Prostat iltihabı (prostatit) nedir?
Genellikle cinsel olarak aktif olan erkeklerde görülen prostat iltihabı, prostatit olarak da adlandırılmaktadır. Her yaşta ortaya çıkabilen bir sağlık sorunu olan prostat iltihabı genellikle bakteri kaynaklı olarak görülmektedir. Pelvik bölge ve cinsel organda ağrıya neden olmasının yanı sıra tedavi ile iyileşebilen bir sağlık sorunudur.
Prostat iltihabı (prostatit) tanı
Prostat iltihabı tanısının konulabilmesi için öncelikle prostat muayenesinin yapılması gerekmektedir. Enfeksiyona bağlı olarak prostatın şişmesi durumunda idrar kültürü ile kesin tanı konur. İdrar kültürü sayesinde prostat iltihabına neden olan bakterinin türü de belirlenebilir.
Prostat iltihabı (prostatit) belirtileri
Prostat iltihabı genellikle pelvik ve cinsel organ çevresinde şiddetli ağrı ile kendisini göstermektedir. Prostat iltihabının diğer belirtileri içerisinde ise şunlar yer almaktadır:
- Karın, kasık ya da bel ağrısı
- Özellikle geceleri sık sık idrara çıkma
- Ateş
- Titreme
- Acil idrara çıkma ihtiyacı
- İdrarda kan
- İdrar yaparken yanma ya da batma hissi
- Bulanık idrar
- İdrar yaparken ağrı
- Boşalma sırasında ağrı
- İdrar akışının zayıf ve kesik kesik olması
Prostat iltihabı (prostatit) nedenleri
İdrar yolları olarak tanımlanan yapılar içerisinde mesane, böbrekler ve böbrekleri ile mesaneyi birbirine bağlayan üreterler ve üretra gibi yapılar söz konusu olmaktadır. Bu yapıların içerisindeki bakterilerin prostata girmesi durumunda ortaya prostat iltihabı çıkar.
Akut prostat iltihabına genellikle yaygın bakteriler neden olmaktadır. Akut prostat iltihabının yeterince tedavi edilmemesi durumunda kronik bakteriyel prostatit söz konusu olmaktadır.
Prostat iltihabı (prostatit) tedavisi
Prostat iltihabı bakteri kaynaklı bir sağlık sorunu olduğu için tedavisinde antibiyotik kullanılmaktadır. Prostat iltihabında antibiyotik kullanımı 4 hafta ile başlamaktadır. Daha sonrasında enfeksiyonun geçip geçmemesine bağlı olarak antibiyotik kullanımına devam edilebilir.
Bakteriyel kaynaklı prostat iltihabı tedavisinde hastalığa neden olan bakterinin türüne bağlı olarak 3 aya kadar antibiyotik kullanımı gerekli olabilmektedir. Diğer bir yandan kronik bakteriyel olmayan prostat iltihabının tedavisi semptomların yönetilmesine yönelik olarak planlanmaktadır.
Prostat iltihabı çeşitleri
Prostat iltihabı akut ve kronik prostat iltihabı olmak üzere ikiye ayrılmaktadır.
Akut prostat iltihabı
Prostat bezinde ani bir şekilde başlayan enfeksiyonlara akut bakteriyel prostatit adı verilmektedir. Genellikle e-coli ailesine ait bakteriler sebebiyle görülmektedir. Belirtileri arasında idrar yolları enfeksiyonuna belirtilerine benzeyen idrar yaparken ağrı, ateş ve sık idrara çıkma gibi belirtiler görülmektedir. Özellikle genç erkeklerde daha sık rastlanılan akut bakteriyel prostatitin erken dönemde tedavi edilmesi önem taşımaktadır.
Kronik prostat iltihabı
Kronik prostat iltihabı ise akut prostatit vakalarının 3 ay veya daha uzun bir süre devam etmesi olarak tanımlanmaktadır. Bazı vakalarda prostat iltihabı 3 aydan daha uzun süre ve arka arkaya tekrarlayabilir. Bu vakalar da kronik bakteriyel prostatit vakaları arasında yer almaktadır.
Kronik prostat iltihabının belirtileri akut prostat iltihabına oranla daha hafif seyretmektedir. Ancak kronik bakteriyel prostatit belirtileri içerisinde yer alan boşanma sırasında ağrı hissetme cinsel işlev bozukluklarının ortaya çıkmasına neden olabilmektedir. Ayrıca prostattaki enfeksiyonun uzun süre devam etmesi enfeksiyonun yayılmasına da neden olmaktadır.
Kronik bakteriyel olmayan prostatit
Kronik prostat iltihabı aynı zamanda bakteriyel olmayan sebepler ile de görülebilmektedir. Prostat iltihabının bu türüne kronik bakteriyel olmayan prostatit adı verilmektedir. Kronik bakteriyel olmayan prostat iltihabının nedeni tam olarak bilinmemektedir. Ancak daha öncesinde bakteriyel kaynaklı olarak geçirilen prostatit ve maruz kalınan bazı kimyasalların bakteriyel olmayan prostatitte neden olabileceği düşünülmektedir.
Asemptomatik prostatit
Asemptomatik prostat iltihabında hastalarda herhangi bir belirti görülmez. Ancak prostat biyopsisinde enfeksiyona rastlanır. Bu durumun klinik olarak bir önemi bulunmamaktadır.
Prostat iltihabı risk faktörleri
Erkeklerde prostat iltihabı görülme riskini arttıran faktörler içerisinde şunlar yer almaktadır:
- Genç orta yaş grubunda olmak
- Prostattan biyopsi alınması
- Daha önce prostat iltihabı geçirmiş olmak
- İdrar sondası kullanımı
- Üriner veya üreme sisteminin enfeksiyonu
- HIV enfeksiyonu ya da AIDS olmak
Prostat iltihabı hastaları için öneriler
Prostat iltihabı hastalarının belirtileri kontrol altına almak için yapabileceklerinin içerisinde şunlar yer almaktadır:
- Sıcak oturma banyosu
- Soğuğa maruz kalmamak
- Ayakları sıcak tutmak
- Kabız olmamak
- Alkol ve baharatlı yiyeceklerden uzak durmak
