Rahim Ağzı Kanseri

Rahim Ağzı Kanseri Nedir?

Rahim Ağzı Kanseri Belirtileri

Rahim ağzı kanserinin doku değişikliklerinden gelişmesi genellikle yıllar ila on yıllar alır. Bunlar genellikle zararsızdır ve çok az rahatsızlığa neden olur veya hiç rahatsızlığa neden olmaz. Kanser bir kez geliştiğinde, aşağıdaki belirtilerle kendini gösterebilir:

• olağandışı kanama: örneğin cinsel ilişkiden sonra, menstrüasyon dışında veya menopoz sırasındaki son adet döneminden sonra
• olağandışı, bazen kötü kokulu, vajinal akıntı
• yorgunluk ve kilo kaybı
• karın ağrısı ve pelvik ağrı
• idrar yaparken ağrı

Rahim ağzı kanseri semptomlara neden olduğunda, genellikle zaten ilerlemiştir.

Rahim Ağzı Kanseri Nedenleri

Hastalığa neredeyse her zaman insan papilloma virüsleri (HPV) adı verilen virüslerle uzun süredir devam eden enfeksiyonlar neden olur. Birçok farklı virüs türü vardır. Deri ve mukoza hücrelerine saldırırlar ve cinsel ilişki sırasında veya yakın bölgedeki cilt teması yoluyla bulaşırlar. Semen, kan veya tükürük gibi vücut sıvıları yoluyla enfeksiyon olası görülmemektedir. Çoğu kadın hayatlarının bir noktasında, çoğu 20'li ve 30'lu yaşlarında enfekte olur. Erkekler de HPV'yi kapabilir ve bulaştırabilir.

Enfeksiyon genellikle fark edilmez. Serviksin mukoza zarında geçici doku değişiklikleri (displazi) oluşabilir. Bunlar genellikle kendi başlarına gider. Bununla birlikte, bazı HPV türleri bazen birkaç yıl veya on yıllar boyunca mukoza zarında kalır. Daha sonra kanser öncesi bir aşama ve nihayet rahim ağzı kanseri yavaş yavaş gelişebilir.

Çoğu tümör, serviksin yüzeyindeki anormal hücrelerden gelişir. Bunlara skuamöz hücreli karsinom denir. Kanserin glandüler hücrelerden gelişmesi daha az yaygındır. Bu tür tümörlere adenokarsinom denir.

Rahim Ağzı Kanseri Risk Faktörleri

Bazı kadınların diğerlerine göre serviks kanseri geliştirme olasılığı daha yüksektir. Bu, örneğin, muhtemelen bağışıklık sistemi virüsle daha az etkili bir şekilde savaştığı için sigara içenler için geçerlidir. AIDS gibi hastalıklar veya organ nakli sonrası alınan ilaçlar bağışıklık sistemini zayıflatır ve insanları HPV enfeksiyonlarına karşı daha duyarlı hale getirir.

HPV cinsel yolla bulaştığı için, genellikle cinsel yolla bulaşan enfeksiyon riskini artıran tüm faktör ve davranışlar da serviks kanseri için risk faktörü olarak kabul edilir. Örneğin, cinsel partner sayısı arttıkça risk artar.

Rahim Ağzı Kanseri Görülme Sıklığı

Türkiye’de her yıl yaklaşık 4.600 kadın rahim ağzı kanserine yakalanıyor. Yaklaşık 1600 kadın bundan ölüyor. Rahim ağzı kanseri riski, esas olarak bir kadının taramaya katılıp katılmadığına, HPV'ye karşı aşı olup olmadığına ve kaç yaşında olduğuna bağlıdır.

Rahim Ağzı Kanseri Nasıl Teşhis Edilir?

Prekanseröz lezyonlar veya serviks kanseri şüphesi semptomlarla gösterilebilir, PAP smear testi veya jinekolojik muayene çoğu zamana işe yarar. Muayene sırasında jinekolog, rahim bölgesini karın duvarı ve vajina üzerinde hisseder. Ayrıca rahim ağzı çevresindeki dokuya bakmak için vajinaya bir alet (spekulum) sokar. Değişiklikler daha şiddetli ise rahim ağzındaki doku bir tür büyüteçle (kolposkopi) incelenebilir. Bir doku örneği de alınabilir (biyopsi). Bu bir laboratuvarda incelenir.

Bir ön evre veya kanser şüphesi doğrulanırsa, sonraki prosedür doku değişikliklerinin ne kadar gelişmiş olduğuna bağlıdır. Küçük değişiklikler veya tümörler cerrahi operasyonla kaldırılabilir.

Ultrason, röntgen, manyetik rezonans veya bilgisayarlı tomografi kanser daha derin doku katmanlarına yayılmışsa gereklidir. Ek olarak, lenf düğümlerini çıkarmak için sıklıkla bir laparoskopi yapılır. Bu incelemelere dayanarak kanserin ne kadar ilerlediğini değerlendirmek mümkündür.

Erken Teşhis

Rahim ağzı kanserinin erken evreleri, potansiyel olarak rahim ağzı kanserine dönüşmeden önce tarama testleri ile tespit edilebilir ve çıkarılabilir. Bu amaçla hücre yayma incelemesi yapılır. PAP smear testi kullanılabilir. Bu testi yapan doktorun deneyimli olması çok önemlidir. 1970'lerde düzenli muayenelerin başlamasından bu yana, önceki on yıllara göre önemli ölçüde daha az rahim ağzı kanseri gelişmiştir.

20 ila 34 yaş arasındaki kadınlar yılda bir kez test yaptırabilirler. Rahim ağzından bir sürüntü alınır ve laboratuvarda incelenir. 35 yaş üstü kadınlar her üç yılda bir kombine muayeneyi tercih edebilirler. Erken teşhisin ne kadar önemli olduğunun farkında olun ve düzenli olarak test yaptırın. Yayılma, hem HP virüsleri hem de hücre değişiklikleri açısından incelenir.

Erken teşhis muayenelerinin sonuçlarına göre ileri tetkikler yapılabilir.

Rahim Ağzı Kanseri Nasıl Önlenir?

Rahim ağzı kanseri neredeyse her zaman belirli HPV virüsleriyle enfeksiyonun nadir bir geç teşhisi olarak gelişir. Bu nedenle - en azından teorik olarak - üç önleme yolu mümkündür:

• cinsel perhiz veya prezervatif kullanımı
• HPV virüsüne karşı aşı
• Doku değişikliklerinin erken tespiti ve giderilmesi

Kendilerini enfeksiyondan korumak isteyen herkes, cinsel ilişkiden uzak durmalı ya da başka cinsel partneri olan ve olmayan biriyle sadece yakın temasta bulunmalıdır.

Prezervatifler cinsel yolla bulaşan birçok hastalığa karşı etkili koruma sağlayabilir ve bu nedenle farklı seks partnerleriniz varsa kesinlikle yararlıdır. Bununla birlikte, genital bölgedeki etkilenebilecek tüm cilt bölgelerini korumadıkları için HPV'ye karşı güvenilir bir koruma sağlamazlar.

Rahim ağzı kanserini önleyebilen aşılar mevcuttur. Gençlerin 9-14 yaşları arasında yani ilk cinsel temastan önce aşılanması önerilir. Erkek ve erkek çocuklara da aşı yapılabilir. Daha sonra enfekte olsalar bile HPV virüslerini bulaştırmazlar.

Rahim Ağzı Kanseri Nasıl Tedavi Edilir?

Hangi tedavinin mantıklı olduğu öncelikle rahim ağzı kanserinin ne kadar büyük olduğuna ve yayılıp yayılmadığına bağlıdır. Tümör çok ufak ise, rahim ağzına küçük bir işlem (konizasyon) yeterlidir. Tümör zaten çevreleyen dokuya yayılmışsa, doktorlar genellikle tüm rahmin alınması için ameliyat önermektedir (histerektomi). Ek olarak, lenf düğümleri kapsamlı bir şekilde çıkarılır. Radyasyon da bir seçenektir. Radyasyon, bir tümör artık ameliyatla alınamadığında da bir seçenektir. Bazı hastalarda kombine kemoterapi tedavisi de işe yarayabilir. Kanser tedavisinden sonra genellikle rehabilitasyon (takip tedavisi) hakkı vardır.

Tedavi tam olarak size göre planlanır. Kanser uzak lenf düğümlerine veya organlara yayılmadıysa, etkilenenlerin yarısından fazlası tedavi edilebilir. Daha sonra uzmanlar cerrahi veya radyasyon kemoterapisini önerir.

Aşağıdaki cerrahi müdahaleler düşünülebilir:

• Konizasyon: Rahim ağzının bir kısmının kesilmesi. Bu, çok küçük ve erken tespit edilen tümörler için yeterli tedavi olabilir.
• Trakelektomi: Rahim ağzının kısmen çıkarılması. Prosedür sadece kanser çok küçükse ve lenf düğümleri etkilenmemişse düşünülür. Hamilelik hala mümkündür.
• Histerektomi: Rahim alınması. Uzmanlar, aile planlaması tamamlandığında veya kanser zaten dokuya daha derine indiğinde bu prosedürü önermektedir. Bu ameliyat, kanserin nasıl yayıldığına bağlı olarak değişebilir.

Gelişmiş tümörler veya etkilenen lenf düğümleri durumunda uzmanlar radyasyon kemoterapisini önermektedir. Bu, genellikle kapsamlı bir tedavidir. Hasta için oldukça stres yaratan ameliyattan daha iyi bir seçimdir.