Enfeksiyon




Enfeksiyon Nedir?

Vücuda dışarıdan girer zararlı organizmaların neden olduğu hastalıklara enfeksiyon hastalıkları adı verilmektedir. Aynı zamanda bulaşıcı hastalıklar olarak da adlandırılmaktadır. Enfeksiyonlara neden olan patojenler; virüsler, bakteriler, mantarlar, parazitler ve nadiren prionlardır. Bulaşıcı hastalıklar diğer insanlardan, böcek ısırıklarından ve kirlenmiş yiyecek, su veya topraktan kapılabilir.

Bulaşıcı hastalıklar virüs ve bakteri gibi vücuda dışarıdan giren zararlı organizmalar tarafından oluşturulmaktadır. Bulaşıcı olmayan hastalıklar dış organizmalar tarafından değil genetik, anatomik farklılıklar, yaşlanma ve içinde yaşadığımız çevre tarafından oluşturulmaktadır. Grip, kızamık, boğaz enfeksiyonu bulaşıcı yani enfeksiyon hastalıklarına örnek olurken; kanser, diyabet ya da Alzheimer bulaşıcı olmayan hastalıklara örnek olarak gösterilebilir.

Enfeksiyon Çeşitleri

Bulaşıcı hastalıklar viral, bakteriyel, parazittik veya fungal enfeksiyonlar olarak bilinmektedir. Ayrıca bulaşıcı süngerimsi ensafalopatiler olarak bilinen nadir bir tür bulaşıcı hastalık grubu da bulunmaktadır.

Viral Enfeksiyonlar 

Virüsler koruyucu bir kabuğun içindeki bir bilgi parçasıdır. Virüslerin korucu kabuğuna kapsid adı verilirken bilgi parçasına RNA ya da DNA adı verilmektedir. Virüsler insan hücrelerinden çok daha küçüktür ve kendi başlarına çoğalmaları mümkün değildir. Bu sebeple de hücrelerin içine girerler ve hücrelerin mekanizmalarını kullanarak kendilerini kopyalayarak çoğalırlar.

Virüslerin neden olduğu yaygın enfeksiyonlar içerisinde şunlar yer almaktadır.

• Nezle
• Soğuk algınlığı
• Grip
• COVID 19
• Mide gribi
• Hepatit
• RSV

Bakteriyel Enfeksiyonlar

DNA parçasına sahip bakteriler tek hücreli organizmalardır. Bakteriler vücudun içi ve cilt dahil olmak üzere her yerde bulunur. Birçok bakteri zararsızdır ve hatta faydalıdır. Ancak bazı bakteriler insanları hasta edebilecek toksinler salgılar.

Bakteri ile virüsler arasındaki temel fark virüslerin hücrelerden oluşmayan bir organizma olmasıdır. Bu sebeple de çoğala bilmek için canlıları enfekte etmek zorundadır. Bunun yanında antibiyotikler çoğu bakteriyel enfeksiyonu tedavi edebilir. Ancak sadece birkaç viral enfeksiyonu tedavi edebilen ilaçlar bulunmaktadır.

Bakteriyel enfeksiyonlarda kendi içerisinde çeşitlere ayrılmaktadır. Bakterilere nasıl maruz kalındığına ve vücudu hangi bölümüne enfekte ettiğine bağlı olarak birçok enfeksiyon türüne neden olabilir. Yaygın olarak görülen bakteri enfeksiyonları içerisinde şunlar yer almaktadır.

• Gıda zehirlenmesi
• Bazı cilt, kulak veya sinüs enfeksiyonları
• Bazı cinsel yolla bulaşan enfeksiyonlar 
• Bakteriyel zatürre
• İdrar yolları enfeksiyonunun çoğu

Bakteriyel Enfeksiyonun Bulaş Yolları

Bakteriyel enfeksiyonlar birçok farklı şekilde bulaşabilir. Enfeksiyonların bulaş yolları içerisinde şunlar yer almaktadır.

• Hava veya damlacıklar
• Temas yoluyla
• Böcek gibi vektör nedenlerle
• Yiyecek ya da içeceklerle

Mantar Enfeksiyonları

Bakterilerde olduğu gibi birçok farklı mantar türü de bulunmaktadır. Bu mantarların önemli bir kısmı vücudun içinde ve dışında hayatlarını devam ettirirler. Ancak mantarların aşırı büyümesi halinde veya zararlı mantarların ağızdan, burundan veya ciltteki bir kesitten vücuda girmesi durumunda hastalık oluşabilir.

Cilt veya tırnaklarda görülen mantar enfeksiyonları genellikle ciddi değildir. Ancak zayıf bir bağışıklık sisteminin bulunduğu kişilerde enfeksiyonlar ciddi tıbbi tabloların oluşmasına neden olabilir.

Mantar enfeksiyonlarının çeşitleri bulunmaktadır. Temel olarak üç ana bölüme ayrılırlar. Bu bölümlerin içerisinde şunlar yer almaktadır.

• Yüzeysel mantar enfeksiyonları tırnakların, cildin ve mukoza zarlarının enfekte olmasına neden olmaktadır. Yüzeysel mantar enfeksiyonlarına örnek olarak saçkıran, kandidiyazis ve onikomikoz gösterilebilir.
  
  
• Deri altı mantar enfeksiyonları derideki bir yaradan mantarın girmesi ve cilt altında enfeksiyona neden olması durumunda görülmektedir. Tropikal ve subtropikal bölgelerde daha sık rastlanmasının yanı sıra örneklerinin içerisinde şunlar yer almaktadır: gül bahçıvanı hastalığı, kromoblastomikoz ve eumycetoma.
  
  
• Derin mantar enfeksiyonları ise akciğerler ve idrarlar gibi iç organlarda görülen mantar enfeksiyonlardır. Bunlara fırsatçı enfeksiyonlar adı verilmektedir. Çünkü bağışıklık sistemi zayıf olan kişilerde görülür. Derin mantar enfeksiyonlarının içerisinde histoplazmoz, vadi ateşi, blastomikoz, aspergilloz, invaziv kandidiyaz, pneumocystis pnömonisi, mukormikozis ve kriptokokkoz bulunur.

Parazittik Enfeksiyonlar

Parazitler yaşamak ve üremek için diğer organizmaların vücutlarının kullanmaktadır. Parazitler arasında solucanlar ve bazı tek hücreli organizmalar bulunur. Parazitlerin hayatlarına devam edebilmeleri için gerekli besinlere konakçıları yolu ile ulaşmaktadır. 

Paraziter enfeksiyon çeşitleri üç ana türe ayrılmaktadır. Bu türler içerisinde şunlar yer alır.

• Protozoa enfeksiyonları tek hücreli parazitlerdir. Kan, bağırsak, beyin, cilt, gözler ve vücudun diğer kısımlarının enfekte olmasına neden olur.
  
  
• Helmintler ise parazittik kurtlar için kullanılan bir terimdir. Helmintler kendi içerisinde fluke’lar, tenyalar, yuvarlak kurtlar ve diken başlı kurtlar olarak alt gruplara ayrılmaktadır. Hem yetişkin halleri hem de larva halle enfekte edebilmektedir. Genellikle bağırsakların enfekte olmasına neden olan bu parazitler aynı zamanda cildi, beyni ve diğer dokuları da enfekte edebilir.
  
  
• Ektoparazitler ise cilde giren ve ciltte yaşayan böceklere ve araknidlere verilen isimdir. Bu grup içerisinde bit, kene ve pireler yer almaktadır. Genellikle vücudun diğer bölgelerini enfekte etmezler.

Dünya çapında en sık görülen parazit enfeksiyonları içerisinde şunlar yer almaktadır.

• Sıtma
• Toksoplazmoz
• Bit
• Giardiyazis
• Kıl kurtları

Bulaşıcı Süngerimsi Ensefalopatiler

TSE ya da prion hastalıkları olarak da adlandırılan bu patojenler vücuttaki diğer proteinlerin hatalı hale gelmesine neden olan hatalı proteinlerdir. Vücut bu proteinleri kullanamaz veya onlardan kurtulamaz. Bu yüzden birikirler ve kişinin hasta olmasına neden olurlar. Prionlar bulaşıcı hastalıklarda son derece nadir görülen bir sebeptir.

Enfeksiyon Türleri

Patojenler vücudun farklı bölgelerinde farklı enfeksiyon türlerinin ortaya çıkmasına neden olmaktadır. Bu enfeksiyon türleri bakteriyel viral ya da parazit sebebiyle görülebilir.

İdrar Yolu Enfeksiyonu

İdrar sisteminin etkilenmesine neden olan enfeksiyona idrar yolları enfeksiyonu adı verilmektedir. Bu enfeksiyon türü üretrada, böbreklerde ve mesanede görülebilir. İdrar yolu enfeksiyonunda görülebilecek belirtiler içerisinde ise şunlar yer almaktadır.

• Hematüri
• Dizüri
• Sıkışma tipi idrar kaçırma
• Sık idrara çıkma
• İdrar kaçırma
• Bulanık ve kötü kokulu idrar
• Pelvisin alt kısmında basınç

İdrar yolu enfeksiyonunun en sık görülen nedeni E. Coli olmaktadır. Genellikle kalın bağırsakta bulunan bu bakteri idrar kanalına rahatlıkla bulaşabilir. 

Bağırsak Enfeksiyonu

Bağırsak enfeksiyonları bakteriler, virüsler ve parazitler sebebiyle görülebilmektedir. Hastalıklar neden olan patolojinin türüne ve hangi dokuda enfeksiyon oluşturduğuna bağlı olarak farklı isimler altında anılırlar. Bu farklılıklar aynı zamanda belirtilerin, tanı yollarının ve tedavinin değişiklik göstermesine de neden olmaktadır.

Viral sebepler ile görülen bağırsak enfeksiyonları en sık görüleni mide gribi olarak adlandırılan gastroenterittir. Bu enfeksiyonda virüsler bağırsaklara saldırır ve aşağıdaki gibi belirtilere neden olur.

• Sulu ve genellikle kanlı olmayan ishal
• Mide bulantısı ve kusma
• Mide ağrısı ve krampları
• Kas ağrısı
• Baş ağrısı

Viral bağırsak enfeksiyonları genellikle enfekte olduktan 1- 3 gün sonra belirti göstermeye başlamaktadır. Belirtiler genellikle 1- 2 gün sürer. Ancak bazı kişilerde 14 güne kadar sürebilmektedir. Bakterilerin de benzer belirtilere sahip olan bağırsak enfeksiyonuna neden olmasından dolayı karıştırılması son derece kolaydır.

Viral sebepler ile görülen bağırsak enfeksiyonlarına neden olan virüsler içerisinde şunlar yer almaktadır.

• Hem çocukların hem de yetişkinlerin etkilenmesine neden olan noravirüsler aynı zamanda dünya çapında gıda kaynaklı hastalıkların en yaygın nedeni olmaktadır. Bu sebeple de norovirüs enfeksiyonu aile ve toplulukları etkileyebilmektedir. Özellikle kapalı alanlardaki insanlar arasında yayılma olasılığı daha yüksektir. Birçok durumda virüs kirlenmiş yiyecek veya sudan insan vücuduna geçer. Ancak yakın temasta bulunan veya yiyecek paylaşan kişiler arasında da yayılabilir. Son olarak norovirüs ile kirlenmiş bir yüzeye dokunup ardından ağza dokunarak da virüs ulaşabilir.
  
  
• Genellikle çocukların etkilenmesine neden olan rotavirüs ise kirlenmiş yiyecekler ve kirlenmiş nesnelerin ağza götürülmesi sebebiyle bulaşmaktadır. Bu virüs bebeklerin ve küçük çocukların daha fazla etkilenmesine neden olabilmektedir. Diğer bir yandan bebeklerde ve çocuklarda görülen rotavirüs belirtileri şiddetli olabilirken yetişkinlerde herhangi bir belirti görülmeyebilir.

Viral sebepler ile görülen bağırsak enfeksiyonlarında uygulanabilecek herhangi bir ilaç tedavisi bulunmamaktadır. Bunun yerine küçük yudumlar halinde su içmek, bazı yiyeceklerden uzak durmak ve bol bol dinlemek önerilmektedir. Bunun yanında mide bulantısı ise önleyici ilaçlar da kullanılabilir.

Bakteri kaynaklı olarak görülen bağırsak enfeksiyonları içerisinde ise sıklıkla şunlar yer almaktadır.

• Salmonella
• Şigella
• E. Coli
• C. Jejuni
• C. Zor
• S. Aureus

Parazit kaynaklı olarak bağırsak enfeksiyonlarına en sık neden olan parazit türleri içerisinde ise şunlar yer almaktadır.

• Giardia
• Kriptosporidyum
• Siklospora

Akciğer Enfeksiyonu

Akciğer enfeksiyonu aynı zamanda zatürre olarak da adlandırılmaktadır. Zatürre akciğerlerdeki bakteri, virüs veya mantarların neden olduğu bir enfeksiyondur. Akciğer dokularının şişmesi neden olur ve akciğerlerdeki sıvı veya irin oluşumu görülebilir. Bakteriyel zatürre genellikle viral zatürreden daha şiddetli olmaktadır. Zatürre bir veya her iki akciğerinde etkilenmesine neden olabilir. Her iki akciğerin etkilendiği durumlara bilateral zatürre adı verilmektedir.

Viral ve bakteriyel zatürre olması durumunda hastalarda farklı belirtiler görülmektedir. Bakteriyel zatürre viral zatürreden daha yaygın ve şiddetli olma eğilimindedir. Hastanede kalmayı gerektirme olasılığı daha yüksektir. Sağlık görevlileri bakteriyel zatürreyi antibiyotikle tedavi ederler. Viral zatürree grip benzeri belirtilere neden olur ve kendi kendine iyileşme olasılığı daha yüksektir. Genellikle viral zatürre için özel bir tedaviye ihtiyaç duyulmaz.

Akciğer enfeksiyonu hangi projenin neden olduğuna ve nasıl bulaştığına göre sınıflandırılmaktadır. Buna göre toplum kaynaklı, hastane kaynaklı veya ventilatör ilişkili zatürre türleri bulunmaktadır.

Zatürreye bakterilerin neden olması durumunda en sık görülen bakteri türleri şunlardır.

• Streptococcus pneumoniae
• Mycoplasma pneumoniae
• Haemophilus influenza
• Chlamydia pneumoniae
• Legionella

Zatürreye virüslerin neden olması durumunda en sık görülen virüsler şunlardır.

• İnfluenza
• COVID 19
• RSV

Zatürreye mantarın neden olması durumunda en sık görülen mantar türleri şunlardır.

• Cryptococcus 
• Pneumocystis jirovecii
• Coccidioides

Protozoa nadiren zatürreye neden olsa da görülmesi halinde sık görülen nedenleri şunlardır.

• Toksoplazma

Zatürreye neden olan patojenin türüne göre görülebilecek belirtiler değişiklik göstermektedir. Buna göre bakteri kaynaklı zatürrede görülebilecek belirtiler içerisinde şunlar yer almaktadır.

• 40.5 dereceye kadar yüksek ateş
• Sarı yeşil veya kanlı balgamlı öksürük
• Yorgunluk
• Hızlı nefes alma 
• Nefes darlığı
• Hızlı kalp atışı
• Terleme veya üşüme
• Göğüs ağrısı ve karın ağrısı iştahsızlık
• Ciltte, dudaklarda veya tırnaklarda mavileşme
• Kafa karışıklığı veya değişen zihinsel durum

Zatürrenin viral kaynaklı olması halinde görülebilecek belirtiler bakteriyel zatürre ile benzerlik göstermekte birlikte ek olarak şu belirtilere neden olmaktadır.

• Kuru öksürük
• Baş ağrısı 
• Kas ağrısı 
• Aşırı yorgunluk veya halsizlik

Vajinal Enfeksiyon

Vajina enfeksiyonlar da bakteriler virüsler ya da mantarlar sebebiyle görülmektedir en sık karşılaşılan vajinal enfeksiyon türü mantar kaynaklı olmaktadır. Vücutta be kandilde adı verilen bir tür maya mantarının fazla çoğalması durumunda mantar enfeksiyonu oluşmaktadır. Vajinal mantar enfeksiyonları cinsel yolla bulaşan hastalıklar içerisinde yer almaz. Mantar enfeksiyonunun oluşması halinde görülebilecek belirtiler içerisinde şunlar yer almaktadır.

• Vajina ve vulvada kaşıntı veya yanma hissi
• Süzme peynir kıvamında kalın, beyaz vajinal akıntı
• Cildin hassaslaşmasından dolayı oluşan küçük çatlaklar
• İdrar yaparken yanma hissi

Bakteri kaynaklı olarak görülen vajinal enfeksiyonlarda ise vajinal bölgedeki bakteri dengesinin bozulması sebebiydi görülmektedir. Genellikle gardnerella vaginalis bakterisi sebep olur. Bakteri kaynaklı olarak görülen vajinal enfeksiyonda güçlü bir balık kokusuyla, gri bir beyaz bir akıntı görülebilmektedir.

Parazit kaynaklı olarak görülen vajinal enfeksiyonlara ise genellikle trikomoniyaz neden olmaktadır. Cinsel ilişki sırasında yayılan bir parazit olmasının yanı sıra sarı ve yeşil köpüklü akıntıya neden olmaktadır. Bu durum diğer cinsel yolla bulaşan hastalıklara yakalanma riskinin artmasına neden olmaktadır.

Vajinal enfeksiyonun virüslerden kaynaklanması durumunda neden olan virüs herpes simpleks virüsü veya insan papilloma virüsü olmaktadır. Her 2 virüs de cinsel ilişki yoluyla yayılır. Ağrılı yaralara veya siğillere neden olabilirler.

Kanda Enfeksiyon

Sepsis olarak da adlandırılan kan enfeksiyonları vücudun belli bir enfeksiyona karşı verdiği aşırı tepkinin neden olduğu ve yaşamı tehdit eden acil tıbbi bir durumdur. Hatta acil tedavi edilmezse doku hasarına, organ yetmezliğine ve ölüme yol açabilmektedir.

Bağışıklık sistemi herhangi bir enfeksiyonla karşılaştığında savaşır. Ancak bazı durumlarda bağışıklık sistemi enfeksiyonla savaşmayı bırakır ve normal dokulara ve organlara zarar vermeye başlar. Bu da vücutta yaygın bir iltihaplanmaya yol açar. Bunun yanında pıhtılaşma sistemindeki anormal bir zincirleme reaksiyon kan damarlarında kan pıhtılarının oluşmasına neden olabilir. Bu vücudun farklı organlarına giden kan akışını azaltır ve önemli hasara hatta ölüme neden olur.

Sepsis vücudun birçok farklı bölgesini etkileyebileceği için birçok olası belirtisi bulunmaktadır. Kan zehirlenmesi gibi bir enfeksiyon durumu tetiklendiği ise ciltte sebepsiz döküntüsü gelişebilir. Döküntü cildin kırmızı ve renksiz görünmesine neden olur. Ciltte küçük koyu kırmızı lekeler görülür. Diğer yaygın sebepsiz belirtileri içerisinde şunlar yer almaktadır.

• İdrarda azalma veya idrara çıkma isteği gibi idrar sorunları
• Enerji düşüklüğü 
• Hızlı kalp atışı
• Düşük tansiyon
• Ateş veya hipotermi
• Titreme veya üşüme 
• Sıcak veya nemli cilt
• Kafa karışıklığı veya ajitasyon
• Hızlı solunum veya nefes darlığı
• Aşırı ağrı veya rahatsızlık

Kan enfeksiyonunun yaygın görülen nedeni bakteriyel enfeksiyonlar olmaktadır. Ancak fungal, parazitik ve viral enfeksiyonlar da olası sepsis nedenleri içerisinde yer alır. Bir enfeksiyon vücutta organ disfonksiyonuna neden olan bir zincirleme reaksiyonu tetiklendiğinde sepsis görülebilir. Sepsise yol açan enfeksiyon vücudun birçok farklı yerinde başlayabilir. Sepsise yol açabilen ve yaygın enfeksiyon bölgeleri ve türleri arasında şunlar yer almaktadır.

• Akciğeri etkileyen enfeksiyonlar
• Özellikle kateterin olduğu durumlarda idrar yolu enfeksiyonları
• Apandisit enfeksiyonu
• Bağırsak sorunları
• Karın boşluğu enfeksiyonları
• Safra kesesi enfeksiyonları 
• Karaciğer enfeksiyonları 
• Beyin enfeksiyonları
• Omurilik enfeksiyonları
• Cilt enfeksiyonları
• Selülit

Boğaz Enfeksiyonu

Boğaz enfeksiyonları genellikle viral kaynaklıdır. Ancak streptokok gibi bakteriler de boğaz enfeksiyonuna neden olabilir. Boğaz enfeksiyonunun belirtileri arasında yutkunma sırasında şiddetli ağrı ve şişmiş, kırmızı bademcikler yer almaktadır. Bakterilerin neden olduğu boğaz enfeksiyonlarının tedavi edilmemesi durumunda bademciklerde apse oluşumu görülebilir. Boğaz infeksiyondan neden olan ve sık görülen viral nedenler içerisinde şunlar yer almaktadır.

• Rinovirüs
• Adenovirüs
• İnfluenza virüsü
• Solunum sinsitiyal virüsü
• Epstein- Barr virüsü
• HIV

Göz Enfeksiyon

Göz enfeksiyonları bakteri, virüs veya mantar gibi patojenler sebebi ile oluşmaktadır. En yaygın görülen göz enfeksiyonu pembe göz olarak adlandırılan konjonktivittir.

Konjonktivite genellikle virüsler neden olur. Ancak bakteri kaynaklı olarak da görülebilirler. Viral kaynaklı olan göz enfeksiyonları antibiyotikler ile tedavi edilemezken bakteri kaynaklı olan göz enfeksiyonları antibiyotikler ile tedavi edilebilmektedir.

Göz enfeksiyonları her iki gözün de etkilenmesine neden olabilir. Bazı enfeksiyonlar sağlık açısından ciddi bir tehdit oluşturmasa da bazı enfeksiyonlar görme kaybına yol açabilir. Göz enfeksiyonların gözün her bölgesini etkileyebilir. 

Yaygın olarak görülen göz enfeksiyonları içerisinde şunlar yer almaktadır.

• Blefarit
• Selülit
• Dakriyosistit
• Endoftalmi
• Arpacık
• Üveit

Göz enfeksiyonun neden olduğu erken belirtiler içerisinde ise şunlar yer almaktadır.

• Gözlerin kızarması
• Kaşıntı
• Tahriş
• Göz ağrısı
• Gözlerin sulanması
• Şişme

Göz enfeksiyonunun ilerlemesi durumunda görülebilecek belirtiler içerisinde ise şunlar yer almaktadır.

• Göz akıntısı
• Akıntı sebebi ile birbirine yapışan kirpikler
• Işığa karşı hassasiyet
• Bulanık görme
• Ateş

Göz enfeksiyonuna sıklıkla neden olan bakteriler içerisinde şunlar yer almaktadır.

• Basil
• Enterobakteriler
• Haemophilus influenza
• Moraxella türleri
• Bel soğukluğu hastalığı
• Pseudomonas aeruginosa
• Straphylococcus aereus
• Streptococcus pneumonie

Göz enfeksiyonuna sıklıkla neden olan virüsler içerisinde şunlar yer almaktadır.

• Herpes simpleks tip 1
• Suçiçeği zoster virüsü
• Adenovirüs

Mantar sebebi ile görülen göz enfeksiyonlarına en sık neden olan mantar türleri içerisinde ise şunlar bulunur.

• Candida
• Fusarium

Enfeksiyon Belirtileri

Enfeksiyon belirtileri enfeksiyona neden olan patojenin türüne, görüldüğü organa ve şiddetine bağlı olarak değişiklik göstermektedir. 

Bakteriyel Enfeksiyon

Bakterilerin neden olduğu enfeksiyonlarda görülen başlıca belirti ateş olmaktadır. Bunun yanında görülebilecek genel belirtiler içerisinde şunlar yer almaktadır.

• Titreme
• Yorgunluk
• Baş ağrısı
• Ciltte kızarıklık
• Ağrı

Ek belirtiler içerisinde şunlar yer almaktadır.

• Cilt enfeksiyonlarında kızarıklık, kabarcıklar, ülserler, şişmiş veya ağrılı cilt
• Sindirim sisteminde enfeksiyon oluşması halinde ishal, mide bulantısı, mide ağrısı ve kusma
• Akciğerlerde oluşması halinde öksürük, nefes darlığı, göğüs ağrısı ve kusma
• Beynin etrafındaki zarda oluşması halinde boyun tutulması, mide bulantısı
• Kusma
• Işığa karşı hassasiyet ve kafa karışıklığı
• Kan dolaşımında oluşması halinde yüksek ateş, halsislik, terleme ve düşük tansiyon
• Kalpte oluşması halinde yüksek ateş, göğüs ağrısı, gece terlemeleri, nefes darlığı, öksürük, kas ve eklem ağrıları
• İdrar yolu ya da genital bölgede oluşması halinde ise idrar yaparken yanma veya ağrı, penis veya vajinada akıntı, idrara çıkma ihtiyacında artış, cinsel ilişki sırasında ağrı

Viral Enfeksiyon

Viral enfeksiyonun neden olabileceği belirtiler içerisinde şunlar yer almaktadır.

• Grip benzeri belirtiler; ateş, baş ve vücut ağrısı ve yorgunluk
• Üst solunum yolları belirtileri; boğaz ağrısı, öksürük ve hapşırık
• Sindirim sistemi belirtileri; mide bulantısı, kusma ve ishal
• Cilt enfeksiyonlarında; döküntüler, yaralar, kabarcıklar ve siğiller

Birçok viral enfeksiyon herhangi bir belirtiye neden olmaz. 

Paraziter Enfeksiyon

Paraziter enfeksiyonların en sık görülen belirtileri içerisinde şunlar yer almaktadır.

• Ateş
• Kas ağrıları
• Tükenmişlik
• Bulantı
• Kusma
• İshal

Enfekte olan bölgeye bağlı olarak şunların da gelişmesi mümkündür.

• Nöbet, şiddetli yönelim bozukluğu ve baş ağrısı gibi nörolojik belirtiler
• Kızarıklık, kaşıntı, döküntü ve yara gibi cilt belirtileri

Bazı parazit enfeksiyonları herhangi bir belirtiye neden olmaz.

Mantar Enfeksiyonları

Mantar enfeksiyonlarının yüzeysel veya deri altında görülmesi halinde bulunabilecek belirtiler içerisinde şunlar yer almaktadır.

• Etkilenen bölgede kaşıntı, ağrı, kızarıklık veya döküntü
• Rengi solmuş, kalınlaşmış veya çatlamış tırnaklar
• Yemek yerken ağrı, tat kaybı, ağız veya boğazda beyaz lekeler
• Cildin altında ağrısız kitle

Enfeksiyonun akciğerlerde olması durumunda görülebilecek belirtiler içerisinde şunlar yer almaktadır.

• Kanlı da olabilen öksürük
• Yorgunluk
• Ateş
• Kas ağrıları
• Eklem ağrıları
• Baş ağrısı
• Gece terlemesi

Mantar enfeksiyonunun neden olabileceği diğer belirtiler içerisinde ise şunlar yer almaktadır.

• Enfeksiyonun beyin veya çevresinde olması halinde; baş ağrısı, ateş, boyun ağrısı, mide bulantısı, kusma, ışığa karşı hassasiyet, kafa karışıklığı
• Enfeksiyoun gözde olması halinde; ağrı, kızarıklık, akıntı, bulanık görme, yaşarma, ışığa karşı hassasiyet
• Bağırsaklarda enfeksiyon oluşması halinde; karın ağrısı, bulantı ve kusma
• Sinüslerde enfeksiyon görülmesi halinde; ateş, burun tıkanıklığı, bağ ağrısı, yüzün tek taraflı şişmesi, yüz ağrısı

Enfeksiyon Nedenleri

Enfeksiyon oluşumunun nedeni patojen kaynaklarıdır. Farklı patojen türleri farklı organ ve dokularda enfeksiyona neden olmaktadır. Dünyada yaygın olarak görülen enfeksiyon türleri içerisinde ise şunlar yer almaktadır.

Enfeksiyon Tanı Kriterleri

Enfeksiyon hastalıkları bir veya daha fazla laboratuvar testi kullanılarak teşhis edilmektedir. Hastalığın belirtisine bağlı olarak istenebilecek tetkikler içerisinde şunlar yer almaktadır.

• Burun ya da boğazdan sürüntü almak
• Kan, idrar, dışkı ve tükürük örneklerinin alınması
• Biyopsi
• Vücudun etkilenen bölgelerinin görüntülenmesi

Enfeksiyon Tedavi Yöntemleri

Enfeksiyon tedavisi nedene göre değişiklik göstermektedir. Bazı durumlarda tedavi yerine hastalığın izlenmesi yeterli olmaktadır.

Bakteriyel Enfeksiyonlar

Tüm bakteriyel enfeksiyonların tedavi edilmesine gerek yoktur. Bazıları kendiliğinden geçer. Hastaların tedaviye ihtiyacı olması durumunda ise antibiyotik tedavisi uygulanmaktadır. Antibiyotik tedavisi şu şekillerde reçete edilebilir.

• Ağızdan alınan ilaçlar
• Damardan verilen IV ilaçları
• Merhem ya da krem
• Göz damlaları
• Kulak damlaları

Viral Enfeksiyonlar

Viral enfeksiyonlarda kullanılan ilaçlar belirli virüslere etki etmektedir. Yaşamı tehdit eden ya da kronik hastalıklara neden olabilen virüsler için virüse maruz kaldıktan sonra antiviral ilaçlar reçete edilebilmektedir. 

Soğuk algınlığı gibi nadiren ciddi komplikasyonlara neden olan hastalıklar için ise belirtilerin kendiliğinden geçmesini beklerken genellikle evde tedavi görülebilir. 

Antiviral ilaçlar farklı amaçlara göre üç çeşide ayrılmaktadır.

• Virüsün kendini daha fazla kopyalamasını engellemek için antiviral ilaçlar kullanılmaktadır. Kronik enfeksiyonların yönetilmesi ve bazı solunum yolu enfeksiyonlarının daha kısa süre içerisinde geçmesi için kullanılmaktadır. Bu antiviral ilaçlar sadece bir virüs türünü tedavi edebilmektedir. Antiviralin etkili olduğu virüs türleri içerisinde grip, COVID 19, hepatit B, hepatit C ve mpox bulunmaktadır.
  
  
• Virüslerin yaşamı tehdit etmesi durumunda ise viral enfeksiyonun tedavi edilmesi için kan naklinden yararlanılmaktadır. Bunun için daha öncesinde aynı virüse maruz kalmış ve virüsü yenmiş kişinin kanının plazması IV yolu ile hastaya verilir. Plazmanın içerisinde virüsle savaşmaya programlanmış antikorlar ebola gibi hastalıkların iyileştirilmesinde etkili olmaktadır.
  
  
• Maruziyet sonrası profilaksi ise yaşamı tehdit eden virüse maruz kalındıktan sonra hastalığın önlenmesini sağlamaktadır. Bu tedavinin belirtiler ortaya çıkmadan önce uygulanması gerekmektedir. Bu uygulamada antiviral ilaçlar ve immüglobulin tedavisi dahil olmaktadır. Maruziyet sonrası profilaksi tedavisinin uygulandığı hastalıklar içerisine HIV, kuduz, hepatit B ve suçiçeği bulunmaktadır. 

Paraziter Enfeksiyonlar

Parazit sebebi ile görülen enfeksiyonlarda çeşitli ilaçlar kullanılmaktadır. Bazı durumlarda ilaçlar birlikte kullanılabilir. Kullanılan ilaç grupları içerisinde ise şunlar yer almaktadır.

• Antiparazitler (anthelmintikler veya antiprotozoaller)
• Antibiyotikler
• Antifungal ilaçlar

Parazitlerin önemli bir kısmı sadece ilaçlarla tedavi edilmektedir. Ancak cilt enfeksiyonlarının, bitlerin ve akarların tedavisinde ilaçlı losyonlar ya da şampuanlar kullanılmaktadır.

Mantar Enfeksiyonları

Mantar enfeksiyonlarının önemli bir kısmı antifungal ilaçlar ile tedavi edilebilmektedir. Reçete edilecek antifungal türü ise mantarın çeşidine bağlı olarak değişiklik göstermektedir. Bazı tedavilerde reçetesiz ilaçlar etkili olmaktadır. Ancak bu ilaçları kullanmadan önce doktora danışılması önerilir.