Mesane Kanseri

Mesane Kanseri Nedir?

Mesane böbrekler aracılığı ile süzülen idrarın depolanmasını sağlayan bir organımızdır. Daha sonrasında mesanenin kasılması ile idrar vücuttan dışarı atılır. Mesanenin iç dokusu kendine özgü olmaktadır. Mesane kanserleri ise mesaneye özgü olan bu tabakada gerçekleşmektedir. Mesane kanserlerin %90’nı sadece mesanenin iç yüzeyinde görülmektedir. Kanser hücreleri mesanenin iç kısmında bulunan bu dokularda kontrolsüz bir şekilde çoğalarak mesane kanserine neden olmaktadır.

Özellikle 65 yaşın üzerinde ki kişiler görülen mesane kanserinin en karakteristik belirtisi ise idrarda ağrısız görülen kan olmaktadır. Erkeklerde mesane kanserinin görülme olasılığı kadınlara oranla 4 kat daha fazla olmaktadır. Bunun yanında hem kadın hem de erkeklerde görülen semptomlar aynı olmaktadır.

Mesane Kanseri Belirtileri

Mesane kanserinin belirtileri arasında şunlar bulunmaktadır:

• İdrar yapma sırasında yaşanılan yanma ve ağrı hissi,
• İdrar yapmada zorluk,
• İdrarın kesintili ya da yavaş gelmesi,
• Sık sık idrara çıkma,
• İdrar miktarının azalması,
• Kilo kaybı veya zayıflık,
• Mesane ya da bağırsak kontrolünde yaşanılan zorluklar,
• İleri mesane kanseri evrelerinde kalça ve sırtta ağrı yaşanması, baldırlarda yaşanılan sertlik ve ağrı.

Mesane Kanserinin Kemiklere Sıçrama Belirtileri

Mesanede görülen kanser hücreleri zaman içerisinde yerlerinden ayrılarak dolaşım sistemine geçebilmektedir. Dolaşım sistemi ile de bu kanser hücreleri kemiklere yapışabilmektedir. Bu durumda mesane kanseri kemikler ile metastaz yapmış olur. Kemiklere yapışan bu kanser hücreleri uzun süre boyunca sessiz kalabilirler. Mesane kanserinin kemiklere sıçraması durumunda ise gösterdiği belirtiler şunlar olmaktadır.

• Kemik ağrısı, kemik metastazının ilk belirtisi olarak ortaya çıkmaktadır. İlk başlarda nadiren kemik ağrısı görülse de ileri dönemlerde özellikle geceleri şiddetli ağrılar görülmektedir.
• Kemik kırıkları da görülen bir diğer belirtidir. Kanser kemiklerin zayıflamasına neden olduğu için kemiklerin kolay bir şekilde kırılmalarına neden olurlar.
• Uyuşukluk,
• Felç,
• İdrar yapmada güçlük yaşama, özellikle omurga kemiklerinin üzerinde görülmesi durumunda rastlanır. Çünkü kanser omurgadaki sinirlerin üzerine baskı yapmaya başlar.
• İştah kaybı,
• Mide bulantısı,
• Aşırı susama,
• Kafa karışıklığı,
• Yorgunluk gibi belirtiler ise kanda yüksek düzeyde kalsiyum bulunmasından kaynaklanmaktadır.

Erken Evre Mesane Kanseri Belirtileri

Mesane kanserinin erken evre belirtisinin başında idrarda kan görülmesi bulunmaktadır. Bunun yanında hastalarda görülebilecek belirtiler içerisinde şunlar yer almaktadır.

Hematüri

İdrarda gözle görülebilir kanın bulunması halinde makroskobik hematüri adını almaktadır. Ancak kan hücrelerinin laboratuvar incelemesi ile anlaşılması halinde mikroskobik olarak adlandırılmaktadır. 

Kanın idrarda görülmesi halinde idrar rengi pembe, kırmızı, kahverengi ya da paslı görülebilir. Bunun yanında idrarda kan çizgileri de görülebilmektedir. İdrarda kan görülmesi her gün karşılaşılacak bir belirti olmayabilir. Bu sebeple de belirtilerin gelip gitmesi durumunda dahi doktora başvurulması gerekmektedir. 

Mesane Alışkanlıklarında Değişiklikler

Mesane kanserinde görülebilecek bir diğer belirti ise mesane alışkanlıklarındaki farklılıklar. Bu farklılıklar içerisinde şunlar yer alabilir.

• Daha sık idrara çıkma
• Mesane dolu olmasa dahi idrara çıkma konusunda güçlü bir dürtü hissetmek
• Mesanenin tam olarak boşaltılmaması
• Gecede birkaç kez idrara çıkmak
• İdrar yaparken yanma hissi veya ağrı
• İdrar yapmada zorluk veya zayıf idrar çıkışı
• Kalıcı mesane enfeksiyonları

İleri Belirtileri

Mesane kanserinin ilerlemesi vücudun diğer bölgelerine yayılmasına neden olabilir. Bu aşamada görülen belirtiler kanserin yayıldığı yere bağlı olarak farklılık göstermektedir. İleri belirtiler arasında şunlar yer alabilmektedir.

• İdrar yapamama
• Yorgunluk
• Bitkinlik
• Kemiklerde ağrı
• Kendini iyi hissetmeme
• Ayaklarda ve bacaklarda şişlik
• Sarılık
• Alt karın ağrısı
• İştahsızlık
• İstemsiz kilo kaybı
• Kanserin karaciğere yayılması halinde nefes darlığı veya sürekli öksürük

Mesane Kanseri Nedenleri

Mesane kanseri riskinin artmasını sağlayan bazı faktörler bulunmaktadır. Bu faktörlerin içerisinde ilk sırayı ise yaş almaktadır. Mesane kanserleri özellikle 50 yaşın üzerinde ki erkeklerde daha sık görülmektedir.

Mesane kanseri riskini artıran bir diğer etmen ise sigara kullanımı olmaktadır. Sigara içen kişilerde mesane kanseri görülme riski 6 kat daha fazla olmaktadır.

Bazı meslekler de mesane kanseri riskinin artmasına neden olmaktadır. Özellikle çalışma ortamlarında organik ya da kimyasal boya maddelerine maruz kalınması da mesane kanseri riskini artırmaktadır.

Bazı kişilerde görülen kronikleşmiş mesane iltihabı da mesane kanseri riskini artıran faktörler arasında yerini almaktadır. Özellikle omurilik hastalıkları ya da sürekli sonda kullanımı bulunan kişilerde sıklıkla mesane iltihabı görülmektedir.

Mesane kanserinin risk faktörleri içerisinde son olarak kemoterapi de bulunmaktadır. Diğer kanser türlerinin tedavisi için kullanılan kemoterapi bazı hastaların mesane hücrelerinde değişiklik yaşanmasına neden olmaktadır.

Mesane Kanseri Tanısı Nasıl Yapılır?

Mesane kanseri ile hekime başvurulduğunda öncelikle hekimler hastaların öyküleri almaktadır. Daha sonrasında ise fiziksel muayene ile ön bulgular elde edilmektedir. Kesin tanının konulması için ise ileri tetkiklerin kullanılması gerekmektedir.

Sistoskopi

Sistoskopi, hastaların idrar yolundan ışıklı ve ince bir alet ile girilen bir görüntüleme yöntemi olmaktadır. Bu görüntüleme işlemi sırasında gerekli görülmesi halinde biyopsi için parça da alınmaktadır.

Görüntüleme Yöntemleri

Tanın kesinleşmesi ve varsa kanserin diğer organlara yayılıp yayılmadığının görüntülenebilmesi için farklı görüntüleme testlerinden faydalanılmaktadır. Bu testler ile hastaların karın bölgesi incelenir. Bunun yanında üreter ve böbrekler incelenmektedir.

Mesane Kanseri Evreleri

Her kanser türünde olduğu gibi mesane kanserinde de evreler bulunmaktadır. Hastaların hangi evrede bulunduğunun tespit edilmesi sayesinde daha doğru bir tedavi planlanmaktadır. Ayrıca doğru belirlenen evreler sayesinde tedavinin başarı ihtimali de artmaktadır.

0. Evre

Mesane kanserini diğer kanser türlerinden ayıran en büyük özelliklerinden birisi de 0. evresinin bulunmasıdır. Bu evrede bulunan mesane kanserinde kanser hücreleri uzak lenf bezlerine ya da organlara sıçramıştır. Ayrıca bu evrenin de iki farklı alt türü bulunmaktadır. 

Bu türlerden ili 0a evresi olmaktadır. Bu evrede mesane de birkaç papil bulunmaktadır. Ancak bu papiller henüz epitel tabakada olduğu için derinlere invazyon yapmamıştır.

0 evresinin diğer bir alt türü ise 0is olmaktadır. Bu evredeki papiller dikey bir şekilde büyümek yerine yayılarak büyüme göstermektedir. Hastalarda görülen bu kanser türüne aynı zamanda karsinoma in situ denmektedir. Bunların yanında bu kanser türleri son derece agresif olmaktadır.

1. Evre

Uzak organlara ya da lenf bezlerie herhangi bir sıçramanın gerçekleşmediği bu evrede kanser dokuları epitel tabanın bir alt katmanına yayılmıştır. Kas tabakasına herhangi bir geçişin gerçekleşmediği bu evrede kanserli dokular hem epitel tabakada hem de subepitel tabakada görülmektedir.

2. Evre

Mesane kanserinin ikinci evresinde kanser henüz uzak organlar ya da lenf bezleri ile herhangi bir metastaz gerçekleştirmemiş olmasına rağmen kanserli dokular kas tabakasına kadar ilerleme gösterir.

3. Evre

Mesane kanserinin üçüncü evresi de iki alt gruba ayrılmaktadır. Bu türlerden ilki 3A olmaktadır. Bu evrede bulunan hastalarda kanser kas dokusunun altında bulunan yağ dokusuna kadar ulaşmaktadır. Bunun yanında çevre organlarda da kanser görülmeye başlanmaktadır.

Özellikle prostat ve vajinada kanser görülmeye başlanır. Bunların yanında bölgesel lenf nodlarını en az 1 tanesinde de metastaz gerçekleşmiştir. Ancak uzak organlarda ya da lenflerde metastaz henüz gerçekleşmemiştir.

3B evresinde bulunana hastalarda ise üst pelvik ve pelvik lenf bezlerinde metastaz görülmektedir. uzak organlarda ise hala metastaz söz konusu olmamaktadır.

4. Evre

Mesane kanserinin 4. evresi de iki alt gruba ayrılmaktadır. 4A evresinde ki hastalarda kanserli dokular uzak lenflere metastaz yapmıştır. Ancak uzak organlarda henüz metastaz bulunmamaktadır. Ayrıca bu evrede iliak damarlarında da metastaz görülebilir.

4. evrenin bir diğer alt grubu ise 4B olmaktadır. Bu evrede ise hastalarda kemik, karaciğer, akciğer gibi organlara yayılım göstermektedir.

Mesane Kanseri Tedavi Yöntemleri

Kanser türleri içerisinde son derece sık görülen mesane kanseri için birden farklı tedavi yöntemi bulunmaktadır. Uygulanacak tedavinin kanserin ve hastaların özelliklerine göre ürologlar ile hastaların birlikte karar vermesi gerekmektedir.

Transüretral Rezeksiyon (TUR)

En bilindik mesane kanseri tedavi yöntemi olan mesane kanseri ameliyatları ile hastaların mesaneleri alınmaktadır. En başarılı mesane kanseri tedavilerinden birisi olan bu ameliyatlar iki farklı yöntemle yapılmaktadır. Bu yöntemlerden ilki de TUR olmaktadır.

Özellikle erken evrede bulunana mesane kanserlerinde tercih edilen bu yöntemde ucunda bir kamera ve kazıma bıçağı bulunana bir tıbbi cihaz ile gerçekleştirilmektedir. Bu tıbbi cihaz ile kanserli bölge tamamen çıkarılır. Bu yöntem kas dokularına kadar ilerleyen mesane kanserlerinde de sıklıkla tercih edilmektedir.

Sistektomi

Mesane kanseri tedavisinde uygulanan ameliyat yöntemlerinden birisi de radikal sistektomi ameliyatları olmaktadır. Eğer kanserli dokunun çıkarılması aşamasında mesane dokularına herhangi bir zarar gelmeyecekse bu yöntem tercih edilir.

Sistektomi uygulana erkek hastalarda seminal veziküllerin ve prostatın çıkarılması da söz konusu olmaktadır. Bu sebeple de erkek hastalarda ereksiyon bozukluklarının yaşanması söz konusu olabilmektedir. Ancak doktorlar ereksiyon için gerekli olan sinirleri ayırabilmektedir. Bu sayede de erkek hastaların ileriki dönemde ereksiyon sorunları yaşamasının önüne geçilir.

Kadınlarda yapılan sistektomi ameliyatlarında ise yumurtalıkların, uterusun ve vajinanın bir kısmının çıkarılması gerekmektedir. Kadınlarda yumurtalıkların çıkarılması ise hem erken menopoza hem de kısırlığa neden olabilmektedir. 

Bunların yanında sistektomi ameliyatları kanama ve enfeksiyon riski taşıyan ameliyatlardan olmaktadır. Eğer bu ameliyatlar da Vinci robotik cerrahi robotu ile gerçekleşirse o zaman operasyon robotik radikal sistektomi ameliyatı adını almaktadır. 

Radyoterapi ve Kemoterapi

Mesane kanseri hastalarında eğer ameliyat bir seçenek değilse o zaman hastalara radyoterapi uygulanmaktadır.

Mesane kanseri tedavisinde kullanılan bir diğer yöntem olan kemoterapi ise iki farklı yöntemle uygulanmaktadır. Bu yöntemlerin ilki intravezikal kemoterapi olarak bilinen türü olmaktadır. Bu kemoterapi türünde uygulama sadece mesaneye yağılmaktadır.  Hedefe yönelik olarak uygulanan bu tür özellikle ilerleme riski yüksek olan ve agresif kanserler de kullanılmaktadır.

Kemoterapinin bir diğer çeşidi ise sistemik kemoterapi olmaktadır. Bu yöntemde kemoterapi hastaların tüm vücuduna uygulanmaktadır. 

İmmünoterapi

Mesane kanserinde kullanılan immünoterapide ise asıl olarak hastaların bağışıklık sistemleri tedavinin etkin bir parçası olmaktadır. Kullanılan ilaçlar ile hastaların bağışıklık sistemleri aktif hale getirilir ve bağışıklık sisteminin kanser ile mücadele etmesi sağlanır.

Mesane Kanseri Ölümcül mü?

Mesane kanseri teşhisinin konulmasından sonra hayatta kalma oranlarının ve sürelerinin incelendiği çalışmalar bulunmaktadır. Bu çalışmalara göre mesane kanserinin seyri ve hangi aşamada tanı aldığı tedavilerin başarı oranları ve sağkalım oranlarını ilk elden etkilemektedir.

Prognoz olarak da adlandırılan hastalığın seyri birçok faktöre bağlı olarak değişmektedir. Bu faktörler içerisinde şunlar yer almaktadır

• Kanserin evresi
• Kanserin türü
• Kanserin derecesi
• Hastanın yaşı ve genel sağlık durumu

Bunların yanında kas invazif olmayan mesane kanserleri için prognoz ayrıca şunlara bağlı olmaktadır.

• Tümörlerin sayısı ve büyüklüğü
• Kanserin mesanenin iç yüzeyinin yanındaki bağ dokularına doğru büyüyüp büyümediği
• Tedaviden sonra tekrarlayıp tekrarladığı

Bir kanser türünün ölümcül olup olmadığını belirten terime sağ kalım oranları denilmektedir. Mesane kanseri olan kişilerden uzun yıllar boyunca toplanan istatistikleri kullanılarak bu tahminler yapılmaktadır. En sık kullanılan tahminler 5 yıllık bağıl sağ kalım oranlarıdır.

5 yıllık sağ kalım oranı aynı tip ve evre mesane kanseri olan kişilerin kanserleri teşhis edildikten sonra 5 yıl hayatta kalma yüzdesinin genel nüfustaki kişilerle karşılaştırıldığında ne olduğunu söyleyen terimdir. Mesane kanseri için 5 yıllık göreceli sağkalım oranları şu şekilde olmaktadır.

• Sadece mesane karsinomu in situ için %97
• Lokalize mesane kanseri için %71 
• Bölgesel mesane kanseri için %39
• Metastatik mesane kanseri için %8

Mesane Duvarının Kalınlaşması Kanser Mi?

Mesane kanseri bazı hastalarda herhangi bir belirti göstermeden ilerleyebilmektedir. Bu sebeple de ürologlar yıllık düzenli muayenelerin yapılması gerektiğini belirtmektedir. Bu muayenelerde kontrol edilen durumlardan birisi de mesane duvarının kalınlaşıp kalınlaşmadığıdır.

Muayenede mesanenin tüm duvarlarının normalden daha kalın olduğunun fark edilmesi durumunda hastada mesane kanserinin görülme olasılığı %20 olmaktadır. Ancak mesanenin iç duvarlarının lokalize olarak kalınlaşması halinde hastada kanser görülme ihtimali oldukça düşük olmaktadır. 

Mesane Kanseri ve Beslenme

Gerek mesane kanserinin önlenmesi gerekse de hastaların tedaviye iyi bir şekilde hazırlanabilmesi için beslenme son derece önemli olmaktadır. Uzmanlar da mesane kanseri hastalarına şiddetle sağlıklı beslenmelerini önermektedir. Uygun bir şekilde beslenen hastaların tedavilerinin başarı oranlarının daha yüksek olmasının yanı sıra sağ kalım oranlarını da etkilemektedir. 

Mesane Kanseriyle Sağlıklı Beslenme Hakkında Bilinmesi Gerekenler

Mesane kanseri hastaları için iyi ve sağlıklı beslenmek son derece zor olabilir. Ancak sağlıklı ve iyi beslenmek için yapılabilecek birkaç şey bulunmaktadır. Bunlardan bazıları şunlardır.

• Kalp sağlığına uygun bir diyetin uygulanması gerekmektedir. Kalp sağlığına uygun diyetler genellikle çeşitli meyve ve sebzelerin yanı sıra tam tahıllar, derisiz kümes hayvanları ve balık, az yağlı süt ürünleri, kuruyemişler ve baklagiller yer almaktadır. Bunun yanında tropikal olmayan sağlıklı yağlardan da tüketilmesi gerekmektedir.
  
  
• Bol lifli besinler, mesane kanseri tedavisi ile ilişkili belirtilerin hafiflemesine yardımcı olmaktadır.
  
  
• Önemli olan bir diğer nokta ise günlük su tüketimidir. Gün içerisinde ne kadar su tüketilmesi gerektiğinin uzmanla görüşülmesi gerekmektedir. Çünkü her hastanın günlük su ihtiyacı farklılık göstermektedir. Sade su içmekte zorlanan kişilerin limon ya da elma dilimleri ile suyu aromalandırmasında herhangi bir sakınca yoktur. Hastaların yeterli su miktarını tüketebilmeleri için şekersiz bitki çaylarından da yaralanmalarında herhangi bir sakınca bulunmamaktadır. 
  
  
• Hastaların yağ bakımından fakir ancak protein bakımından zengin besinleri tüketmesi ise tedavi sürecinde vücudun güçlü kalmasına yardımcı olur.

Mesane ve Beslenme İle İlgili Doğru Bilinen Yanlışlar

Mesane kanseri hastalarına doğru olduğu düşünülen birçok farklı tavsiye verilmektedir. Bu yanlış olan tavsiyeler içerisinde şunlar yer almaktadır.

Şeker Yemek Mesane Kanserinin Büyümesine Neden Olur

Mesane kanseri hastaların beslenme tavsiyelerinde sıklıkla yer alan bu konu yanlıştır. Vücudun şekeri ya da glikozu enerjiye dönüştüren ve kanser hücrelerinden oluşmaktadır. Bunun yanında şeker tüketiminin kanser hücrelerini artırdığına dair herhangi bir çalışma bulunmamaktadır.

Diğer bir yandan şekerden kaçınmanın kanserin iyileşmesine yardımcı olacağına dair de herhangi bir kanıt bulunmamaktadır. Ancak aşırı şeker tüketimi kilo alımına ve obeziteye neden olabilmektedir. Bunlar kanser açısından önemli risk faktörlerindendir. Bu sebeple de ara sıra yenilen tatlının diyete herhangi bir etkisi bulunmamaktadır.

Yapay Tatlandırıcılar Mesane Kanseri Olasılığını Artırabilir

Yapay tatlandırıcılar, ek kalori olmaksızın besinleri daha tatlı olmasını sağlayan ikamelerdir. 70’li yıllardan kalan eski çalışmalar, gıda pazarından kaldırılan belirli katkı maddelerinin bazı laboratuvar hayvanlarında mesane kanserine yol açtığını göstermiştir. Ancak bunun insanlarda olmadığı görülmüştür. Bu sebeple de tatlandırıcıların hepsi en iyi seçenekler olmasa da mesane kanseri riskinin artmasına neden olmaz.

Mesane Kanseri Tedavisinde Yan Etki Belirtileri İçin Öneriler

Mesane kanserinin tedavisi sırasında rahatsız edici yan etkilerin ortaya çıkması mümkün olmaktadır. Bu belirtiler ile mücadele etmek için uygulanabilecek ipuçlarının içerisinde şunlar yer almaktadır.

Koku ve Tat Değişikliği

Özellikle kemoterapi gören ya da sistektomi geçiren hastalarda tat ve koku değişikliği sık görülen bir belirtidir. Çoğu zaman hastalar ağızlarında metalik bir tat hissederler. Bazen metal yerine plastik kaplar kullanmak bu tadın giderilmesi için yardımcı olmaktadır.

Kabızlık veya İshal

Kabızlık, mesane kanseri olanların karşılaşabileceği bir diğer belirti olmaktadır. Bunun su hedefinin takip edilmesi su tüketimine yardımcı olmaktadır. Kabızlığın engellenmesi için hastaların günde en az 8 bardak su tüketmeleri önerilmektedir. Mümkün olması durumunda daha fazla su tüketmeleri ise tercih sebebidir. Çay, kahve, et suyu ve çorba gibi sıcak içecekler besinlerin bağırsaklarda daha hızlı hareket etmesine yardımcı olabilmektedir.

İshal, mesane kanseri tedavisi ile ilişkili olarak görülmektedir. Yukarıda belirtildiği gibi, ishalle birlikte gelen sıvı kaybının telafi edilmesi için mümkün olduğunca susuz kalınmamasına dikkat edilmesi gerekmektedir.

Daha küçük öğünlerin tüketmek tavsiye edilen bir başka beslenme ipucudur. Bunun yanında potasyum ve sodyum gibi elektrolitlerin temin edilebilmesi için kayısı, muz, et suyu ve kuruyemişlerin tüketilmesi önerilmektedir. Bunun yanında düşük lifli yiyecekler tüketilmektedir. İçeceklerin ve yiyeceklerin oda ısısında olmasına dikkat edilmesi gerekmektedir bunların yanında hastaların şunlardan kaçınması gerekmektedir. 

• Yağlı ve baharatlı yiyecekler
• Süt ürünleri 
• Şekerli içecekler
• Kafein
• Şekersiz şekerleme ve sakız
• Alkol

Mide Bulantısı

Yaygın görülen yan etkilerden birisi olan mide bulantısı aynı zamanda hastaların yeterince beslenememesine neden olmaktadır. Bunun üstesinden gelmek için hastaların iştahı olduğu zamanlarda küçük öğünler halinde beslenmeleri önerilmektedir. Çok acıkmayı beklemek ve daha sonrasında fazla yemek mide bulantısına neden olacaktır. Bunun yanında oda sıcaklığındaki besinler tüketilmeli ve yağlı ve baharatlı besinlerden kaçınılmalıdır. 

Mesane Kanserine Neler İyi Gelir?

Mesane kanseri hastalarının öncelikli olarak beslenimlerine dikkat etmeleri gerekmektedir. Bunun yanında mesane kanseri riskinin artmasına neden olan kimyevi maddeler, sigara kullanımı ve su tüketiminin az olması gibi etkenlerden de uzak durulması gerekmektedir.