Kıl Dönmesi

Kıl Dönmesi Nedir?

Kıl dönmesi, pilonidal sinüs ya da pilonidal hastalık olarak bilinen bir rahatsızlıktır. Bu rahatsızlık çoğunlukla sakral bölgede (kuyruk sokumu ve kalça arasındaki alanda) ortaya çıkar ve en çok genç erişkin kategorisinde görülür. Kıl dönmesi, temelde deri üzerindeki kılların ve tüylerin kıvrılıp, deriye gömülerek iltihaplanmasına neden olan bir tür enfeksiyonel hastalıktır.

Kıl dönmesinin temel nedeni, kılların deri altında birikmesi ve burada iltihaplanma oluşturmasıdır. Bu genellikle tüy köklerinin tahriş olması, sürtünme veya enfeksiyon sonucunda meydana gelir. Kıl dönmesi belirtileri arasında ağrı, şişlik, kızarıklık, hassasiyet ve akıntı bulunur. İleri vakalarda, kıl dönmesi çevresinde apse gelişebilir.

Tedavi seçenekleri arasında antibiyotikler, lokal hijyen önlemleri ve sıcak kompresler gibi konservatif yaklaşımlar yer alır. Ancak ileri vakalarda cerrahi müdahale gerekebilir. Cerrahi seçenekler arasında kıl dönmesinin tamamen çıkarılması veya sinüslerin boşaltılması yer alabilir. Cerrahi müdahale genellikle başarılıdır ve hastaların çoğu tam bir iyileşme yaşar.

Kıl dönmesi, tedavi edilmediğinde kronikleşebilir ve tekrarlayabilir. Bu nedenle, erken teşhis ve uygun tedavi önemlidir. Kıl dönmesi riskini azaltmak ise temizlik ve egzersiz gibi birkaç basit adım ile mümkün olabilir.

Kıl Dönmesi Teşhis Yöntemleri

Kıl dönmesi tanısını koymak için çoğu kez klinik muayene ve hastanın şikayetleri yeterli olabilir. Yapılan fiziksel muayene sırasında belirtilerin bir ya da birkaçı aynı anda gözlemlenebilir. En doğru tedavi şeklini bulmak için ultrason, manyetik rezonans görüntüleme (MRG) veya sinüsün içeriğine de bakılır. Böylece hastanın durumu tam anlamı ile tespit edilir. Tanı, uzman doktor tarafından konur ve kıl dönmesi tedavisi için en etkili yöntem belirlenir. Hastanın durumu da incelenerek, semptomları sona erdirecek, en uygun tedavi şekli için harekete geçilir.

Kıl Dönmesi Nedenleri

• Aşırı tüylenme
• Tüy köklerinin tahriş olması 
• Sürtünme
• Deri yaralanmaları
• Sıkışma
• Enfeksiyonlar

Genellikle kıl dönmesi, sakral bölgedeki kıllı alanlarda, özellikle kuyruk sokumu ve kalça arasında ortaya çıkar. Obezite, aşırı terleme, hijyen eksikliği ve ailesel yatkınlık gibi faktörler kıl dönmesi riskini artırabilir. Kıl dönmesinin nedenleri karmaşık olabilir ve birçok etken bir araya gelerek bu durumu tetikleyebilir.

Kıl Dönmesi Belirtileri

Kıl dönmesi, genellikle kuyruk sokumu ve kalça arasındaki bölgede ortaya çıkar. Bu belirtiler kişiden kişiye değişebilir, fakat çoğunlukla şunları içerir:

• Ağrı
• Şişlik
• Akıntı
• Hassasiyet 
• Kızarıklık 
• Sıcaklık artışı 

Özellikle otururken veya bölgeye baskı uygulandığında artan belirtileri pek çok hasta fark edebilir. İltihaplanma sürecinde, kıl dönmesi etrafında bir apse oluşabilir ve bu durumda ateş ve genel halsizlik gibi sistemik belirtiler de görülebilir. Belirtiler, kıl dönmesinin şiddetine, enfeksiyonun varlığına ve bireysel faktörlere bağlı olarak değişebilir. Herhangi bir kıl dönmesi belirtisi fark edildiğinde, bir doktora başvurmak önemlidir.

Kıl Dönmesi Tedavi

Kıl dönmesi belirtilerinin yaşattığı rahatsızlıkları ortadan kaldırmak için vakit geçirmeden tedavi olmak gerekir. Tedavi yöntemi ise hastanın genel sağlık durumu ve vakanın boyutuna göre uzman hekimler tarafından belirlenir. Enfeksiyon durumuna ve semptomlara bakarak, ilerlememiş vakalar için konservatif tedavi alternatifleri tercih edilir. Hastanın hikayesine göre antibiyotikler ve iltihap giderici diğer ilaçlar reçete edilir. Ayrıca düzenli ve etkili bir temizlik uygulaması tavsiye edilirken, yapılacak çeşitli pansumanlar ile hastanın semptomları hafif atlatması hedeflenir. Farklı klinik tipler ile ilerleyebilen kıl dönmesi için en uygun ve etkin tedavi yöntemi belirlenir ve hastaya uygulanmaya başlanır.

Kıl dönmesinin henüz ilerlemediği durumlarda, uygulanan bu tekniklerin yanı sıra ilerlemiş vakalarda ise cerrahi müdahaleye başvurulur. Kıl dönmesinin tamamen çıkarılması ve bölgenin temizlenmesi için lokal anestezi altında farklı cerrahi müdahaleler yapılabilir. Uygulanacak olan tedavinin başarıya ulaşması ve rahatsızlığın ortadan kalkması, hastanın aldığı kişisel önlemlere de bağlıdır. Yapılan cerrahi işlemlerin hemen hepsinde tatmin edici sonuçlar alınırken, kıl dönmesi durumunun tekrarlanmaması için önleyici tedbirleri uygulamak gerekir. Düzenli ve doğru temizlik, spor ve sürtünmeyi artıran giysilerden uzak durarak kıl dönmesinin nüks etme riski ortadan kaldırabilir.

Kıl Dönmesi Ameliyatı

Hastalara günlük hayatlarında rahatsızlık ve acı veren kıl dönmesi için ameliyat seçimine ancak ilerlemiş vakalarda başvurulur. Hastaya genelde lokal anestezi uygulanır ve duruma göre farklı cerrahi teknikler kullanılabilir. İşlem sırasında kıl dönmesinin olduğu sinüsler açılır ve burada oluşan kistik yapı boşaltılır. Çok ilerlemiş vakalarda, kıl dönmesinin tamamen çıkarılması güç olduğu için cerrahi işlemin kapsamı ve detayları değişebilir.

Kıl dönmesi ameliyatı, genel olarak zorlu bir işlem değildir. Ama iyileşme süreci, uygulanan cerrahi işleme ve vakanın durumuna göre değişebilir. Hastaların dikişleri genellikle iki haftanın ardından alınır ve böylece günlük rutinlere dönüş yapılabilir. Kıl dönmesi ameliyatlarında, yüksek başarı sağlanır. Hastaların hemen hepsinde sorunsuz bir iyileşme sağlanırken, doktorun önerilerine uymak ve kişisel temizliği ihmal etmemek de başarı oranını artırır. Ayrıca gerekli durumlarda doktor takibinde kalmak da tekrarlama durumunu önleyecektir.

Kıl dönmesi ameliyatları, hastanın durumuna göre farklı cerrahi teknikler kullanılarak gerçekleştirilebilir.

Fenol Enjeksiyonu

Kıl dönmesinin olduğu sinüsteki kılların temizlenip, oluşmuş kistlerin içerisine fenol enjeksiyonu yapılma şekline verilen addır. Başarı oranı %95 olan bu yöntem, sıklıkla tercih edilir.

Eksizyon ve Primer Kapama

Nüks ihtimalinin ciddi üştüğü bu yöntemde tüm sinüs çıkartılıp, yara yerine primer dikişler atılır.

Kardyakis Ameliyatı

%0 nüks bildirilen çalışmaların mevcut olduğu bu yöntem, kolay uygulanması ile birçok hastada başarılı sonuçlar elde etmeyi kolaylaştırmıştır.

Fistülotomi ve Drenaj

Minimal invaziv işlem olarak geçen bu yöntemde, sinüs ile cilt arasındaki soku bistrü yardımı ile kesilip, sekonder iyileşmeye bırakılır. Islak pansuman ile birlikte iyileşmesi erkene çekilir.

Marsupializasyon

İlk defa 1937 yılında yapılan ve günümüzde hala çok tercih edilen bu yöntemdeki temel amaç, eksizyon sonrası enfeksiyon riskini azaltmak için küçük bir yara oluşturarak orayı primer iyileşmeye bırakmaktır.

Bascom Ameliyatı

Minik eksizyonlar ile sinüslerin çıkartıldığı bu yöntemde aynı zamanda yapılan lateral insizyonda ilerlenilerek küretaj yapılır. Çok yaygın kullanılan bir teknik değildir.

Flep Teknikleri

Bugünlerde en çok kullanılan tekniklerden olan flep teknikleri nüks olgularında daha çok tercih edilmektedir. Bu teknikle müdahaleden sonra sinüsün tüm yolları, enfekte olan dokuların tümü çıkartılır. Limberg Flep ve V-Y İlerletme Flebi olmak üzere iki çeşidi vardır.