Apandisit

Apandisit Nedir?

Karın boşluğunun sağ alt kısmında bulunan apendiks, hala gizemini koruyan organlarımızdan biridir. İnce bağırsağın sona erdiği ve kalın bağırsağın başladığı yerde bulunan apendiks, halk arasında kör bağırsak olarak da bilinmektedir. Uzunluğu her insanda farklı olmakla birlikte yaklaşık olarak 10 santimdir ve çocuklarda yetişkinlere göre daha uzundur. Temel olarak sindirim sisteminin bir parçası olduğu düşünülse de ekzokrin, endokrin ya da lenfamik sistemlerin de bir parçası olduğu düşüncesi yaygındır.

Vücuttaki görevi tam olarak bilinmeyen apendiks bademciklere benzetilebilir. Aynı zamanda sindirim sisteminin başlangıç noktası olan ağız mikropların en fazla bulunduğu yerlerden birisidir. Kalın bağırsak da ağız gibi mikrop açısından zengindir. Bademciklerin vücudu mikroplara karşı uyarması gibi apendiks de vücudu kalın bağırsakta bulunan mikroplara karşı uyarmaktadır.

Apendikste meydana gelen iltihaplanmalara ise apandisit denmektedir. Şiddetli ağrı en karakteristik belirtisi olan apandisitin mutlak suretle tedavi edilmesi gerekmektedir. Çünkü apsenin kana karışması durumunda hastalar hayati risk ile karşı karşıya kalmaktadır. Enfeksiyona genellikle bakterilerin sebep olduğu apandisitin patlamadan alınması gerekmektedir.

Apandisit Belirtileri

Apendikste oluşan herhangi bir tıkanma bakterilerin hızla çoğalmasına ve enfeksiyon oluşmasına neden olmaktadır. Ayrıca tıkanıklık sebebi ile şişen apendiks kan damarlarına da basınç uygulanmaktadır. Sıkışan damarlar ise kangren oluşumuna neden olabilir. Oluşan bu kangren ise apendiksin kopmasına ve karın bölgesinin dışkı ile dolmasına neden olmaktadır. Enfekte olmuş apendiksin apseyi sızdırma ihtimali de bulunmaktadır. Son derece tehlikeli olan apandisitin yaygın görülen belirtileri ise şunlar olmaktadır.

• Karın sağ alt kısmına bastırıldığında bıçak saplanması şeklinde ağrı,
• Ağrının zamanla artması,
• Mide bulantısı,
• Kusma,
• Ağızda ve dilde kuruluk,
• İştahsızlık,
• Göbek çevresinde künt ağrı,
• Sindirim güçlüğü,
• Kabızlık,
• İshal,
• Yüksek ateş,
• Hızlı kalp atımı,
• gaz çıkaramama,
• Dışkıda zorlanma ve ağrı,
• Gebelerde ise ağrı arka sırt bölgesinde görülmektedir.

Apandisit Şişmesi, Ağrıması ve Patlaması Nedenleri

• Midede tam olarak sindirimi gerçekleşemeyen limon ya da nar çekirdeği gibi besinlerin kalın bağırsağa geçerken apendikse kaçması,
• Virüs, mantar ya da bakterilerin apendiks dokusuna zarar vererek enfeksiyon oluşturması,
• Sindirim sisteminde oluşan iltihaplar sebebi ile apendiksin ağzında yer alan lenf bezlerinin şişmesi,
• Bağırsak enfeksiyonları,
• Karın bölgesine alınan darbeler sebebiyle apendiksin tıkanması,
• Genetik yatkınlık,
• Crohn's hastalığı,
• Bağırsakta yer alan parazit ve solucanlar,
• Ülseratif kolit hastalığı,
• Tümörler,

Apandisitte Oluşan Patlama, Şişme Nasıl Teşhis Edilir?

Apandisit farklı hastalıklar ile ortak semptomlara sahip olduğu için bazı zamanlarda teşhis edilmesi zor olan bir hastalıktır. Bu sebeple de apandisitin teşhis edilebilmesini özellikle yumurtalık, safra kesesi, idrar yolu ve mesane hastalıkları ile böbrek taşı semptomları ile benzerlik göstermektedir.

Apandisitin tanı alabilmesi için kilit nokta hastanın şikayetleridir. Daha sonrasında doktor hastanın sağ alt karın bölgesini muayene eder ve eğer apandisitten şüphelenirse hastaları MRI ya da ultrasona yönlendirir. Bunun yanında kandaki beyaz küre artışını da iltihabın olup olmadığının belirlenmesi için kontrol eder.

Apandisit Tedavi Yöntemleri

Apandisit tedavisi hastalara göre değişiklik göstermekle birlikte genellikle ameliyat ile tedavi edilmektedir.

Antibiyotik Tedavisi

Eğer apendiks bölgede yer alan enfeksiyon patlamamış ya da yırtılmamış ise o zaman genellikle antibiyotik tedavisi uygulanmaktadır. Daha sonrasında ise cilde geçirilen bir tüp yardımı ile apendiks içindeki apse boşaltılır. Eğer bu tedavi yönteminden sonuç alınmazsa organın alınması için ameliyata başvurulur.

Apandisit Ameliyatı

Apandisit ameliyatlarında en sık tercih edilen yöntem kapalı cerrahi işlem olmaktadır. Çünkü iyileşme süresi açık ameliyatlara göre daha kısa olmaktadır. Ameliyat sırasında hastaya 3- 4 küçük kesik açılır ve özel kamera ile cerrahi cihazlar bu kesilerden karın boşluğuna iletilir. Karın boşluğuna iletilen cihazların içerisinde kamera, cerrahın organı daha net görebilmesi için karın bölgesinin şişirilmesini sağlayan tüp ve apendiksin çıkarılmasını sağlayan küçük aletler bulunur.

Apendiks çıkarıldıktan sonra ise hastaların daha hızlı bir şekilde iyileşebilmesi için emilebilir dikişler ile kesiler kapatılır. Eğer kesilerin kapatılmasında emilmeyen dikiş kullanıldı ise o zaman dikişler 7 - 10 gün içinde alınır.

Bazı hastalarda ise kapalı ameliyat yapılamamaktadır. Bu hastalarda apandisit patlamış ya da karın içinde apandisit kitlesi denilen bir yumru oluşmuştur. Ayrıca hastanın daha öncesinde açık karın ameliyatı geçirmesi durumunda da açık ameliyatlar uygulanır.

Açık ameliyatlarda karın sağ alt kısmına büyük bir kesi açılmaktadır. Cerrah bu kesiden girerek operasyonu gerçekleştirir. Açık ameliyatlarda da hem emilebilen hem de alınması gereken dikişler atılabilir. Apandisit ameliyatından sonra çıkarılan parça incelenmek üzere patoloji laboratuvarına gönderilmektedir. Apendiksin alınmasından sonra hastaların tam olarak iyileşmesi birkaç hafta içinde tamamlanmaktadır. Ancak açık ameliyatlarda iyileşme süresi 6 haftayı bulabilmektedir.

Apandisit Ameliyatı Sonrası Yaşam

Kapalı ameliyatlarının iyileşme süreleri çok kısa olmaktadır. Bu sebeple de hastalar ameliyattan sonra en geç 48 saat içinde taburcu edilir. Ancak açık ameliyatlardan sonra veya hastalığın komplike olduğu durumlarda taburcu olmak 1 haftayı bulabilmektedir. Her iki operasyondan sonra da hastalar birkaç gün ağrı yaşayabilir. Bu son derece normal bir durumdur. Bu sebeple de sadece gerektiği durumlarda ağrı kesicinin kullanılması gerekmektedir.

Kapalı ameliyatlardan sonra hastalar omuzlarında bir ağrı hissedebilirler. Bu ağrı ameliyat sonrasında pompalanan gazdan kaynaklanmaktadır. Ayrıca hastaların ameliyattan sonra kabız olması da sıklık gerçekleşen bir durum olmaktadır. Bu sebeple hastaların ameliyattan sonra bol su ve lifli gıdalar tüketmeleri gerekmektedir.

Ameliyat yerinin bakımı ve kaçınılması gereken aktiviteler ile ilgili olarak doktor hastalarını taburcu olmadan önce bilgilendirmektedir. Ancak hem açık hem de kapalı ameliyatlardan sonra hastaların 4- 6 hafta süre ile ağır işlerden kaçınılması önerilir.

Apandisit Ameliyatı Sonrası Beslenme

Apandisit ameliyatı sonrasında semptomların azaltılması ve iyileşmenin daha hızlı gerçekleşmesi için bazı besinlerden yardım alınabilir. Bu  besinlerden ilki zencefil çayı olmaktadır. Zencefil çayı vücuttaki enfeksiyonun azalmasını  sağlarken aynı zamanda enfeksiyon oluşumunu da önler.

Apandisit ameliyatından sonra ananas tüketilmesi durumunda yara izi daha hızlı bir şekilde iyileşecektir. Aynı zamanda enerji sağladığı için de hastaların kendilerini daha iyi hissetmelerini sağlar.

Ameliyatta alınan anestezi karaciğeri yormaktadır. Bunun için de taze deniz ürünlerinin tüketilmesi karaciğerin kendini daha hızlı yenilemesine yardımcı olur. Ameliyattan sonra kısırlık son derece sık görülen bir durumdur. Bağırsakların yeniden hareketlenmesi için ev yapımı yoğurt ve turşulardan yardım alınabilir.