Mide Bulantısı

Mide Bulantısı Nedir?

Mide bulantısı, vücudun çeşitli sistemlerinden ya da organlarından gelen uyarıların sonucunda, midede bulantı hissinin oluşmasıdır. Genel olarak bakıldığında midedeki bir sorundan dolayı ya da bir rahatsızlığın belirtisi olarak görülmektedir. Üst karın bölgesinde oluşan mide bulantısı, oldukça rahatsız edici bir durumdur. Mide bulantısının ardından bazı durumlarda kusma eylemi de görülebilmektedir.

Kusma, midenin refleksi sonucunda içinde bulunan yemekleri ağızdan dışarıya atmasıdır. Her mide bulantısının ardından kusma gerçekleşmez fakat bazen kişi, bulantısı olduğunda kendi isteğiyle istifra ederek bulantıyı hafifletebilmektedir.

Mide bulantısı bazı durumlarda tamamen psikolojik bir sorundan dolayı da ortaya çıkabilmektedir. Biyolojik olarak herhangi bir sorun olmasa da mide bulantısı şikayetleri görülebilmektedir. Eğer ki mide bulantısı kronik bir hal aldıysa mutlaka bir doktora danışmak gerekmektedir.

Mide Bulantısı Tanı

Mide bulantısının sebebini öğrenmek için bir hastalığın belirtisi mi yoksa tek başına bir problem mi olduğuna dikkat edilmelidir. Kişideki ortaya çıkan diğer belirtilerle birlikte değerlendirilmelidir. Bulantı dışında bir bölgede ağrı ya da baş dönmesi, sancı gibi durumlar varsa mutlaka kan tahlili ve gereken görüntüleme yöntemleri yapılmalıdır.

Bu belirtilerden ve yapılan tahlillerden yola çıkarak mide bulantısının sebebini öğrenerek, hastalığa yönelik bir tedavi planı uygulanır. Vücuttaki hastalıklardan dolayı vücuttaki sinirsel iletimin ve kan akışının bozulmasından kaynaklı olarak mide bulantısı ortaya çıkabilir, bundan dolayı mide bulantısının sebebi iyi bir şekilde araştırılmalıdır.

Mide Bulantısının Belirtileri

Mide bulantısı birçok farklı sebeple ortaya çıkan bir rahatsızlıktır. Mide bulantısı daha çok sindirim sisteminden kaynaklı bir sorundan dolayı ortaya çıkabilir fakat baş dönmesi gibi farklı bir nedenden de kaynaklanıyor olabilir. Mide bulantısı olan kişilere şiddetli karın sancılanması, baş ağrısı, karın ağrısı, kusma, ishal, terleme, halsizlik gibi belirtiler de eşlik edebilir.

Mide Bulantısı Nedenleri

Mide bulantısının oluşmasına etken olan farklı nedenler olabilir. Mide bulantısının yanında kusma da gerçekleşebilir fakat kusma vücuda zararlı bir durum değildir. Vücudun kendisini toparlaması ve düzeltmesi için toksinleri dışarı atmak için gelişen bir savunmadır. Bunun yanında mide bulantısı ve kusma ciddi bir rahatsızlığın da göstergesi olabilir.

Özellikle mide bulantısıyla kendisini belli eden apandisit ve bazı kanser türlerinde, diyabette, bazı psikolojik sorunlarda, bağırsak tıkanıklıklarında mutlaka bir hekime başvurulmalıdır. Mide bulantısının bazı nedenleri şu şekilde sıralanabilir;

• Gıda zehirlenmesi
• Gastrit, ülser, mide fıtığı gibi bazı mide hastalıkları
• Mide-bağırsak enfeksiyonları
• Bağırsak tıkanıklığı
• Aşırı alkol tüketimi
• Migren
• Vertigo
• Fazla baharatlı ve yağlı yiyeceklerin tüketilmesi
• Gebelik
• Aşırı strese maruz kalmak
• Apandisit
• Safra kesesi taşı
• Hipotansiyon
• Çölyak hastalığı
• Bazı kanser türleri
• İlaç kullanımı
• Vücudun susuz kalması
• Kötü kokular
• Bazı psikolojik rahatsızlıklar
• Kulak enfeksiyonu
• Kalp krizi
• İdrar yolu ve böbrek hastalıkları
• Alerji
• Beyin tümörü
• Bulimia nevroza 
• Psikolojik hastalıklar
• Enfeksiyon
• Bazı kokulara karşı hassasiyet
• Beyin sarsıntısı
• Enfeksiyonlar
• Kulak enfeksiyonu
• Menenjit
• Safra kesesi hastalıkları
• Ülser
• Yol ya da deniz tutması

Mide bulantısı tek başına bir hastalık değildir ve vücutta oluşan farklı rahatsızlıklardan ortaya çıkan bir tepki ve belirtidir. Bu durumlarda detaylı bir şekilde yapılan tahliller değerlendirilmelidir ve kişinin problemine göre bir tedavi süreci başlatılmalıdır.

Mide Bulantısı Tedavisi

Mide bulantısı sürekli tekrar eden bir kişi doktora başvurarak mide bulantısını kesen ilaçları kullanarak bu sorunu çözebilir. Bunun dışında ise kişiye iyi gelebilecek ve mide bulantısını geçirecek pratik çözümler de bulunmaktadır. Mide bulantısına iyi gelen bazı yöntemleri şu şekilde sıralayabiliriz;

• Nane limon çayı tüketmek
• Yağlı ve çok baharatlı yiyeceklerden uzak durmak, daha hafif besinler tüketmek
• Fazla asitli içecekler tüketmemek, ılık ve hafif şeyler içmek
• Kusma hissi varsa engel olmamak ve kusmak
• Tuzlu bir şeyler tüketmek
• Temiz havada bulunmak ve nefes egzersizleri yapmak
• Sigara, alkol ve kafein tüketmemek
• Karın bölgesini sıkmayan hafif şeyler giymek
• Yemek yedikten sonra direkt yatma pozisyonuna geçmemek
• Bir süre uzanarak dinlenmek
• Ağır kokulu olan ve havasız alanlardan uzaklaşmak
• Yemek yedikten sonra ağır aktiviteler yapmamak
• Stresli ortamlardan uzak durmak

Kusturmayan Mide Bulantısı

Mide bulantısı kişilerin yaşam kalitesini oldukça fazla etkileyen bir durumdur. Mide bulantısı olup da kusamama durumunda kişiler daha çok strese girerler. Mide bulantısı hissini yaşayıp da kişiler kusamadığında mide sağlığı açısından mutlaka bir doktor kontrolüne gidilmelidir. Doktor, hastaya en uygun tedavi yöntemini başladıktan sonra yaşam kalitesi normale dönmeye başlayacaktır.

Mide bulantısı olup da kusamama durumu, vücudun susuz kaldığı durumlarda ortaya çıkabilir. Bunun için vücut susuz kalmamalıdır. Limonlu su tüketmek mide bulantısına iyi gelmektedir. Eğer mide asitlerinde bir dengesizlik söz konusu ise bu durum da mide bulantısını ortaya çıkarabilir. Yoğurt tüketmek bu durumda rahatlatıcı bir besindir.

Midenin fazla bir şekilde aç bırakılması da mide bulantısını ve kusamama halini tetikleyebilir, beslenme zamanına ara öğünler koyarak mide bulantısı hafifletilebilir.

Hamilelikte Mide Bulantısı

Gebelik döneminin ilk üç ayında, vücuttaki oluşan hormon değişikliklerinden dolayı mide bulantısı ortaya çıkabilir. Gebe kalanların yarısından fazlası bu durumla karşılaşmaktadır, bazı kadınlarda mide bulantısına kusma da eşlik edebilir fakat bazı kişilerde ise sadece bulantılar yaşanmaktadır.

Genellikle ilk üç ay geçtikten sonra bulantılar hafifler ve tamamen ortadan kaybolur. Eğer sürekli olarak mide bulantıları ve kusmalar devam ediyorsa, bebeğe bir zarar vermemesi açısından doktora başvurmak gereklidir. Gebelikteki mide bulantıları genellikle sabah saatlerinde gözükse de günün her vaktinde ortaya çıkabilir.

Hamilelik sürecinde olan mide bulantılarını önlemek için beslenme düzenine dikkat etmek ve yaşam tarzına dikkat etmek, gebeler için çok faydalı olacaktır. Hamilelikteki ilk belirtilerden olan mide bulantısı, fizyolojik olarak bir adaptasyon sürecidir bundan dolayı normal bir süreç olarak kabul edilir.

Çocuklarda Mide Bulantısı

Çocukluk döneminde karşılaşılan en sık problemlerden birisi enfeksiyonlardır. Vücuttaki enfeksiyona bağlı olarak çocuklarda mide bulantısı ve kusma, ateş, ishal gibi belirtiler yaşanabilmektedir. Bu enfeksiyona sebep olan virüsler; pis sulardan ya da gıdalardan, kirli ellerden, farklı eşyalardan ya da oyuncaklardan, okullarda direkt temastan kaynaklı olarak bulaşabilir.

Bunun yanında çocuklarda mide bulantısı görülmesinin en sık görülen nedenleri içerisinde şunlar da yer almaktadır:

• Süt alerjisi
• Aşırı yemek yeme
• Beslenme
• Öksürük
• Gastrit
• Ülser
• Geniz akıntısı
• İdrar yolu enfeksiyonları
• Sinüzit 
• Zatürre 
• Orta kulak enfeksiyonu, 
• Menenjit 
• Apandisit

Virüslerin yarattığı bu belirtilerden dolayı çocukta aşırı bir sıvı kaybı ve vücuttaki elektrolitlerin dengesizliği oluşabilir. Çocuk bu açıdan iyi bir şekilde gözlemlenmelidir ve sıvı desteği yapılmalıdır. Virüs kaynaklı olmayan mide bulantılarında altta yatan hastalık araştırılmalıdır.

Mide bulantısı ve kusmaya bağlı yaşanan dehidrasyon da görülen belirtilere çocuklara bakım veren kişilerin dikkat etmesi gerekmektedir. Bu belirtilerin içerisinde ise şunlar yer almaktadır.

• Kuru dudaklar
• Kurumuş ağız
• Çukurlaşmış gözler
• Hızlı nefes alma
• Hızlı nabız
• Bebeklerde idrara çıkma düzeninde gecikme

Bıngıldakta yumuşama ve çukurlaşma

Psikolojik mide bulantısı 

Kişinin stres altında olması durumunda vücut savaşmak ya da kaçmak için bir dizi hormon salgılamaktadır. Bu hormonlar sayesinde strese neden olan faktör ile nasıl başa çıkılacağı belirlenmektedir. 

Salgılanan bu hormonlar ise sindirim sistemi de dahil vücudun tüm sistemlerinin etkilenmesine neden olmaktadır. Bu sebeple endişe yaratan duygular mide bulantısı başta olmak üzere sindirim sistemini ilgilendiren birçok belirtiyor neden olmaktadır. Bu belirtilerin içerisinde karın ağrısı, kusma ve bağırsak hareketlerinde değişiklik de bulunmaktadır. Ancak herkes stresli olduğunda mide bulantısı yaşamaz. Kişilerde bulunan bazı koşullar stres dönemlerinde mide bulantısı yaşanma riskini arttırmaktadır. Bu durumlar içerisinde ise şunlar yer alır,

• İrritable bağırsak sendromu başta olmak üzere GI koşullarının bulunması
• Depresyon ve anksiyete gibi psikolojik durumların bar olması

Psikolojik mide bulantısı belirtileri

Stres sebebi ile görülen mide bulantıları genellikle stres ya da endişe halinde ani bir şekilde ortaya çıkmaktadır. Bu zamanlarda midede çalkalanma ve huzursuzluk hissi görülmektedir. Bunun yanında hissedebilecek belirtiler içerisinde şunlar yer almaktadır.

• İştah kaybı
• Kalp atışının hızlanması
• Terleme
• Baş dönmesi
• Ciddi vakalarda kusma

Bu belirtilerin şiddeti duyguların yoğunluğuna bağlı olarak değişiklik göstermektedir. Mide bulantıları on stresten kaynaklanır kaynaklanmadığını anlaşılması için aşağıdaki faktörlerin göz önüne alınması gerekmektedir.

• Mide bulantılarının stresli ya da endişeli olan dönemlerde ortaya çıkma eğiliminde olması
• Mide bulantısını yanında hızlı kalp atışı ya da el titremesi gibi başka belirtilerin de eşlik etmesi mide bulantısını anksiyeteden kaynaklandığının göstergesi olmaktadır.

Mide bulantısının ancak strese ya da endişeye neden olan durum ya da düşüncelerin sona ermesi ile geçmesi

Stresten kaynaklanan mide bulantısını önleme yöntemleri

Stresten kaynaklı olarak görülen mide bulantısı yaşayan kişiler için gerçekten can sıkıcı olabilmektedir. Ancak bunu yönetebilmek mümkün olmaktadır. Bunun için yapılabilecekler içerisinde şunlar yer almaktadır.

• Egzersiz yapmak seratonin hormonunun salgılanmasını sağlamaktadır. Bu hormon ruh halinin iyileşmesine yardımcı olmasının yanı sıra vücudun stresin zararlı etkilerine karşı korunmasını da sağlamaktadır. Bunun için haftada 5 gün yarım saatlik yürüyüş, dans ya da bahçe işleri gibi hafif tempolu aktiviteler yapılması yeterli olmaktadır.
  
  
• Günde 10 dakika yapılan meditasyon stresin neden olduğu hormonların azalmasını sağlamaktadır. Zaman içerisinde meditasyon süreleri uzatılmalıdır.
  
  
• Stres kaynaklı mide bulantısını önlenmesi için ise günde 3 büyük öğün yerine sık sık ve küçük öğünler ile beslenilmesi gerekmektedir.
  
  
• Hafif mide bulantılarının giderilmesi için ise nane çayı içilebilir. Ya da nane yağı da bulantının geçirilmesi için kullanılabilir.

Mide bulantısına iyi gelenler

Mide bulantısı yaşayan kişiler öncelikle doktora başvurması gerekmektedir. Mide bulantısına neden olan hastalığın tedavi edilmesi mide bulantısının da geçmesini sağlayacaktır. Ancak bu süre içerisinde kişilerin evde uygulayabileceği bazı yöntemler mide bulantısının kısa süre içerisinde geçmesini sağlayacaktır.

Zencefil

Sindirim sistemi bozuklukları için son derece etkili olan bir bitki olan zencefil aynı zamanda mide bulantısının geçmesini sağlayacak içeriklere sahip olmaktadır. Bu bileşikler aynı zamanda sindirim sistemi fonksiyonların sağlıklı çalışmasını da sağlamaktadır. Mide bulantısının geçmesi için taze zencefil dilimlerinin kullanılması gerekmektedir. Taze zencefil ile hazırlanan çay mide bulantısının kısa süre içerisinde geçmesini sağlayacaktır.

Papatya ve rezene çayı

Mide bulantısının geçirilmesinde kullanılabilecek bir diğer çay da papatya ve rezene çayı da kullanılabilir. Çayın tatlandırılması için şeker yerine bal kullanılmaktadır. Bunun yanında çayın çok sıcak olmamasına ve küçük yudumlar ile tüketilmesi gerekmektedir.

Nane limon çayı

Nane ve kabuklu limon ile hazırlanan çay da mide bulantısı için seçeneklerden birisi olmaktadır. Ancak çayın çok kuvvetli bir aromasının bulunması mide bulantısını şiddetlendirebilmektedir. Bu sebeple de tüketirken dikkatli davranılması gerekir.

Rahatlamak ve derin nefes almak

Hafif mide bulantısı yaşayan kişilerin temiz havada derin nefes almak mide bulantısına iyi gelmektedir. Özellikle alkol tüketimi ve aşırı yemek yemenin neden olduğu mide bulantısı için kullanılabilecek en iyi seçeneklerden birisi olmaktadır.