Hepatit C

Geç evrelerine kadar fark edilmeyen Hepatit C’nin erken evrelerinde fark edilmesi son derece zor olmaktadır. Çünkü ilk evrelerinde hiç belirti vermediği gibi belirti vermesi durumunda ise birçok hastalıkta görülebilecek hazımsızlık ve halsizlik gibi belirtiler ile kendisini belli etmektedir.

Hepatit C dünya üzerinde 70 milyon hastanın mücadele ettiği bir hastalık olmaktadır. HCV virüsünün sebep olduğu Hepatit C hastalığı ile ülkemizde mücadele eden hasta sayısı ise yaklaşık olarak 750 bin kişi bulunmaktadır.

Hepatit C Nasıl Bulaşır?

Hepatit C insandan insana bulaşan hastalıklardan birisi olmaktadır. Kan yolu ile bulaşan Hepatit C bu sebeple kan ve kan ürünü verilenler ile uyuşturucu madde kullananlarda sıklıkla görülmektedir. 

Ülkemizde uyuşturucu kullanımı yaygın olmadığı için bu yolla Hepatit C bulaşı nadir olarak görülmektedir. Diğer bir yandan kan ürünlerinin nakillerinden sorumlu olan kan bankaları aldıkları tüm kanları Hepatit C ve diğer bulaşıcı hastalıklar açısından test edilmektedir. Ayrıca tıbbi malzemelerde tek kullanımlık ve steril malzemelerden üretildiği için de bu yöntemle de bulaş olması son derece zorlaşmıştır. 

Hepatit C’nin cinsel yolla bulaşıp bulaşmadığı ise hala tartışmalı bir konu olmaktadır. Diğer bir yandan çok eşliliğin Hepatit C riskini arttığı düşünülmektedir. Ancak cinsel ilişki sırasında yaşanacak herhangi bir yaralanma ya da travma gibi durumlarda Hepatit C’nin bulaşması yüksek ihtimal olarak görülmektedir. Bilinenin aksine ev, iş ya da sosyal ortamlarda ki sosyal ilişkiler sebebi ile Hepatit C bulaşı olmaz. Ayrıca klozet ya da havuzlardan da bulaşmayan Hepatit C virüsü, sivrisinekler tarafından da taşınmazlar. Ülkemizde ise Hepatit C’nin görülme sıklığı her 1000 kişide 3 olmaktadır.

Diğer bir yandan kan yolu ile bulaşan hastalık genellikle üzerinde kan bulunan kişisel hijyen ürünleri sebebiyle bulaşmaktadır. Bunlara örnek vermek gerekirse tıraş bıçağı, tırnak makası ve diş fırçası olmaktadır. Ayrıca doğru bir şekilde sterilize edilmeyen aletler ile yapılan diş tedavilerinde de hastalığın bulaşma riski yüksek olmaktadır.

Hepatit C hastalığının sıklıkla bulaştığı ortamlardan bir diğeri ise doğru bir şekilde steril edilmeyen manikür, pedikür ve dövme aletleri olmaktadır. Birçok kişiye hizmet verilen bu aletlerin tek kullanımlık olmaları ya da iyi bir şekilde sterilize edilmeleri gerekir.

Hepatit C nadir olarak görülse de enfekte olmuş organ nakilleri ile de hastalara bulaşabilmektedir. Ancak organ nakli öncesinde yapılan testler içerisinde Hepatit C’de bulunduğu için bu durum nadir görülür.

Hepatit C taşıyıcısı olan kadınların gebeliklerinde bebeklerine Hepatit C bulaştırma ihtimalleri %10 olmaktadır. Bunun yanında Hepatit C virüsü emzirme ile bebeğe bulaşmamaktadır. Diğer bir yandan Emzirme sırasında meme başında çatlak yaşanması ya da annenin viral yükünün çok fazla olması gibi durumlarda emzirmeye ara verilmesi gerekir.

Hepatit C Belirtileri

Hepatit C hem akut hem de kronik olarak görülmektedir. Bu sebeple de görülen belirtiler hastalığın akut ya da kronik olmasına bağlı olarak değişiklik göstermektedir.

Akut Hepatit C Belirtileri

Akut Hepatit C 6 aydan daha kısa süren ve hastalığın sonucunda virüslerin vücuttan tamamen temizlendiği türü olmaktadır. Ancak akut Hepatit C hastalarında da karaciğer yetmezliği görülebilir.  Akut Hepatit C hastalarında görülen belirtiler ise şunlar olmaktadır.

• Nadiren görülen sarılık,
• Bulantı,
• Kusma,
• Koyu renkli idrar,
• Karın ağrısı,
• İştahsızlık,
• Sürekli olarak yorgun hissetmek,
• Grip benzeri semptomlar,

Kronik Hepatit C Belirtileri

Kronik Hepatit C’nin ilk belirtileri görüldükten ancak yıllar sora karaciğer yetmezliği ve diğer komplikasyonlar görülmektedir. Kronik Hepatit C hastalığının ilk belirtileri arasında ise şunlar bulunur.

• Hafif yorgunluk hissi,
• Bilişsel problemler,

Hepatit C Nasıl Teşhis Edilir?

Hepatit C diğer hepatit türlerinin aksine genellikle sarılığa sebep olmamaktadır. Bu sebeple de hastalığın başlangıç evresinde tanı alması son derece zordur. Hepatit C teşhisi almış hastaların %30’unda tam iyileşme görülürken hastaların %70’inde hastalık kronikleşmektedir.

Hepatit C hastalığı kronikleşmiş olan hastaların %20 ile %30’u arasında siroz görülmektedir. Ayrıca yine kronikleşmiş olan hastaların %2’sinde karaciğer kanseri görülmektedir. Ancak hastalarda görülen bu komplikasyonlar yıllar içerisinde gelişmektedir. Bu sebeple hastalığın kronikleşmesi için 10 yıl, siroz geliştirmesi için 20 yıl karaciğer kanseri geliştirmesi için 30 yıl gerekli olmaktadır. Hepatit C yavaş ilerleyen bir hastalık olmasının yanı sıra 40 yaşın üzerinde bulunan ve alkol tüketen erkeklerde siroz olma ihtimali daha yüksek olmaktadır.

Hepatit C’nin teşhis edilmesi için ise 2 farklı testten yardım alınmaktadır. Bu testler ise antikor testi ve PCR testi olmaktadır. testlerin sonuçları ise 2 hafta içerisinde çıkmaktadır.

Bu testlerin yanı sıra özellikle Hepatit C teşhisinin konulmasından sonra karaciğerin durumunun değerlendirilmesi için bazı kan tahlilleri ve ultrasonografik incelemeler de yapılmaktadır. 

Hepatit C Tedavisi

Hepatit C hastalarının erken dönemde tanı alması genellikle başka nedenlerle yapılan incelemeler sonucunda şans eseri olarak keşfedilmesi ile oluşmaktadır. Bu dönemde teşhis edilmesi durumunda ise iyileşme ihtimali yüksek olmaktadır.

Hepatit C tedavisi için FDA tarafından onaylanmış olan 2 ilaç bulunmaktadır. Bu ilaçlar henüz ülkemizde kullanımda olmamakla birlikte, ülkemizde de kullanılmaya başlaması ile birlikte Hepatit C hastalığının tamamen iyileşeceği belirtilmektedir.

Bu ilaçlar ile 3 aylık tedavi sürecinde gün içerisinde oral yolla alınacak tabletler kullanılmaktadır. İlaçların bir diğer etkisi ise siroz oluşma riskinin önüne geçmesidir.

Hepatit C Hastalarının Dikkat Etmesi Gerekenler

Hem Hepatit C hastaları hem de taşıyıcıları hastalığı diğer insanlara bulaştırma riskini bulunmaktadır. Bu sebeple de bu kişilerin son derece dikkatli olması gerekir.

Hepatit C teşhisi almış olan kişilerin düzenli olarak doktor kontrolünde olmaları son derece önemlidir. Ayrıca yılda 2 kez karaciğer fonksiyon testlerini yaptırmaları ve özellikle alkol kullanımından kaçınmaları gerekir. Hepatit C Hastaları herhangi bir sebepten dolayı ilaç kullanmak zorunda kalırlarsa öncelikle takibinde oldukları hekime danışmaları gerekir.

Hepatit C’den Korunma Yolları

Hepatit C’den korunmak için herhangi bir aşının bulunmaması  sebebiyle herkesin kendini bu hastalığa karşı koruması gerekir. Bunun için öncelikle güvensiz cinsel ilişkiden kaçınmaları gerekir. Ayrıca Deri bütünlüğünü bozabilecek piercing, dövme, manikür ve pedikür gibi uygulamalar için kullanılan aletlerin de steril olup olmadığına dikkat edilmesi gerekir.