir kısmı kalp krizi sebebiyle hayatlarını kaybetmektedir. Bunun sebebi ise şeker hastalarının damar duvarlarının esnekliğini kaybetmesi sonucunda kanın pıhtılaşma seviyesinin artmasıdır.
- Kalp krizi riskini artıran en önemli faktörlerden birisi ise kan damarlarındaki basıncın artmasıdır.
- Yaş ile birlikte damar yapılarının bozulması ve damarların daha fazla hasar alması sebebiyle kalp krizi riski de artmaktadır.
- Kadınlarda kalp krizinin arttıran önemli sebeplerden birisi de menopoz olmaktadır. Menopoz sonrası dönemde görülen kalp krizlerinin oranı daha fazladır.
- Obezite birçok ek hastalığa neden olduğu için kalp krizi riskini de arttırmaktadır.
- Hastanın ailesinde kalp krizi öyküsü bulunması da kalp krizi riskini arttıran sebeplerden birisi olmaktadır.
Kalp krizi nasıl tedavilir?
Kalp krizi acil tıbbi bir durum olmaktadır. Kalp krizi sebebiyle yaşanan ölümlerin çok büyük bir çoğunluğu kalp krizini takip eden birkaç saat içerisinde gerçekleşmektedir. Bu sebeple hastaların belirtileri gördüğü ilk anda tam teşekküllü bir sağlık kuruluşuna başvurmaları ve hemen tanı almaları çok önemli olmaktadır.
Kalp krizi sebebiyle hastaneye başvuran hastalara öncelikle kan sulandırıcı ilaçlar ve gerekli acil tedaviler uygulanmaktadır. Daha sonrasında ise hastalar kardiyoloji uzmanına yönlendirilir. Kardiyoloji uzmanının uygun görmesi durumunda hastanın damarlarını kontrol etmek için anjiyo yapılabilir. Yapılan anjiyonun sonucu da bağlı olarak hastalara cerrahi işlem ya da ilaç tedavisi uygulanır.
Kalp krizinin temel tedavi seçenekleri arasında stent, anjiyoplasti ve bypass cerrahisi bulunmaktadır. Bypass cerrahisinde hastaların vücudunun başka bir bölgesinden alınan damarlar kalpteki hasar görmüş damar ile değiştirilir.
Kalp krizi öncesi belirtiler
Kalp krizi yaşanmadan önce de bazı belirtiler görülmektedir. Hastadan hastaya göre farklılık gösteren bu belirtiler açısından dikkatli olunması ve bir uzmanla görüşülmesi kalp krizinin yaşanmadan engellenmesini sağlamaktadır. Kalp krizi öncesi belirtiler ise şunlar olmaktadır.
- Göğüs ağrısı.
- Baş dönmesi,
- Bilinç kaybı,
- Kalp ritim bozuklukları.
- Güçsüzlük,
- Nefes darlığı,
- Öksürük,
- Şişkinlik,
- Ani kilo alma,
- İştahsızlık,
- Huzursuzluk,
- Ölüm korkusu,
- Yorgunluk,
- Soğuk terleme,
- Mide bulantısı,
- Çarpıntı,
