Aort Kapak Darlığı

Onaylayan Doktor (-lar) ; Suat Büket , İsa Coşkun • Mar 08, 2022

KISA YOL

Aort Kapak Darlığı Nedir?

Aort kapağı açıklığının kapanarak kan akışının engellenmesine aort kapağı darlığı denilmektedir. Aort stenozu olarak da adlandırılan bu durum kalbin daha güçlü bir çalışmasına neden olmaktadır. Kalbin olması gerekenden daha güçlü atması durumunda ise kalbin sol ana pompalama odağında duvar kaslarının kalınlaşmasına neden olmaktadır. Kapağın daralması sebebi ile ana artere giden kan miktarında da azalma görülür.

Aort Kapağı Daralmasının Belirtileri

Aort kapağı daralması genellikle herhangi bir belirti göstermemektedir. Bu sebeple de rutin muayene sırasında keşfedilir. Aort kapağı daralması sadece bir kez ve ilerlerken semptomlar oluşturmaktadır. Eğer hastalık semptomatik aşamaya geldiyse şiddetli bir daralma söz konusu olur. Hastalığın belirti göstermesi durumunda ise hastalarda şu semptomlar görülür:

  • Bayılma,
  • Enerji yokluğu,
  • Efor sırasında göğüste ağrı hissedilmesi,
  • Nefes alma güçlükleri,
  • Zayıf nabız,
  • Atrial ventriküler fibrilasyon,
  • Kardiyomegali,
  • Kalp çarpıntısı ya da anormal ritim,
  • Kalp mırıltısı,

Bebeklerde ve çocuklarda görülen aort kapağı daralması farklı semptomlar göstermektedir. Bu semptomlar; kolay yorulma, iyi yememe, kilo verememek olmaktadır. Ciddi vakalarda bebeklerde önemli solunum güçlükleri görülür. Hafif vakası olan bebeklerde ise büyüdükçe durum ciddileşebilir.

Aort kapak darlığı dereceleri

Yetişkinlerde aort kapak alanı 3- 4 cm olmaktadır. Hemodinamik belirtilerin görülebilmesi için ise bu alanın yaklaşık olarak dörtte bire inmesi gerekmektedir. 

1. Derece Hafif

Birinci derece aort kapak darlığı genellikle belirti vermez ve herhangi bir tedavi uygulanmaz. Bu hastalar izlemede kalır. 

2. Derece Orta

Bu aşamada bazı belirtiler görülmeye başlar. Ancak hastalar halen tedavi uygulanmadan izlemeye devam edilir.

3. Derece Ciddi

Üçüncü derece aort kapağı darlığı en ciddi klinik tabloyu sergilemektedir. Ciddi sağlık sorunları ortaya çıkar ve cerrahi müdahale gerekmektedir.

Aort Kapağı Daralması Nedenleri

Aort kapağı darlığının en sık görülen sebebi kalp kapağında kalsiyum birikimidir. Kalsiyum birikiminin sebebi ise ateroskleroz olmaktadır. Bunun yanında doğumsal anormallikler sebebiyle de aort kapağı daralması görülebilir.

Aort kapağı darlığının diğer nedenleri ise;

  • Dejeneratif hastalıklar, 
  • Mönckeberg hastalığı, 
  • Biküspit aorta, 
  • Akut eklem romatizması, 
  • Paget hastalığı, 
  • Kronik böbrek yetmezliği, 
  • Ksantomatöz tendinal hiperkolesterolemi olmaktadır.

Genetik

Aort kapak darlığı doğumdan itibaren görülebilen bir hastalıktır. Bunun gerçekleşmesi durumunda ise aort kapakları düzensiz bir şekilde oluşmaktadır. Aort kapağı darlığı ile dünyaya gelen çocuklarda genellikle şu düzensizliklere sahip olmaktadırlar:

  • Broşlar tamamen açılıp kapanmayacak kadar kalın olması,
  • Broşların düzgün ayrılamıyor oluşu,
  • Her üç broşta da mevcut olmaması,

Romatizmal Ateş

Kalp kapağı sorunlarının en sık görülen nedenlerinden olan romatizmal ateş, aort kapak darlığına da neden olmaktadır. Streptococcus bakterilerinin sebep olduğu bu hastalık aynı zamanda bulaşıcıdır.

Kapakçıkların Kalsifikasyonu

Aort kapağı darlığı sıklıkla yaşlı yetişkinlerde görülmektedir. Aort kapak skarlarından kaynaklı olarak oluşan kalsifikasyon genellikle 60 yaşından sonra başlar ve etkiler 70 ile 80 yaş arasında görülür.

Aort Kapağı Darlığının Etkileyen Risk Faktörleri

Bazı risk gruplarında aort kapağı darlığı daha fazla görülmektedir.

Cinsiyet

30 ile 60 yaş arasında ki erkeklerde aort kapak darlığı daha sık görülmektedir.

Genetik

Yanlış biçimlenmiş ya da üç yaprakçıktan az olan çocuklarda daha sık rastlanılan bir hastalıktır.

Hastalık

Romatizmal ateş kalp kapaklarında önemli sorunlar yaratabilmektedir. Hastalığın sebep olduğu hasarlar içinde koroner arterler, valfler ve kalp dokusu hasarları görülmektedir.

Aort Kapağı Daralması Nasıl Teşhis Edilir?

Aort kapağı darlığının tanı alabilmesi için göğüs grafisi, elektrokardiyografi ve ekokardiyografi gibi tetkikler uygulanmaktadır. Darlığın derecesinin belirlenebilmesi için ise kardiyak kateter yöntemi uygulanır.

MRI

İç vücut yapılarının ayrıntılı bir şekilde görüntülenmesini sağlayan MRI ile aort kapağı daralması net bir şekilde görüntülenebilir.

CT Taraması

Vücudun iç yapılarının enine kesit görüntülerinin elde edildiği bu yöntem hastalığın tanısında da kullanılmaktadır.

Akciğer Röntgeni

Kalp, akciğer, solunum yolları, kemik ve damarların görüntüsü alınarak tanının desteklenmesi sağlanır.

Ekokardiyogram

Kalbin video görüntülerinin alınmasını sağlayan bir yöntemdir.

Kalp Kateterizasyonu

kalpteki tıkanmalarının belirlenmesi için özel bir boya kullanılarak gerçekleştirilen bir tanı yöntemidir.

Aort Kapağı Daralması Tedavisi

Aort kapağı daralmasının tedavisi ameliyat ile mümkün olmaktadır. Bazı hastalarda ameliyat ile daralmanın genişletilmesi sağlanırken bazı hastalarda ise kalp kapağı değişimi yapılmaktadır. Bunun yanında hastalığın nedenine bağlı olarak da ilaç tedavilerinden yararlanılabilinir.

İlaç Tedavileri

Aort kapak darlığında kullanılan ilaçlar hastalığın tedavi edilmesini sağlamasa da hastaların yaşadıkları semptomların azalamasına yardımcı olmaktadır. Kullanılan ilaçlarda ilk grup antibiyotikler olmaktadır. Romatizmal ateşin ve enfeksiyonların ilerlemesinin durdurulması için uygulanmaktadır.

Tansiyon ilaçları ise kan basıncının düşürülmesi amacı ile kullanılan ilaçlar olmaktadır. Bazı hastalarda kan inceltici ilaçlar gerekli olabilmektedir. Son olarak anti ritmik ilaçlar kalp ritimlerinin düzenlenmesi için kullanılmaktadır.

Aort Kapak Darlığı Ameliyatları

Hasar görmüş olan valfin tedavisi için çeşitli yöntemlerden yararlanılmaktadır. Kullanılan minimal invaziv yöntemine valvüloplasti denmektedir. Bu teknikte kateter adı verilen yumuşak ve ince bir tüp ile yapılmaktadır. Prosedürün uygulanması ise kasıkta bulunan ana arterden girilerek yapılmaktadır. Ucunda balon bulunan bir kateter ile kalba kadar ilerlenilir ve balon burada şişirilir. Valfin açılması sağlandıktan sonra ise kateter çıkarılır.

Eğer hasar görmüş olan valfin çıkarılması gerekiyorsa o zaman açık kalp ameliyatı uygulanır. Bu ameliyatta hastaların hasarlı valflerinin yerine mekanik ya da domuzdan elde edilen bir valf takılır. İyileşme süresi son derece uzun olmaktadır.

Ameliyatın Özeti

Ameliyatın Süresi: 2-4 saat

Anestezi Yöntemi: Genel

Hastanede Yatma Süresi: 5-7 Gün

İşe Dönme Süresi: 6-8 Hafta

Tedavinin Uzun Süreli Etkileri

Aort kapağı daralması tedavileri son derece başarılı sonuçlar elde etmektedir. Bu sebeple e uzun vade de hastaların genel sağlıkları önemli ölçüde iyileşme göstermektedir.

Aort Kapağı Darlığında Yaşam Biçimi Değişiklikleri

Eğer aort kapağı darlığı doğuştan gelen bir durum değilse o zaman yaşam tarzınızda yapacağınız bazı değişiklikler kalbin yükünü azaltarak daha sağlıklı olmanızı sağlayabilir. Bunun için hastaların gitmesi gereken değişiklikler şunlardır.

  • Düzenli egzersiz yapmak,
  • Doymuş yağ oranının düşük olduğu bir diyet uygulamak,
  • Sigaradan uzak durmak,
  • İdeal kiloda bulunmak,
  • Ağız hijyenini sağlamak,
Doktora Soru Sor