Adet Gecikmesi Nedir?
Adet döngüsü 21 ile 35 yaş arasında değişen dönemlerde olmaktadır. Adet kanamaları 2 ile 7 gün arasında değişiklik gösterir. Bir vakanın adet gecikmesi olarak tanımlanması için ise en az 7 günlük bir gecikmenin olması gerekmektedir.
Kadınların düzenli bir şekilde adet olabilmeleri için birçok organın ve hormonun birlikte çalışması gerekmektedir. Kadınları adet olabilmesi için öncelikle beynin hipotalamus bölgesinde yer alan hipofiz bezinin uyarılması gerekmektedir. Hipofiz bezinin uyarılması ise LH ve FSH hormonlarının salgılanmasını sağlamaktadır.
Salgılanan bu hormonlar yumurtalıklara ulaştığında yumurtalıkta bulunan foliküllerin olgunlaşmasını sağlamaktadır. Daha sonrasında olası döllenmenin sağlanması için yumurta folikülü fallop tüplerine atılır ve bu arada östrojen hormonu salgılanır. Kandaki östrojen seviyesinin artması da rahim iç duvarının kalınlaşmasına sebep olmaktadır. Bu sayede gebeliğin gerçekleşmesi durumunda bebeğin sağlıklı bir alanda kalması sağlanır.
Eğer gebelik gerçekleşmezse o zaman östrojen hormonu düşer. Ancak yükselen progesteron rahim içinde ki kalınlaşmanın pul pul dökülmesine neden olmaktadır. Bu dökülmeler de vajinal yoldan kanama ile atılır.
Tüm bu sürecin 21 ile 35 gün arasında gerçekleşmesi gerekir. Eğer döngü 42 günden daha uzun sürelerle gerçekleşiyorsa o zaman adet gecikmesinden bahsedilir. Kadınların yıl içerisinde 2- 3 kez adet gecikmesi normal olarak görülürken, 3’te fazla görülmesi durumunda altında yatan nedenlerin araştırılması gerekmektedir.
Adet Gecikmesi Neden Olur?
Adet gecikmesinin hem fizyolojik hem de hormonal sebepleri bulunmaktadır. Adet gecikmesinin altında birden fazla sebep bulunabilmektedir. Ancak en sık rastlanılan sebepler arasında şunlar bulunmaktadır.
Gebelik
Adet gecikmesi söz konusu olduğundan akla ilk gelen sebeplerin başında hamilelik gelmektedir.
Emzirme
Emzirme döneminde ki kadınların adet düzensizliği görmeleri normal olarak karşılanmaktadır. Bu düzensizlik içerisinde adet gecikmesinin de yaşanması normaldir.
Doğum Kontrol İlaçları
İmplante edilen doğum kontrol yöntemlerinin yanı sıra tablet ya da enjeksiyon olarak uygulanan doğum kontrol ilaçları da adet gecikmesine neden olabilmektedir.
Tiroid Sorunları
Tiroid yaşanılan sorunlar hastaların hormonları üzerinde de etkili olmaktadır. Bu hormonal değişimler de adet gecikmesine neden olabilir.
Polikistik Over Sendromu
Yumurtalıkta görülen kistler, yumurtaların fizyolojisi üzerinde etkilere neden olmaktadır. Bu kistler aynı zamanda yumurtlama döngülerinin de değişmesine neden olduğu için hastalarda adet gecikmesi görülebilmektedir.
Kronik Hastalıklar
Çölyak ya da diyabet gibi kronik hastalıklarının yanı sıra hastaların kilo almasına neden olan kronik hastalıklar da adet gecikmesine neden olabilmektedir.
Menopoz
Menopoz döneminin başlarında adet düzensizliğinin görülmesi son derece normal olmaktadır.
Düşük Kilo
Hastaların çeşitli sebeplerle kilo kaybetmesi hormonal dengelerin bozulmasına neden olduğu için adet gecikmesi olabilmektedir.
Fazla Kilo
Hastaların obez ya da aşırı kilolu olmaları adet gecikmelerine sebep olan hormonal düzensizlikler yaşamalarına neden olabilmektedir.
Stres
Yoğun stres ile karşı karşıya kalan kadınlarda hormonal değişimler söz konusu olabilmektedir. Bu değişimler de adet düzensizliğine neden olabilmektedir.
Adet Gecikmesi ve Cinsel İlişkisi Bağı
Adet düzeni ile cinsel ilişki arasında yapılan bazı çalışmalar aralarında bağ olduğunu göstermektedir. Ancak kızlık zarının adetin gecikmesi ile ilgili organik bir bağı bulunmamaktadır. Bu sebeple de kızlık zarı bozulduktan sonra adet günlerinde değişiklik söz konusu olmamaktadır. Ancak psikolojik nedenlere bağlı olarak adet gecikmesi söz konusu olabilir. Bunun yanında ilk defa ilişkiye girilmesinden sonra adet döneminin daha uzun sürmesi söz konusu olmaktadır.
Bunun yanında Standford Üniversi’nde yapılan bir araştırma haftada 2 kez ve düzenli olarak cinsel ilişkiye giren kadınların adet döngülerinin daha düzenli olduğunu göstermiştir. Bu sebeplerden dolayı hamilelik söz konusu olmadığı sürece cinsel ilişki adet gecikmesine neden olmamaktadır. Aksine hormonların ve dolayısıyla adet döngüsünün daha düzenli olmasını sağlamaktadır.
