Lenf Bezi İltihabı (Adenit)

Lenf Bezi İltihabı Nedir?

Adenit olarak da adlandırılan lenf bezi iltihabı genel olarak kasık, koltuk altı ve boyun lef bezlerinde görülmektedir. Vakaların önemli bir kısmı virüs ve bakteri gibi patojenler sebebiyle ortaya çıkarken aynı zamanda kanser belirtilerinden birisi de olmaktadır. Bu sebeple de antibiyotik tedavisi uygulanmasına rağmen şişmiş lenf bezlerinde herhangi bir küçülme gözlemlenmiyor ise altta yatan sebebin araştırılması gerekmektedir.

Lenf bezi iltihabı adenolenfit olarak da adlandırılmaktadır. Bu hastalığın en karakteristik belirtileri içerisinde lenf bezlerinin şişmesi, hassaslaşması ve ısınması bulunmaktadır. Patojen kaynaklı ya da kanser belirtilerinden birisi olmasının yanı sıra alerji sebebiyle de oluşabilmektedir.

Lenf Bezi İltihabı Çeşitleri

Lenf bezleri bağışıklık sisteminin önemli bir parçası olmaktadır. Genel olarak kanın temizlenmesinde görev alan lenf bezleri çok sayıda olmaktadır ve vücudun çeşitli kritik noktalarında konumlanmaktadır. Birçok farklı sebep ile iltihaplanabilen lenf bezlerinin, bulundukları konuma göre, iltihaplanmalarının farklı sebepleri ve tedavi şekilleri bulunmaktadır. Bu sebeple de lenf bezi iltihabı farklı kategoriler altında incelenmektedir.

Koltuk Altı Lenf Bezi iltihabı

Aksiller lenfadenopati olarak da adlandırılan koltuk altı lenflerinin iltihaplanması bir hastalık değil bir hastalığın belirtisi olmaktadır. Bazen tek başlarına iltihaplanabilecekleri gibi bazı vakalarda ise kasık, boyun ve göğüs gibi alanlardaki lenf bezlerde de iltihaplanma görülebilmektedir.

Koltuk Altı Belirtileri

Koltuk altı lenf bezlerinin iltihaplanması, koltuk altında yer alan yaklaşık olarak 40 kadar lenf bezinin iltihaplanması ve şişmesi ile karakterize olmaktadır. Bu şişlik tek taraflı görülebileceği gibi bazı vakalarda her iki koltuk altındaki lenf bezlerinde de görülebilmektedir. Koltuk altı lenf bezlerinin iltihaplanması durumunda görülecek diğer belirtiler ise şunlar olmaktadır:

• Eklem ve kas ağrıları
• Yorgunluk
• Ateş
• Tükenmişlik
• Bitişik memenin ya da kolun şişmesi
• Yanma hissi
• Karıncalanma hissi
• Ağrı
• Hassasiyet
• Sıcaklık
• Kızarıklık
• Koltuk altında bir ya da birden fazla yumru

Koltuk Altı Lenf Bezi İltihabı Nedenleri

Lenf sistemi bağışıklık sisteminin bir parçası olmaktadır. Vücuttaki tüm organlar ve sıvılar ile bağı olan bu sistem anormal hücreleri, atık ürünleri ve patojenleri yakalayarak filtreleme görevini üstlenmiştir. Bağışıklık sisteminin harekete geçmesine neden olabilecek herhangi bir durum ile karşılaşılması durumunda ise doğal bir yanıt olan iltihap oluşur.

İltihaplanmanın oluşmasının ardından bağışıklık hücrelerinin enfeksiyon ya da yaralanma bölgesine ulaşabilmesi için kan damarları genişler. Bu durumda lenf bezlerinin etrafında lokal bir şekilde gözlemlenen şişme, kızarıklık ve sıcaklık oluşmasına neden olur.

Bu sebeple de koltuk altı lenf bezlerinin şişmesi bağışıklık sistemi tarafından yok edilmeye çalışılan zararlı bir şeyin hapsedildiğinin bir göstergesi olmaktadır. Koltuk altı lenf bezlerinin şişmesinin iyi huylu ve kötü huylu olmak üzere iki ana grup altında toplanan sebepleri bulunmaktadır.

Koltuk altı lenf bezlerinin iltihaplanmasının en sık görülen sebebi enfeksiyonlardır. Enfeksiyonlar ise kendi içerisinde üçe ayrılmaktadır:

• Kolda, göğüste ya da deride görülen lokal enfeksiyonlar,
• Hem boyun hem de koltuk altı lenflerini etkileyen bölgesel enfeksiyonlar
• Vücudun birçok yerinde lenflerin iltihaplanmasına neden olabilen HIV ve mononükleoz gibi sistemik enfeksiyonlar

Koltuk altı lenf bezlerinin iltihaplanmasına neden olan bir diğer faktör ise granülomatöz hastalıklar olmaktadır. Sarkoidoz ve tüberküloz gibi örnekleri bulunan bu hastalıklar enflamatuvar hücre kümelerinin üretilmesine neden olmaktadır. Bunun yanında otoimmün hastalıklarda da hastaların bağışıklık hücrelerinin sağlıklı hücrelere saldırmasından dolayı lenf bezlerinin iltihaplanması mümkün olmaktadır.

Lenf sistemi bazı durumlarda ilaçlara da tepki verebilmektedir. Özellikle aşılama sonrasında koltuk altı lenf bezlerinin iltihaplanması beklenen durumlar arasında yer almaktadır. Bunun sebebi ise bağışıklık sisteminin aşıya yanıt vermesidir. Bu sebeple de mamografi görüntülemesi yapılmadan önce hastaların herhangi bir aşı yaptırmaması gerekir. Aksi halde lenf bezlerinin şişmesi uzmanları yanıltabilmektedir.

Bunların yanında koltuk altı lenf bezlerinin iltihaplanması kötü huylu da olabilmektedir. Kötü huylu durumların nedenleri ise şunlar olmaktadır:

• Meme kanserinin lokal olarak ilerlemesi
• Lenfatik sistemi etkileyen lenfoma
• Lösemi
• Metastatik kanserler

Boyun Lenf Bezi İltihaplanması

Vücuttaki lenf bezlerinin yaklaşık olarak üçte biri boyun bölgesinde yer almaktadır. Besin maddelerinin toplanarak kana iletilmesini sağlayan lenf bezleri aynı zamanda bağışıklık sisteminde de önemli rol oynarlar.

Boyun Lenf Bezi Belirtileri

Boyun lenf bezlerinin iltihaplanması aşağıda belirtilen semptomlara neden olmaktadır.

• Gece terlemeleri
• Ateş
• Burun akıntısı
• Kabakulak
• Boğaz ağrısı
• Kulak enfeksiyonu
• Ağrı
• Tümörden kaynaklanması durumunda sertlik
• Lenf bezinin bulunduğu bölgede kızarıklık ve hassasiyet

Boyun Lenf Bezi İltihabı Nedenleri

Boyundaki lenf bezlerinin iltihaplanmasının en sık görülen nedeni soğuk algınlığı ya da grip gibi patojen kaynaklı sebepler olmaktadır. Bunun yanında parazit ve mantarlar da boyundaki lenf bezlerinin iltihaplanmasına neden olmaktadır. İltihap oranının artması lenf bezlerinin daha fazla sayıda şişmesine neden olmaktadır. Enfeksiyon kaynaklı olarak görülen lenf bezi iltihaplarında ise ağrı eşlik eder. Boyundaki lenf bezlerinin iltihaplanmasına neden olabilecek diğer etmenler içerisinde ise şunlar yer almaktadır:

• Diş eti iltihabı
• Ağız yaraları
• Aftlar
• Toksik maddeler
• HIV
• Lenf nodüllerine metastaz yapmış kanserler
• Bağ doku hastalıkları
• Kronik alkolizm
• Tiroid bezi hastalıkları

Kasık Lenf Bezi İltihaplanması

Vücutta iltihap oluşmasına neden olabilecek virüs, bakteri ya da mantar gibi patojenlerin aşırı şekilde çoğalması lenf bezlerinin kapasitesinin aşmasına neden olmaktadır. Bu durum da lenf bezlerine zarar verir. Kasıktaki lenf bezlerini büyümesi ciddi hastalıklara neden olabileceği gibi vücudun bağışıklık sisteminin iyi çalıştığının da göstergesi olabilmektedir. Bunun yanında lenf bezlerini şişmesi iltihabın da habercisi olabilmektedir. Bu sebeple de uzmana danışılması gerekebilir.

Kasık Lenf Bezi Belirtileri

Kasık lenf bezlerinin iltihaplanmasının karakteristik belirtisi lenf bezlerinin şişmesi ve bu bölgelerde kırmızı lekelerin oluşması şeklinde olmaktadır. Bunun yanında kasık lenf bezi iltihabının aşağıdaki belirtileri de görülebilmektedir.

• Elle yapılan muayenede hissedilen şişlikler baskı uygulandığında kayboluyorsa bu şişlikler doğuştan gelen fıtıklar olmaktadır. 
• Kısa sürede kilo kaybı yaşanması
• Gece terlemeleri

Kasık Lenf Bezi Nedenleri

Kasık lenf bezlerinin iltihaplanmasına neden olan nedenler çok çeşitli olabilmektedir. Bunların içerisinde cilt yüzeyinde oluşan küçük yaralar dahi lenf bezlerinin iltihaplanmasına neden olmaktadır. Bunun yanında kasık bölgesindeki lenf bezlerinin iltihaplanmasına neden olan etmenler içerisinde şunlar da yer almaktadır. 

• Bakteriyel, viral ve mantar enfeksiyonları
• Diyabet hastalığı

Göğüs Lenf Bezi İltihaplanması

Göğüs bölgesinde yer alan lenf bezleri fasulye şeklindeki oluşumlardır ve lenf damarlarının sonlandıkları yerde bulunmaktadır. Büyüklüklüleri pirinç tanesi ile zeytin büyüklüğü arasında olan bu lenf bezleri enfeksiyon kaynaklı ya da kanser gibi daha ciddi hastalıklardan dolayı iltihaplanabilir.

Göğüs Lenf Bezi Nedenleri

Göğüste bulunan lenf bezlerinin iltihaplanmasının birkaç farklı sebebi bulunmaktadır. Bunların başında ise enfeksiyon gelmektedir. Memedeki lenf bezlerinin şişmesinin en çok görülen sebebi olan enfeksiyonlar özellikle emzirme dönemindeki kadınlarda sıklıkla görülmektedir. Bunun yanında meme dokusuna yakın bir konumda meydana gelen enfeksiyonlar da memede bulunan lenf bezlerinin şişmesine neden olmaktadır.

Memede bulunan lenf bezlerinin iltihaplanmasına neden olacak bir diğer özel etmen ise toksoplazma olmaktadır. Hamilelik döneminde toksoplazma parazitinin alınması durumunda kan dolaşımına girerler. Kan dolaşımı ile birlikte hareket eden bu parazitler önce plasentaya daha sonrasında da bebeğe geçer. Bu durumda göğüste bulunan lenf bezlerinin şişmesine neden olur.

Bağışıklık sisteminin etkilenmesine neden olan hastalıklardan birisi olan AIDS’ de memede bulunan lenf bezlerinin iltihaplanmasına neden olmaktadır. Çünkü bu hastalıkta lenf bezleri hastalık ile savaşabilmek için çok çalışır ve bu durum da lenf bezlerinin şişmesine neden olur.

Bulaşıcı hastalıklardan birisi olan infeksiyöz mononükleoz da göğüs bölgesindeki lenf bezlerinin şişmesine neden olmaktadır. Tükürükle bulaşan bir hastalık olduğu için öncelikle boğazda bulunan lenf bezleri etkilenir. Daha sonrasında ise göğüsteki lenf bezlerinde de şişme ve iltihaplanma görülür.

Göğüs lenf bezlerinin iltihaplanmasına neden olan bir diğer faktör ise lenfoma olmaktadır. Lenf kanseri olarak da adlandırılan bu hastalık göğüsteki lenf bezlerinde tümör oluşmasına neden olmaktadır.

Lenf bezleri bağışıklık sisteminin romatizma ile en etkin şekilde mücadele eden elemanlarından birisi olmaktadır. Bu sebeple de romatizmal hastalığı bulunan kişilerde de sıklıkla göğüs bölgesinde lenf bezlerinin iltihaplanması söz konusu olmaktadır.

Bunların yanında kullanılan bazı ilaçlar da göğüsteki lenf bezlerinin iltihaplanmasına neden olabilir. Bu ilaç gruplarının içerisinde ise şunlar yer almaktadır.

• Kinidin
• Penisilin
• Sefalospirin
• Kaptopril
• Beta broker
• Fenitoin

Karın Lenf Bezi İltihabı

Karındaki lenf bezlerinin büyüyüp büyümediğinin fark edilmesi için özel muayene yapılması gerekmektedir. Karında yer alan lenf bezlerinin şişmesi pek görülen bir durum olmamaktadır. Enfeksiyon durumunda karın lenf bezlerinin yarım santimetreye kadar büyümesi normaldir. Ancak lenf bezlerinin 1 santimetreden daha fazla olması durumunda daha ciddi hastalıkların habercisi olmaktadır.

Karındaki lenf bezlerinin büyümesi aynı zamanda enfeksiyonun tüm organlara ve uzuvlara yayıldığı anlamına gelmektedir. Özellikle lenf bezlerinin 1,5 santimetrenin üzerinde olması durumunda acil tanı konulması gerekmektedir. Çünkü karında bulunan lenf bezlerin belirtilen çapın üzerinde olması kanser, AIDS, diş çürümesi ve üst solunum yetmezliği gibi komplikasyonlara neden olmaktadır.

Karın Lenf Bezi Belirtileri

Karın lenf bezlerinin iltihaplanması durumunda hastalarda görülebilecek belirtiler şunlar olmaktadır.

• Kaşıntı
• Aşırı yorgunluk
• Zayıflama
• İştahsızlık
• Gece terlemesi
• Yüksek ve uzun süren ateş

Karın Lenf Bezi Nedenleri

Karındaki lenf bezlerinin iltihaplanması genellikle patojen kaynaklı olmaktadır. Bu sebeple de öncelikle antibiyotik tedavisi önerilmektedir. Bunun yanında lenf bezlerinin iltihaplanması kanser gibi kötü huylu tümörler sebebiyle de iltihaplanma görülmektedir.

Lenf Bezi İltihabı Tanı Yöntemleri

Lenf bezlerinde oluşan iltihapların belirlenebilmesi için fiziki muayene yeterli olmaktadır. Ancak lenf bezlerinin iltihaplanmasına neden olan faktörün belirlenebilmesi gerekir. Bunun içinde hastalardan sebeplere dair farklı tanı testleri istenmektedir. Bu tanı testlerinin içerisinde en sık kullanılanlar ise şunlar olmaktadır.

CRP

C-aktif protein oranının fazla olması vücutta bir enfeksiyon olduğunun göstergesi olmaktadır. Bu sebeple de öncelikli olarak kan testinde genelleştirilmiş iltihabı tespit edebilen CRP değerlerine bakılmaktadır.

ESR

Vücuttaki genelleştirilmiş enfeksiyonu saplamak için kullanılan bir diğer kan testi ise ESR olmaktadır. ESR’nin açılımı ise eritrosit sedimantasyon hızı olmaktadır.

WBC

Vücuttaki enfeksiyonun tespit edilebilmesini sağlayan bir diğer kan testi olan WBC testinde, kandaki beyaz kan hücresi sayımı yapılmaktadır. Bu sayede lenfosit sayısı tespit edilebilir.

Görüntüleme Yöntemleri

Lenf bezlerinin görüntülenmesi için görüntüleme yöntemlerinden de yardım alınmaktadır. Bu yöntemlerin içerisinde bilgisayarlı tomografi, röntgen ve ultrason bulunmaktadır.

Lenf Bezi Biyopsisi

Son olarak lenf bezlerinin iltihaplanmasına neden olan etmenin tam olarak belirlenebilmesi için lenf bezi biyopsisi de uygulanabilmektedir. Bu testte lenf bezinden bir doku örneği alınır ve bu doku örneği uzmanlar tarafından incelenir.

Bunların yanında özellikle koltuk altındaki şişlikler her zaman lenfatik sistemle ilgili olmayabilir. Bunun için de ayırıcı tanının konması gerekir. Bu durumların ayırt edilebilmesi için ise ince iğne aspirasyonu olarak adlandırılan bir tür biyopsi tekniğinden ve görüntüleme yöntemlerinden yardım alınmaktadır.

Lenf Bezi İltihabı Tedavisi

Lenf bezi iltihabının tedavi edilebilmesi için bu iltihaba sebep olan kök hastalığın tedavi edilmesi gerekmektedir. Bunun yanında lokal olarak görülen lenf büyümeleri vücudun genelinde görülen lenf büyümelerine göre daha iyi bir iyileşme seyri göstermektedir. Lenf bezlerinin iltihaplanmasına neden olan etmen enfeksiyon kaynaklı ise o zaman antibiyotik kullanımına başlanabilir.

Bunun yanında bölgedeki ağrının hafifletilmesi için sıcak kompres uygulamasından da yardım alınabilir. Bunun yanında istirahat etmek ve doktorun reçete ettiği ağrı kesicileri kullanmak da ağrıların giderilmesine yardımcı olacaktır. Hastalığın viral kaynaklı olması durumunda ise antibiyotik tedavisi uygulanmaz. Çünkü viral kaynaklı hastalığın iyileşmesinden sonra lenf bezleri normal boyutlarına geri dönmektedir. Lenf bezlerinin iltihaplanmasının sebebi kullanılan ilaçlar ise o zaman alternatif tedavi yöntemleri ya da ilaçların kullanılması gerekir.

Bunun için hekimler yeniden tedavi planlamasına giderek sorunun ortadan kalkmasını sağlayabilir. Otoimmün hastalıklar sebebiyle oluşan lenf bezi iltihaplarının tedavi edilmesinde alttaki otoimmün hastalığın kontrol altına alınması gerekmektedir. Bunun yanında lenf iltihabının sebebi kanser kaynaklı ise o zaman cerrahi yöntemler de tedavinin bir parçası olacaktır.