Polikistik over sendromu kısaca bir kadın hastalığıdır. Kendisini iyi huylu kistler meydana getirir. Yumurtalıklarda bulunan ve küçük olmasının yanı sıra iyi huylu özelliklere sahip olan Polikistik over sendromu doğurganlığı olumsuz etkilemektedir. Aynı zamanda birçok hastalığa da zemin hazırlama gibi bir eylemde de bulunmaktadır.
Genellikle üreme çağlarında ortaya çıkan Polikistik over sendromu yumurtalıklarda yumurta üretimini etkileyerek bunun bozulmasına sebep olur ve buna bağlı olarak ta kısırlığa sebep olur. Polikistik over sendromu tedavi edilmediği halde ilerleyerek kalp ve damar hastalıkları gibi birçok hastalığında oluşmasında büyük rol oynar.
Polikistik Over Sendromu Belirtileri
Polikistik over sendromu kendini çoğu zaman belli eden bir problemdir. Başlangıç döneminde çoğu hastalık gibi kendini belli etmeyen Polikistik over sendromu daha sonraki dönemlerde, geliştikçe daha çok semptom göstermeye başlar. Bunlardan bir tanesi de adet düzensizliğidir. Adet düzensizliği birçok sebepten kaynaklanabileceği için sadece adet düzensizliği durumu Polikistik over sendromunu ortaya çıkarmaz. Bunun için bir diğer semptomlardan olan vücutta tüylenme ve kilo kaybı da oldukça dikkat çekmektedir. Vücutta tüylenme ile beraber kilo artışı, ve bunların yanında bir de adet düzensizliği görüldüğünde derhal alanında uzman bir hekime danışmak hasta için oldukça önemlidir.
Polikistik over sendromu belirtileri arasında 2 adet döngüsü arasında gerçekleşen kanamalar da sayılabilir. Bunlardan başka aşağıdaki semptomlar da Polikistik over sendromu belirtileri olarak sayılabilir:
- Kilo artışı
- Çocuk sahibi olamam
- Vücutta veya yüzde sivilcelenme
- Sesin kalınlaşması
- Göğüste küçülme veya büyüme ve hassasiyet
- Cilt lekeleri
- Saçların dökülmesi
Yukarıdaki semptomların birçoğu ya da en azından yarısının görülmesi durumu Polikistik over sendromu alarmı anlamına geliyor olabilir. Bu nedenle bu alanda uzman bir hekim tarafından muayene edilmesi hastalığın ilerleyip daha da büyük problemleri beraberinde getirmemesi için oldukça önemlidir.
Bu semptomlar Polikistik over sendromunun belirtileri arasında sık sık karşılaşılanlardır. Bunlar arasında en çok kendini belli eden ve en sık görülen semptom adet düzensizliğidir. Bu yüzden yine de adet düzensizliği durumu dahi olsa bu durumun Polikistik over sendromuna işaret edebileceği akılda tutulmadı ve buna göre önlem alınmalıdır. Özellikle yeni ergenliğe girdikten sonra 13 ile 19 yaş arasındaki genç kızlarda ilk adetten birkaç döngü sonrasında adetin kesilmesi yani adet görmeme durumu, vücutta aşırı kıllanmanın yanında vücut ve cildin farklı bölgelerinde sivilcelenme halinde kendi alarmını veren Polikistik over sendromu ileri yaşlarda da ortaya çıkabilir. Bu dönemde vücut kıllanması ve sivilcelenme, kızın yaşının daha genç olmasından da kaynaklı olarak ergenliğe bağlanabilir. İnsanlar bu durumun ergenliğin belirtileri olduğunu ve normal olduğunu düşünebilir. Fakat bu adetin kesilmesi de işin içine karıştığında Polikistik over sendromu gibi tehlikeli hastalıklara da zemin hazırlayan bir problem olabilir.
Polikistik Over Sendromu Nedenleri
Polikistik over sendromu nedenleri tam olarak bilinmese de bunu aile genleri ile alakalı olduğu düşünülmektedir. Bu hastalık üreme çağında olan kadınların %5-10 arasında görülen Polikistik over sendromu ile bağlantılı olarak obezite sayılabilir.
İnsülin pankreasa ait bir hormondur ve insülin hücrelerin şekerden istifade etmesini sağlama görevini yerine getirir. Polikistik over sendromu durumunda hücreler insüline karşı bir direnç gösterir. Pankreas ta bu durum karşısında çözüm olarak insülini daha fazla salgılar. Bu durum metabolizmayı bozar ve bu duruma insülin resistansı da denilmektedir. Yine bu durum şeker hastalığının da ortaya çıkmasına sebep olabilir. Yine insülin resistansına bağlı olarak yumurtlayamama ya da hormon problemleri ortaya çıkabilir. Polikistik over sendromuna sahip olan obez kadınların %75 inde, zayıf kadınların ise %30 unda insülin direnci mevcuttur.
Polikistik Over Sendromu Tanısı Nasıl Koyulur?
Polikistik over sendromu semptomları her ne kadar hasta tarafından gözlense de yine de Polikistik over sendromu tanısı koyma işlemi uzman hekime aittir. Bu tanı yine endokrin uzmanı ve doğum doktoru ve de kadın hastalıkları doktoru tarafından kişiye özel olarak yapılır. Doktor dahi olsa bizzat kontrol etmeden, semptomlara göre bildiği kadarıyla tahmin yürütemez. Sağlık bu konuda oldukça hassastır ve hastanın da bu bilinçte olması kendi sağlığı açısından önemlidir.
Tanı klinik bulgular, radyolojik cihaz görüntüleri hastanın kendi anlatımı doktor tarafından dikkatle dinlenip incelenerek koyulur. Polikistik over sendromu hastanın yukarıda da bahsettiğimiz semptomları göstermesi ve durumu doktora bildirmesi sonucunda ultrason cihazları ile rahim ve yumurtalıklar derinlemesine uzman tarafından incelenir. Bunun haricinde adetin 3. gününde alınan kan örneği ile test yapılır ve kanda bulunan hormon seviyesi ölçümü yapılarak bu testler sonucunda hasta için Polikistik over sendromu tanısı koyulabilir. Tanı testlerinden başka olarak ultrasonografi verileri de ciddi derecede önem taşır. Güvenirliği oldukça yüksek olarak teknolojiler sonucunda da yine Polikistik over sendromu tanısı doktor tarafından konulabilir.
Polikistik Over Sendromu Tedavi Yöntemleri
Polikistik over sendromu nun birden fazla tedavi yöntemi mevcuttur. Bu problemin tedavisi alanında uzman hekim ya da hekimler ile gerçekleştirilir. Tedavinin şekli, nasıl uygulanacağı da yine doktor tarafından kişiye özel olarak belirlenir. Neticede bir kişi için etkili olan tedavi yöntemi başka biri için etkili olmayabilir. Tedavi sürecinde Polikistik over sendromundan ziyade Polikistik over sendromunun sebep olduğu ikincil problemleri ortadan kaldırmak gerekir.
İlaç Tedavisi
Başlangıç olarak kandaki androjen olarak bilinen erkeklik hormonlarının seviyelerini düşürmek için anti-andojen ilaç tedavisinden istifade edilebilir. Vücutta görülen tüylenme, yüz ve cildin herhangi bir yerinde görülen sivilceler bu androjen hormonunun yüksek olmasından kaynaklanmaktadır.
Yine polikistik over sendromu kaynaklı olarak adet düzeni bozulması doğum kontrol hapları ile düzene sokulabilir.
Diyet Yöntemi
Polikistik over sendromu ile beraber gelişen kilo artışı da kişinin diyetisyeni tarafından hazırlanacak olan Polikistik over sendromu diyeti sayesinde kişi ideal kilosuna ulaşabilir.
Diğer Yöntemler
Polikistik over sendromunun sebep olduğu saç dökülmesi, sivilce sorunları, tüylenme, akneler gibi problemler farklı yollar ile çözülebilir. Saç dökülmesi için saç ektirme, sivilce sorunları için doktorun önerdiği bir cilt kremi, aknelerden kurtulmak için yine mutlaka doktor tarafından önerilmesi gereken antibiyotikler işe yarayabilir.
Soru: Merhabalar ben Bodrum'dan yazıyorum öncelikle polikistik över ile ilgili videoları ve yazınları okudum dinledim 2005 doğumlu kızım var yani şu an 18 yaşına yeni girdi 13 yaşında adedi başladı fakat hiç düzenli olmadı bu sene doğum doktoruna gittik baktı polikistik över senderumu dedi daha sonra tahlilleri yaptı hormonları normal dedi doktor ilaç tedavisine başladık yani çözüm olur mu ömür boyu böyle mi devam edecek ilerde bebek sahibi olabir mi bir anne olarak çözüm arıyorum şimdiden teşekkür ederim 🙏
A** Ç** | 12 Haz 2023