Sinüzit

Onaylayan Doktor (-lar) ; Nihal Alkan Taşçı , Ünal Bayiz • Mar 31, 2022

KISA YOL

Sinüzit nedir?

Sinüsler alında, yanaklarda ve burundaki boşluklarda yer alır. Genellikle hava ile dolu olan bu alanların çeşitli nedenler dolayısı ile iltihaplanması durumunda ise sinüzit adı verilmektedir. Alerji, viral ya da bakteriyel nedenler ile tıkanan sinüsler zaman içerisinde sıvı ile dolar ve bu durum yüzde baskı, burun tıkanıklığı ve ateşe neden olabilir.

Çocuklarda sinüzit

Çocuklarda sinüzit genellikle soğuk algınlığı ya da alerji gibi nedenler ile görülür. Sinüslerin iltihaplanması sebebi ile ortaya çıkan sinüzitin dört çeşidi de çocuklarda görülebilir.

Çocuklarda sinüzit belirtileri

Çocuklarda görülen sinüzit belirtileri çocukların yaşlarına göre farklılık göstermektedir. Yaş guruplarına göre sinüzitin en sık görülen belirtileri içerisinde ise şunlar yer almaktadır.

Küçük çocuklarda görülen sinüzit belirtileri içerisinde şunlar yer alır:

7 ile 10 gün arasında süren burun akması
Akıntı genellikle koyu yeşil ve sarı renkte olur. Bunun yanında akıntı berraktır.
Gece öksürüğü
5 yaşından küçük çocuklarda baş ağrısı görülmez.
Ara sıra gündüz öksürüğü
Göz çevresinin şişmesi

Daha büyük yaş grubundaki çocuklarda görülen belirtiler içeresinde ise şunlar yer almaktadır:

Genellikle sabahları kötüleşen göz çevresindeki şişlik
7- 10 günden daha uzun süre devam eden burun akıntısı ve soğuk algınlığı belirtileri
Boğaz ağrısı
Geniz akıntısı
Ateş
Baş ağrısı
Öksürük
Yüzde rahatsızlık hissetme
Ağız kokusu

Çocuklarda sinüzit nedenleri

Çocuklarda sinüzit genellikle üst solunum yolları hastalıklarından ya da soğuk algınlığından sonra görülmektedir. Bunun yanında çocuklarda sinüzit görülmesinin olası nedenleri içerisinde şunlar da yer almaktadır:

Alerji
Burun yapısındaki anormallikler
GERD
Diş kaynaklı enfeksiyonlar
Yarık dudak
Burun travması
Burna sıkışan yabancı cisimler

Bu nedenlerin yanında sinüslerdeki salgı akışının engellenmesi durumunda bakterilerin çoğalması söz konusu olmaktadır. Bu durumda iltihaplanmaya ve dolayısıyla sinüzite neden olur. Akut sinüzite en çok neden olan bakterilerin içerisinde ise şunlar yer almaktadır:

Streptococcus pnömonisi
Haemophilus influenze
Moraxella catarrhalis

Kronik sinüzit görülen çocuklarda ise yukarıda bahsedilen bakterilerin yerine psödomonasların hedef alınması gerekmektedir.

Sinüzit tanı kriterleri

Sinüzit teşhisinin konulabilmesi için öncelikle hastanın şikayetlerinin dinlenmesi ve daha sonrasında kulak, burun ve boğaz muayenesinin yapılması gerekmektedir. Bu muayene sırasında şişme, akıntı ya da tıkanma varlığı araştırılmaktadır. Bunun yanında tanının kesinleştirilmesi için ek tetkikler de istenebilir.

Sinüzit için uygulanan tetkiklerin içerisinde şunlar yer almaktadır:

Burun endoskopisi
Burun sürüntüleri
Bilgisayarlı tomografi taraması
Alerji testi
Biyopsi

Sinüzit belirtileri

Sinüzitin neden olduğu en yaygın belirtiler içerisinde şunlar yer almaktadır.

Geniz akıntısı
Burun tıkanıklığı
Kalın sarı veya yeşil burun akıntısı
Özellikle burun, gözler ve alın çevresinde hissedilen basınç hissi
Yüzdeki basınç hissinin başın hareketi ile artması
Ateş
Dişlerde basınç hissi ve ağrı
Kulak basıncı ve ağrı
Yorgunluk
Öksürük
Baş ağrısı

İlerlemiş sinüzit belirtileri

İlerlemiş sinüzit aynı zamanda kronik sinüzit olarak da adlandırılmaktadır ve en yaygın görülen belirtileri içerisinde şunlar yer alır.

Burun akıntısı
Burun akıntısının renksiz ve kalın olması
Geniz akıntısı
Burun tıkanıklığı
Göz çevresinde, yanaklarda ya da alında ağrı, şişlik ve hassasiyet
Koku ve tat alma duygusunun azalması
Ağız kokusu
Kulak ağrısı
Öksürük
Baş ağrısı
Dişlerde ağrı
Boğaz ağrısı
Yorgunluk

Beyinde sinüzit belirtileri

Sinüs enfeksiyonun beyne yayılması ciddi belirtilere neden olmaktadır. Bu belirtiler enfeksiyonunu türüne ve bulunduğu bölgeye göre değişiklik göstermektedir. Beyinde sinüzit belirtileri içerisinde şunlar yer almaktadır:

Koma
Ani yüksek ateş
Nöbetler
Sert boyun
Görsel değişiklikler
Kişilik değişiklikleri
Bilinç değişiklikleri
Baş ağrısı

Sinüzit migren belirtileri

Migren türlerinden birisi olan sinüzit migrende hastalarda görülen belirtiler içerisinde şunlar yer almaktadır.

Özellikle alının ön kısmında ve yanaklarda hissedilen baş ağrısı
Yüz bölgesinde ağrı ve hassasiyet
Burun tıkanıklığı
Gözlerin sulanması
Gözlerde kızarıklık
Işığa karşı hassasiyet
Şiddetli olan sinüzit migrende mide bulantısı ve kusma

Sinüzit nedenleri

Sinüzite bakteriler, virüsler, mantarlar ve alerjenler neden olabilmektedir. Sinüzite neden olan ve en sık görülen nedenler içerisinde şunlar yer almaktadır.

Soğuk algınlığı
Mevsimsel alerjiler
Grip
Moraxella catarrhalis bakterisi.
Streptococcus pneumoniae bakterileri.
Haemophilus influenza bakterisi.

Sinüzit tedavi yöntemleri

Sinüzit tedavisi belirtilerin var olduğu zaman aralığına göre belirlenmektedir. Sinüzit tedavisinde kullanılan birçok farklı yöntem bulunmaktadır. Bunların içerisinde özellikle belirtilerin ilk kez görülmeye başlandığı günlerde çeşitli önlemler ile iyileşme sağlanabilir. Hastaların evlerinde uygulayabilecekleri yöntemler içerisinde ise şunlar yer almaktadır:

Dekonjestanlar
Reçetesiz olarak satılan soğuk algınlığı ve alerji ilaçlarının kullanımı
Nazal salin durulama yapmak
Bol miktarda sıvı tüketimine özen göstermek

Belirtilerin tüm önlemlere rağmen 10 gün içerisinde geçmemesi durumunda ise uzmana başvurulması gerekmektedir.

Sinüzit ilaç tedavisi

Belirtilerin 10 günden daha uzun sürdüğü durumlarda uzmanların hastalara reçete ettiği ilaçlar içerisinde şunlar yer almaktadır:

Antibiyotikler
Reçeteli intranazal steroid spreyler
Oral ya da topikal dekonjestanlar

Kronik sinüzit tedavisinde ise altta yatan duruma odaklanılır ve buna uygun ilaçlar reçete edilir. Bu sebeple de kronik sinüzit hastalarına reçete edilebilecek ilaçlar içerisinde şunlar yer almaktadır:

Burun için steroid spreyler
Topikal antihistamin spreyler ve oral yolla kullanılan alerji ilaçları

Sinüzit antibiyotik tedavisi

Sinüzit tedavisinde kullanılan antibiyotik gruplarının içerisinde yer alan ilaçlar ise şunlar olmaktadır:

Augmentin
Klindamisin
Amoksisilin
Sefpodoksim
Dokdidiklin
Sefiksim
Levofloksasin

Sinüzit tedavisinde antibiyotik kullanımına sıklıkla yer verilse de her vakada kullanılan ilaçlar içerisinde yer almazlar. Çünkü sinüzit vakalarının önemli bir kısmı viral nedenler ile de görülebilir. Bunun yanında antibiyotiklerin aşırı ve gereksiz yere kullanılması antibiyotik direncine neden olmaktadır.

Sinüzit ameliyat tedavisi

Diğer tedavi yöntemlerine yanıt vermeyen sinüzit vakalarında ameliyat önerilmektedir. Kronik sinüzitin tedavisinde tercih edilen cerrahi yöntemlerin içerisinde sinüslerdeki poliplerin çıkarılması ve diğer anormalliklerin düzeltilmesine yönelik işlemler uygulanmaktadır. Sinüs ameliyatından sonra iyileşme sürecinin hızlı olması ve hastaların en kısa süre içerisinde normal hayatlarına geri dönebilmesi için invazif olacak teknikler kullanılmaktadır.

Sinüzit ameliyat yöntemleri

Sinüs ameliyatlarının amacı sorunun tamamen çözülmesini sağlamanın yanı sıra hastaların en kısa sürede iyileşmelerini sağlamaktır. Bu sebeple ve hastalardaki ek sorunlara göre planlanabilecek çeşitli sinüzit cerrahisi yöntemleri yer almaktadır. Bu yöntemlerin içerisinde ise şunlar yer alır.

Fonksiyonel endoskopik sinüs cerrahisi

FESS olarak da adlandırılan bu yöntem en sık kullanılan sinüs cerrahisi yöntemi olmaktadır. Bu ameliyatta sinüslerin arasında yer alan drenaj kanalları genişletilir. Bunun yanında kemik ve enfekte olmuş doku çıkarılır. Bu sayede sinüslerde sıkışmış olan mukus dokusu çıkarılır.

FESS yönteminde endoskopi cihazı kullanılmaktadır. Işıklı ince tüp ve gerekli cerrahi cihazlardan oluşan endoskopinin yanı sıra sinüslerin içinin görüntülenebilmesi için bilgisayarlı tomografi de kullanılmaktadır.

FESS yönteminin prosedürü ise şu adımları içermektedir:

Dekonjestan ilaç uygulaması
Burun endoskopisi
Burna uyuşturucu solüsyon enjekte edilmesi
Endoskobu kullanarak yavaş bir şekilde burna girilmesi
Sinüslerin tıkanmasına neden olan kemik, hastalıklı doku ya da poliplerin çıkarılması
Dokunun kazınması için döner çapak kullanımı
Kan ya da akıntının önlenmesi için tampon uygulaması

Balon sinuplasti

Sinüzit ameliyatlarında kullanılan bir diğer invazif yöntem olan balon sinuplasti yönteminde küçük bir balon burna yönlendirilir. Bunun için katater ve endoskop kullanılmaktadır. Sinüslere giden yolun açılması için balon şişirilir.

Balon sinuplasti işleminde uygulanan prosedür ise şu adımları içermektedir:

Burun dokusuna lokal anestezinin enjekte edilmesi
Kateterin yönlendirilmesi için endoskobun kullanılması
Balonun yerleştirilmesi
Balonun şişirilmesi
Balonun çıkarılması

Caldwell Luc ameliyatı

Geleneksel sinüzit cerrahi yöntemleri ile sonuç alınamadığında uygulanan bir yöntemdir. Bu yöntemde yanağın arkasındaki sinüs boşluğundan burna doğru yeni bir açıklık açılır ve sinüslerin boşaltılması sağlanır.

Caldwell Luc ameliyatlarında izlenen prosedür adımlar şunlardır:

Genel anestezinin uygulanması
Yanaktaki sinüslere ulaşılması için üst dudak ile diş eti dokusu arasında kesi açılması
Hasarlı ya da zarar görmüş kemik dokusunun çıkarılması için sinüs duvarında deliğin açılması
Maksiller sinüs açıklığının arttırılması için endoskop kullanımı
Diş eti kesisinin kapatılması

Sinüzit ameliyatının yan etkileri ve komplikasyonları

Her ameliyatta olduğu gibi sinüzit ameliyatlarının bazı riskleri ve komplikasyonları bulunmaktadır. Bu sebeple ameliyattan önce uzman doktor ile ne tür komplikasyonlarla karşı karşıya kalınabileceği ve komplikasyonların görülmesi durumunda neler yapılabileceğinin sorulması gerekmektedir. Sinüs ameliyatlarından sonra en sık görülen komplikasyonlar içerisinde ise şunlar yer alır.

Ağır kanama: sinüs ameliyatlarından sonra ağır kanama çok sık rastlanan bir durum olmamakla birlikte normal düzeyde bir kanama görülebilir. Bu durumda ilave tampon uygulaması yapılabilir. Bunun yanında kanama görülen hastaların hastane yatış süreleri uzatılabilir.
Göz yaşarması: hem ameliyat hem de sinüs iltihabı gözlerin yaşarmasına neden olabilmektedir.
Görme sorunlar: bazı hastalarda sinüs ameliyatından sonra tek gözlerinde çift görme ya da görme kaybı görülebilmektedir.
Uyuşma: özellikle Cadwell Luc ameliyatı sinirlerin hasar görmesine neden olabilmektedir. Bu sebeple de hastaların ameliyattan sonra yüzlerinin bir kısmında uyuşukluk hissetmesi söz konusu olabilir.
Boş burun sendromu: bazı hastalarda burunlarının açık olmasına rağmen tam nefes alamıyormuş gibi hissetmeleri durumudur.

Sinüzit ameliyatının faydaları

Sinüzit yaşamı tehdit etmese de yaşam kalitesini etkileyen bir hastalık olmaktadır. Bu sebeple de sinüs ameliyatları hayat kalitesinin arttırılmasını, hastaların rahat bir şekilde nefes almasını ve ağrılardan kurtulmasını sağlayan prosedürler olmaktadır. İnvazif müdahalelerden oldukları için de hastaların iyileşme süreleri son derece kısadır.

Sinüzit hastalığının iyileşme süreci

Hastaların önemli bir kısmı sinüs ameliyatından sonraki birkaç gün içerisinde iyileşmektedir. İyileşmeye yardımcı olacak adımlar içerisinde ise şunlar yer almaktadır:

Drenajı yakalamak için konulan gazlı bez zaman içerisinde ıslanacaktır. Bez ıslandıkça değiştirilmesi gerekir.
Başın yüksek bir konumda kalması ve uyurken de bu konumun korunması gerekir.
Bol miktarda sıvı tüketilmelidir.

Sinüzit hastaları nelere dikkat etmeli?

Sinüzit günlük hayatın etkilenmesine neden olan bir hastalıktır. Bu sebeple de sağlıklı kişilerin sinüzitten korunması önerilir. Bunun için dikkat edilecek noktalar içerisinde ise şunlar yer almaktadır.

Bol su tüketimine dikkat edilmesi
Ani hava değişimlerinde dikkatli olunması
Alerjik hastalıkları bulunan kişilerin gerekli tedavileri olması
Bağışıklık sisteminin güçlenmesini sağlayacak tedbirlerin alınması
Burun içerisinde görülen geniz eti büyümesi ve burun kemiği eğriliği gibi sorunların tedavilerinin vakit kaybetmeden yapılması
Islak saçla rüzgara maruz kalınmaması
Soğuk buhar solunması

Sinüzit çeşitleri

Sinüzit belirtilerin görüldüğü dönemin uzunluğuna göre çeşitli gruplara ayrılmaktadır. Sinüzit tipik olarak 6 gruba ayrılır.

Akut sinüzit

Kısa süreli sinüs enfeksiyonlarına akut sinüzit denmektedir. Genellikle 7 ile 10 gün süren akut sinüzit genellikle tıbbi bakıma gerek olmadan kendiliğinden iyileşir. İyileşmenin desteklenmesi için ev bakımı ve reçetesiz satılan dekonjestanlar yeterli olmaktadır.

Akut sinüzit belirtileri

Akut sinüzitin belirtileri içerisinde şunlar yer alır.

Baş ağrısı
Burundan gelen bulanık ve renkli akıntı
Kulak ağrısı
Burun tıkanıklığı
Ateş
Yüzde, gözlerin etrafında ve başta hissedilen basınç ve dolgunluk hissi
Kötü nefes
Koku ve tat kaybı
Diş ağrısı
Yorgunluk

Akut sinüzitin nedenleri

Akut sinüzit genellikle soğuk algınlığı sonrasında ortaya çıkan bir durumdur. Bakteri ve virüslerin sinüslerin içerisine yerleşerek burada yer alan dokuların şişmesine neden olur. Dokuların şişmesi sebebiyle de mukus bölgede sıkışıp kalır.

Akut sinüzit için risk faktörlerinin içerisinde ise şunlar yer almaktadır:

Alerji
Septum deviasyonu
Polipler
Anaokulları ve kreş gibi çok fazla enfeksiyonun görüldüğü alanlarda uzun süre kalmak

Akut sinüzit tedavisi

Akut sinüzit reçeteli ilaç kullanımına gerek kalmadan iyileşebilen bir hastalıktır. Ancak sinüslerin temizlenmesi ve basıncın arttırılması için bazı teknikler kullanılabilir. Bu tekniklerin içerisinde şunlar yer almaktadır.

Burun tıkanıklığının giderilmesi için tuzlu su spreylerinin kullanılması
Duş almak
Nemlendirici ya da buhar makinası çalıştırmak
Limonlu çay ya da bitki çayları gibi sıvılar tüketerek ekstra sıvı alımını sağlamak
Reçetesiz satılan burun dekonjestanları kullanmak
Dinlenmek

Subakut sinüzit

Sinüzite ait semptomların 4 haftan 12 haftaya kadar devam etmesi durumunda Subakut sinüzit olarak nitelendirilmektedir.

Subakut sinüzit belirtileri

Subakut sinüzitin neden olduğu belirtiler diğer sinüzit çeşitleri ile benzerlik taşımaktadır. Ancak subakut sinüzitin süresinin uzun olmasından dolayı hastalar belirtileri daha şiddetli yaşayabilirler. Subakut sinüzitin neden olduğu belirtiler içerisinde şunlar yer almaktadır.

Ateş
Kulaklarda ağrı ve basınç
Tat ve koku alma duyusunun azalması
Diş ağrısı
Öksürük
Yüzün şişmesi
Baş ağrısı
Ağız kokusu
Yüz ağrısı ve yüzde basınç hissi
Boğaz ağrısı
Burun tıkanıklığı
Burun ağrısı
Tükenmişlik

Subakut sinüzitin nedenleri

Sinüzit genel olarak virüsler, bakteriler ve mantarlar nedeni ile oluşmaktadır. Bakteri ile görülen akut sinüzitin subakut sinüzite dönüşme olasılığı daha yüksek olmaktadır. Bunun yanında hastada aşağıda belirtilen özelliklerin bulunması subakut riskini arttırmaktadır.

Astım
Bağışıklık sisteminin herhangi bir nedenden dolayı baskılanması
Alerji
Sık görülen solunum yolu enfeksiyonları
Polipler
Kistik fibrozis
Burun kemiği eğriliği

Subakut sinüzit tedavisi

Subakut sinüzit tedavisinde öncelikle cerrahi olmayan yöntemler denenmektedir. Bunların içerisinde burun spreyleri, antihistamin ilaçlar ve nazal yıkama bulunmaktadır. Bu yöntemlerin yetersiz kalması durumunda ise cerrahi seçeneklerin değerlendirilmesi gerekebilir.

Kronik sinüzit

Kronik sinüzit, sinüs enfeksiyonunun uzun süreli devam etmesidir. Sinüs enfeksiyonunun neden olduğu şişlik ve inflamasyonun 12 haftadan daha uzun süre devam etmesi durumunda kronik sinüzitten bahsedilebilir. Kronik sinüzitin tedavi edilebilmesi için ise birkaç farklı tedavi yönteminin kullanılması gerekmektedir.

Kronik sinüzit belirtileri

Kronik sinüzit belirtileri içerisinde şunlar yer almaktadır.

Burun, gözler ve alında ağrı ve hassasiyet
Burundan gelen kalın sarı veya yeşil renkli akıntı
Kulak ağrısı
Burun tıkanıklığı
Yorgunluk
Diş ağrısı
Öksürük
Özellikle yüz bölgesinde hissedilen baş ağrısı
Tat ve koku alma duygusunun kaybolması
Ağız kokusu

Kronik sinüzitin nedenleri

Kronik sinüzitin görülmesine neden olan durumlar içerisinde şunlar yer almaktadır.

Astım
Alerji
Kistik fibröz
Diş enfeksiyonları
Zayıf bağışıklık sistemi
Polipler

Kronik sinüzit tedavisi

Kronik sinüzitin tedavisi enflamasyonun hafifletilmesine yönelik olarak uygulanmaktadır. Bunun yanında tedavinin planlanmasında sinüzite neden olan etmen de önemli olmaktadır. Kronik sinüzit tedavisinde sıklıkla kullanılan yöntemlerin içerisinde ise şunlar yer alır.

Nazal yıkama
Nazal steroid spreyler
Burun eğriliğinin düzeltilmesi, poliplerin çıkarılması, sinüslerin açılması ve mantar kümelerinin çıkarılması için ameliyat yapılması

Tekrarlayan sinüzit

Tekrarlayan sinüzit olarak adlandırılan durumda hastalar bir yıl içerisinde 4 veya daha fazla kez sinüzit teşhisi alırlar. Ancak bu dönemler en fazla 2 hafta devam etmektedir.

Tekrarlayan sinüzit belirtileri

Tekrarlayan sinüzit belirtileri akut sinüzit ile aynı olmaktadır. Çünkü her sinüzit dönemi akut sinüzit olarak geçer.

Alerjik sinüzit

Özellikle erken çocukluk döneminde görülen bir sinüzit türü olan alerjik sinüzit çeşitli alerjenlere maruz kalma sebebi ile ortaya çıkan bir durumdur. Alerjenlere sürekli olarak maruz kalmak alerjik kişilerde sinüzit semptomlarının gelişmesine neden olmaktadır. Alerji sebebi ile görülen sinüzit 4 haftadan daha kısa ya da 8 haftadan daha uzun süre görülebilir.

Alerjik sinüzit belirtileri

Alerjik sinüzit ile alerjik nedenlere bağlı olarak görülmeyen sinüzit sıklıkla birbirine karıştırılmaktadır. Ancak alerjik nedenler ile görülmeyen sinüzitte hastaların göz, burun ve boğazda kaşıntı görülmez. Bu açıdan alerjik sinüzitin ayırt edici belirtisi olmaktadır. Bunun yanında alerjik sinüzit belirtileri içerisinde şunlar yer almaktadır.

İki haftadan daha uzun süren burun tıkanıklığı, hapşırma ve burun akıntısı
Gözlerin, burnun ve boğazın kaşınması
Yanaklar, alın, burun ve göz çevresinde ağrı, şişlik ve hassasiyet
Sinirlilik
Odaklanamama
Yorgunluk
Uykusuzluk
Yatak ıslatma
Uyurgezerlik
Koku ve tat alma duygusunun azalması

Alerjik sinüzit tedavisi

Alerjik sinüzit tedavisinde öncelikle hastaların alerjenlerden uzak durmaları gerekmektedir. Bunun yanında tedavisinde kullanılabilecek yöntemler içerisinde şunlar yer almaktadır.

Tuzlu burun spreylerinin kullanılması
Buhar solunması
Dekonjestanların kullanılması
Kortikosteroid burun spreylerinin kullanılması
Alerji aşıları
Reçetesiz satılan ağrı kesiciler
Şiddetli bakteriyel enfeksiyon söz konusu ise antibiyotik tedavisi

Fungal sinüzit

Sinüzitin mantardan kaynaklanması durumunda fungal sinüzit adı verilmektedir. Fungal sinüzitin temel tedavisi ise ameliyat olmaktadır. Ancak bireyin sağlıklı bir bağışıklık sistemine sahip olması durumunda ameliyat önerilmez. Bazı mantar türlerinde ise herhangi bir müdahaleye gerek kalmadan iyileşme sağlanmaktadır.

Fungal sinüzit de kendi içerisinde gruplara ayrılmaktadır. Bu grupların içerisinde ise şunlar yer alır.

En sık görülen fungal sinüzit türü alerjik fungal sinüzit olmaktadır. Bu durum burun içerisindeki mantara karşı alerjik tepkime gelişmesinden kaynaklanır. Tedavi edilmemesi durumunda nazal poliplerin oluşması söz konusu olmaktadır. Özellikle alerjik astım ve saman nezlesi olan kişilerde görülür.
Mantarın sinüslerde birikerek mantar kümesi haline gelmesi ve büyüyerek sinüsleri tıkaması durumunda ise miçetoma olarak adlandırılan farklı bir tür fungal sinüzit gelişmektedir. Mantar kümelerinin çıkarılması için ise ameliyat gerekir.
Burun dokusunun değil de mukozanın etkilenmesine neden olan mantar enfeksiyonlarında ise saprofitik mantar sinüziti adı verilmektedir. Mukus içerisinde mantarların büyümesinden dolayı tedavisinde ameliyat gerekli olmaktadır.

İnvaziv fungal sinüzitin tedavi edilmemesi durumunda yaşamı tehdit eden bazı sağlık sorunlarının ortaya çıkması mümkün olmaktadır. Çünkü mantar enfeksiyonları burun içerisindeki dokuların tahrip edilmesine neden olur. Bunun sonucunda da enfeksiyon beyne ve kafatasına yayılabilir. İnvaziv fungal sinüzit türleri içerisinde ise şunlar yer almaktadır.

Akut fulminan invaziv sinüzit: özellikle bağışıklık sistemi zayıf olan kişilerde görülen bir fungal sinüzit türü olmaktadır. Bu türde mantar burun içerisindeki kan damarlarının yok olmasına neden olur. Bu sebeple de burun dokuları beslenemez ve ölmeye başlar. Bu sayede enfeksiyon hızlı bir şekilde gözlere ve beyne yayılarak körlüğe ve hatta ölüme neden olur.
Kronik invaziv sinüzit: özellikle diyabetli kişilerde görülen sinüzit türü olmaktadır. Akut fulminan invaziv sinüzit türüne benzemekle birlikte daha yavaş yayılım göstermektedir.
Granülomatöz invaziv fungal sinüzit: GIFS olarak da adlandırılan bu tür nadir görülmektedir. Bağışıklık sisteminin mantara karşı savaş başlatması durumunda ortaya çıkar. Bağışıklık sistemi sadece mantara değil aynı zamanda burun zarına saldırı ve burun dokusunu yok eder.

Fungal sinüzit belirtileri

Fungal sinüzitin belirtileri içerisinde şunlar yer almaktadır.

Koku duyusunun azalması
Burunda kökü koku
Sinüs baş ağrısı
Ateş
Sinüs bölgesinde ağrı, basınç ve hassasiyet
Burun ve sinüslerde iltihaplanma
Burun tıkanıklığı
Burun akıntısı

Bağışıklık sistemi baskılanmış olan kişilerde ise fungal sinüzit belirtileri daha şiddetli bir şekilde görülmektedir. Bu kişilerde görülebilecek fungal sinüzit belirtileri içerisinde ise şunlar yer almaktadır.

Davranış değişiklikleri
Nörolojik problemler
Cilt rengi değişiklikleri
Yüz uyuşması
Proptoz
Yanaklarda ya da gözlerde şiddetli şişkinlik
Görme değişiklikleri
Görme kaybı

Fungal sinüzitin nedenleri

Çok çeşitli mantar türleri fungal sinüzite neden olmaktadır. Özellikle küf mantarları fungal sinüzite en sık neden olan mantar türleri olmaktadır.

Fungal sinüzit tedavisi

Fungal sinüzit tedavisinde farklı teknikler kullanılmaktadır. Bunun yanında bağışıklık sistemi sağlıklı çalışan kişilerin önemli bir kısmında fungal sinüzit için herhangi bir tedavi gerekmez. Söz konusu invaziv fungal sinüzit olduğunda ise acil tıbbi bakım gerekli olmaktadır. Fungal sinüzit tedavi seçenekleri içerisinde ise şunlar yer almaktadır.

Mantarın ölmesini sağlayan ilaçlar. Bu ilaçlar genellikle ameliyat ile birlikte reçete edilmektedir.
Kortikosteroid ilaçlar ile iltihabın ve sinüs basıncının azaltılması sağlanır.
Saprofitik fungal sinüzitin tedavisinde nazal yıkama önerilir.
Cerrahi yöntemler

Sinüzitin risk faktörleri nelerdir?

Bazı kişilerin sinüzite yakalanma ihtimalinin popülasyonun geri kalanına göre daha yüksek olmasının nedeni risk faktörlerinden daha fazla etkilenmesidir. Sinüzitin risk faktörleri içerisinde ise şunlar yer alır.

Burun alerjileri
Sigara kullanımı
Astım
Zayıflamış bağışıklık sistemi
Nazal polipler
Burun eğriliği

Sinüzit nasıl akıtılır?

Özellikle akut sinüzitin erken dönemlerinde evde uygulanacak bazı yöntemler ile sinüslerin boşatılması sağlanabilir. Bu sayede hastalar daha rahat nefes alarak ağrı ve diğer şikayetlerin şiddetinin azaltılması sağlanabilir. Sinüslerin açılması için kullanılabilecek yöntemler içerisinde ise şunlar yer almaktadır.

Buhar cihazı
Burun aspiratörü
45 derecelik açı ile otururken baş arkaya yaslanır ve sağa sola yavaşça çevrilir. Bu sırada işaret parmakları ile birlikte burnun üst kısmındaki kemiğe baskı uygulanır.
Kaşların ortasına bastırılarak yukarı doğru masaj yapılması
1 kaşık tuzun eklendiği bir bardak ılık su ile nazal yıkama yapmak
Nane yağı eklenmiş sıcak su ile buhar banyosu yapmak
Yemeğe acı biber eklenmesi
1 kaşık zencefili su ile macun kıvamına getirdikten sonra burun etrafına sürmek ve birkaç dakika bekledikten sonra yüzü ve burnu yıkamak
Papatya buharı
Burun deliklerine okaliptüs yağı sürmek
Soğan suyu içmek

Sinüzit ağrısı

Sinüzitin neden olduğu ağrı genellikle zonklayıcı tarzda olmaktadır. Ağrının görüldüğü bölge ise etkilenen sinüs bölgesine göre değişiklik gösterir. Bunun yanında sinüzitin neden olduğu ağrının özellikleri içerisinde şunlar da yer almaktadır.

Sinüzit ağrısı dişlerde hissedilebilir.
Etkilenen bölgeye bağlı olarak sinüzit ağrısı başın arka kısmında hissedilebilir.
Burun kökündeki ağrılar da sinüzit kaynaklı olarak görülmektedir.
Ağrının yanında etkilenen bölgede ağırlık hissi ya da dokununca ağrı hissedilmesi de mümkün olmaktadır.

Sinüzit ağrısı nasıl geçer?

Sinüzit ağrısının geçmesi için doktorun reçete ettiği ilaçların önerilen şekilde kullanılması gerekmektedir. Bunun yanında ağrının geçmesi için evde uygulanabilecek yöntemlerin içerisinde şunlar yer almaktadır.

Yüksek yastıkta yatmak
Bol su tüketmek
Tuzlu su ile nazal yıkama yapmak
Burun kanatlarının yanında yer alan akupunktur noktalarına masaj yapmak
Sıcak su ile duş almak
Sıcak içecekler tüketmek
Toz zencefil ile sıcak sütü karıştırarak tüketmek

Sinüzit bulaşıcı mı?

Sinüzit bulaşıcı bir hastalık değildir. Ancak sinüzit oluşmasına sıklıkla neden olan solunum yolu enfeksiyonları bulaşıcı hastalıklar içerisinde yer alır. Bu sebeple de sinüzit bulaşıcı olmasa da grip ya da soğuk algınlığı olan bir kişi ile temasta bulunmak bu hastalıkların bulaşmasına ve diğer kişide de sinüzit görülmesine neden olabilir.

Sinüzit masajı

Sinüzitin neden olduğu şikayetlerin azaltılmasında kullanılabilecek tekniklerden birisi de sinüzit masajı olmaktadır. Masaj tekniklerinin uygulanması kısa süre içerisinde şikayetlerin hafiflemesini sağlamaktadır. Bu amaçla uygulanabilecek birçok masaj türü bulunur.

Sinüs drenaj masajı

Sinüs drenaj masajlarının amacı çeşitli noktalara basınç uygulayarak baskının ve tıkanıklığın azaltılmasını sağlamaktadır. Bunun için kullanılabilecek farklı yöntemler bulunmaktadır.

Genel sinüs yüz masajı

Genel sinüs masajı için takip edilmesi gereken adımlar şunlardır.

Başlarken 4 parmak şakak bölgesine yerleştirilir.
Bu bölgeye dairesel hareketler ile masaj yapılır.
Hassas bir bölgenin hissedilmesi durumunda parmaklar bu bölgede birkaç saniye tutulur. Bu sırada derin nefes alınır.
Masaja alın saç sınırı boyunca devam edilir.
Daha sonrasında baş ve işaret parmakları kaşların arasında hafif sıkıştırılarak yerleştirilir ve hafif basınç uygulanır.
Daha sonrasında kaşın üzerinden kulağa doğru hafif bası ile devam edilir.
Bir sonraki adımda 4 parmak elmacık kemiğinin iç kısmı olan burna en yakın bölgeye yerleştirilir.
Parmaklar yavaşça bastırılarak yüzün dış hattına doğru ilerletilir.
Daha sonrasında alt çene eklemine hafif masaj yapılması gerekir.
Son olarak ise 4 parmak V şekline getirilir ve kulakların her iki yanına parmaklar yerleştirilir. Daha sonrasında bu pozisyonda parmaklar aşağı ve yukarı doğru hareket ettirilir.

Frontal sinüs masajı

Bunun için izlenmesi gereken adımlar şunlardır.

İşaret ve orta parmaklar kaşların üzerine yerleştirilir.
Daha sonrasında dairesel hareketler ile kaşların üzerine masaj yapılır.
Kaşların bittiği noktada eller çapraz şekilde alına doğru hareket ettirilir.

Maksiller sinüs masajı

Bir diğer sinüs bölgesi yanaklarda yer alan ve maksiller sinüs olarak adlandırılan sinüslerdir. Buradaki ağrının hafifletilmesi için uygulanabilecek masaj tekniğinin adımları ise şunları içermektedir.

İşaret ve orta parmaklar kullanılarak elmacık kemiklerinin altı ile çene arasındaki bölgeye baskı uygulanır.
Parmaklar kulaklara doğru hareket ettirilirken dairesel hareketler yapılır.
Daha derin bir masaj ihtiyacı varsa baş parmakların kullanılması gerekir.