İmmünoterapi Nedir?
İmmünoterapi, farklı hastalıkların tedavisinde vücudun kendi bağışıklık sistemi kullanılarak uygulanan bir tedavi yöntemidir. Bir diğer ismiyle biyolojik terapi olarak da bilinen immünoterapi, tedavi sürecinde bağışıklık sisteminin en etkin şekilde kullanılmasını amaçlamaktadır.
Bireylerin bağışıklık sistemi, mikroorganizmaların ya da anormal hücrelerin tanınmasında ve bunların yok edilmesinde rol oynamaktadır. İmmünoterapi, doğal savunma sisteminin hastalıklara karşı etkili bir şekilde çalışmasını sağlar.
Günümüzde özellikle kanser tedavisinde, kemoterapi ve radyoterapiye ek olarak kullanılmaktadır. Kanser tedavisi gören kişilerde vücut direncini destekler ve bağışıklığı artırarak kanser hücrelerini yok etmeye yardımcı olmaktadır.
İmmünoterapi Hangi Hastalıklar İçin Uygulanır?
Vücudumuza bir hastalık girdiğinde, bağışıklık sistemi bu hücreleri algılar ve tespit edip yok etmek için savaşır. Bazı hastalıklarda bağışıklık sistemi yeterli gelememektedir ve bağışıklık sistemini desteklemek amacıyla immünoterapi tedavisi uygulanmaktadır. Kanser de bu hastalıklardan birisidir.
Normal şartlar altında bağışıklık sistemi kanser hücrelerini algılayıp büyümelerini baskılayabilir fakat bazı kanser hücreleri tanınmamak için çeşitli mekanizmalar kullanabilmektedir. İmmünoterapi sayesinde bu mekanizmalar ile savaşılarak bağışıklık sistemi daha aktif bir hale gelir. Bağışıklık sisteminin aktif olması kanser hücrelerinin tanınıp yok edilmesinde önemli bir noktadır.
Bağışıklık sisteminin zayıfladığı ya da tamamen çöktüğü kanser türlerinde veya başka hastalıklarda immünoterapi etkili bir tedavi yöntemi olarak kullanılmaktadır. İmmünoterapi ile bağışıklık sistemi güçlendirilerek, hastaların iyileşme süresinde bir artış görülmektedir.
İmmünoterapi Tedavisinin Yöntemleri
İmmünoterapinin farklı yöntemleri kullanılmaktadır. Günümüzde birçok farklı kanser türü bulunmaktadır, farklı kanser türlerine özel olarak immünoterapinin yöntemleri de değişiklik göstermektedir.
Kanser türlerinin farklı mekanizmaları hedeflenerek, çeşitli immünoterapi yöntemleri geliştirilmektedir.
Monoklonal Antikorlar
Antikorlar, vücudumuzdaki bağışıklık sistemimizin savaş hücreleri olarak da bilinmektedir. Vücudumuza giren farklı hücreler tespit edilerek antikorlar tarafından yok edilmeye çalışılır.
Monoklonal antikorlar, laboratuvarda üretilmiş olan ve bağışıklık sisteminde kanser hücrelerine karşı saldırı yapan antikorları taklit etmektedir. Kanser hücrelerine bağlanarak, hücreleri imha ederler.
T Hücre Tedavisi
İmmünoterapinin bir diğer yöntemi ise T hücre tedavisidir. T hücreleri, vücuttaki beyaz kan hücrelerinin yani akyuvarların bir alt birimleridir. T hücre tedavisinde, hastalardan T hücreleri toplanır ve laboratuvar ortamında özel olarak değiştirilir.
T hücrelerinin üzerine kanser hücrelerini tanıyan yapılar eklenir. Tekrar hastanın vücuduna eklenen T hücreleri, vücuttaki kanser hücrelerini tanıyarak imha eder.
Onkolitik Tedavi
Onkolitik immünoterapi yönteminde, virüsler kullanılarak kanser hücreleri öldürülmektedir. Onkolotik tedavideki amaç, vücuttaki bağışıklık sisteminin kanser hücrelerine karşı kesin ve etkili saldırılar yapmasını sağlamaktır. Bu yöntemle kanserli hücrelerin büyümesini ve yayılmasını engellemek mümkündür.
İmmünoterapi Nasıl Uygulanır?
İmmünoterapi, damar yoluyla hastalara uygulanmaktadır. Uygulama esnasında ciddi bir komplikasyon yaşanmamaktadır. Özellikle kanser tedavisine ek olarak tercih edilen bir uygulamadır. Uygulama dozu ve zamanı, kişinin hastalığına ve hastanın durumuna göre farklılık göstermektedir. Bağışıklık sistemi harekete geçtiği için bazı hastalarda bağırsak, karaciğer ya da böbrek gibi organlara sorunlara yol açabilmektedir.
İmmünoterapi genellikle damar yoluyla uygulansa da farklı yöntemleri de bulunmaktadır. Bazı hastalarda immünoterapi ilaçları direkt olarak mesane içerisine uygulanır. İmmünoterapi ilaçlarının hap veya kapsül olarak oral yoldan da alınması sağlanmaktadır. Cilt kanseri gibi deri hastalıklarında krem olarak da immünoterapi ilaçları kullanılabilmektedir.
İmmünoterapinin Yan Etkileri
Bağışıklık sisteminde farklılıklara yol açan immünoterapi bazı hastalarda yan etkilere yol açabilmektedir. Yan etkiler kullanılan ilaçlara, kişinin hastalığına, tedavi yöntemine göre farklılık gösterebilir. İmmünoterapinin bazı yan etkileri şu şekildedir;
- Ateş
- Yorgunluk
- Kas ağrısı
- Deride kızarıklık
- Döküntü
- Kaşıntı
- İshal
- Kabızlık
- Mide ağrısı
- Öksürük
- Nefes darlığı
- Sarılık
- Baş ağrısı
- Halsizlik
- Denge kaybı
