Kadın Hastalıkları ve Doğum

Tıp alanlarından birisi olan kadın hastalıkları ve doğum bölümü aynı zamanda jinekoloji ve obstetrik olarak da adlandırılmaktadır. Kadın üreme organları yapıları ile ilgilenen bu bölüm de rahim ağzı, rahim, vulva, vajina ve tüpler gibi kadın üreme organlarına ait olan her türlü hastalığın teşhis ve tedavisi yapılmaktadır. Branşın obstetrik kısmında ise gebelik, gebelik takibi ve gebelik sorunlarının giderilmesi sağlanmaktadır. Bunun yanında kadın hastalıkları ve doğum bölümünde kadın kısırlığı, aşılama, rahim filmi çekimi, tüp bebek yöntemleri ve yumurta takibi gibi çeşitli tanı ve tedavi yöntemleri de uygulanmaktadır.

Kadın hastalıkları ve doğum bölümü sadece kadın hastalıkları ve gebelik durumlarına değil aynı zamanda pediatrik ve ergen jinekolojisi alanındaki hastalıkların da teşhis ve tedavisinde yetkili olan bölümdür. Hem pediatrik hem de ergen jinekolojik kanserler yüksek riskli gebeliklerin takibi ürojinekolojik, cinsel fonksiyon bozuklukları ve üreme sağlığı gibi çeşitli sağlık problemlerinden teşhis ve tedavisini uygulayan bölüm olmaktadır. Kadın hastalıkları ve doğum bölümü kadınların sadece üreme kabiliyetlerinin bulunduğu dönemde değil aynı zamanda menopoz döneminde de başvurdukları bir bölüm olmaktadır.

Kadın hastalıkları ve doğum ile ilgili durumlar nelerdir?

Kadın hastalıkları ve doğum bölümünün ilgilendiği birçok hastalık ve sağlık durumu bulunmaktadır. Bunların içerisinde adet dönemi hastalıkları, rahim hastalıkları, cinsel fonksiyon bozuklukları, doğum kontrol yöntemleri, kısırlık, normal ya da sezaryen doğum, vajinal problemler, gebelik takibi, plasenta rahatsızlıkları ve yumurtalık problemleri gibi problemleri gibi ana başlıklar yer almaktadır. 

Jinekologlar hangi hastalıklar ile ilgilenir? 

Jinekologlar kadın üreme sağlığını etkileyen birçok farklı hastalığın teşhis ve tedavisini gerçekleştirmekle kalmaz aynı zamanda kadın sağlığının korunması amacı ile de birçok koruyucu yöntem uygular. Kadın hastalıkları ve doğum bölümü genel olarak aşağıdaki ana alt başlıklara ayrılmaktadır.

  • Jinekoloji
  • Gebelik ve doğum
  • Ürojinekoloji
  • Jinekolojik onkoloji
  • Androloji
  • Menopoz
  • Pediatrik ve ergen jinekoloji
  • Jinekolojik operasyonlar

Jinekoloji (kadın hastalıkları)

Jinekologların ilgilenmiş olduğu jinekoloji durumlarının içerisinde aşağıdakiler yer almaktadır.

  • Evlilik öncesi jinekolojik muayene
  • Periyodik jinekolojik muayeneler
  • Kişiye özel olarak yapılan aile planlaması yöntemleri
  • Meme hastalıkları
  • Çeşitli tetkik yöntemleriyle yapılan kanser taramaları
  • Ultrasonografik incelemeler
  • Hormonal bozukluklar ve tedavileri

Gebelik ve doğum

Kadın hastalıkları ve doğum bölümünde önemli olan bir diğer detay ise kadınların gebelik dönemlerinde gerekli bakımı alabilmesini sağlanmasıdır. Sağlıklı nesillerin devamı için son derece önemli olan gebelik döneminde hem anne hem de bebeğin sağlığına dikkat edilir. Bunun yanında akraba evlilikleri gibi gelişebilecek risklerin önlenmesi ya da genetik hastalıkların önceden belirlenebilmesi için kromozom analizi gibi çeşitli tetkikler ve gerektiğinde tedavi yöntemleri de uygulanmaktadır. Gebelik ve doğum alanında jinekologların üstlendikleri görevler içerisinde ise şunlar yer almaktadır:

  • Gebelik planlaması yapan kadınlar için gebelik öncesinde muayene bilgilendirme ve danışma hizmetleri
  • Anne sağlığının kontrol edilebilmesini sağlayan muayene ve laboratuvar tetkiklerinin incelenmesi
  • Gebeliğin tespiti
  • Gebeliğin yakından takip edilmesi
  • Bebeklerde olası sağlık sorunlarının anlaşılabilmesi için olası ultrasonografik fetal anomali taramasının yapılması
  • İkili ve üçlü testlerin yapılması
  • Amniyosentez sentez testinin yapılması
  • Gebelik döneminde uygulanması gelen gereken diyetin hazırlanması
  • Yüksek riskli gebeliklerin yakın izleme alınması
  • Gebelik sürecindeki kadınların fiziksel ruhsal ve beslenme gibi konularda destekleyici hizmetlerin verilmesi
  • Gebelik dönemindeki kadınların doğuma hazırlanma süreçlerinde destek verilmesi
  • İlerleyen gebelik haftalarında bebeğin kalp atışının izlenmesi ve bebeğin iyilik durumunun tespit edilmesi
  • Doğumdan sonra korunma yöntemlerinin planlanması
  • Kısırlık durumunun nedenlerinin belirlenmesi ve gerekli tedavilerin uygulanması

Ürojinekoloji

Kadınlarda sıklıkla görülen sağlık problemleri arasında yer alan idrar torbası, sarkması idrar kaçırması ve rahim sarkması gibi sağlık problemlerinin klinik değerlendirme ve ürodinamik incelemeler ile hastaya uygun tedavi yönteminin belirlenmesinde yetkili olan bölüm yine kadın hastalıkları ve doğum bölümü olmaktadır. Ürojinekoloji tedavileri içerisinde ise şunlar yer almaktadır.

  • İlaç tedavisi
  • Ameliyat
  • Kegel egzersizi
  • Botoks
  • İdrar torbası eğitimi
  • Pesser
  • Vajinal konlarlar egzersiz yönetimi

Jinekolojik onkoloji

Kadın hastalıkları ve doğum bölümünün önemli bir diğer alt bölümü ise jinekolojik onkoloji olmaktadır. Tüm dünyada kanser hastalıkları içerisinde kadın ölümlerine en çok sebep olan hastalıklar jinekolojik onkolojik hastalıklar olmaktadır. Diğer bir yandan kadınları düzenli olarak yaptıracakları basit jinekolojik testler jinekolojik onkoloji hastalıkların önlenmesinde ya da erken teşhisinin sağlanmasında son derece önemli olmaktadır. Kadın hastalıkları ve doğum bölümünün ilgilenmiş olduğu kanser türleri içerisinde aşağıdakiler yer almaktadır.

  • Rahip ağzı kanseri
  • Meme kanseri
  • Rahim kanseri
  • Dış genital organlarda görülen kanser türleri

Bunun yanında jinekolojik onkoloji bölümünde rahim ağzı kanseri için bilgilendirme yapılmakla birlikte aşının uygulaması da yapılmaktadır. Ayrıca yumurtalık kanser taraması ve tanısı da yine kadın hastalıkları ve doğum bölümünün görev ve sorumluluklarından birisi olmaktadır.

Androloji

Üreme sağlığı olarak da adlandırılan androloji de yer alan tanı ve tedavi yöntemleri şunlar olmaktadır.

  • Kısırlık
  • Ultrason
  • İnfertilite tahlilleri
  • Doppler
  • Yumurtlama takibi
  • Kanal tıkanıklıkları
  • Histeroskopi
  • Endometriozis

Menopoz

Kadın sağlığı açısından son derece önemli olan menopoz döneminde de düzenli jinekolojik muayenelerin aksatılmaması son derece önemli olmaktadır. Çünkü kadın kanserlerinin %45’i genital organlarda görülmektedir ve kanserlerin en sık görüldüğü yaş aralığı 40 ile 55 yaş aralığı olmaktadır. Bu sebeple de kadınların menopoz dönemlerinde çok daha dikkatli olmaları ve kanser taramalarına daha titizlikle yaklaşmaları gerekmektedir.

Pediyatrik ve ergen jinekoloji

Kadın hastalıkları ve doğum bölümü sadece yetişkinlere değil aynı zamanda kız çocuklarına ve genç kızlara yönelik olarak da danışmanlık tanı ve tedavi hizmetleri sunmaktadır. Çocukların ve genç kızların doğal süreçler ile ilgili kontrollerinin yapılması ile daha sağlıklı bir hayat sürmeleri mümkün olurken aynı zamanda bu süreçler ile çeşitli bilgilendirmelerin yapılması da son derece önemlidir.

Jinekolojik operasyonlar

Jinekolojik hastalıkların bir kısmında tedavi yöntemi olarak ameliyat kullanılmaktadır. Gerekli eğitimlerin tamamlamış kadın hastalıkları ve doğum uzmanları ise bu tedavi yöntemlerini gerçekleştirmektedir. Genel olarak jinekoloji alanında uygulanan ameliyatlar içerisinde şunlar yer almaktadır.

  • Kist operasyonları
  • Endometriyal rezeksiyon
  • Miyom operasyonları
  • Polip ve miyomların çıkarılması
  • İnfertilite operasyonları
  • Septum ve yapışkanlık balıkların açılması
  • İdrar yolu operasyonları
  • Endometriozis
  • Dış gebelik
  • Kanser operasyonları
  • Laparoskopik abdominal vajinal histerektomi

Kadın hastalıkları ve doğum bölümüne hangi durumlarda başvurulmalıdır?

Kadın hastalıkları ve doğum bölümüne başvurmak için birçok farklı sebep bulunmaktadır. Ancak bunların başında kadın sağlığının korunabilmesi amacıyla gerçekleştirilen rutin jinekolojik muayeneler bulunmaktadır. Bu muayeneler sırasında kadın üreme organlarının sağlıklarında herhangi bir problem olup olmadığı tespit edileceği gibi kadın üreme organı kanserlerinin erken evrede tanı almasında sağlamaktadır.

Diğer bir yandan kadınlar için hayatlarının en önemli dönemleri olarak kabul edilen gebelik dönemlerinin ve doğum süreçlerinin sağlıklı ve sorunsuz bir şekilde geçmesi, hem annenin hem de bebeğin sağlığının korunması amacı ile gebelik döneminin yakından takip edilmesini de yine kadın hastalıkları ve doğum bölümünün sorumluluklarından birisi olmaktadır. Jinekoloji uzmanları sayesinde gebeliğin tespitinden doğumuna kadar olan tüm süreçte gebelik takibinin ve herhangi bir sorun ile karşılaşılması durumunda erken müdahalenin yapılması içinde kadın hastalıkları ve doğum bölümüne başvurabilmektedir.

Bunların yanında kadın üreme organları ile ilgili her türlü belirtinin görülmesi durumunda jinekolojik muayene ve gerekli tetkiklerin yapılması içinde başvurulması gereken bir bölümdür.