Menenjiom

Mar 06, 2022

KISA YOL

30 Saniyelik Özet

  • Menenjiomların önemli bir kısmı iyi huyludur. Ancak bazen kötü huylu da olabilirler. Bir tümörün kanserli ya da habis olması durumunda diğer dokuların da istila edilme olasılığı bulunmaktadır.
  • Menenjiomlar genellikle beynin üst ve dış eğrisinin yakınında yer alır. Ayrıca kafatasının tabanında da oluşabilirler. Spinal menenjiomlar ise nadir olarak görülür.
  • Menonjiomların kesin olarak neden ortaya çıktığı henüz bilinmemektedir. Araştırmalar tüm menenjiom vakalarının %40 ila % 80’nin tümör büyümesinin baskılanmasına rol oynayan kromozom 22’deki bir anormalliğe sahip olduğunu göstermiştir.
  • Menenjiomu teşhis etmek her zaman mümkün olmayabilir. Menenjiomun son derece yavaş büyümesinden dolayı belirtilerin hemen görülmesi mümkün olmayabilir. Genellikle belirtiler tümörün oldukça büyümesi ve komşu dokulara baskı yapmasından sonra ortaya çıkmaktadır.

Menenjiom Nedir?

Tümör türlerinden birisi olan menenjiom, menenjlerde oluşmaktadır. Menenjler ise beyin ve omuriliği kaplayan ve bu yapıların korunmasını saplayan bir dokudur. Menenjiomun en sık görüldüğü hücre tipi akronoid hücreler olmaktadır. Bu hücreler beyni ve omuriliği kaplayan, ince örümcek ağı benzeri zarın içindeki hücrelerdir. Menenjleri oluşturan 3 katmandan birisi olmaktadır.

Menenjiomların önemli bir kısmı iyi huyludur. Ancak bazen kötü huylu da olabilirler. Bir tümörün kanserli ya da habis olması durumunda diğer dokuların da istila edilme olasılığı bulunmaktadır. Bu sebeple de menenjiom potansiyel olarak vücuttaki diğer dokulara da yayılabilir. Ancak tümörün iyi huylu olması durumunda vücudun diğer dokularına yayılma ihtimali bulunmamaktadır.

Menenjiomlar genellikle beynin üst ve dış eğrisinin yakınında yer alır. Ayrıca kafatasının tabanında da oluşabilirler. Spinal menenjiomlar ise nadir olarak görülür.

İyi huylu menenjiomların karakteristik özellikleri yavaş büyüme eğiliminde olmalarıdır. Bunun yanında büyüme içe doğru gerçekleşir. Bu sebeple de tanı almadan önce iyi huylu menenjiomlar son derece büyük boyutlara ulaşabilir. İyi huylu menenjiomlar bile beynin yakın bölgelerinde sıkışıp üzerinde baskı yaparlarsa yaşamı tehdit edecek kadar büyüyebilirler.

Kafada görülen en yaygın tümör çeşitlerinden birisi olan menenjiomlar beyin tümörü değildir. Ancak yakındaki beyin dokusuna sinirlere ve damarlara baskı yapabilirler. Menenjiomların önemli bir kısmı çok yavaş büyüme gösterir. Bu sebeple de belirtilere neden olmadan yıllarca büyüyebilir. Menenjiom kadınlarda daha sık görülür. Menenjiom kadınlarda, özellikle de ileri yaştaki kadınlarda, daha sık görülme eğiliminde olmaktadır.

Menenjiom Nedenleri

Menonjiomların kesin olarak neden ortaya çıktığı henüz bilinmemektedir. Araştırmalar tüm menenjiom vakalarının %40 ila % 80’nin tümör büyümesinin baskılanmasına rol oynayan kromozom 22’deki bir anormalliğe sahip olduğunu göstermiştir. Menenjiom vakalarında nadiren genetik bir durum söz konusu olmaktadır.

Bunun yanında genellikle kendiliğinden oluşan bir sağlık sorunu olmaktadır. Menenjiomun nedenleri içerisinde çevresel, genetik ve hormonal risk faktörlerinin varlığı bilinmektedir. 

Menenjiom Belirtileri

Menenjiomlar genellikle yavaş büyüyen tümörler olduğundan etraflarındaki önemli yapılara itecek kadar büyüyene kadar fark edilebilecek belirtilere neden olmayabilirler. Menenjiomların semptomları beynin hangi kısmını etkilediğine bağlı olarak büyük ölçüde değişiklik göstermektedir.

Belirli menenjiom yerleşimleri belirli nörolojik belirtilerle ilişkilidir buna örnek olarak şunlar gösterilebilir.

  • Olfaktör menenjiomları koku alma duyusunu kısmen veya tamamen kaybolmasına yol açar.
  • Posterior frontal orta hatta oluşan tümörlerin bacakların üst kısımlarının ya da vücudun alt kısmının felç olmasına neden olabilmektedir. 
  • Sfenoid kanat menenjiomlarda ise gözelerde birinin ya da her ikisinin normal pozisyonunun dışında pozisyonlanmasına neden olabilmektedir. 

Menenjiomların sıklıkla görülen belirtileri içerisinde ise aşağıdakiler yer alır.

  • Vücudun bazı bölgelerinde felç
  • Baş ağrısı
  • Belirli bölgelerde görülen kas güçsüzlüğü
  • Baş dönmesi
  • Aşırı aktif refleksler
  • Mide bulantısı
  • Aşırı tepkili refleksler
  • Kusma
  • Hafıza ile ilgili sorunlar
  • Çift görme
  • Davranış değişiklikleri
  • İşitme kaybı
  • Kişilik sorunları
  • Nöbetler
  • Görme kaybı

Spinal menenjit onların en sık görülen belirtileri içerisinde ise şunlar yer almaktadır.

  • Tümörün bulunduğu yerde ağrı
  • Radikülopati
  • Güçsüzlük 
  • Kas tonusunda azalma
  • Refleks tepkilerin azalması veya kaybolması gibi nörolojik sorunlar

Menenjiom Tanı Kriterleri

Menenjiomu teşhis etmek her zaman mümkün olmayabilir. Menenjiomun son derece yavaş büyümesinden dolayı belirtilerin hemen görülmesi mümkün olmayabilir. Genellikle belirtiler tümörün oldukça büyümesi ve komşu dokulara baskı yapmasından sonra ortaya çıkmaktadır. Ayrıca menenjiomların çoğu yavaş büyümesinden dolayı yetişkinleri etkiler.

Bazı vakalarda ise belirtiler o kadar hafif olur ki hastalar bu belirtileri yaşamın bir parçası zannedebilir.  menenjiomdan şüphelenilmesi halinde hastalar nöroloğa yönlendirilmektedir. Menenjiomun teşhis etmek için fiziksel muayene ve nörolojik muayene uygulanmaktadır. Bunun yanında aşağıda belirtilen görüntüleme testleri de öneriler.

Beyin Manyetik Rezonans Görüntüleme

Menenjiomu teşhis etmek için en iyi görüntüleme testi kontrastlı beyin MR taramasıdır. Kontrastlı MR görüntülerin tanı kalitesini arttırmaya yardımcı olur. Büyük bir mıknatısla yapılan bu test görüntüleme testleri içerisinde yer almaktadır. Aynı zamanda kullanılan radyo dalgaları vücudun içerisindeki doku ve organların görüntülenmesini sağlamaktadır. 

Bilgisayarlı Tomografi Taraması

MR çektiremeyenler için uzmanlar muhtemelen kontrastlı bir baş BT taraması önerecektir. Bilgisayarlı tomografi taramalarında ise X ışınları kullanılmaktadır. Bilgisayar teknolojisi ile birleşip vücut yapılarının ayrıntılı bir şekilde görüntülenmesini sağlamaktadır. Bazen boya olarak adlandırılan kontrast madde belirli özellikleri vurgulayarak görüntülerin iyileşmesine yardımcı olur. Kontrast madde oral yolla alınabileceği gibi damar yoluyla enjekte edilebilmektedir.

Bazı vakalarda ise yapılan görüntüleme testleri yeterli olmamaktadır. Bu durumda biyopsi yapılması ve tanının kesinleşmesi mümkün olmaktadır. Biyopsi yapılması aynı zamanda tümörün kanserli olup olmadığının da anlaşılmasını sağlamaktadır. 

Menenjiyom Tedavi Yöntemleri

Menenjiom tedavisi son derece kişiseldir ve büyük olasılıkla aşağıdaki tedavilerin bir kombinasyonunu içermektedir.

  • Gözlem
  • Kemoterapi
  • Ameliyat
  • Palyatif bakım
  • Radyoterapi

Gözlem

Uzmanlar genellikle birkaç nedenden dolayı bekle ve gör yaklaşımını kullanırlar bu nedenlerin içerisinde şunlar yer almaktadır.

  • Hiçbir belirti olmaması ve tümörün küçük olması
  • Belirtilerin az olması ve beyinin komşu bölgelerindeki şişliğin olmaması ya da az olması
  • Hafif belirtiler sebebiyle yaşam kalitesinin çok fazla olumsuz etkilenmemesi
  • Yaşlı olması ve belirtilerin çok yavaş ilerlemesi
  • Tedavinin hastanın sağlığı ve yaşamı açısından önemli bir risk taşınması

Menenjiyom Radyoterapi

Kanser hücrelerinin öldürülmesini sağlayan radyasyon tedavisi bazı vakalarda hücrelerin büyümesinin durdurulması için de tercih edilmektedir. Radyasyon tedavisi sadece kötü huylu tümörlerin değil aynı zamanda iyi huylu olanlarının da tedavisinde kullanılan seçeneklerden birisi olmaktadır.

Radyasyon tedavisi tamamen çıkarılamayan veya ameliyatın risk potansiyelinin faydadan daha ağır olduğu durumlarda birinci basamak tedavi olarak uygulanmaktadır. Bunlara derin yerleşimli bazı menenjiomlar ve nörovasküler yapıları saranlar da dahil olmaktadır. Menenjiomları tedavi etmek için kullanılan radyasyon tedavisi türleri içerisinde şunlar yer almaktadır.

Stereotaktik radyocerrahi (SRS)

Rdayasyon tedavilerinden birisi olan stereotaktik radyocerrahisi isminin aksine cerrahi olmayan bir işlemdir. Bunun yerine hastalara yüksek yoğunluğa sahip radyasyon tedavisi uygulanır. Geleneksel terapiden daha yüksek doz tedavisinde hassas bir şekilde hedeflenen radyasyon iletilir. Bu sayede sağlıklı doku daha fazla korunabilir. Kafatası tabanındaki menenjit onlar kısmen çıkarılmış manşonlar veya tekrarlayan manşonlar için kullanılmaktadır

Harici ışın radyasyon tedavisi

Harici ışın tedavileri aynı zamanda EBRT olarak da adlandırılmaktadır ve bu tür tedaviler içerisinde en sık kullanılan yöntemdir. Bu tedavide yüksek enerjiye sahip radyasyon ışınları hedefe yöneltilerek daha çok sağlıklı dokunun korunması sağlanmaktadır. 

Brakiterapi

Kanser tedavisinde kullanılan radyasyon seçeneklerinden bir diğeri de brakiterapi olmaktadır. Bu yöntemde tümörün içerisine radyasyon ile müdahale edilmektedir. Bunun için radyoaktif kapsüller, tohumlar ya da diğer implantlar kullanılmaktadır. Bazı durumlarda radyoaktif maddeyi direkt olarak tümörün içerisine uygulamak mümkün olmamaktadır. Bu durumlarda tümöre en yakın lokasyona yerleştirilir. 

Fraksiyonel stereotaktik radyoterapi (SRT)

Butür 30 gün boyunca günde bir tedavi gibi zaman içinde küçük fraksiyon onlarla radyasyon verilmesini içermektedir. Bu yaklaşımla cerrahi için çok büyük tümörler veya optik sinirlere yakın olan tümörler gibi radyo cerrahinin çok güçlü olduğu bir bölgedeki tümörler için kullanılabilir.

Yoğunluk modülasyonlu radyasyon tedavisi (IMRT)

Bu tedavi menenjiom bölgesine radyasyon yoğunluğunu düşürmek için bilgisayar yazılımı kullanır. Bu, hassas beyin yapılarına yakın olan veya karmaşık bir şekle sahip olan menenjiomlar için kullanılmaktadır.

Gamma knife radyo cerrahi

Bu tedavi ayakta tedavi ortamında gerçekleşir. Bu sebeple de hastane kalışı gerek olmaz. Birçok hasta sadece bir tedavi seansına ihtiyaç duyar. Ancak tedavi edilen bölgenin büyüklüğüne ve konumuna bağlı olarak 5 randevuya kadar sürebilir. İşlem sırasında menenjiomların doğrudan tedavi edilmesi için yaklaşık 200 adet düşük doz radyasyon ışını kullanılır.

Gamma knife sistemi çok hassas olduğumdan doktor 0,15 mm kadar hassas bir alanı tedavi edebilir ve sağlıklı çevre dokularına radyasyon etkilerinden koruyabilir. Bu radyasyon tedavisiyle tipik olarak ilişkilendirilen daha az hoş olmayan yan etki anlamına gelmektedir.

Atipik ve kanserli menenjiomlar için adjuvan radyoterapi tümörün büyümesinin kontrolünü daha uzun ilerlemesi, sağ kalım ve genel sağ kalımı iyileştirmektedir. Bazen yardımcı tedavi olarak da adlandırılan adjuvan tedavi birincil tedavinin yok edemediği kanser hücrelerini hedef alır. Bu tedavi birincil olarak tercih edilen tedavinin etkilemediği kanser hücrelerinin yok edilmesine yardımcı olmaktadır. Atipik menenjiomların tamamen cerrahi olarak çıkarılmasından sonra adjuvan radyoterapi tümörün geri gelme riskini azaltmaktadır.

Radyoterapi tedavisinin yan etkisi

Menenjiom tedavisi için radyasyon tedavi süreci kendi başına ağrılı olmasa da sağlam dokular radyasyona maruz kaldığından bazı yan etkilere neden olabilir. Menenjiom için radyasyon tedavisinin en yaygın yan etkileri içerisinde şunlar yer almaktadır.

  • Hafif cilt reaksiyonları
  • Saç dökülmesi
  • Tükenmişlik
  • Net düşünmede zorluk
  • Hafif hafıza kaybı
  • İştahsızlık
  • Baş ağrıları

Radyoterapi sebebi ile görülen yan etkilerin önemli bir kısmı geçici olmaktadır. bu sebeple de tedavinin sona ermesinden sonra ortadan kalkar. 

Menemjiom Ameliyatı

Menenjiom ameliyatları planlanırken nörolojik muayene, MRI ve BT taramaların incelenmesi gerekmektedir. Tümör konumuna bağlı olarak önemli kan damarları içerebilir. Bu durumun gerçekleşmesi halinde tümörün bu damarları nasıl etkilediğini görmek ve ayrıca tümöre kan sağlayan damarları belirlemek için anjiyogram uygulanabilir.

Anjiyogram menenjioma oksijen ve diğer besin sağlayan kan damarlarının görüntülerini oluşturan ve büyümesine yardımcı olan bir tür x ışınıdır. Testten önce tümörün ve çevresindeki kan damarlarının daha ayrıntılı görüntülerini oluşturmak için beyine giden atar damara bir katater aracılığıyla kontrast boya enjekte edilir.

Bazı durumlarda doktorlar tümöre giden kan akışını engelleyen bir madde enjekte edilebilir. Embolizasyon adı verilen bu prosedür ameliyat sırasında kanama miktarını azaltmak için anjiyogram sırasında gerçekleştirilir. Bu prosedürlere girişimsel nöroradyoloji adlar adı verilen cerrahlar gerçekleştirilmektedir. Omurilik menenjiomu için anjiyografi nadiren ihtiyaç duyulur. Çünkü bu tür tümörler genellikle kritik kan damarları içermezler.

Menenjiom ameliyatları sırasında görüntü rehberliği yapılmaktadır. Görüntü rehberliği kafa tasının altındaki bir tümörün yerini tam olarak belirlemek için kullanılmaktadır. Kafatasında tümörün tam üzerinde yeterince büyük ve tam olarak konumlandırılmış bir açıklık oluşturulmasını sağlar. Böylece beynin diğer kısımlarına açığa çıkması önlenir.

Görüntü rehberliği MRI ve BT taramalarını içeren ameliyat sırasında kullanılan bir bilgisayar tarafından sağlanır. Bu yaklaşım omurilikteki menenjiomları çıkarmak için de kullanılabilir. Nörocerrahlar ayrıca omurilik tümörlerine bulmak ve prosedürü yönlendirmek için ultrasonda kullanmaktadır.

Beyin ve omuriliği ilgilendiren ameliyatlar sırasında cerrahlar kişinin nörolojik fonksiyonu hakkında gerçek zamanlı bilgi alırlar ve bu da yakındaki sinirlere beyne ve omuriliğe gidebilecek hasar ve yaralanmaları en aza indirmeye yardımcı olur. Bu özel izlemeyi sağlayan doktorlar ise nörofizyolog adı verilmektedir. Tüm ameliyat boyunca ameliyathanede görev alırlar.

Menenjiyom ameliyatının yöntemleri

Uygulanacak ameliyat tümörün büyüklüğüne ve konumuna göre değişiklik göstermektedir. Menajerim ameliyat yöntemleri içerisinde şunlar yer almaktadır.

Kraniotomi

Cerrahlar beynin yüzeyinde bulunan bir menenjiom için kafatasın açma prosedürü olan kraniotomi gerçekleştirebilir.  Kraniotomi ayrıca beynin omurilik ile birleştiği beyin sapının yakınında olduğu gibi kafa tası tabanının bazı bölgelerinde bulunan tümörler için de kullanılabilir.

Karaniotomi genel anestezi kullanılarak yapılır. Cerrah kafa derisine bir kesi yapar ve bir açıklık oluşturmak için kafa tasının küçük bir kısmını çıkarır. Cerrahi mikroskop genellikle tümörün ve çevresindeki kritik yapıların yüksek büyüme sağlamak için kullanılır. Çok karmaşık ameliyatları gerçekleştirmek için kullanılan çok küçük aletler olan mikro aletleri kullanarak cerrahi mümkün olduğunca fazla büyümeye çıkartır.

Daha sonra doktor kafataslarının çıkarılan kısmıyla deliği kapatır ve deriyi birbirine diker.

Endoskopik Endonazal Cerrahi

Burundan ulaşılabilen kafatası tabanındaki menenjiomlar için endoskopik endonazal cerrahi uygulanmaktadır. Bu yaklaşım genel anestezi gerektirir. Ancak minimal invaziftir. Yani kafatasının açılmasını gerektirmez. Beyin cerrahisinde uzmanlaşmış nörocerrahlar ve kulak burun ve boğaz cerrahisinde uzmanlaşmış doktorlar prosedürü gerçekleştirmek için bir ekip olarak çalışırlar.

Bu yaklaşım üzerinde minik bir kamera bulunan uzun ince ışıklı bir tüp olan endoskop kullanımı gerekmektedir. Bu sayede cerrahi ekip vücudunun içini görebilir. Cerrah endoskopu burun ve sinüslerde geçirerek kafatası tabanına yerleştirilir.

Doktorlar endoskopi aracılığıyla tümörü ve önemli sinirler ve kan damarları da dahil olmak üzere karmaşık kafatası tabanı yapılarını görüntüler. Cerrahi ekip burun ve sinüslerde kafa tası tabanına yerleştirilen küçük cerrahi aletler kullanarak mümkün olduğunca fazla menenjiomu çıkarabilirler. Endoskopik endonazal cerrahinin hastalar için uygun olup olmadığına beyin ve sinir cerrahları karar vermektedir.

Nöroendoskopik Cerrahi

Neroendoskopik cerrahide cerrah kafatasında açılan küçük bir delikten bir tüp yerleştirir. Bu tüp aracılığıyla beyindeki tümörlere ulaşmak için nöronavigasyon adı verilen bilgisayarlı görüntü rehberliğinde bir endoskop ve cerrahi aletler sokulur. Bu yaklaşım beyin omurilik sıvısı içeren beyin iç kısımları olan ventriküler odacıkları da bulunan menenjiomlar için kullanılmaktadır.

Bu prosedür genel anestezi gerektirir. Sadece küçük bir açıklık oluşturulduğu için de minimal invazif olarak kabul edilir. Bu yaklaşım kafatası ile ventriküler odacıklar arasındaki sağlıklı beyin dokusunun çok az manipülasyona izin verir. Cerrahlar menenjiomu çıkardıktan sonra kafatasında açılan küçük açıklığı kapatır ve deriyi dikerler.

Omurga Cerrahisi

Spinal menanjiom için cerrah genellikle bu tümörlerin sıklıkla bulunduğu omurganın üst veya orta kısmına yakın bir alanda kesi yapar. Cerrah mikro aletler kullanarak meninkleri dikkatlice keser ve omurilik ile önemli sinirlerden kaçınarak büyümeyi çıkarır. İşlem genel anestezi gerektirir.

Menenjiyom ameliyatının faydaları

Menenjiom tedavisinin birincil faydasını hastaların yaşamış olduğu belirtileri hafifletmesi ve daha fazla hasarın önlenmesinin sağlanmasıdır. Menenjiomun agresif olduğu durumlarda ameliyat hayat kurtarıcı olabilmektedir.

Menenjiyom ameliyatının komplikasyonları

Menenjiom ameliyatının komplikasyonları içerisinde şunlar yer almaktadır.

  • Genel anesteziye karşı reaksiyonlar
  • Baş ağrısı
  • Kanama
  • Kan pıhtısı
  • Kesi yerinde ağrı
  • Enfeksiyon
  • Nöbetler
  • Beyin iltihabı 
  • Beyin dokularında hasar 
  • Kas zayıflığı
  • Felç
  • Görme bozuklukları 
  • Konuşma zorlukları

Menemjiom ameliyatı sonrası yaşam

Menenjiom ameliyatından sonra hastanede kalış süresi tümörün büyüklüğüne, nerede bulunduğuna ve çıkarmak için kullanılan prosedür türüne bağlı olarak birkaç günden birkaç haftaya kadar değişebilir. Örneğin endoskopik endonazal veya nöroendoskopik cerrahi gibi minimal invaziv prosedürler kraniotomi veya spinal cerrahiden daha az iyileşme süresi getirebilmektedir.

İyileşme süresince doktorlar hastaların mümkün olduğunca rahat olmasını sağlar. Bu sebeple de hastalara mide bulantısı ya da baş ağrısı gibi yan etkilerin hafiflemesi için çeşitli ilaçlar reçete edebilirler. Doktorlar ayrıca cerrahi müdahale sonucunda bilgi işlemi veya hareketlilik ile ilgili herhangi bir sorun gelişip gelişmediğini belirlemek için beyin ve omurilik siniri işlevlerini de izlerler.

Palyatif Bakım

Menenjiomun ve tedavisi fiziksel belirtilere ve yan etkileri ayrıca duygusal ve sosyal sorunlara neden olur. Sözü edilen bu etkilerin yönetilmesi için uygulanan tedaviye ise palyatif bakım adı verilmektedir. Tümörü yavaşlatmaya, durdurmaya veya ortadan kaldırmayı amaçlayan tedavilerle birlikte kullanılan palyatif bakım hasta bakımının önemli bir parçasıdır.

Palyatif bakım belirtileri yöneterek hastanın ve ailesini desteklenmesini sağlamaktadır. Birçok farklı palyatif bakım yöntemi bulunmakla birlikte genellikle şunları içermektedir. 

  • Beslenme değişiklikleri
  • İlaç tedavileri
  • Duygusal ve manevi destek
  • Rahatlama teknikleri
  • Nörolojik fonksiyonu iyileştirmeye yönelik prosedürler
  • Yaşam kalitesini iyileştirmeye yönelik prosedürler

Kemoterapi

Kanser tedavisinde kullanılan seçeneklerden birisi olan kemoterapide kanser hücrelerinin öldürülmesi için çeşitli ilaçlardan yararlanılmaktadır. Kemoterapinin menenjiomların tedavisinde kullanımının nadir olsa da uzmanlar genellikle cerrahiye ve radyasyon tedavisini artık yanıt vermeyen, tekrarlayan ve ilerleyen menenjiom geliştiren kişiler için kemoterapi önermektedir.

Anaplastik menenjiom olan hastalarda cerrahi rezeksiyon ve radyoterapi sonrası kemoterapi bazı türleri tümör gerilemesinde başarılı sonuçlar göstermiştir.

Kemoterapi sonrasında görülebilecek olası yan etkiler içerisinde ise şunlar yer almaktadır.

  • Tükenmişlik 
  • Enfeksiyon riskinin artması 
  • Mide bulantısı
  • Kusma
  • Saç dökülmesi
  • İştahsızlık
  • İshal

Menenjiyomun İyileşme Süreci

Menenjiom tedavisinin ardından iyileşme süreci çok kişisel bir süreç olacaktır. Menenjom tedavisinden sonra iyileşmenin sürecinin nasıl gerçekleşeceği ile ilgili doktor ile görüşülmesi önemlidir. Genel olarak ise ameliyat olunması halinde hastanede yaklaşık 3 gün ila bir hafta boyunca kalınması gerekmektedir.

Daha sonrasında evde 8 ile 12 hafta arasında bir iyileşme sürecinin geçmişi gerekecektir. Bu süre zarfında vücutta iyileşebilmesi için zaman vermek amacıyla aktivite kısıtlamalarının uygulanması gerekmektedir. Belirtilerin çözülüp çözülmediğini değerlendirilmesi ve tedaviden sonra herhangi bir yan etki olup olmadığının izlenmesi için doktorun takip ziyaretlerini gidilmesi gerekmektedir.

Menenjiyomun Riskleri

Menenjiyomun görülme riskini arttıran faktörler içerisinde şunlar yer almaktadır.

Radyasyon Tedavisi

Baş bölgesinde kapsayan radyasyon tedavisi menenjiom riskinin artmasına neden olmaktadır.

Kadın Hormonları

Menenjiom kadınlarda erkeklere göre daha fazla görülmektedir.  Bu kadın hormonlarının bir rol oynayabileceği anlamına gelebilir. Çalışmalar ayrıca meme kanseri ve hormonların rolüyle ilişkili menenjiom riski arasında bir bağlantı olduğunu ileri sürmüştür. Bazı araştırmalarda ise doğum kontrol hapları ve hormon replasman tedavilerinin bu riski arttırdığını göstermektedir. 

Kalıtsal Sinir Sistemi Hastalığı

Nadir görülen nörofibromatozis 2 rahatsızlığı menenjiom ve diğer beyin tümör görülme riskini artırmaktadır.

Obezite

Yüksek vücut kitle indeksi birçok kanser türü için bir risk faktörü olduğu gibi menenjiom için de bir risk faktörü olarak karşımıza çıkmaktadır. Birkaç büyük çalışma menenjiomların obez kişilerde daha sık meydana geldiğini bulmuştur. Ancak obeziteyle menenjiomlar arasındaki bağlantı net değildir.

Genetik Hastalıklar

Aşağıdaki hastalıklardan birine sahip olunması ve birinci derece akrabalarda menenjiom bulunması halinde kişide memenjiom görülme riski artmaktadır.

  • Nörofibromatozis tip 2
  • Von Hippel Lindau hastalığı
  • Çoklu endokrin neoplazi tip 1
  • Li Fraumeni sendromu
  • Cowden sendromu

Menenjiom Komplikasyonları

menenjiom ya da tedavisi uzun vadeli komplikasyonlara neden olabilir. Tedavi çoğunlukla cerrahi müdahale ve radyasyon tedavisi içerir. Komplikasyonlar arasında şunlar yer alabilmektedir

  • Odaklanma sorunu
  • Hafıza kaybı
  • Kişilik değişiklikleri 
  • Nöbetler
  • Zayıflık
  • Duygularda değişiklik dil sorunu

Menenjiom Dereceleri

Derecelerine göre menenjiomlar üçe ayrılmaktadır.

  • Tipik veya birinci derece olarak adlandırılan ve yavaş büyüyen, iyi huylu bir menenjiom grubudur. Tipik menenjiomlar vakaları yaklaşık % 80’nini oluşturmaktadır.
  • Atipik ya da ikinci derece olarak adlandırılan menenjiomlar ise hızlı büyüyen ve tedaviye daha dirençli olan ancak kanserli olmayan menenjiomlardır. Bu tümörler hastaların yaklaşık olarak %17’sini etkilemektedir.
  • Anaplastik veya üçüncü derece olarak adlandırılan türü ise hızla büyüyen ve yayılan kötü huylu menenjiomlardır. Bu tümörler vakaların yaklaşık olarak %1,7’sini oluşturmaktadır.

Bunların yanında menenjiomlar konumlarına ve doku türlerine göre birkaç farklı türe ayrılmaktadır. Bazı konum örnekleri şunlar olmaktadır.

  • Beynin yüzeyinde büyüyen ve büyüdükçe beyine baskı uygulayabilen konveks menenjiomlar
  • Beynin ventrikülleri içerisinde büyüyen interventriküler menenjiomlar
  • Olfaktör oluk menenjiomları kafatasının tabanında, beyin ve burun arasında yer alır. Koku alma duyusundan sorumlu olan olfaktör sinirinin yakınında büyürler
  • Gözlerin arkasındaki kemik çıkıntısı boyunca oluşan sfenoid kanat menenjiomları

Menenjiyomu Olan Bireyler Nelere Dikkat Etmeli?

menenjiom tanısı hastalığın hayatının alt üst olmasına neden olabilir. Tedavi sürecinde doktor ve cerrah ziyaretleri sıklıkla olur. Hastaların bu durumla başa çıkmalarına yardımcı olacak yöntemler içerisinde şunlar yer almaktadır.

Menenjiomlar Gakkında Bilgi Almak

menenjiom ve tedavi seçenekleri hakkında daha fazla bilgi edinebilecek yerlerin araştırılması gerekmektedir. Yerel kütüphaneler ya da çevrimiçi kaynaklar da dahil olmak üzere iyi bilgi kaynakları bulmanıza yardımcı olabilecek uzmanlara danışmanız önemlidir. Ayrıca doktor kontrolüne gitmeden önce hastaların aklına takılan soruları not almaları önerilmektedir.

Destek Ağının Kurulması

Hastanın duyguları hakkında konuşabileceği birilerine sahip olması önemlidir. Hastaları destekleyebilecek diğer kişiler arasında sosyal hizmet görevlileri ve psikologlardan yer almaktadır. Doktorların hastaları yönlendirilmesi önerilir. Bunun yanında manevi liderlerle konuşmak da hastaların ihtiyacı olan desteği görmesini sağlayacaktır.

Ayrıca aynı hastalıkla mücadele eden kişilerle ya da gruplarla görüşmesi tedavi sürecini desteklerken aynı zamanda hastanın psikolojik olarak desteklenmesini de sağlayacaktır.

Hastanın Kendine İyi Bakması

Hastaların meyve ve sebze açısından zengin bir diyet yapması önerilir. Sağlık uzmanının da uygun görmesi halinde her gün orta düzeyde egzersiz yapmak genel sağlığın iyileşmesine yardımcı olmaktadır. Bunların yanında yeterince ve kaliteli bir şekilde uyumaya özen gösterilmelidir.

Hastaların hayatlarındaki stresi azaltmaları ve hastalar için önemli olan şeylere odaklanmaları son derece önemlidir.

Menenjiom Sağ Kalım Oranları

Menenjiomda 5 yıllık sağ kalım oranları ile ilgili araştırmalar şu sonuçlar elde edilmiştir.

  • 1. Derece %95.7
  • 2. Derece %81.8
  • 3. Derece %46.7

Menenjiomda 10 yıllık sağ kalım oranları şunlardır.

  • 1. Derece %90
  • 2. Derece %69
Doktora Soru Sor