Pellegra

Onaylayan Doktor (-lar) ; Akın Kürklü , Deniz Sebzeci • Ara 16, 2023

KISA YOL

Pellegra hastalığı nedir?

B3 vitamini olarak da adlandırılan Niasin eksikliğinden kaynaklanan bir hastalık olan pellegra yetersiz beslenme sonucunda ortaya çıkmaktadır. Hücrelerin işleyişi için son derece önemli vitaminlerden birisi olan niasin ağız, cilt, bağırsak ve beyin de dahil olmak üzere çeşitli bölgelerde görülen semptomlarla kendisini göstermektedir. Pellegra hastalığının tedavi edilmemesi durumunda sinir sisteminde kalıcı hasarların oluşması söz konusu olabilmektedir. İlerleyen süreçlerde ise pellegra hastalığı ölüme neden olabilir.

B3 vitamini birçok besin kaynağından yer almaktadır. Bu sebeple de dengeli beslenen insanların önemli bir kısmında yeterince B3 vitamini bulunmaktadır. Ancak yoksul ve gıda sıkıntısı çeken toplumlarda niasin eksikliği halen son derece önemli bir sorundur. Sanayileşmiş toplumlarda ise niasin eksikliğinin görülme sebebi ikincil nedenlerden kaynaklı olmaktadır. İkincil nedenler içerisinde sağlık koşulları ya da vücudun ve niasini işlememesi gibi sebepler bulunmaktadır.

Pellegra hastalığı tanı kriterleri

Pellegra hastalığının teşhis edilebilmesi için öncelikle belirtilerin ve hastanın tıbbi geçmişinin incelenmesi ve hastanın diyeti hakkında detaylı sorular sorulması gerekmektedir. Pellegra hastalığından şüphelenilmesi durumunda tanının doğrulanması için idrar testi yapılmaktadır. İdrardaki kimyasal seviyeleri vücutta yeterince B3 vitaminin olup olmadığını göstermektedir. Ayrıca niasin takviyeleri kullanarak semptomlar gözlemlenmesi de tanının bir parçası olabilmektedir.

Pellegra hastalığı belirtileri

Pellegra hastalığının belirtileri birçok farklı sistemden kaynaklanabilmektedir. En sık görülen belirtiler arasında şunlar yer almaktadır.

Bazen kanlı da olabilen kronik ishal
Karın ağrısı
Hazımsızlık
İştah kaybı
Mide bulantısı
Kusma
Kaşıntılı veya ağrılı deri döküntüsü
Ağız yaraları
Kırmızı ve şişmiş dil
Yorgunluk
Halsizlik
Duygu durum değişiklikleri
Depresyon
Titreme
Ellerde ve ayaklarda uyuşma ve karıncalanma
Hezeyan

Pellegra hastalığı nedenleri

Pellegra hastalığının görülmesinin temel nedeni yetersiz beslenmedir. Çünkü ve B3 vitamini birçok farklı gıdadan alınabilir. Ancak yeterli besin seçeneğine sahip olmayan kişilerde niasin eksikliği görülebilmektedir.

Pellegra hastalığının ikincil nedenlerden dolayı da görülebilir. Bu nedenler vücudun herhangi bir sebepten dolayı niasini emmemesi ya da kullanamamasına neden olan etmenlerdir. Bu nedenlerin içerisinde şunlar yer almaktadır.

Malabsorbsiyona neden olan siroz
İltihaplı bağırsak hastalığı
Ağır alkol kullanımı
Gastrik baypas ameliyatı
Demir eksikliği anemisi
Hartnup hastalığı
Karsinoid sendromu
Antispazmodik ve kemoterapi ilaçları
HIV enfeksiyonu

Pellegra hastalığının tedavisi

Niasin eksikliğinden dolayı görülmesi sebebiyle eksik besin maddesinin yerine konulmasıyla tedavi edilmektedir. Niasin takviyeleri sayesinde çoğu insan hemen iyileşmeye başlar. Ancak ağız ve cilt yaraları için ek tedaviye ihtiyaç duyulabilir. Pellegra hastalığı önceden var olan bir sağlık durumundan kaynaklanması durumunda ekstra tedaviye ihtiyaç duyulmaktadır.

Pellegra hastalığı tedavisinin yan etkisi

Pellegra hastalığını tedavi etmek için kullanılan takviyelerin reçete edildiği gibi alınması durumunda herhangi bir yan etki yaşanması beklenmez. Ancak doz aşımının olması durumunda hastalarda görülebilecek belirtiler arasında şunlar yer almaktadır.

Baş ağrısı
Baş dönmesi
Şişkinlik hazımsızlık
Kaşıntı
Döküntü
Cildin kızarması

Pellegra nasıl önlenir?

Pellegra hastalığının önlenmesi için en basit yol dengeli bir beslenme düzeninin benimsenmesidir. Eğer gıda seçenekleri sınırlı bir beslenme düzeni söz konusu ise B kompleks vitamin takviyeleri sağlıklı yetişkinler için yeterli niasin sağlamaktadır. Niasinin günlük önerilen dozu 15 miligram olmaktadır. Niasin açısından en zengin besin kaynakları arasında ise şunlar yer almaktadır.