30 Saniyelik Özet
- Kasık fıtığı, karın duvarında bulunan bir zayıflıktan dolayı iç organların karın boşluğundan dışarı çıkmasıdır.
- Erkeklerde kadınlardan daha sık görülür.
- En yaygın belirtisi, kasık bölgesinde bir şişliktir.
- Genellikle ağrısızdır, ancak şişlik büyüdükçe ağrı hissedilebilir.
- Kasık fıtığı ameliyatı genellikle başarılıdır ve komplikasyon riski düşüktür.
Karın duvarı fıtıkları içerisinde en sık karşılaşılan tür kasık bölgesinde oluşan fıtıklardır. İnguinal herni olarak adlandırılan kasık fıtıkları erkeklerde kadınlara göre yaklaşık olarak 3 kat daha fazla görünmekle birlikte fıtık türlerinde yüzde seksenini oluşturmaktadır.
Kasık Fıtığı Nedir?
Her yaşta ve her iki cinsiyette görülebilen bir hastalık olan fıtık, görüldüğü bölgelere göre adlandırılmaktadır. Fıtığın görüldüğü bölgeler karın duvarının en zayıf olduğu yerlerdir. Kasık fıtığı karın bölgesinde bulunan iç organlardan birini kasık kısmında yer alan karın zarı duvarının zayıf bir noktasından dışa doğru çıkıntı yapmasıdır. Cilt altında kalan bu çıkıntı genellikle bağırsak olmaktadır.
Kasık fıtığının başlangıç aşamasında hastalar ıkınma, öksürme, hapşırma ya da ayakta durmak gibi aktivitelerde karın içi basıncının artmasına bağlı olarak görülmektedir. Bu sebeple de kişi yatar pozisyonda olduğunda kasık fıtığı görülmez. Kasık fıtığını tedavi edilmemesi durumunda ise şişlik gittikçe artar. Kendi kendine iyileşmeyen kasık fıtıkları yaklaşık olarak her 10 erkekten birinde görülmektedir.
Kasık Fıtığının Çeşitleri
Kasık fıtığı 3 farklı türe ayrılmaktadır Bulundukları yere ve sebeplerine bağlı olarak bu tiplere ayrılırlar.
Direkt inguinal Herni
Kasların zayıflamasından dolayı genellikle ileri yaşlarda görülen bu kasık fıtığı tipinde fıtık %40 oranında her iki taraftada görülmektedir. Çok büyük olmamakla birlikte yarım ay şeklinde görünür. İnguinal kanalından çıkmayan fıtık karın içine ittirilebilir. Genellikle karın içi basıncı artıran hareketler ve ayakta iken görünen bu kasık fıtığı tipi, tedavi edilmezse skrotuma yani testis torbasına inebilir.
İndirekt İnguinal Herni
Kadınlarda erkeklere göre 10 kat daha fazla görülen kasık fıtığının bu türü aynı zamanda en sık görülen kasık fıtığı olmaktadır. Doğumsal olarak bulunan bu kasık fıtıkları genellikle gençlik döneminde görülür. Tek taraflı olan fıtık çok büyük boyutlara ulaşabilir ve tedavi edilmemesi durumunda testis torbasına inebilir. Bunun yanında boğulmuş fıtık olarak da adlandırılan strangüle riski de oldukça fazladır.
Femoral Herni
Kadınlarda en sık görülen fıtık türü olan femoral herni kasık bölgesinde yer alan ve bacağa giden ana damarın üzerinde oluşmaktadır. Bu ana damar ve femoral ring adı verilen bir açıklıktan geçer ve fıtık tam olarak bu açıklığı üzerinde oluşur. Kadınların fiziksel zorlanması ve gebelik sebebiyle oluşur.
Kasık Fıtığının Sebepleri
Kasık fıtığının erkeklerde kadınlardan daha fazla görülmesinin sebebi anne karnındayken karın bölgesinde yer alan testislerin gebeliğin son dönemlerinde testin torbalarına inmesi için gerekli olan inguinal kanalın doğumdan kısa bir süre sonra kapanmamasıdır. Kasık fıtığının oluşmasına sebep olan diğer etmenler ise şunlardır:
- Aşırı egzersiz,
- Sigara kullanımı,
- Daha önce fıtık ameliyatı geçirmiş olmak,
- Prematüre doğmuş olmak,
- Genetik faktörler,
- Prostat hastalıkları,
- Kronik kabızlık,
- Kronik akciğer hastalıkları,
- Karın içinde oluşan tümörler,
- Travmalar,
- Gebelik,
- İdrar güçlüğü,
- Kronik öksürük,
- Ikınma,
- Ağır kaldırma,
- Aşırı kilo alma ya da verme,
- Yaşlılık,
- Bağ dokularının zayıflaması,
- Kolajen sentezi azalması,
Kasık fıtığı ağrısı nerelerde görülür?
Kasık fıtığının neden olduğu ağrı genellikle bel, kasık ve karın bölgesinde hissedilmektedir. Erkeklerde ise testis bölgesinde ağrı görülmesi ayırıcı tanı olmaktadır.
Kasık Fıtığının Belirtileri
Kasık fıtığının en karakteristik belirtisi kasık bölgesinde görülen şişliktir. Bunun yanında kasık fıtığı belirtileri içerisinde şunlar da yer almaktadır:
- Kasık bölgesinde görülen şişlik ağrı ya da rahatsızlığa neden olur.
- Kasığın gevşemesinden sonra hissedilen ağrı
- Kasık bölgesindeki şişlik içe batırılabilen özellik taşır
- Ağır kaldırırken hissedilen batma ya da basınç hissi
- Tedavi edilmemesi durumunda şişliğin testis torbasına inmedi
- Yemek sonrasında ağrı hissi
- Kasık bölgesinde görülen şişlik ayağa kalkınca, ıkınınca ve öksürünce daha fazla belirginleşir.
- Kasıkta güçsüzlük hissi
Kasık fıtığının bağırsakları etkilemesi durumunda ise belirtilere şunlar da eklenmektedir:
- Fıtık bölgesinde morluk ya da kızarıklık
- Gaz çıkaramama
- Kabızlık
- Ateş
- Bulantı
- Kusma
- Şiddetli karın ağrısı
Kasık fıtığının zararları
Kasık fıtığının tedavi edilmemesi farklı organların zarar görmesine neden olabilir. Bu durum çeşitli komplikasyonların yaşanmasına ve hastanın sağlık durumunun kötüleşmesine sebebiyet verebilir. Tedavi edilmeyen kasık fıtığının neden olduğu zararlar içerisinde şunlar yer almaktadır.
- Fıtık bölgesi büyümeye ve genişlemeye başlar.
- Bağırsaklardaki kan akışını yavaşlamasına neden olur.
- Bağırsaklarda kan akışının yavaşlaması ise bağırsak kaybına neden olabilmektedir.
- İştahsızlık
- Kusma
- Nabzın artması
- Karın şişliği
- Fıtığın morarması
- Kabızlık
- Gaz
- Yüksek ateş
Kasık Fıtığı Tedavisi
Kasık fıtığı ilaçla tedavi edilemez. Kasık fıtığı tedavisinde genellikle cerrahi yöntem tercih edilir. Ancak bazı hastaların ameliyata uygun olmamaları sebebiyle kasık bağı kullanmaları tavsiye edilir.
Kasık Bağı
Ameliyat edilemeyecek kişilerde uzmanlar kasık bağı kullanımını önermektedir. Bacakların hareketlerinin kısıtlanmasını sağlayan ve fıtık üzerinde tampon oluşturarak fıtığın dışarı çıkmasını engelleyen kasık bağları bazı problemlere neden olabilir. Bu problemlerden en sık rastlanan ise fıtığın kasık bağını kenarından çıkarak boğulmasıdır. Bu sebeple de imkanlar zorlanarak hastalara ameliyat önerilmektedir.
Kasık Fıtığı Ameliyatı
Karın duvarında oluşan yırtık zaman içerisinde büyüme eğilimindedir. Bu sebeple de kasık fıtığı teşhisi alan hastalara zaman kaybetmeden kasık fıtığı ameliyatı olması önerilmektedir. Kasık fıtığı ameliyatları hem lokal hem de genel anestezi altında uygulanabilen bir ameliyat olmaktadır. Eğer fıtığın boyutu küçük ise o zaman ameliyat lokal anestezi altında uygulanmaktadır.
Kasık fıtığı ameliyatları kapalı ya da açık yöntemler ile uygulanabilmektedir. Ameliyatta açık yöntemin tercih edilmesi durumunda kasık bölgesine 5-6 cm genişliğinde kesi yapılır. Kapalı yöntemle yapılan ameliyatlarda ise 3 adet küçük kesi oluşturulur ve özel tıbbi cihazlar ile fıtık bu kesilerden alınabilir.
Kasık fıtığı ameliyatının yöntemi ne olursa olsun fıtıklı olan bölgenin içerisinde yer alan organlar fıtığın içerisinden çıkarılır. Daha sonrasında mesh adı verilen bir yama ile kas ve zardaki açıklık kapatılır. Bu sayede kasık fıtığının yineleme riskini ortadan kaldırmaktadır.
Her iki ameliyat yönteminde de aynı işlemler yapılmaktadır. Ancak kapalı yöntem ile yapılan ameliyatlarda hastaların iyileşme süresi daha kısa olmakla birlikte daha konforlu olmaktadır. Ancak kapalı yöntem her hastaya uygulanabilen bir yöntem değildir. Kapalı yöntem ile ameliyat edilemeyecek hastalarda şu özellikler bulunmaktadır.
- Genel anestezinin uygulanması mümkün olmayan kişiler
- Daha öncesinde prostat ameliyatı olan kişiler
- Sıkışmış ya da boğulmuş fıtığı olan kişiler
- Fıtığın boyutunun çok büyük olması
Ameliyatın Özeti
Ameliyatın Süresi: 1-2 Saat
Anestezi Yöntemi: Genel, Lokal
Hastanede Yatma Süresi: 1 Gün
İşe Dönme Süresi: 1-3 Hafta
Kasık fıtığı ameliyatı riskleri
Kasık fıtığı ameliyatı genel cerrahi işlemlerin neden olduğu risklere sahip olmasının yanı sıra fıtık ameliyatına özgü riskleri de içerisinde barındırmaktadır. Genel cerrahi riskler içerisinde şunlar yer almaktadır.
- Anestezi komplikasyonları
- Yara yeri enfeksiyonu
- Kanama
- Hematom
Kasık fıtığı ameliyatına özgü olan riskler içerisinde ise şunlar yer almaktadır.
- Kasık bölgesinde yer alan damarların yaralanması
- Sinir hasarı
- Erkeklerde üreme kanallarının zarar görmesi
Kasık fıtığı ameliyatı iyileşme süreci
Kasık fıtığı ameliyatından sonra iyileşme süresi 6 ile 10 hafta içerisinde değişiklik göstermektedir. Bu süreç içeresinde hastaların ağır aktivitelerden kaçınması önerilir. Bunun yanında ameliyattan sonra yavaş bir şekilde hareket etmeleri ve daha sonrasında kademeli olarak günlük hareketlerine geri dönmeleri önerilmektedir.
Kasık fıtığı ameliyatından sonra ameliyat yerinin temiz ve kuru tutulması enfeksiyonun önlenmesi açısından son derece önemlidir. Ayrıca hastaların bol bol dinlenmesi ve fiziksel olarak zorlanacakları aktivitelerden kaçınmaları gerekmektedir.
Doktorun reçete edeceği ağrı kesiciler ağrının yönetilmesinde etkili olacaktır. Ancak ağrı kesicilerin yan etkileri arasında kabızlık bulunduğu için hastaların lif açısından zengin olan besinlere yönelmeleri önerilmektedir.
Kasık fıtığı ve cinsellik
En sık görülen fıtık çeşitleri arasında yer alan kasık fıtıkları cinsel hayatın etkilenmesine neden olmaktadır. Cinsel ilişki sırasında ağrıya neden olan kasık fıtıkları, kadınlarda genital kas spazmlarına neden olurken, erkeklerde ise ereksiyon sorunlarına neden olmaktadır.
Bunların yanında karın ön duvarında fıtık oluşumu hastaların denge ve hareketlerini olumsuz şekilde etkiler bu durum da cinsel ilişki sırasında zorlukların yaşanmasına neden olabilir. Son olarak kasık bölgesindeki şişlik hastaların özgüvenini olumsuz olarak etkileyebilir. Bu sebeple de cinsel ilişkiden uzak durabilirler.
Kasık fıtığı korsesi
Kasık fıtığı ameliyatlarından önce ve sonra kullanılan kasık fıtığı korseleri iç çamaşırının üzerine ve kasık bölgesini saracak şekilde giyilmesi gerekir. Bel ve kasık bölgesinden geçen bantlara sahip olan kasık fıtığı korseleri kullanırken ideal oranda baskı uygulanması gerekir. Bunun için yavaşça eğilip kalkarken hareketlerin kısıtlanmaması yeterli olacaktır.
Hastaların ağrı hissetmeden rahatça hareket etmesini sağlayan korseler yastıklı ve ergonomik bir yapıya sahip olmaktadır. Bu sebeple de kullanımı rahattır. Ancak kullanmadan önce doktor görüşünün alınması gerekir.