30 Saniyelik Özet
- Reflü, mide asidinin yemek borusuna geri kaçması sonucu oluşur.
- Belirtileri arasında göğüste yanma, mide ekşimesi, ağızda acı su gelmesi, kusma, öksürük, ses kısıklığı ve boğaz ağrısı bulunur.
- En yaygın nedenleri arasında obezite, hamilelik, sigara, alkol ve bazı ilaçlar bulunur
- Tedavisinde yaşam tarzı değişiklikleri, ilaç tedavisi ve cerrahi seçenekler bulunur.
Reflü Nedir?
Halk arasında reflü olarak bilinen reflü gastroözofagial, mide asitnin yemek borusuna kaçması olarak açıklanmaktadır. Toplumda ne kadar sıklıkla görüldüğü tam olarak tespit edilememekle birlikte, insanların hayatların bir dönemlerinde reflü şikayetleri yaşadıkları göz önüne alındığında bu oran yaklaşık olarak %20 olmaktadır.
Reflünün kadın ve erkeklerdeki dağılımı neredeyse eşit olmakla birlikte bazı kişilerde geçici olarak görülmektedir. Reflünün bazı hastalarda kendiliğinden iyileşmesine rağmen sebep olduğu problemler hastaların hayat kalitelerini etkilemektedir.
Mide asidinin yemek borusuna geri kaçmasından dolayı yemek borusunun alt kısmında bulunan mukus tabakası zarar görmektedir. Bu yaralanma ise hastaların göğsün arka tarafında yanma hissetmesine sebep olmaktadır.
Çocuklarda Reflü
Çocuklarda görülen reflü her geçen gün görülme sıklığını artırıyor. Çocuklarda görülen belirtiler yetişkinlerden farklı olduğu için genellikle teşhis edilmesi zor olmaktadır. Çocuklarda görülen belirtiler içerisinde huzursuzluk, mide bulantısı, kilo kaybı ya da kilo alamama olmaktadır.
Çocuklarda görülen reflünün tedavi edilmemesi durumunda hayat kalitelerinde ciddi bir düşüş söz konusu olmaktadır. Ayrıca tedavi edilmeyen çocuk reflüler alerjilere, astıma, tekrarlayan orta kulak iltihaplarına ve zatürreye sebep olmaktadır.
Atipik Reflü Nedir?
Atipik reflü hastalığı gastroözofageal reflü hastalığının bir alt kümesi olmaktadır. Sıklıkla görülen problemlerden birisi olan atipik reflü batı ülkelerindeki yoğunluğu %10 ile %20 arasında olmaktadır. Ancak reçetesiz olarak satılan ilaçların piyasada var olmasından dolayı bu oranların çok daha üzerinde hasta sayısı olduğu düşünülmektedir.
Atipik reflü hastalarında görülen belirtiler reflü hastalarında görülen belirtilerden farklılık göstermektedir. Bu sebeple de atipik reflü olarak sınıflandırılırlar. Bu hastaların yemek borularının iç kısmında ödem oluşmaktadır. Bu ödem hastaların boğazında yumru varmış gibi bir his yaşamalarına neden olmaktadır.
Atipik Reflü Belirtileri
Atipik reflü belirtileri reflü hastalığının belirtilerinden farklı belirtiler göstermektedir. Atipik reflünün belirtileri diğer hastalıklar ile benzerlik gösterdiğinden dolayı teşhis edilmesi reflü hastalığına göre daha zorlu olmaktadır. Atipik reflüde görülen belirtiler ise şunlar olmaktadır.
- Kardiyak kökenli olmayan göğüs ağrıları: hastalarda şiddeti değişen ve tekrarlayan göğüs ağrılarından şikayet ettiklerinde öncelikle kardiyak nedenlerin elenmesi gerekmektedir. Göğüs ağrılarının kardiyak sebeplere bağlı olmaması durumunda akla atipik reflünün gelmesi gerekmektedir. Atipik reflüye bağlı olarak gelişen göğüs ağrısının kadınlarda daha sık görüldüğünün de bilinmesi gerekmektedir.
- Pulmoner semptomlar: atipik reflü belirtileri içerisinde yer alan pulmoner semptomlar sıklıkla solunum yolları hastalıkları ile karıştırılmaktadır. Çünkü mide asidinin akciğerlere kaçması hastaların kronik öksürük yaşamalarına ve sık sık üst solunum yolları enfeksiyonunun görülmesine neden olmaktadır. Bazı hastalarda ise astım benzeri belirtiler de görülmektedir.
Sık görülen semptomlar: atipik reflüde en sık görülen semptomların içerisinde ise mide asidinin sinüslerin ve boğazın yanmasına neden olmasıdır. Bunun yanında hastalarda boğaz ağrısı ve ses kısıklığı da görülmektedir. Bunlara ek olarak hipofarenks iltihabı sebebiyle boğazda yumru hissi de görülmektedir.
Reflü Krizi Nedir?
Medikal olarak asit reflü atağı olarak adlandırılan reflü krizi, antiasitler ya da diğer ilaçlar ile geçmeyen yoğun ağrı, kusma, ateş veya nefes alma zorluğu ile birlikte görülen ağrı ve gastrointestinal kanama olmaktadır.
Bu durum acil tıbbi müdahale gerektirmektedir. Belirtilerin birkaç gün içerisinde düzelmemesi, şiddetlenmesi ya da altta yatan başka bir sebebin bulunabileceği durumlarda vakit kaybetmeden uzmana başvurulması gerekmektedir.
Reflü Kriz Belirtileri
Reflü krizlerinde görülebilecek durumlar içerisinde şunlar yer almaktadır.
- Sürekli kusma
- Kusmukta kan ya da kahverengi lekelerin görülmesi
- Yutma güçlüğü
- Yutkunma sırasında ağrı
- İştah kaybı
- Kanlı dışkı
- Siyah dışkı
- Beklenmeyen kilo kaybı
Reflü Belirtileri Nelerdir?
Mide kapakçığının gevşemesi sonucunda mide asidinin yemek borusuna kaçması nedeniyle hastaların yaşadıkları belirtiler şunlar olmaktadır.
- Alerjik astım,
- Diş çürümesi,
- Kronik sinüzit,
- Şişkinlik,
- Geğirme,
- Ağız kokusu,
- Ağza acı su gelmesi,
- Kilo kaybı,
- Gıda artıklarının geri gelmesi,
- Göğüste yanma,
- Mide ekşimesi,
- Mide yanması.
Mide asidinin soluk borusuna kaçma ihtimali de bulunmaktadır. Hastaların bu durumu yaşamaları sonucunda gösterilen belirtiler şunlar olmaktadır:
- Aşırı horlama,
- Uyku bozuklukları,
- Gece görülen astım atakları,
- Boğazda bir şey takılmış gibi hissetme,
- Öksürük,
- Ses kısıklığı,
- Boğaz ağrısı.
Bebeklerde Reflü Belirtileri
Bebeklerde reflü oldukça sık görülen bir durumdur. Özellikle 3 aydan daha küçük olan bebeklerde görülür. Bebeklerde görülen reflünün 12 ile 18 ay arasında tamamen düzelmesi beklenmektedir. Belirtilerin devam etmesi durumunda uzmanla görüşülmesi gerekmektedir. Bebeklerde görülen reflü belirtileri ise şunlar olmaktadır.
12 aydan büyük olan bebeklerde tükürme reflü belirtisi olmaktadır. Bazı bebeklerde herhangi bir rahatsızlık oluşturmaz iken bazı bebeklerde ise acıya sebep olabilir ve atak yaşatabilir.
Yemek borusunda tahribat olması durumunda bebeklerin yutmada güçlük çekmeleri ve bu sebeple de beslenmeyi reddetmeleri de görülmektedir. Ayrıca beslenmesi sırasında bebeklerin huzursuz olması da belirtiler arasında yer almaktadır.
Geğirme ve hıçkırık sırasında bebeklerin ağızlarına sıvı gelmesi de bebek reflüsünün bir diğer belirtisi olmaktadır.
Reflü olan bebeklerin kilo alması zor olmaktadır. Diğer bir yandan kusma sebebiyle kilo kaybı da söz konusu olabilmektedir.
Ayrıca bebeklerin geri doğru gerinmeleri, sık sık öksürmeleri, öğürmeleri, boğulmaları, göğüste yanma hissi ve uykusunun sık sık bölünmesi de bebek reflüsü belirtileri olmaktadır.
Reflü Tanı Kriterleri
Reflünün belirtilerin biri ya da birkaçıyla hekime başvurmasının ardından hekimler belirtilerin giderilmesi için hastaya proton inhibitör sınıfından ilaçlar reçete edilmektedir. Hastaların bu ilaçları 1- 2 hafta boyunca kullanması gerekmektedir. Daha sonrasında hasta yeniden kontrol edilir. Eğer ilaçların kullanıldığı süre içinde belirtiler geçiyor ve ilaçlar bırakılınca tekrar ediyorsa hastalara reflü tanısı konmaktadır.
Reflü hastalığının teşhisi için kullanılan bir diğer yöntem ise 24 saat süren pH monitörizasyonu olmaktadır. Bu yöntemde mide girişine burundan küçük bir cihaz bırakılmaktadır. Bu cihaz 24 saat süre ile yemek borusunun belirli noktalarının pH seviyelerini ölçer.
Reflü tanısının konulmasında kullanılan bir diğer yöntem ise Baryumlu özofagus mide duodenum grafisi olmaktadır. Bu yöntemde hastalar baryum içerken yemek boruları görüntülenir.
Reflü tanısının konulmasında kullanılan son yöntem ise gastroskopi olmaktadır. Endoskopik görüntüleme yöntemlerinden birisi olan gastroskopi sayesinde de reflü teşhis edilebilir.
Reflü Tedavi Yöntemleri
Reflünün tedavi edilmesinde en etkili yöntem yaşam tarzı değişiklikleri olmaktadır. Bu değişiklikler sayesinde hastaların büyük bir çoğunluğu ilaç tedavisine gerek kalmadan tedavi edilebilmektedir.
Bazı hastalar için ise sadece yaşam tarzı değişiklikleri yeterli olmamaktadır. Bunun yanında ilaç tedavisine de ihtiyaç duyulabilir. Bu tedavi için kullanılan ilaçlar mide asidini baskılamak için kullanılmaktadır.
Son olarak reflü tedavisinde cerrahi seçenekte bulunmaktadır. Bu seçenekte mide kapakçığındaki kas güçlendirilerek mide asidinin yemek borusuna kaçması engellenir.
Reflü Diyeti
Reflü genellikle yaşam tarzı değişiklikleri ile tedavi edilebilmektedir. Bunun için hastaların özellikle beslenmelerine ve hayat tarzlarına dikkat etmeleri gerekmektedir. Öncelikle hastalar öğünlerinde ki porsiyonları azaltmaları gerekmektedir. Porsiyonlarının azalmasının yanı sıra öğün sıklıklarını da artırmaları gerekmektedir.
Ağır yemeklerden uzak durulması gerekmektedir. Acılı, baharatlı, sirkeli, kızarmış, yağlı, salçalı yemekler tüketilmemelidir. Ayrıca çikolata ve asitli gıdaların da tüketilmemesi gerekmektedir.
Fazla kiloların verilmesinin yanı sıra sigara ve alkol tüketiminden de uzak durulması gerekmektedir. Çok sıcak ya da soğuk besinlerin tüketilmesi de yemek borusunun zarar görmesine neden olacağı için uzak durulması gerekmektedir. Yemek yedikten sonra en azından 3 saat beklenmeden yatılmaması gerekmektedir.
Ayrıca aynı şekilde egzersiz de yapılmaması gerekir. Bel kısmı sıkı olan kıyafetlerin giyilmemesi gerekir. Bu sebeple de kemer ve korselerin kullanılmaması gerekmektedir. Yatağın baş kısmının 15 - 20 cm yükseltilerek başın göğüsten yukarıda durması gerekmektedir. Yemeklerden sonra midenin katlanmasının önüne geçilmesi gerekir.
Reflü Ameliyatı
Reflü ameliyatları, reflü tedavisinde ne son tercih edilen tedavi seçeneği olmaktadır. Reflü ameliyatlarının amaçları yemek borusunun alt kısmını sıkıştırarak mide asidinin yukarı çıkmasını engellemektir.
Ameliyatın Özeti
Ameliyatın Süresi: 1 -2 saat
Anestezi Yöntemi: Genel
Hastanede Yatma Süresi: 1-3 Gün
İşe Dönme Süresi: 1-6 Hafta
Reflü ve Gastrit Arasındaki Farklar
Reflü ile gastrit arasındaki en önemli fark gastritin sebebinin helicobacter adlı bakterinin sebep olmasıdır. Diğer bir yandan reflü sadece mide asidinin yukarı kaçmasıdır. Reflü ve gastritin belirtileri benzerlik göstermektedir. Bu sebeple de teşhisinin yapılabilmesi için ileri tetkiklerin uygulanması gerekir.
Reflü'ye Neler İyi Gelir?
Reflü belirtilerinin azalması için bazı besinler yardımcı olmaktadır. Bu besinlerden ilki yulaf olmaktadır. Yulafın lif açısından zengin olması kolay bir şekilde enzimlenmesini sağlamaktadır.
Bu da sindirim sisteminin işini kolaylaştırmaktadır. Reflüye iyi gelen besinlerden bir diğeri ise balık olmaktadır. Omega 3 açısından zengin olan balık reflü ağrılarının hafiflemesini sağlamaktadır. Diğer yararları besinler içerisinde ise şunlar bulunmaktadır.
- Kereviz,
- Lahana,
- Muz,
- Brokoli,
- Haşlanmış patates.
- Lifli gıdalar
- Elma
- Zencefil
- Salatalık
- Papatya çayı
- Kantaron yağı
- Peynir
- Kuskus
- Esmer pirinç
- Tam tahıllar
- Tatlı patates
- Pancar
- Kuşkonmaz
- Taze fasulye
Yoğurt Reflüye İyi Gelir Mi?
Normal şartlarda yüksek yağ oranına sahip besinlerin tüketilmesi reflünün şiddetlenmesine neden olmaktadır. Yoğurt da yüksek yağ oranına sahip besinlerden birisi olmaktadır. Ancak yağ oranı düşük diyet yoğurt olarak adlandırılan ürünler kullanılabilir. Bunun dışında yoğurt tüketiminin reflü üzerinde herhangi iyileştirici bir etkisi bulunmamaktadır.
Reflü Yastığı
Kama şeklinde olan bu yastıklar sadece reflü hastaları tarafından değil aynı zamanda sinüs tıkanıklığı ya da horlama sorunu olan kişiler tarafından da kullanılmaktadır. Vücudun üst kısmının yarısının yükseltilmesine yardımcı olan reflü yastıkları farklı boyutlarda olabilir ve farklı malzemelerden yapılabilir.
Reflüsü olan kişilerin şikâyetlerinin geceleri artmasının sebebi mide asidinin daha kolay bir şekilde yemek borusuna kaçabilmesidir. Bu sebeple de hastaların uykuları sıklıkla öksürük ve boğulma hissi ile bölünmektedir.
Reflü yastıkları ise başın mideden daha üst seviyede tutulmasını sağlar bu sayede yer çekiminin de etkisi ile mide asitti daha az miktarda yemek borusuna kaçabilir. Bazı kişilerde mide asidinin hiç yemek borusuna çıkmamasına da yardımcı olabilmektedir.
Reflü Hastalarının Beslenmesi Nasıl Olmalı?
Reflü hastalarının tüketmesi ve uzak durması gereken besinler bulunmaktadır Reflü hastalarının diyetlerine eklemeleri gereken besinler içerisinde şunlar bulunmaktadır:
- Soya sütü,
- Yağsız süt,
- Kremasız süt,
- Az yağlı yoğurt,
- Az yağlı veya yağsız süt,
- Yağsız ve iyi pişirilmiş kırmızı ve beyaz et,
- Balık,
- Yumurta,
- Tahıllar,
- Asiti az olan meyveler,
- Bitkisel yağlar,
Reflüyü Şiddetlendiren Besinler
Reflü hastaların bazı besinler hiç tüketmemesi ya da sınırlı tüketmesi gerekmektedir. Çünkü bu besinler mide asidinin artmasına neden olarak şikayetlerin şiddetlenmesine neden olmaktadır.
Reflü hastalarının beslenmelerinde olmaması gereken besinler içerisinde ise şunlar yer almaktadır.
- Kahve
- Soğan
- Sigara
- Sarımsak
- Çikolata
- Alkol
- Baharatlı besinler
- Yağda kızartılan yemekler
- Gazlı içecekler
- Salça
- Ekşi yiyecekler
- Domates