Dermatoloji (Cildiye)

Dermatoloji (cildiye) nedir?

Dermatolojinin en kolay tanımı deri bilimi olmaktadır. Deride meydana gelen hastalıkların tanı ve tedavisini uygulamakla sorumlu olan bir tıp alanıdır. Dermatologlar ise en büyük organ olan deride meydana gelen hastalıklara teşhis koymak ve bu hastalıkları çeşitli yöntemler ile tedavi etmekle yükümlü olan hekimlerdir. 

Dermatoloji bölümü aynı zamanda cildiye olarak da adlandırılmaktadır. Bölüm sadece deri değil aynı zamanda saç, ter bezleri ve tırnak gibi deri ekleri, cinsel yolla bulaşan hastalıklar ve ağız içi mukoza bölgeleri gibi alanlarda meydana gelen hastalıklarda da uzman olmaktadır:

Dermatologların uzmanlaştığı alanlar içerisinde şunlar yer almaktadır:

  • Derinin genel yapısı
  • Derinin işlevi
  • Deri bütünlüğünün ve sağlığının korunması
  • Deride alerjik hastalıklar
  • Cinsel yolla bulaşan hastalıklar
  • Enfeksiyöz hastalıklar
  • Saç ve tırnak hastalıkları
  • Neoplastik hastalıklar
  • Metabolik- sistemik bazı hastalıkların deri bulguları

Dermatoloji uzmanları sık görülen deri hastalıklarından nadir görülen hastalıklara kadar geniş çapta bilgi ve deneyim sahibidirler. Gerekli olması durumunda diğer disiplinlerdeki hekimler ile birlikte çalışarak gerekli tedavileri gerçekleştirirler. 

Cilt hastalıklarının insanların yenidoğan dönemlerinden yaşlılıklarına kadar her yaşta meydana gelmesinden dolayı hasta profilleri de son derece geniş olmaktadır. 

Dermatolojik durumlar nelerdir?

Vücudun en büyük organı olması sebebi ile deride birçok farklı hastalık görülebilmektedir. Bu hastalıkların bir kısmı herhangi bir tehlike yaratmazken bir kısmı ise hayati tehlikeye neden olmaktadır. Bunun yanında cilt hastalıklarının bir kısmı estetik açıdan hastaların rahatsız olmasına neden olabilecek bazı görüntülerin oluşmasına neden olmaktadır. 

Dermatoloji uzmanlarının ilgilendiği deri hastalıklarının içerisinde ise şunlar yer almaktadır:

  • Genital siğil, sifiliz ve uçuk gibi cinsel yolla bulaşan hastalıklar
  • Fiziksel faktörlere bağlı hastalıklar
  • Güneş alerjisi
  • Genetik sebepler ile görülen deri hastalıkları
  • Aşırı tüylenme
  • Sistemik hastalıklar nedeni ile ortaya çıkan cilt hastalıkları
  • Aşırı terleme
  • Psikolojik sebepler ile görülen deri hastalıkları
  • Nasırlar
  • Siğiller
  • Beslenme hastalıklarına bağlı olarak görülen deri hastalıklaı
  • Metabolik hastalıklara bağlı olarak görülen deri hastalıkları
  • Benler
  • Dudak, ağız içi ve dilde görülen hastalıklar
  • Damarsal deri hastalıkları
  • Tırnak hastalıkları
  • Sivilce
  • Alerjik deri hastalıkları
  • Kaşıntı
  • Pigmentasyon bozuklukları
  • Kurdeşen
  • Enfeksiyöz ve bulaşıcı deri döküntü hastalıkları
  • Mantar hastalıkları
  • Büllü hastalıklar
  • Egzama rahatsızlıkları
  • Behçet hastalığı
  • Saç hastalıkları
  • Sedef, liken ve benzeri dermatitler

Dermatolojide tanı ve tedavi yöntemleri

Dermatoloji uzmanlarının birçok farklı hastalık hakkında teşhis ve tedavisinin bulunmasından dolayı dermatoloji biliminde kullanılan çok farklı tanı ve tedavi yöntemleri yer almaktadır. Bazı hastalıklarda kullanılan tanı ve tedavi yöntemlerinde diğer disiplinlerden de yararlanmaktadır. Dermatoloji alanında en sık kullanılan tanı ve tedavi yöntemleri içerisinde ise şunlar yer almaktadır.

Deri biyopsisi

Şüpheli görülen deri hastalıklarında tanının doğrulanması için yapılan bir işlemdir. Bu işlemde lokal anestezi altında problemli bölgeden doku örneği alınır ve bu örnek laboratuvar ortamında mikroskop altında incelenir.

Dermotoskopi

Dermatoloji alanında tanı için kullanılan bir diğer yöntem de dermotoskopi olmaktadır. Aynı zamanda bir muayene tekniği olan dermotoskopi ile incelenen noktalar içerisinde; benler, pigmentsiz lezyonlar, deri tümörleri, ciltteki anormal yapılar, kan damarları ve parazitler bulunmaktadır. 

Vücut ben taraması

Sadece sağlık sorunu olan kişilerin değil aynı zamanda sağlıklı kişilerin de düzenli aralıklar ile yaptırması gereken tetkiklerden birisi olan vücut ben taraması ile cilt kanserinin erken evrede keşfedilmesi mümkün olmaktadır. 

Alerji testleri

Alerji şüphesi olan kişilerin neye karşı alerjilerinin olduğunu ve şiddetinin belirlenmesi için yapılan bir test olmaktadır. delme testi olarak da adlandırılan prick ve yama testi olarak da adlandırılan patch olmak üzere iki farklı şekilde uygulanmaktadır.

Kriyoterapi

Deride oluşan lezyonların tedavisinde kullanılan bir tedavi yöntemi olmaktadır. Bu yöntemde lezyonlar -196 derecedeki sıvı azot ile dondurulmaktadır. Özellikle uygulandığı hastalıklar içerisinde genital bölge siğilleri, cilt kanseri, güneş lekeleri ve nasırlar yer almaktadır.

Elektrokoterizasyon

Derideki lezyonların tedavisinde kullanılan bir diğer yöntem de elektrokoterizasyon olmaktadır. Bu tedavi yönteminde tedavi amaçlı olarak deride doku hasarı oluşturulur. Bu noktada elektrik akımı kullanılır. Bazı durumlarda ise kanamaların durdurulması için kullanılan bir tedavi yöntemi olmaktadır. Yöntemin en sık kullanıldığı hastalıkların içerisinde ise; et benleri, pyojenik granülom, hiperplazi ve Seboreik keratoz bulunmaktadır.

Fototerapi

Işık tedavisi olarak da adlandırılan fototerapi tedavi yöntemi nedeni bilinmeyen kaşıntıların giderilmesi, sedef ve vertigo hastalıklarında kullanılan tedavi yöntemlerinden birisi olmaktadır.

Dermokozmetik işlemler

Günümüz toplumunda estetik algının gelişmesi ile birlikte dermatolojiye başvuran dermokozmetik işlemler için başvuran kişi sayısı her geçen gün artmaktadır. Dermatoloji uzmanlarının uyguladığı bu işlemler her ne kadar uzman olmayan kişiler tarafından da uygulanması yaygın olsa da hastaların güvenlikleri açısından belirtilen işlemlerin dermatoloji uzmanları tarafı yapılması yasal bir zorunluluk olmaktadır. Dermokozmetik işlemler ise temel olarak cildin daha sağlıklı olması ve güzelleşmesi amacı ile yapılan işlemlerdir. Dermokozmetik işlemler içerisinde ise şunlar yer almaktadır:

  • Deri sorunlarının teşhis edilmesi: Piyasada birçok cilt bakım ürünü yer almaktadır. Bu ürünlerin bir kısmı cildin olumsuz olarak etkilenmesine neden olur. Bunun yanında güneş, hava şartları, beslenme yanlışları ve yaş gibi etkenler de cildin sağlığının olumsuz yönde etkilenmesine neden olmaktadır. Bu sebeple de her ne tedavi yöntemi olursa olsun öncelikle cilt problemlerinin teşhis edilmesi ve bu problemlere neden olan etmenlerin belirlenmesi gerekmektedir.

  • Kozmesötik ürün danışmanlığı: Herhangi bir cilt problemi olmasa dahi cilt sağlığının sürdürülebilmesi için cildin sürekli olarak temiz tutulması ve gerekli bakımlarının yapılması gerekmektedir. Bunun için de çeşitli kozmetik ürünlerinden yardım alınır. Bu ürünlerin doğru bir şekilde seçilmesi ve uygulanması ise kilit noktayı oluşturur. Bu ürünlerin seçilmesi noktasında dermatoloji uzmanları hastaların ciltleri için en uygun önerileri yapmasına ise kozesötik ürün danışmanlığı denmektedir.

  • Kimyasal peeling uygulamaları: Cilt yüzeyinde oluşan lekeler ve renk farklılıkları cildin sağlıksız görünmesine neden olmaktadır. Bu durum estetik görünümün bozulmasına da neden olmaktadır. Kimyasal peeling ise cildin derin katmanlarının da soyulmasına ve renk eşitsizliklerinin ortadan kalmasını sağlayan bir işlemdir. Kimyasal peeling işlemlerinden birden fazla kimyasal ajan cilde uygulanır. Dermatologların uygulaması gereken bu işlemler özellikle lezyonların tedavi edilmesi açısından son derece başarılıdır.

  • Jessner pelling: Jessner adı verilen özel bir solüsyon ile uygulanan bu peeling ise yine lekelerin kaldırılması ve cilt tonunun eşitlenmesi için uygulanan bir tedavi yöntemi olmaktadır.

  • TCA peelin: Triklor asetik asit solüsyonlarının kullanılması ile uygulanan bir işlemdir. Kontrollü olarak cildin istenilen katmanın soyulmasın sağlar. Bu işlem ile ciltten ölü dokunun uzaklaştırılmasının yanı sıra pürüzlerin ve lekelerin ortadan kaldırılması da sağlanmaktadır.

  • Glikolik asit peeling: cildin pürüzsüzleşerek daha berrak görünmesini sağlayan glikolik asit, toksik olmayan alfa hidroksi asit üyelerinden birisi olmaktadır.

  • AFA peeling: Kırışıklık problemi olan hastalara uygulanan bir peeling türü olmaktadır. AFA peeling ile kırışıklık görünümü önlenirken aynı zamanda yeni kırışıklıkların önlenmesi de söz konusu olmaktadır. Bunun yanında akne tedavisinde de kullanılan tedavi yöntemlerinden birisi olmaktadır.

  • Amelan peeling: ciltteki pigmentasyon sorunlarının ortadan kalkmasını sağlayan amelan peeling aynı zamanda cilt tonunun açılmasını da sağlamaktadır.

  • Cilt lekelerinin tedavisi: ciltte oluşan lekelerin birçok nedeni bulunmaktadır. Bunların içerisinde sıklıkla güneş, sivilce ve gebelik olmaktadır. Bu lekelerin tedavi edilmesine nedene bağlı olarak çeşitli teknikler kullanılır. Bu tekniklerin ortak adı ise deri leke tedavisidir.

  • Kırışıklık tedavisi: sürekli tekrar eden mimikler, güneş ışınları, yanlış beslenme ve yaş gibi nedenler ile ortaya çıkan kırışıklıkların tedavisinde de dermatoloji uzmanları görev almaktadır. Söz konusu kırışıklık tedavisi olduğunda ise birden farklı tedavi seçeneği bulunur. Bu tedavi seçenekleri içerisinde kırışıklıkların şiddeti, hastanın yaşı ve cilt tipi gibi faktörler göz önüne alınarak gerekli olan yöntem ya da yöntemler belirlenir.

  • Botoks uygulaması.

  • Yüzdeki çeşitli kırışıklıkların giderilmesi için uygulanan tedavi seçeneklerinden birisi olan botoks uygulamaları günümüzde farklı sağlık problemleri için de uygulanmaktadır.

  • Dolgu malzemesi enjeksiyonları: kırışıklık giderme yöntemlerinden birisi olmakla birlikte yüzde küçük revizyonların yapılmasını da sağlamaktadır. 

Hangi durumlarda dermatolojiye başvurulmalıdır?

Dermatoloji uzmanlarına cilt, saç ve tırnakta görülen problemler için başvurulmaktadır. Bunun yanında cinsel yolla bulaşan hastalıklar ve estetik görünümün güzelleştirilmesi için yapılacak işlemler için de dermatolojiye başvurulması gerekebilir. Özellikle estetik kaygı ile yapılan işlemler söz konusu olduğu popülasyonun önemli bir kısmı çeşitli kozmetik merkezlerine başvursalar da kimyasal peeling ya da dolgu uygulamaları gibi insan sağlığı açısından dikkat gerektiren uygulamalarda dermatoloji uzmanlarının bilgi ve tecrübesinden yararlanmak arzulanmayan sağlık sorunlarının önlenmesine yardımcı olacaktır.